Landbouw wordt bewust richting crisis geduwd
Boeren hebben één zwak punt:
ze willen graag boer blijven
Organisatienieuws Qq
Veel gasten op algemene
vergadering van de ZLM
ZLM-voorzitter H.C. van der Maas op algemene vergadering:
Op deze pagina's vindt u de belangrijkste passa
ges uit de jaarrede van de voorzitter van de
ZLMde heer H.C. van der Maas, uitgesproken
op de algemene ledenvergadering, die gehou
den is op maandag 7 december j.i in de Prins
van Oranje te Goes.
In zijn welkomstwoord begroette de voorzitter
behalve de gastsprekers, mevr. Nederhoed (ge
deputeerde in Zeeland) en de heer Verheyen
(gedeputeerde in Brabant) een aantal burge
meesters, statenleden en het Tweede-Kamerlid
Te Veldhuis van de WD, woonachtig in Middel
burg. Ook een delegatie van de Geldersche Mij
van Landbouw en het Utrechts Landbouw Ge
nootschap woonde de vergadering bij.
VRIJDAG 11 DECEMBER 1992
dukt van de consument uitmaakt.
De ideologie, die ten grondslag ligt
aan de GATT-doelstellingen - de illu
sie van een volledig vrije-
marktoriëntatie - zal leiden tot ver
paupering van grote delen van
Europa.
Daarom heeft de ZLM zich al gedu
rende meerdere achtereenvolgende
jaren uitgesproken tegen de GATT-
landbouwonderhandelingen. Binnen
het Nederlandse landbouworganisa-
tieverband was en is het hele GATT-
verhaal teveel een verhaal van ver
meende voordelen en vermeende
sectortegenstellingen. De 'vrije'
sectoren (tuinbouw en varkens, en
ook aardappelen en uien worden
daarbij genoemd) zullen niet profite
ren van de uitvoering van de huidige
landbouwvoorstellen. Ook nu vin
den die vrije-produkten namelijk on-
belemmeerd hun weg buiten de
EG-grenzen. De zogenoemde phyto-
sanitaire en veterinaire grenscontro
les en daaruit soms voortkomende
invoerblokkades zullen ook na een
GATT-akkoord niet zomaar ver
vallen.
Afbraak graanexport
In Washington is afgesproken dat
prijsondersteuning van de graanex
port volledig afgebroken moet wor
den en dat daarenboven het
uitvoervolume naar derde landen
verminderd moet worden. En dat
dan terwijl de Amerikanen hun zgn.
'defficiency-payments' (vergoedin
gen) kunnen handhaven, hun graa
nexport vrijwel géén
belemmeringen opgelegd krijgt en
ze Europa zonder enige beperking
vol kunnen blijven pompen met
Het forum achter de tafel: v./.n.r.: Verheyen, v.d. Maas, mevr. Nederhoed, Munters, Oggei
In 1993 zal het 150 jaar geleden
zijn, dat de ZLM werd opgericht. In
het jubileumjaar zal onze traditione
le ZLM-manifestatie in het teken
staan van 'werken aan morgen'. Of
ficieel zal de ZLM als zodanig na
150 jaar ophouden zelfstandig te
bestaan. Een nieuwe ZLM - met een
andere naam -, geïntegreerd met de
Geldersche Maatschappij van Land
bouw en het Utrechts Landbouw
Genootschap, zal echter in een gro
ter werkgebied versterkt, dus effi
ciënter en effectiever, de historische
lijn doortrekken. Doelstelling, inzet
en werkwijze blijven hetzelfde, na
melijk: een krachtige en optimale be
langenbehartiging en dienstverle
ning van en voor de leden boeren en
tuinders. 'Werken aan morgen' zal
het blijvende motto zijn.
De land- en tuinbouw in ons werk
gebied opereert vandaag in omstan
digheden waarin overheid, politiek
en samenleving bewust een land
bouwcrisis opwekken. Een positief
zicht op de toekomst en een offen
sieve ondernemersaanpak voor en
door de individuele boeren en tuin
ders wordt daardoor sterk ondergra
ven en onmogelijk gemaakt. De
Nederlandse agrarische sector
wordt in zeer sterke mate ontkracht
door politieke besluitvorming: de
ontmanteling van het EG-
landbouwbeleid; het monsterverbod
dat tot een GATT-akkoord moet lei
den waarbij Europese landbouwbe
langen verkwanseld worden ten
gunste van industrie- en diensten-
sectorbelangen; én het Haagse anti-
landbouwbeleid, inclusief de over
dreven Nederlandse natuur- en mi
lieubevlogenheid, die meer en meer
ontaardt in een eenzijdig tegen onze
bedrijfstak gerichte campagne. Dat
zijn tesamen een aantal slopersha
mers die de land- en tuinbouw ka
pot beuken.
Machteloosheid
Krachteloosheid leidt tot machte
loosheid. Gezagsgetrouwheid slaat
om in kwaadheid en woede. Woede
wordt wanhoop. Wanhoop maakt
murw. De maatschappelijke en so
ciale vereenzaming en isolatie van
boerengezinnen neemt hand over
hand toe. Veel (te veel) boeren kla
gen niet meer, en dat is een heel
slecht teken. Het broodnodige elan.
dat een bedrijfstak in de benen
moet houden, neemt zienderogen
af. Het elastiek staat op breken. Tijd
en adem ontbreekt om aan te pas
sen aan veranderende omstandig
heden. Erger nog, velen van
degenen die zich de laatste jaren
(tegen de wind in) wel hebben pro
beren aan te passen komen nu het
eerst in acute financiële moei
lijkheden.
De ZLM beschouwt het als haar
taak om te bevorderen, dat de lan
delijke en Europese organisatieneu-
zen meer in één richting komen te
staan. Onderlinge solidariteit is een
absolute voorwaarde om de huidige
'verdeel- en heers'tactiek van de di
verse overheden te kunnen door
breken.
De crisis van ruim honderd jaar gele
den en de crisis van de 30er jaren
staan ten voorbeeld aan de crisis
van nu. Ook toen was het dogmati
sche vrijhandelsdenken aanleiding
en oorzaak. Ook toen begon het in
de landbouw. En binnen die totale
landbouwsector begon het in de ak
kerbouw. In beginsel hebben nu al 6
a 7 van de 10 akkerbouwers in ons
werkgebied direct of op termijn af
scheid en afstand genomen. Aan de
keukentafel is men tot de slotsom
gekomen, dat die continuïteit eco
nomisch niet mogelijk is. Er wordt
gekozen voor interen of verkopen.
Enkele jaren geleden spraken we
nog over 6 7 potentiële blijvers en
3 a 4 potentiële wijkers. Nu liggen
die getallen andersom.
Geen gehoor gevonden
Dat het zover zou kunnen komen
hebben we vanuit de ZLM al meer
dere achtereenvolgende jaren be
toogd. We vonden in ons landelijk
organisatieverband echter onvol
doende gehoor; en bij de politiek he
lemaal geen gehoor! Het notoire
vrijhandelsdenken van Lubbers en
de zijnen overheerste. Ook in onze
landelijke organisatietop! Dat gaf
politiek en samenleving de kans om
de zogenaamde 'beschermde' land
bouw tot zondebok te verklaren. Na
een periode van doelbewuste pro-
duktiestimulering ter veiligstelling
van het consumentenbelang moet
de land- en tuinbouw nu klaarblijke
lijk extra boeten voor het succes.
Onze sector wordt bewust richting
crisis geduwd. Keiharde sanering
zou de oplossing moeten zijn. Ook
nu weer wordt het argument van
het consumentenbelang daarbij ten
tonele gevoerd. In dat belang moet
er geproduceerd worden voor de
dumpprijs die op de wereldover-
schottenmarkt geldt. Men vergeet
erbij te vertellen dat nergens ter we
reld sociaal verantwoord voor die
prijs geproduceerd kan worden. En
dat 10% prijsverschil voor de boe-
renproducent gemiddeld slechts 1
2% prijsverschil voor het eindpro-
De direkteur Landbouw, Natuur en Openluchtrecreatie in Zeeland, ir.
A. van Weelderen rechtsin gesprek met de hoofdbestuursleden
Dees (midden) en Bierens (links)
graanvervangers. Van enig natuurlijk
herstel van de vrije prijs voor graan
op de interne Europese markt zal
zodoende geen sprake zijn. Immers,
bij iedere produktiebeperking, zullen
de gaten automatisch met Ameri
kaanse invoer opgevuld worden. Nu
daar bovenop ook de suikerbieten-
prijs volgens berekeningen van LEI
en suikerindustrie (let wel, de boe-
renbietenprijs, niet de EG suikerprijs)
middels de GATT-afspraken met
zo'n 20 a 25 procent onderuit zal
gaan, omdat ook voor dat produkt
vergaande eenzijdige beperkingen
zijn overeengekomen (volledig onte
recht overigens, omdat we de ex
port als boeren volledig zelf
financieren) zal de vlucht uit de
klassieke akkerbouwteelten naar de
zgn. vrije produkten en de tuin
bouwsector op Europese zowel als
Nederlandse schaal nog meer toe
nemen. Het verdringingseffect zal
lawine-achtige vormen aannemen.
Structurele marktverstoringen en
structureel lage prijzen in de vrije
sectoren zullen het resultaat zijn. De
akkerbouw sleurt de andere secto
ren mee.
Nu daarenboven ook de melkvee
houderij volgens LEI-rekensommen
met gemiddeld 25% inkomensver
mindering geconfronteerd zal wor
den als gevolg van
exportvolume-redukties, zullen ook
vanuit die sector de verdringingsef
fecten sterk toenemen. Naar de
roodvleessector, waarvoor het de
absolute doodsteek zal betekenen,
maar ook richting plantaardige pro-
duktie.
Alle sectoren zullen direct en indi
rect in de negatieve spiraal meege
trokken worden. Ook de 'vrije'
sectoren. Dat zal men in de tuin
bouw moeten begrijpen en in moe
ten willen zien.
Aktiepunten
Laat er geen misverstand over
bestaan: landbouwproduktie hoort
in principe economisch doelgericht
te zijn. Boeren moeten zich aanpas
sen; willen dat ook en doen dat ook.
Veel bedrijfsgenoten zullen in dat
aanpassingsproces moeten wijken.
Zoals nu echter één en ander door
de politieke besluitvorming gestuurd