Mineralengebruik akker- en
tuinbouw moet omlaag
a^QaW
Medewerking landbouw gevraagd
bij intekenen groene struktuur
Snelle uitbreiding van
compostering in Brabant
Aanpassingswerken kavelruil
worden niet meer vergoed
Gevolgen komen hard aan
Voorlichtingsproject overheid en bedrijfsleven
Landbouwschap:
Verhuur melkrechten
maximaal vier jaar
Veel groenten naar
Oost-Europa
Reserves bij afdelingsbestuurders
Handje contant op
veemarkten verdwijnt
Veel akkerbouwers en tuinders ge
ven meer mest dan volgens de be
mestingsadviezen nodig is. Om
deze overbemesting een halt toe te
roepen is de overheid samen met
het bedrijfsleven een voorlich
tingsproject gestart om de minera
lenverliezen in de akker- en
tuinbouw te verminderen. De DLV
en ook vertegenwoordigers van
handel en industrie zullen de bood
schap aan de boeren en tuinders
overbrengen.
Er is een projectgroep "Bewust om
gaan met mineralen" geïnstalleerd,
bestaande uit vertegenwoordigers
van het ministerie van Landbouw en
het bedrijfsleven (Landbouwschap,
het Nederlands Meststoffen Insti
tuut en "Oosterbeek"). Gekozen is
voor een aanpak op vrijwillige basis
(een bewustwordingsproces), om
dat verplichtende maatregelen on
voldoende draagvlak hebben. Dat
zou maar contraproduktief werken.
Het project bestaat uit drie fasen. In
eerste instantie gaat het erom de
boeren en tuinders te bewegen zich
beter aan de bemestingsadviezen te
houden. De volgende fase is dat ge
toetst wordt of boeren en tuinders
zich beter aan de adviezen houden.
Na deze milieukundige toets komen
er zonodig aanvullende maatregelen
(derde fase van het project).
Uit enquêtes door studenten van de
Het akkoord dat de EG en de VS
op 20 november jl. in Washing
ton bereikten moet nog worden
ingepast in het totale GATT-
verdrag dat behalve landbouw
ook de industrie en dienstverle
ning omvat. De landbouwafspra-
ken moeten in een periode van 6
jaar (1994 - 2000) worden door
gevoerd.
De belangrijkste afspraken gaan
over exportvermindering van de
EG, zowel wat betreft volume
(-21%) als budgettaire uitgaven
(-36%). Dit betreft 22 produkt-
groepen. Aan de VS wordt geen
enkele beperking opgelegd.
Volgens voorlopige berekenin
gen moet de zuivelsector in Ne
derland rekening houden met
quotuminkrimping en prijsverla
ging. Dit komt neer op 20 tot
30% inkomensachteruitgang.
In de akkerbouw komt de ex
portvermindering van vooral bie
ten hard aan. Gerekend wordt
met een prijsverlaging van
minstens 20% voor de boeren.
Dit levert een opbrengstderving
van f 1.000,— tot f 1.500,— per
ha op.
Ook voor de granen geldt 21%
exportbeperking. Afgewacht
moet worden of de huidige
MacSharrymaatregelen voldoen
de zijn om aan deze volumebe
perking te kunnen voldoen. De
komende financiële compensatie
voor de boeren is in elk geval on
toereikend om de graanprijsda
lingen op te vangen.
In het akkoord is verder overeen
gekomen dat de EG het areaal
oliezaden zal terugbrengen tot
ruim 5 miljoen ha. Hiervoor is mi
nimaal 10% braaklegging nodig.
De invoer in Europa (voorname
lijk via Rotterdam) van graanver-
vangers wordt ongemoeid
gelaten.
Het Landbouwschap gaat minister
Bukman adviseren om de verhuur
van melkquota te binden aan een
maximum termijn van vier jaar. Ge
hoopt wordt dat deze maatregel
een rem zal zetten op het "leasen"
van melkrechten en de verkoop
hiervan zal bevorderen.
De toenemende populariteit van het
leasen - 12 procent van de melkvee
houders is als verhuurder aktief -
ondergraaft volgens het Landbouw
schap de produktiestructuur van de
melkveehouderij. Eerder deze
maand bleek in het bestuur echter
geen unanimiteit te zijn over de
vraag hoe het leasen het beste kan
worden ontmoedigd. Een deel van
het bestuur sprak zich uit voor een
leeftijdsbeperking (65 jaar), een an
der deel voor een maximale huurpe-
riode van drie jaar. Het dagelijks
bestuur kreeg vervolgens opdracht
de knoop door te hakken.
Het Landbouwschap wil dat de
maximum- en minimumhoeveelhe-
den die kunnen worden geleasd on
veranderd gehandhaafd blijven op
75.000 respectievelijk 10.000 kilo
gram. Om de administratieve uit
voering te vereenvoudigen kan de
zogenaamde vetgehaltemiddeling
vervallen. Dit laatste geldt ook voor
de beperking die tot dusver geldt
voor overdracht van melkrechten
binnen dezelfde zuivelonderneming.
Mestinjectie op bouwland
in het voorjaar.
Agrarische Hogeschool Delft in de
sectoren bloembollen, vollegronds-
groenten en boomteelt is gebleken
dat men zich niet altijd aan de be
mestingsadviezen houdt. Veelal
houden boeren en tuinders te wei
nig rekening met de mineralen uit
organische mest. Vooral bij de na
jaarstoediening treden verliezen op,
verduidelijkt projectleider M. Miede-
ma van het IKC Milieu, Kwaliteit en
Techniek. "De akkerbouwer die
dierlijke mest toedient in het najaar
doet dit om het organische-
stofgehalte te verhogen, maar er zit
ook veel stikstof in die mest. Dat
spoelt bijna allemaal uit. Via het pro
ject hopen we dat men zich beter
bewust wordt van dit soort onge
wenste verliezen. Die zijn niet alleen
nadelig voor het milieu, maar ook
voor de portemonnee van de boer
en tuinder".
Opvolging van de bemestingsadvie
zen kan wat betreft stikstof en fos
faat een besparing opleveren van
f 50 miljoen. Per ha kunnen boer en
tuinder hierdoor f 50,— besparen.
Wat Miedema in de akkerbouw
vooral opvalt is wat hij noemt de
'fosfaathonger'. Zelfs als het fos
faatgehalte van de bodem al hoog is
dient men nog meer toe, zo blijkt uit
de analysecijfers van Oosterbeek.
Landbouwkundig is hier rechtvaar
diging voor. "Misschien wil men
graag een reserve opbouwen, als
een soort appeltje voor de dorst.
Maar het heeft wel als nadeel dat er
uiteindelijk uitspoeling optreedt", al
dus Miedema.
De Nederlandse export van winter
groenten naar Oost-Europa loopt
momenteel erg goed. In oktober
gingen er grote hoeveelheden witte-
kool en winterpeen naar o.a. Tsje-
choslowakije, Slovenië en Kroatië.
Door de droogte in de afgelopen zo
mer is de groentenoogst in Oost-
Europa erg tegengevallen.
Er komt een snelle uitbreiding van
de verwerkingscapaciteit van com
post in oostelijk Noord-Brabant. Het
spreidingsplan voorziet in com-
posteringsfabrieken op de Strijp-
sche Kampen in Oirschot
(40-50.000 ton per jaar), Oss
(50.000 ton), Bladel (25.000 ton)
en Sint Oedenrode (25.000 ton). In
Deurne is al een inrichting voor
35.000 ton in aanbouw.
De composteringsfabriek van de fir
ma van Kaathoven in St. Oedenrode
verwerkt momenteel 10.000 ton
groente-, fruit- en tuinafval uit het
stadsgewest Den Bosch. Momen
teel voeren gemeente, stadsgewest
en Van Kaathoven overleg over om
zetting van de vergunning.
Over de lokatie Strijpsche Kampen
bij Oirschot hoopt de NV Raxon bin
nenkort overeenstemming te berei
ken met de provincie.
De afdelingsbesturen van de land
bouworganisaties in Brabant staan
gereserveerd ten opzichte van de
medewerking die zij worden geacht
te geven aan het bepalen van de
grenzen van de Ecologische Hoofd
structuur (EHS). De provincie
Noord-Brabant heeft 60.000 ha
aangewezen als groene hoofdstruc
tuur en daarbinnen 30.000 ha als
reservaat-, beheers- en natuuront
wikkelingsgebied. Een werkgroep is
bezig deze gebieden in te tekenen.
De georganiseerde landbouw vindt
dat de landbouwkundige situatie
hier niet mag ontbreken.
'Wie beter dan de plaatselijke bestu
ren kunnen weten waar de land-
De gezamenlijke banken in Neder
land hebben besloten eind dit jaar
hun aktiviteiten op de meeste vee
markten te staken. Alleen voor
Leeuwarden valt het besluit in de
loop van 1993. Bij veehandelaren is
de mededeling van de banken als
een bom ingeslagen.
Banken zeggen dat er voldoende
andere faciliteiten zijn om zaken te
doen. Er zijn speciale veemarktche
ques. Een andere reden is de veilig
heid van het personeel. 'Daar
kunnen wij niet voor blijven instaan',
laat Rabo Nederland voorlichter C.
Hoogkamer weten. 'Niet alleen voor
onze eigen medewerkers maar ook
voor de klant is de veiligheid in het
geding. Een miljoeneninvestering is
nodig om deze veiligheid te garan
deren. Zo'n grote investering is niet
verantwoord. LEI-rapporten wijzen
uit dat de rol van de veemarkten af
neemt binnen de totale veehandel.
Dan is er maar één conclusie en dat
is beëindigen'.
Veehandelaren zijn niet blij met de
maatregel. Contant zaken doen
wordt verleden tijd want wie durft
er in de vroege morgenuren met
veel geld op zak van huis te gaan?
De zekerheid dat een cheque ge
dekt is, is vaag. Verschillende vee
handelaren vinden de opstelling van
de banken te eenzijdig. De veeom-
zetten op de weekmarkten zullen er
niet door stijgen. Veel handelaren en
veeboeren zweren nog bij contant
vee verhandelen.
J.v.T.
bouwkundige belangen in de regio
liggen', zei ir. L. Vollebregt, voorzit
ter grondgebruik Landbouwschap,
op een drietal bijeenkomsten voor
afdelingsvoorzitters en secretaris
sen. 'Zo kunnen wij zelf aangeven
waar de prioriteiten liggen. Voor een
landbouwkundige inventarisatie is
plaatselijke kennis nodig. Dit om de
bedrijfsvoering voor de toekomst
veilig te stellen. Zorgen wij zelf niet
voor een begrenzing dan staan wij
bij voorbaat al buitenspel. Ook de
provincie vindt een landbouwkundi
ge visie wenselijk'.
Wantrouwen
De afdelingsbesturen waren niet di
rect ingenomen met het standpunt
van het Landbouwschap. In
Midden-Brabant heerst groot wan
trouwen tegen alles wat in het Pro
vinciehuis gebeurt. 'Het gaat om
individuele gegevens die afdelingen
op papier moeten zetten. Onverant
woord om dat naar de provincie te
sturen'.
Oost-Brabant wil de landbouwkun
dige gegevens als aantal stuks vee,
huis- en veldkavels, speciale teelten
e.d. wel opgeven als deze niet naar
de provincie gaan maar naar het
Landbouwschap te Tilburg. 'Als we
de zekerheid hebben dat we de be
grenzing min of meer zelf kunnen
bepalen akkoord. Niet als G.S. uit
eindelijk toch zijn gang gaat'. West-
Brabant stelde zich gereserveerd op
en zal uiteindelijk wel meewerken.
Meerdere instruktieve bijeen
komsten zijn er nodig om de bestu
ren op één lijn te krijgen.
Vooral het zelf aangeven van de be
grenzing van natuurgebieden staat
de afdelingsbesturen tegen. 'Zodra
er een stempel op drukt daalt de
waarde. De centen van de provincie
zijn op zodat we nu iets moeten
doen dat wellicht over 20 jaar pas
uitgevoerd wordt. Verder nemen we
een verantwoording op ons die ver
strekkende gevolgen kan hebben.
Niet ie^Jer lid is er mee ingenomen
dat hun voormannen bedrijfsgege
vens in kaart brengen'.
Geen beperkingen
De heer Vollebregt gaf de zekerheid
dat meewerken aan de inventarisa
tie op geen enkele manier beperkin
gen op de individuele bedrijven zal
leggen. 'Zonder vrijwillige mede
werking vanuit het landbouwbe
drijfsleven is het onmogelijk bij te
sturen in een richting waarbij, meer
dan in het verleden, rekening wordt
gehouden met bestaande en toe
komstige landbouwkundige waar
den in deze gebieden'.
Binnenkort krijgen afdelingen kaar
ten ter beschikking waarop alleen
de grens van de Groene Hoofdstruk-
tuur is ingetekend. De exacte be
grenzing van de EHS is afhankelijk
van gegevens van de afdelingen.
J.v.T.
De mogelijkheid om bij kavelruil
voor een rijksbijdrage in de kosten
van uitvoering van aanpassingswer
ken of aanvullende beplantingen in
aanmerking te komen, is vervallen.
Dit blijkt uit een publicatie in de
Staatscourant van 16 november jl.
De Regeling kavelruil is op 12 no
vember jl. gewijzigd. Voorheen be
stond de overheidssteun uit het
verlenen van ambtelijke bijstand,
het toekennen van een rijksbijdrage
in de kosten van de met de ruiling
samenhangende aanpassingswer
ken (50% tot een maximum van
f 800,— per geruilde ha) en het vol
ledig vergoeden van de gemaakte
notariskosten.
Ook de mogelijkheid om de kosten
van voorbereiding van de overeen
komst volledig vergoed te krijgen is
uit de regeling geschrapt. In de toe
lichting op het wijzigingsbesluit
wordt vermeld dat het hierbij im
mers niet ging om een financiële on
dersteuning in de vorm van een
bijdrage in de kosten, maar om
ambtelijke bijstand, die ten behoeve
van de belanghebbende ter voorbe
reiding van de kavelruil wordt ver
leend. De mogelijkheid om de
notariskosten volledig vergoed te
krijgen blijft echter wel bestaan.
Voor de wijziging bestond ook de
mogelijkheid om de kosten van aan
vullende beplanting (tot een be
paald maximum) volledig vergoed te
krijgen. Deze mogelijkheid is nu dus
ook vervallen. Er werd overigens
vrijwel geen gebruik van gemaakt.
Er is een overgangsregeling, zodat
het voor deelnemers aan een kavel
ruil die reeds bij de inspecteur land
inrichting is aangemeld, mogelijk
blijft om een bijdrage te krijgen.
