Twintig procent bieten
moet nog gerooid worden
Minister Bukman, een ja-knikker
Fusie slechts een tussenstation
Oppassen voor onderbieden
om teelten binnen te halen
De boeren mogen van Bukman het bos of moeras in
Vogelbescherming toont
film over ganzen
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1992
10
Nu ik dit stuk schrijf is het weer een
trieste dag in het LAND VAN
HULST. Net zo triest als de prijzen
van de produkten en de vooruitzich
ten voor de landbouw. Ik kan hier
nu wel een negatief beeld schetsen
van de prijzen, maar dat werd voor
mij al genoeg gedaan dus hierover
verder maar niets.
De aktiviteiten in het land zijn voor
lopig gestaakt in verband met de re
gen. Aileen het rooien van bieten en
cichorei kan onder deze omstandig
heden doorgaan. Het rooien van de
cichorei gaat gepaard met veel tar
ra, hetgeen van nadelige invloed is
voor de financiële opbrengst: veel
tarra-boetes en extra transport
kosten. Bij dit gewas vallen de kilo's
mee, dus zal de onderste regel ho
pelijk een redelijke cijfers laten zien.
Ik las in het landbouwblad van 13
november jl. dat minister Bukman
de Benuline fabriek geopend heeft.
De fabriek is nog niet geopend of
men praat ook hier al over quoteren.
Overigens in de GATT-
onderhandelingen speelde men af
gelopen week de zwarte piet naar
Frankrijk, maar of dit terecht was
betwijfel ik. MacSharry legde gelijk
het bijltje er eventjes bij neer, was
dit uit onmacht, of was hij bang om
de Amerikanen het vuur aan de
schenen te leggen. Onze eigen Buk
man was ook niet te lui om als een
kip op Frankrijk te gaan pikken. Als
het trouwens om prijsverlagingen of
verscherpen van maatregelen gaat,
is Bukman er als de kippen bij om
als een ja-knikker tekeer te gaan. Ze
hebben ons in de politiek de laatste
jaren alsmaar een worst voorgehou
den om meer en beter te produce
ren, en nu, na jaren van goede en
goedkope en gezonde voedingsmid
delen voor de consument te verbou
wen en een aardige duit in het zakje
van de handelsbalans te doen, wor
den we bedankt en mogen we voor
een inkomen gaan werken wat be
neden de armoedegrens ligt.
Willen we als landbouw gehoord
worden in de Tweede Kamer dan
zullen we als eenheid naar voren
moeten komen. Ik hoop dat we als
akkerbouw/veehouderij/intensieve
veehouderij en tuinbouw de gelede
ren gesloten kunnen houden. In on
ze organisatie hoop ik dat we door
een goede beslissing te nemen in
verband met de voorgenomen fusie
met het ULG en de GMvL de belan
gen voor de totale landbouw beter
kunnen laten doorklinken binnen het
Landbouwschap. Het Landbouw
schap moet nu eens echt gaan wer
ken voor de belangen van de
landbouwers.
Somber en nat is het weer op
NOORD-BEVELAND. Er moet nog
heel wat gebeuren gezien de tijd
van het jaar. 25% van de bieten
moeten nog worden gerooid en veel
meer dan 50% van de geplande op
pervlakte tarwe zal er niet zijn ge
zaaid. Op versgeploegde grond kon
er op de schaarse droge momenten
worden gezaaid, sommigen hebben
kans gezien voor onkruid te spuiten,
anderen niet. Maar dit kan ook nog
na opkomst of in het voorjaar. De ci
chorei staat voor het overgrote deel
nog op het land. Hoe zal dat aflo
pen? Het ploegen gaat gestaag
door.
Somber en mat is de stemming op
Noord-Beveland. De MacSharry-
regels stemmen al niet vrolijk, de
prijzen van de vrije produkten stem
men al helemaal triest. "Er is niets
wat nog een beetje wil", wordt er
vaak gezegd. En dat is ook zo. Con
tractprijzen voor volgend jaar zijn
verlaagd, prijzen voor eenmalige
teelten idem dito. Alle gecontrac
teerde teelten zijn gereserveerd voor
de traditionele telers. Bij het sa
menstellen van het bouwplan wordt
nauwelijks nog gekeken naar saldo.
Als het maar niet teveel kost en
men zo weinig mogelijk moet bra
ken. Ook bij de groente- en de fruit
teelt is het overwegend misère.
Het was allemaal te voorspellen. De
graanprijzen trekken alles met zich
mee. In Europa zoekt iedere boer
naar alternatieven en die zijn er niet
in voldoende mate Er is geen enkele
garantie dat dit volgend jaar beter
zal zijn. Het is de vraag of we dit al
les gelaten over ons moeten laten
komen. Maar wat moeten we er aan
doen? We weten nu dat een aantal
zaken geen uitkomst biedt: klagen,
een beroep doen op de overheid, ac
tie voeren, massaal overschakelen
op groente en fruit. Het helpt alle
maal niet. Ook agrificatie zal op kor
te termijn geen oplossing zijn.
Eigenlijk rest alleen nog: er tijdig
mee ophouden, broekriem aanhalen
en wachten tot het beter wordt. Of
er gezamenlijk iets aan doen! Het is
toch te gek dat we onze hele aard
appeloogst voor 4 5 cent weg
moeten geven omdat er 10% te veel
is. In Engeland hebben ze de "Pota
to marketing board" die het over
schot uit de markt neemt middels
een ha-heffing. Waarom kan dit niet
in heel Europa?
We moeten oppassen elkaar niet
helemaal in de put te praten en el
kaar te onderbieden voor het verkrij
gen van teelten. Voor deze prijzen
kan niemand op de wereld aardap
pels of uien of wat dan ook telen.
Het moet dus een keer beter wor
den. De vraag is wanneer, en hou
den we het zolang vol.
Het is in deze omstandigheden wel
schrijnend, in de krant te moeten le
zen, dat Cebeco-Handelsraad 130
miljoen in Rusland heeft laten zitten
bij de levering van pootaardappelen.
Dit is boerengeld en door de op
brengst van die pootaardappelen
worden we later misschien becon
curreerd. Eerst hebben ze gepro
beerd het stil te houden. In
combinatie met het beleid zoals dit
wordt gevoerd bij Cebeco-
Mechanisatie vragen we ons af: wie
controleert Cebeco-Handelsraad en
wat doen die er aan? Waarom vallen
daar geen koppen, zoals dat in zulke
gevallen gebeurt bij andete grote
ondernemingen? En worden de hui
dige boerencoöperaties niet te groot
om door collega's te worden
bestuurd?
Vogelbescherming Nederland kan
voor afdelingen en kringen van land
bouworganisaties een avond verzor
gen over ganzen. Er is een 40
minuten durende film gemaakt,
waarin ook de overlast van ganzen
voor de boeren aan de orde komt.
De film wordt gratis vertoond. Af
spraken kunnen worden gemaakt
met Aad van Paassenm, tel.
015-562220.
De situatie op de WEST ZEEUWS
VLAAMSE akkers is sinds onze vo
rige bijdrage flink verslechterd. We
hadden al langer te maken met een
natte periode, maar de hoeveelhe
den waren tot voor kort beperkt en
de onwerkbaarheid werd vooral ver
oorzaakt door het ontbreken van
een beetje drogende wind. Nu kan
een flinke opklaring niet meer hel
pen, eerst zal het water moeten
doorzakken.
De afgelopen week is er nog wat
werk verzet tussen de buien door.
Gezaaid is er nauwelijks, maar er is
wel geploegd en bieten en cichorei
gerooid. Beide rooiwerkzaamheden
verlopen niet zonder problemen,
bieten rooien gaat nog wel, maar
het opladen van zwaden verloopt
moeilijk. Ook de trekker en kippers
maken veel spoor, vooral de kopak-
kers en rond de hoop heeft de grond
te lijden. Chicoreitelers hebben niet
alleen deze problemen, maar ook de
afvoer van de wortels is sterk ver
traagd, daardoor ligt de rooier ach
ter. Daar het rooien toch al niet
eenvoudig bleek -tarra-percentages
van rond de 40% zijn niets
bijzonders- zal bij aanhoudende re
genval het vrijwel onmogelijk wor
den de rest te rooien. Dat zal een
flinke schadepost geven.
Zo rondrijdend in de polder valt op
dat er nog heel wat moet gebeuren.
Er is zeer weinig gezaaid, er staan
nog steeds vrij veel bieten en cicho
rei en ook zijn nog steeds niet alle
teunisbloemen gedorst. De markt
prijzen van aardappelen en uien zijn
nog steeds heel slecht, voorlopig
blijven niet vorstvrije partijen boven
de markt hangen. Partijen die op
contracten geleverd worden, blijken
vrijwel allemaal iets te mankeren, de
boer is altijd de pineut.
Afgelopen maandagavond verzorg
de de SEV het journaal, een snelle
opsomming van alle wijzigingen en
regelingen die in 1993 op ons afko
men. Het is bijna onvoorstelbaar
wat er aan papierwinkel wordt ge
produceerd. Iedere instantie meent
te moeten handhaven en controle
ren. De invulling van het MacSharry
plan maakt steeds duidelijker dat
het systeem nooit lang kan mee
gaan, zo complex, zoveel uitzonde
ringen die weer allerlei knelgevallen
zullen veroorzaken. De controle zal
zoveel mankracht vragen dat er een
boel werkkracht gecreeërd is waar
we niet meer vanaf geraken. Helaas
kunnen we daar niet direkt wat aan
doen. Het beleid wordt bepaald
door de mensen die we zelf gekozen
hebben, heet dat tegenwoordig.
Waar we nog wel wat aan kunnen
doen, is de vorm van onze enige or
ganisatie. 1 December moet wor
den gestemd over de fusieplannen.
De tijd van 23 organisaties ligt plot
seling achter ons, maar nu de trein
in beweging is, moeten we oppas
sen dat de verplichtingen van nieu
we organisaties niet als een steen
om de nek worden gehangen want
dit is slechts een tussenstation. Als
dit niet doordringt zal de praktijk dit
wel duidelijk maken, maar dan is het
te laat.
Ook in ALTENA-BIESBOSCH begin
nen de werkzaamheden op de ak
kers het eindpunt te naderen.
Opvallend is dat voor de meeste
percelen die nog laat vrij komen van
geoogste suikerbieten of andere
rooigewassen, men geen betere
keuze heeft dan te kiezen als opvol
gend gewas voor wintertarwe. Je
zou kunnen zeggen de minst hache
lijke keuze met weliswaar geen uit
zicht op winst, maar ook het verlies
tot het minimum beperkt.
Het tot voor kort winstgevende ba
sisgewas aardappelen is van drij
vende kurk gedegradeerd tot
dobber onder water en dat is een
positie die niet lang vol te houden is.
Ook de vollegrondsgroenteteelt
heeft aan overproduktie te lijden,
getuige de berichten dat telers in
deze sector - in een aantal gevallen
- hun toevlucht nemen tot het zaai
en van wintertarwe. Ook op
graslandbedrijven is het met de
grasgroei gedaan en is de periode
van winterwerkzaamheden aange
broken. Over aanbod van ruwvoe-
der valt niet te klagen,
voeraardappelen worden tegen lage
prijzen aangeboden en ook andere
voedermiddelen worden ruim en te
gen aantrekkelijke prijzen aan
geboden.
Nu de veldwerkzaamheden aan het
aflopen zijn, kan er meer aandacht
besteed worden aan andere zaken
die wat op de achtergrond bleven.
Iedere bedrijfsgenoot zal zich dienen
af te vragen met welk bouwplan of
bedrijfsopaal de winstkansen het
beste gediend zijn. Studieclubs,
voorlichting, SEV van de landbouw
organisatie, zijn allemaal nuttige in-
Bieten rooien door een loonbedrijf uit Wissenkerke
Maandag jl. moesten naar schatting
nog 22 procent van alle Nederland
se bieten gerooid worden, zo meldt
de suikerindustrie. Een week eerder
(9 november) was dat nog 36 pro
cent en een week daarvoor (2 no
vember) 48 procent.
In het Zuidwesten zat afgelopen
maandag nog resp. 22 procent
(Zeeland) en 25 procent (West-
Brabant klei en Zuidhollandse eilan
den) in de grond. De gebieden die al
het verst zijn, zijn Oostelijk en Zuide
lijk Flevoland, de noordelijke kleige
bieden en de Veenkoloniën. In al
deze gebieden zat maandag nog 16
procent van de bieten in de grond.
Met de aan de hoop liggende bieten
hebben zowel de Suiker Unie als de
CSM voorraad voor ca. twee weken
verwerking. Als de weersomstan
digheden slecht blijven kan er een
tekort ontstaan. In ieder geval
neemt bij latere rooitijdstippen het
risico op hogere tarragehaltes en
structuurbeschadiging toe. Het lang
in de grond blijven staan van de bie
ten vergroot uiteraard ook het
vorstrisico. Volgens het IRS is het in
verband met een beetje extra groei
niet nodig de bieten zo lang te laten
staan. 'De groei is er al lang uit'.
strumenten in het zoeken naar de
beste oplossing in de gegeven om
standigheden. De winterperiode
dient hiervoor optimaal benut te
worden.
Ook in onze regio is het vergadersei
zoen aangebroken. Er staat in ons
gebied veel op het spel wat de ge
moederen sterk bezig houdt en
waarbij de belangen van land- en
tuinbouw ten nauwste betrokken
zijn. Te noemen zijn de procedures
rond de dijk; verbeteringen in ons ri
vierengebied; de provinciale inspan
ningen om tot gemeentelijke
herindeling te komen en de niet ver-
zadigbare honger van de natuurlob-
by om zoveel mogelijk agrarische
gronden aan natuurontwikkeling toe
te schuiven.
Door al deze korter of langer duren
de planprocessen sluipt de politiek
met slinkse en weinig fraaie metho
dieken, om vingers in de pap te hou
den en besluitvorming te
beïnvloeden. Nu voor het Bies-
boschgebied de kaarten binnenkort
wel eens geschud zouden kunnen
zijn, is het meer dan ooit nodig om
de landbouwbelangen te behande
len en de gelederen gesloten te
houden.
Van minister Bukman valt weinig
heil te verwachten in het verdedigen
van landbouwbelangen. Als de
landbouwcrisis willens en wetens
gestuurd wordt naar grotere afme
tingen en gezien de GATT-
onderhandelingen dreigt het daar op
uit te draaien, dan kan Bukman ge
zien zijn uitlatingen zijn handen niet
in onschuld wassen. Dat boeren te
genprestaties zouden moeten leve
ren in de vorm van natuurbeheer, de
te ontvangen toeslagen voor prijs
verlaging is vernederend voor de to
tale landbouw. Van een minister die
ooit eerst verantwoordelijk was als
belangenbehartiger van een land
bouworganisatie is dit onvoorstel
baar. Als je politiek maar overeind
blijft, dan mogen boeren wel 't bos
of moeras in.
