Toch nog een lichtpuntje?
Weer met een kluitje in het riet
Hoe behartigt men onze belangen?
Voorlichting moet goed zijn
Rassenbulletins
Ook in het LAND VAN HULST loopt
het weer al ver naar het laatste van
het jaar. Maar als je in de polder
kijkt, zie je dat er nog heel wat werk
te doen is. De bieten zijn de afgelo
pen week wel aan de hoop geko
men, met veel afvoerproblemen en
sporen in het land. Verder staan er
nog verschillende percelen wortelen
en witlof in de grond die kunnen we
wel als verloren beschouwen. Ook
zit er nog wat knolselderij in de
grond. Maar of deze het rooien nog
waard zijn, is de vraag want de prijs
is bijzonder laag. Verder moet er
nog heel wat geploegd worden
vooral in de iets lichtere gronden.
De afgelopen week is er uit Oost
Zeeuws-Vlaanderen een groep trak-
toren naar Den Haag gereden. Om
het protest tegen het GATT-akkoord
kracht bij te zetten. De actievoer
ders gingen vol goede moed op pad,
maar het werd organisatorisch een
moeilijke tocht want de Commissa
ris van de Koningin van Brabant en
Zuid-Holland wilden de traktoren
eerst niet toe laten en dreigden met
de ME. Maar naar enig onderhande
len kon de tocht vervolgd worden.
Op de tweede dag werd er in Pijnac-
ker geparkeerd. En er was dus toe
stemming om de volgende dag met
250 traktoren naar het Malieveld te
gaan. Maar toen ze de volgende
morgen terug bij hun traktoren kwa
men, waren deze onbereikbaar door
een grote ME-macht, waardoor de
zaak uit de hand dreigde te lopen.
Intussen waren er op het Malieveld
nog boeren met bussen gearriveerd
ter ondersteuning van de actie. Te
gen de middag werd er een delega
tie van de actievoerders door
premier Lubbers ontvangen. Hij zeg
de toe zich sterk te maken voor de
suiker en de zuivel. Dit werd door de
actievoerders als maximaal bereik
baar beschouwd. Waarna werd
besloten de acties af te blazen. Toen
dit bericht bij de traktoren kwam,
werd er sterk getwijfeld aan deze
politieke woorden. Toch besloot
men om naar huis te gaan, ondanks
het gevoel dat ze misschien met
een kluitje in het riet gestuurd
werden.
Tijdens de EG-top in Edinburgh is er
toch enige ruimte om de boeren te
compenseren voor de verliezen van
het GATT-akkoord. Dus is er mis
schien toch nog een lichtpuntje
voor de boeren in deze donkere
tijden.
Voorbije week was agrarisch Neder
land weer eens in het nieuws. De
vergeten bevolkingsgroep trok nog
eens de aandacht door met trakto
ren richting Den Haag te rijden. Uit
het LAND VAN AXEL reden ook
weer een aantal mensen met hun
trekkers mee, veelal dezelfde die dat
een paar jaar geleden ook gedaan
hadden. Niet dat de verwachtingen,
dat de regering en parlement van
standpunt zouden veranderen nu zo
groot waren. Eén van de deelne
mers zei de avond voor de start nog
letterlijk: 'niet dat ik geloof dat dit
protest zal helpen, maar me zo af la
ten slachten, dat wil ik ook niet'.
Uit sympathie voor hun inspanning
en ter ondersteuning van hun actie
zijn een aantal leden en jongeren 's
woensdags per trein eveneens naar
Den Haag gereisd. Helaas hebben
ze daar de actievoerders uit onze
kring niet ontmoet. Zoals bekend
werden zij op de boerderij van Van
Leeuwen in Pijnacker door de ME bij
hun traktoren geweerd. Niets ver
moedend waren zij de avond tevo
ren in de val, in de fuik gelokt en
gelopen. Dat de frustraties groot
waren was begrijpelijk, dat bij thuis
komst de kater enorm was, laat zich
verstaan.
En wederom is de delegatie die met
Lubbers heeft gesproken andermaal
met een kluitje in het riet gestuurd.
Over de zuivel zal gesproken wor
den en over de suiker zal de premier
nadenken. Wellicht is hij dan niet al
leen want met hem zullen veel boe
ren over de te verlagen suiker
(bietenprijs) denken. Of er ooit wat
uit komt lijkt onwaarschijnlijk; dan
zullen de argumentatie van de boe
ren in de ons omringende landen de
doorslag moeten geven. Want hoe
men het ook "keert of draait, iedere
keer wanneer er onderhandeld gaat
worden, staat bijvoorbeeld vast dat
we weer wat in zullen moeten leve
ren van ons inkomen. En altijd is de
eindconclusie van het Landbouw
schap dat er wel mee te leven is. Of
dit nu over prijzen voor produkten
gaat of over convenanten met de
overheid, over mestbeleid, natuur
bescherming of milieumaatregelen.
En stap voor stap blijft er op den
duur geen boer meer over.
Onlangs circuleerden verhalen, dat
er in alleen West Zeeuws-
Vlaanderen 40 boerenbedrijven te
koop staan. En dat er alleen uit Oost
Zeeuws-Vlaanderen zo'n 100 boe
ren in Terneuzen bij het arbeidsbu
reau staan ingeschreven. En wie
eens in zijn eigen omgeving rond
kijkt, bijvoorbeeld in zijn eigen pol
der, hoeveel bedrijven zijn er dan
nog waar een opvolger is? En als die
dan al aanwezig is, of die er ook
daadwerkelijk zonder ander baantje
erbij zijn boterham mee kan verdie
nen? De conclusie zal zijn, dat het er
bitter, bitter weinig zijn.
Met dit gegeven en onder de huidi
ge omstandigheden met slechte
prijzen van zowat alles wat er in de
agrarische sector wordt voortge
bracht, snellen we 1992 uit en het
nieuwe jaar 1993 tegemoet. Als we
de balans opmaken van het voorbije
jaar zal die voor veel bed rijf sgenoten
doorslaan naar de verkeerde kant.
Desondanks zullen we bijna alle
maal doorgaan, er is immers weinig
alternatief want stoppen lijkt onder
deze omstandigheden niet aantrek
kelijk of is zelfs niet meer mogelijk.
Want ook het bedrijf of de grond
verkopen lijkt onmogelijk, tenzij voor
veel lagere prijzen. Mogelijk dat er in
de zeer nabije toekomst mogelijkhe
den zijn om ook in het gebied tus
sen het kanaal en de Braakman
BBL-gronden te verkopen. Mogelijk
is daar begin volgend jaar meer over
bekend.
Met deze, ik geef toe, zeer pessi
mistische bijdrage aan deze rubriek
zal het voor dit jaar ook de laatste
keer weer al zijn. En toch, als we al
les op een rijtje zetten, zijn we nog
altijd bevoorrecht als we beelden op
de televisie zien vanuit Somalië of
uit Bosnië. Laten we ons dat toch
ook realiseren wanneer we straks
Kerstmis vieren met alles erop en er
bij. En zoals we dat zelf willen invul
len. Dat we in het nieuwe jaar met
hernieuwde energie soms tegen be
ter weten in, weer aan de slag kun
nen gaan, moge een wens zijn. Dat
de schrijver van deze rubriek het
met zijn pessimistisch verhaal volle
dig verkeerd heeft ingeschat mag
eveneens een wens zijn. Aan het
eind van deze bijdrage wil ik van de
mogelijkheid gebruik maken om alle
lezers prettige kerstdagen toe te
wensen en een goed en gezond
1993.
Bij dit schrijven zijn we ook op
SCHOUWEN-DUIVELAND in de
tweede week van december terecht
gekomen. De meeste gewassen zijn
van het land, hier en daar staat nog
wat witlof of winterpeen die men
niet de grond uit kan krijgen. De
laatste bieten zijn met veel proble
men en veel sporen, inclusief struc-
tuurbederf gerooid. Het land heeft
een troosteloos aanzicht.
Er moet nog zeer veel geploegd
worden, hoofdzakelijk kale grond,
veroorzaakt door een groot percen
tage hakvruchten. Een gewas als
gele mosterd en bladrammenas is
moeilijk te ploegen onder natte om
standigheden. De structuur van de
grond is dit najaar goed verpest,
zelfs op geploegd land ziet men wa
ter staan. En wanneer men deze
winter geen vorstperiode krijgt, zul
len de gevolgen hiervan het komen
de jaar goed merkbaar zijn.
De opbrengst van de bieten ligt zeer
hoog, boven de 70 ton per hectare
en velen hebben 25-30% C-suiker
die weinig opbrengt. Tevens zal A
B suiker op lager niveau liggen dan
voorgaande jaren, waardoor men
van de hoge opbrengsten weinig
Het is met meer dan buitenge
wone interesse, dat Buitenstaan
der de gevolgen van het
GATT-akkoord van de landbouw
voor de agrariër en zijn gezin
volgt. Een paar dingen vallen op.
Er is absoluut geen over
eenstemming, welke invloed dit
akkoord heeft voor de landbouw.
Het Landbouw Economisch In
stituut maakt berekeningen. De
vakgroep agrarische economie
van de Landbouwuniversiteit te
Wageningen maakt weer ande
re. Het ministerie van Landbouw
probeert voorlichting te geven en
de uitleg is de ene dag weer an
ders dan de andere.
Het Landbouwschap dat zegt
een professionele voorlichting te
hebben, geeft beslist geen dui
delijkheid. Het is vermakelijk te
zien en te horen hoe kamerleden
van diverse partijen het GATT-
akkoord voor de landbouw uit
leggen. De één zegt dit, de ander
dat. Ze doen in ieder geval zeer
hooghartig en net of zij het al
wisten toen Andriessen en
MacSharry nog aan de onder
handelingstafel zaten.
Wat mij als Buitenstaander erg
stoorde was, dat men al zo
vroeg zei: Een goed akkoord
voor de boeren'. Men kan dit ab
soluut niet weten en overzien. En
toch: is dat voorlichtingIs dat
de belangen van boeren en hun
gezinnen verdedigen? Of is dat
doen alsof je jezelf waar wilt ma
ken. Erg is ook dat de diverse
landbouworganisaties het ak
koord op verschillende manieren
uitleggen. Er is dus zeer veel on
zekerheid geschapen, door een
zeer ongecoördineerde voorlich
ting van diverse zijden op een
wijze dat buitenstaanders, maar
ook veel boeren en hun gezinnen
er niets meer van snappen. De
overheid en de politici hebben
daar voedsel aan gegeven.
Dit mag naar mijn mening nooit
meer gebeuren. Onzekerheid
scheppen, foutieve zaken door
dacht of ondoordacht naar bui
ten brengen, schept verwarring
en vergroot de angst. Goede
voorlichting is van onschatbare
betekenis. Geef die dan het liefst
gezamenlijk. Bedenk dat de agra
riër en zijn gezin daar recht op
hebben. Waarom luistert men
toch zo slecht naar de boer, de
boerin en de jongerenWaarom
kan dit alleen bij akties? Het kan
toch niet zo zijn, dat het platte
land verpaupert. Wij geloven niet
dat de Nederlandse bevolking dit
wenst. Laten politici beseffen,
dat zij gekozen zijn en worden
door de Nederlandse bevolking
en dat Nederland voor meer dan
2/3 bestaat uit platteland. Het
geven van slechte voorlichting is
vragen om ellende, soms om
meer dan er werkelijk is of komt.
Buitenstaander
beter wordt. De prijzen van bijna alle
gewassen liggen op een bijzonder
laag niveau en vele bedrijven kam
pen nu al met financiële moeilijkhe
den, en bij een ongewijzigd beleid
zullen deze binnen enkele jaren het
loodje leggen. Het zijn echt niet de
kleine bedrijven, maar juist de grote
bedrijven hebben de grootste pro
blemen, de verliezen zijn veel groter.
Vorige week zijn veel trekkers in de
EG de straat opgegaan om te de
monstreren tegen de GATT-
voorstellen. In feite een demonstra
tie tegen het EG-landbouwbeleid
van de laatste 20 jaar, waar land
bouwers op grote schaal de dupe
van worden. Voor deze prijzen kan
niet één boer in de EG boer blijven.
Deze week bleek weer eens duide
lijk hoe slecht de belangenbeharti
ging is voor de akkerbouw. In
CLO-verband wordt de akkerbouw
uitgespeeld tegen de veehouderij.
Daar deze club veel groter is, trekt
de akkerbouw altijd aan het kortste
eind. Het Landbouwschap heeft on
ze belangen al lang verkwanseld en
mag van mij morgen opgegeven
worden.
Al met al een onbestuurbaar geheel
waar niet ene bedrijfstak beter van
wordt en waar de politiek gretig ge
bruik van maakt. De heren Lubbers
en Bukman hebben toezeggingen
gedaan en zijn bezig de pijnpunten
te verzachten. Het gebeurde echter
allemaal op een Lubberiaanse ma
nier, wat betekent: veel beloven en
weinig geven, doet de gek in vreug
de leven. Al het gesleutel aan pijn
punten (suiker, kaas, enz.) zal geen
eind maken aan de problemen. Het
gehele EG-beleid zit verkeerd in el
kaar en bij een ongewijzigd beleid
zal de gehele landbouw ten onder
gaan. Ook het plan MacSharry zal
blijken onuitvoerbaar te zijn. De
ambtenarenmolen zal er wel bij va
ren en het geld dat bestemd is voor
de boer zal daar terecht komen.
Bij het PAGV te Lelystad zijn twee
rassenbulletins verschenen over
mais, een over snijmais en een over
korrelmais, corn cob mix en mais-
kolvenschroot. De bulletins geven
de gemiddelde resultaten weer van
het cultuur- en gebruikswaarde on
derzoek. Ook de resultaten van
1992 zijn verwerkt.
Vooral gronden die het eigenlijk niet kunnen verdragen moeten nog
geploegd worden. In sommige delen van het ZLM-werkgebied zijn
nog maar weinig boeren met het ploegen klaar
