Effecten MacSharry op het zuidwestelijk bouwplan
SS
VRIJDAG 11 DECEMBER 1992
iüHiHillli
Het inkomen daalt met f 4.000,— tot f 11.000,— per bedrijf.
Boven 19 ha (loonwerk) of 24 ha (eigen mechanisatie) granen
is 15% braak onontkoombaar.
Zonder braak is de erwtenteelt niet meer interessant.
Het verschil tussen bak tarwe en brouwgerst in minimaal.
In 1993 krijgt vrijwel iedere akkerbouwer te maken met de hervorming van het gemeenschap
pelijk landbouwbeleid in de EG, kortweg genoemd plan MacSharry. De regeling staat nu vast,
nadat op 27 november in de Staatscourant de Beschikking steunverlening producenten akker
bouwgewassen 1992 is gepubliceerd. In dit artikel kunt u lezen wat de effecten zijn van
"MacSharry" op de saldo's van de betreffende gewassen en op het bouwplan voor 1993.
De hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid houdt het volgende in:
I Verlaging graanprijs in 3 stappen tot wereldmarkt-prijsniveau. De interventieprijs voor de
granen daalt van f 40,50 c.q. f 38,70 in 1992 tot f 31,— in 1993, f 28,60 in 1994 en
f 26,50 in 1995. Tegelijkertijd wordt het stabilisatorenregime en de medeverantwoordelijk
heidsheffing afgeschaft. Ter compensatie van deze prijsdaling krijgt de akkerbouwer in 1993
een hectare-toeslag van f 471,— (kleigronden).
II Vervallen van de steun van f 0,25 per kg aan de verwerkers van eiwithoudende gewassen
(erwten). De prijs komt nu geheel tot stand door vraag en aanbod op wereldmarktniveau. Ter
compensatie hiervan krijgt de teler een hectare-toeslag van f 1.225,— bij de algemene rege
ling met braak. Bij de vereenvoudigde regeling zonder braakverplichting krijgt hij een hectare
toeslag van f 471,—.
III Integratie met de steun aan de producenten van oliehoudende zaden. Voor koolzaad geldt
reeds vanaf 1992 wereldmarkt-prijsniveau, met een hectare-toeslag van f 1.471,— per ha bij
de algemene regeling met braak. Bij de vereenvoudigde regeling zonder braak geldt een
hectare-toeslag van f 471,—.
IV Produktiebeheersing door middel van het uit produktie nemen van landbouwgronden, de
zogenaamde braakregeling voor "grote producenten". Men komt slechts in aanmerking voor
meer dan 12,90 ha hectare-toeslagen of de hoge premie voor eiwithoudende gewassen en
oliehoudende zaden, indien men voldoet aan de braakverplichting van 15% van de opp. Mac
Sharry gewassen (incl. braak). De premie hiervoor bedraagt f 848,— per ha.
Wat betekent nu één en ander voor het Zeeuwse bouwplan? Daarvoor zijn een drietal bedrij
ven doorgerekend met een bedrijfsoppervlakte van 40, 60 en 80 ha. De gehanteerde kg-
opbrengsten, prijzen en saldo's van de gewassen staan vermeld in tabel 1 voor alle "MacShar
ry gewassen". U vindt er het saldo voor 1992 en het saldo voor 1993 bij:
a. geen hectare-toeslag,
b. vereenvoudigde regeling (max. 12,9 ha),
c. algemene regeling (tevens 15% braakverplichting).
De hectare-toeslagen vindt u in tabel 2 voor zowel de klei- als de overige gebieden.
Voor de berekeningen is uitgegaan van een "gemiddeld" Zeeuws bouwplan op kleigrond. De
oogst gebeurt in loonwerk.
Het bedrijf van 40 ha:
bouwplan in ha: 1992
graszaad 4
suikerbieten 8
consaardappelen 8
zaaiuien 4
wintertarwe 8
brouwgerst 4
erwten zaaiz4
braak
totaal saldo 130.300
algregeenv.reg.
4
5.6
4
4
2,4
125.500
4
4
123.500
eenv.reg.
4
12
4
126.400
eenv.reg
126.600
Bij het bouwplan met zaaierwten geeft de algemene regeling met 2,40 ha braak het hoogste
bedrijfssaldo. Zonder de teelt van erwten maar met granen geeft de eenvoudige regeling zon
der braak echter een hoger resultaat. Het verschil tussen tarwe en gerst is minimaal. Zonder
braak en dus zonder de hoge peulvruchtenpremie is de erwtenteelt niet meer interessant.
Het bedrijf van 60 ha:
bouwplan in ha
1992
algreg
eenv
reg.
eenv.reg
graszaad
6
6
6
6
suikerbieten
12
12
12
12
consaardappel-
en 12
12
12
12
zaaiuien
6
6
6
6
wintertarwe
12
8,4
12
15
brouwgerst
6
6
6
9
erwten zaaiz.
6
6
6
-
braak
-
3,6
-
-
totaal saldo
195.400
188.300 -
182.
200
186.700
Bij het bedrijf van 60 ha met 24 ha MacSharry gewassen geeft de algemene regeling met
erwten en 3,60 ha braak het beste resultaat. De eenvoudige regeling zonder braak en zonder
erwten is maar f 1.600,— lager.
Indien de teelt van een non-food gewas mogelijk zou zijn, b.v. wintertarwe, tegen wereldmarkt
prijs van 25 ct met een saldo van f 937,— per ha, zou dit het bedrijfssaldo met f 3.200,—
verhogen tot f 191.500,—.
Het bedrijf van 80 ha:
bouwplan in ha:
1992
alg.reg.
eenv.reg
eenv.
graszaad
8
8
8
8
suikerbieten
16
16
16
16
consaardappelen
16
16
16
16
zaaiuien
4
4
4
4
wintertarwe
20
14,6
20
24
brouwgerst
8
8
8
12
erwten zaaiz
8
8
8
-
braak
-
5,4
-
-
tocaal saldo
251.200 240.300
228.900
234.900
Bij het bedrijf van 80 ha met 36 ha MacSharry gewassen is braak onontkoombaar. De alge
mene regeling met 5,4 ha braak geeft duidelijk het hoogste saldo. De eenvoudige regeling met
granen zonder braak is hier f 5.400,— lager. De mogelijke teelt van een non-food gewas zou
hier interessant zijn, evenals op het 60 ha bedrijf.
Bij oogst in eigen mechanisatie of hogere opbrengsten ligt de grens waarbij braak een beter
resultaat geeft hoger. Bij de hier gehanteerde kg-opbrengsten van 8300 kg wintertarwe en
6100 kg brouwgerst ligt deze grens bij oogst in loonwerk op 19 ha granen en bij eigen mecha
nisatie op 24 ha granen, leder bedrijf vraagt met zijn eigen specifieke gegevens een aparte
berekening.
De effecten op het saldo van de andere gewassen zijn weergegeven in tabel 1. De verwachte
telersprijzen voor 1993 zijn zo goed mogelijk ingeschat. De markt en de kwaliteit zullen meer
invloed krijgen. Voor goede bakwaardige tarwe zou de prijs nog wel eens mee kunnen vallen.
Er zal naar verwachting meer tarwe in de voersector verdwijnen. Bij brouwgerst is de hogere
prijs van dit jaar door schaarste elders niet meegenomen. Voor mais is het regionaal basis
areaal voor Nederland reeds in 1992 met 8% overschreden. Indien in 1993 voor hetzelfde
areaal premie wordt aangevraagd, wordt de hectare-toeslag dus in 1993 met 8% gekort. Dit
is in de berekening opgenomen. Voor de granen plus overige gewassen geeft het basisareaal
meer ruimte.
Voor capucijners is de prijsverwachting erg moeilijk in te schatten. Als dit produkt met de bij
behorende hoge hectaretoeslagen en braakverplichting interessant wil blijven, dan moet de
vermelde prijs gerealiseerd worden.
Olievlas is geen MacSharry gewas, de teelt brengt dus geen braakverplichting met zich mee.
Over de hoogte van de hectare-toeslag voor 1993 is nog geen beslissing genomen. De premie
kan tussen f 2.415,— en f 1.472,— per ha liggen. De teelt van non food gewassen als kool
zaad of olievlas tegen wereldmarktprijs is bij de huidige prijzen niet interessant en levert een
negatief saldo op.
Tarwe tegen wereldmarktprijs zou als non-food gewas wel interessant kunnen zijn als daar
voor mogelijkheden zouden zijn. Bedrijfsdeskundige ing. A. Bakker
DLV Team Akkerbouw Goes
Tabel 1. Saldo's akkerbouwgewassen Zeeland
Oogst Loonwerk
prij
s
1993
1 000
1774
Gewas
kg/ha
92 -
93
-steun
Ver.reg Alg.reg
W.tarwe (bak)
8300
38.5
30.2
2042
1367
1839
1839
Z.tarwe (bak)
7500
38.5
30.2
1797
1188
1660
1660
W.gerst
7400
36.5
28.7
1668
1102
1574
1574
Z.gerst(85% brouw)
6100
46.3
36.6
1994
1416
1888
1888
Haver
7200
37.5
29.5
1831
1267
1739
1739
Korrelmais
8300
44
35
1734
1003
1437
1437
Snijmais
50 ton
50.-
45. -
1481
1239
1673
1673
Grerwten(vo/cons)
5000
63
36
1734
482
954
1708
Grerwten(zaaiz)
5000
68
41
1930
632
1104
1858
Veldbonen(voer)
5500
56
29
1592
155
627
1381
Capucijners(cons)
4600
75
55
2053
1172
1644
2398
Koolzaad
3400
43.2
43.2
1628
152
624
1624
Braak (McSharry)
1500
849
1370
-
-
810
Braak (Non-Food)
849
-
-
-
849
Olievlas 1
2300
40
40
2154
(1683)
Non Food gewassen
2
Koolzaad
3400
34
-
-154
Olievlas
2300
35
-
-375
Wtarwe
8300
25
-
937
geen MacSharry gewas! Ha-steun in 1991/1992 f 2.415,— per ha. Voor 1993 nog niet
bekend, waarschijnlijk tussen f 2.415,— en f 1.472,— f 1.944,— per ha),
mogelijke teelten tegen wereldmarktprijs.
Tabel 2. Hectaretoeslagen
kleigebieden
Vereenvoudigde regeling:
ha toeslagen voor max. 12,9 ha
granen/erwten/koolzaad 471
mais (-8%?) 434
Algemene regeling:
braaklegging 15% 848
granen 471
mais (-8%?) 434
eiwithoudende gewassen (erwten) 1226
oliehoudende zaden (koolzaad) 1472
overige gebieden
18,2 ha
336
309
604
336
309
872
1048