%B
Vrouw en Jongeren
Ongerustheid over gevolgen GATT
De EG en de GATT
Statistieken
bloembollen
NAJ K-Vrouwenjaarthema 'Per seconde wijzer'
onder redaktie van de Perskommissie
Bond van Plattelandsvrouwen
voor Zeeland en Noord-Brabant.
Adres:
C.J. de Jonge-Sto/s
Brouwerijweg 2, 4424 CH Wemeldinge
Bijeenkomst Agrarische Commissie in Kapelle
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1992
13
De GATT heeft grote invloed op het
voortbestaan van alle sectoren van
de Nederlandse landbouw. Naar
aanleiding van de bijeenkomst van
de Agrarische Commissie op 2 no
vember te Kapelle wil ik proberen u
een beeld te geven van de GATT en
EG, zoals ons dat geschetst werd
door de inleider van die avond, me
vrouw Marja Kwekkeboom, mede
werkster van de WLTO (Westelijke
Land- en Tuinbouw Organisatie).
Elk land in Europa voert sinds de
Tweede Wereldoorlog een land
bouwbeleid, voornamelijk bestaan
de uit nota's, regels en plannen, die
tot doel hebben de ontwikkelingen
in de landbouw te sturen. Het land
bouwbeleid in de EG had in de jaren
'50 als hoofddoel 5 belangrijke
punten.
1. Produktiviteit moet stijgen, zo
dat minder mensen per ha meer
kunnen produceren. Hierdoor
kwamen arbeidskrachten vrij
voor andere sectoren (de weder
opbouw van Europa na '45).
2. Redelijke levensstandaard agrari
sche sector.
3. Stabiele landbouwmarkt.
4. Voedselvoorziening. Elk land wil
kunnen voorzien in zijn eigen ba
sisvoedselpakket.
5. Redelijke prijzen voor con
sument.
Door middel van heffingen en subsi
dies werd getracht deze doelen te
bereiken. Het EG-landbouwbeleid
ondersteunt belangrijke landbouw-
produkten zoals graan, melk, vlees
en suikerbieten, leder jaar worden
minimumprijzen afgesproken. Om
die te realiseren heeft de EG haar
grenzen afgeschermd. Invoerheffin
gen zorgen er voor dat produkten
van buiten de EG niet onder die mi
nimumprijs verkocht worden. Door
de invoerheffingen worden produk
ten als suiker, zuivel en graan nau
welijks geïmporteerd. Aan de
andere kant wil de EG haar over
schotten wel op de wereldmarkt
kwijt. De EG-prijs ligt meestal hoger
dan de wereldmarktprijs. Om de ex
port mogelijk te maken, betaalt de
EG het verschil tussen wereldmarkt
en EG-prijs. Een derde van de Ne
derlandse melk wordt buiten de EG
afgezet in de vorm van kaas, boter
of melkpoeder. Zuivelfabrieken krij
gen daar ongeveer 30 cent voor per
liter, Brussel vult dit aan tot EG-prijs.
Ook andere landen zoals de VS pro
beren hun overschotten aan land-
bouwprodukten met subsidies kwijt
te raken op de wereldmarkt. De VS
en de EG zitten elkaar regelmatig
dwars op de wereldgraanmarkt.
Met hoge exportsubsidies heeft de
EG een deel van de Amerikaanse
graanafzet overgenomen.
Regeringen van Derde-Wereldlanden
profiteren van deze dumppraktijken.
Zij kunnen goedkoop graan en an
der voedsel importeren. Deze goed
kope voedselimporten zijn een ramp
voor de boeren in de ontwikke
lingslanden. Zij krijgen weinig be
taald voor hun eigen produkten,
hetgeen vaak een einde betekent
van het bestaan in de landbouw. Ve
le gezinnen in b.v. de Filippijnen trek
ken vervolgens naar de stad in de
hoop daar werk te vinden. Ook
voedselexporterende landen in de
Derde Wereld hebben last van de
dumppraktijken van de VS en de
EG. Zij kunnen geen exportsubsidies
betalen. Daarom vinden veel landen
dat er goede spelregels moeten ko
men voor de wereldhandel.
Spelregels
De spelregels voor de wereldhandel
zijn in 1948 vastgelegd in een inter
nationale overeenkomst de Algeme
ne Overeenkomst over Invoerrechten
en Handel, de GATT, General Agree
ment on Tariffs and Trade. Met als doel
het stimuleren van de vrije wereldhan
del. In die GATT-overeenkomst hebben
regeringen van bijna alle landen regels
afgesproken over de handel. Export
dumping en invoerbelemmeringen
worden zo tegen gegaan.
De GATT-regels over vrije handel zijn
vooral bedoeld voor industriepro-
dukten. De meeste landen vonden
dat de landbouw er buiten moest
blijven. Op verzoek van de VS wordt
er nu sinds 1986 wel over land
bouw onderhandeld. De onderhan
delingen op andere gebieden zijn
zelfs stopgezet tot er een landbouw
akkoord is bereikt.
In die onderhandelingen staan VS
en EG lijnrecht tegenover elkaar. De
VS wil invoerbeperkingen en de ex
portsubsidies binnen 10 jaar sterk
verminderen. Landen als Brazilië,
Australië, Nieuw-Zeeland zijn het
met de Amerikanen eens. Deze lan
den exporteren veel landbouwpro-
dukten zonder exportsubsidies. Zij
willen dat andere landen dat ook
doen.
Een vrije markt zonder exportsubsi
dies, invoerheffingen en interventie-
regels betekent dat de prijzen gelijk
worden aan die van de wereld
markt. Bij een vrije markt zal de pro-
duktie daar plaatsvinden waar dat
het goedkoopst kan. Suiker in Brazi
lië, melk in Nieuw-Zeeland, graan in
Argentinië en misschien groente in
Nederland!
De EG is het niet eens met de Ame
rikanen, de EG wil geen volledige
vrije markt. Toch gaat de EG een
eind mee met de VS. De EG wil ook
lagere binnenlandse prijzen om de
kosten te drukken van het land-
EG en GATT, twee organisaties
die zijn opgericht na de Tweede
Wereldoorlog. EG met als doel
de basisvoedselvoorziening vei
lig te stellen, redelijke inkomens
voor de landbouw en redelijke
prijzen voor de consument te ga
randeren. De GATT, de regelge
ving met betrekking tot de
wereldhandel, met uitzondering
van de landbouwprodukten.
Nadat het doel van de EG (de
produktiviteit) bereikt is en er
overschotten ontstaan, krijgen
GATT en EG op verzoek van de
VS met elkaar te maken.
In 1986 startten de landbouw-
onderhandelingen, waarbij
mondiaal de landbouwproblema
tiek wordt aangepakt. Belang
rijkste gesprekspartners aan de
onderhandelingstafel van de
GATT in Genève zijn dan de VS
en de EG. De VS weet zich
gesteund door landen als Argen
tinië, Brazilië en Australië.
bouwbeleid. Men is daar reeds mee
bezig en de akkerbouwers weten
daar alles van, de tarweprijs daalde
van 55 naar 37 cent per kg. In de
GATT-onderhandelingen is de EG
bereid om de steun aan de land
bouw aanzienlijk te verminderen. In
de praktijk zal dit tot flinke prijsda
lingen leiden voor suiker, graan en
melk.
Hoe gaan nu de onderhandelingen?
De meeste besprekingen worden
gehouden in het GATT-gebouw in
Genève. Ambtenaren van verschil
lende landen onderhandelen achter
gesloten deuren. Bijna alle landen
zijn afgevaardigd in de onderhande
lingen, sommige landen als groep
zoals Nederland in de EG. Yvonne
van Rooy, staatssecretaris voor bui
tenlandse handel, is verantwoorde
lijk voor de Nederlandse opstelling
in EG-verband. Zij baseert haar
opstelling op de besluiten van de
Nederlandse regering en in het bij
zonder van het ministerie van Land
bouw. Ontwikkelingslanden hebben
weinig invloed op de onderhandelin
gen. De meeste invloed komt van
VS en EG, landbouw-, milieu-, en
consumentenorganisaties doen alle
maal hun best.
Overeenstemming is nog niet in
zicht, toch moeten de onderhande
lingen snel worden afgerond.
Ongerustheid
Wat de gevolgen voor Nederland
zijn is nog niet te overzien en geeft
ons zeker reden tot ongerustheid. In
een EG waar Nederland voorop
loopt, niet alleen met regels, maar
ook met Europese gedachten, dit in
tegenstelling tot landen als Duits
land en Frankrijk, die eerst nationaal
hun landbouw steunen. Nederland
met zijn hoge kostprijs per ha en het
strikte naleven van de regelgeving
van MacSharry en de EG, heeft een
ongunstige concurrentiepositie zo
wel in Europa als in de rest van de
wereld.
Achtergronden met betrekking tot
de EG en GATT zijn ons duidelijk ge
worden op deze avond, niet de ge
volgen en zeker niet de oplossingen!
Wij landbouwers, als steeds kleiner
wordende groep, zijn steeds minder
interessant voor de politiek en zul
len ook steeds harder moeten knok
ken om gehoord te worden.
Nederland moet zich realiseren, dat
in Europa toch elk land zich voor zijn
eigen landbouw zal moeten inzet
ten. De meeste landen om ons heen
doen dit reeds, terwijl men dit in
Den Haag nog steeds vergeet. Het
beeld van de produktie van graan,
melk en suiker, daar waar dit het
goedkoopst is, is voor Nederland
verontrustend en maakt ook de
consument zeer afhankelijk van die
bepaalde landen.
Een beeld wat zeer in strijd is met
de doelstelling van de EG (elk land
eigen basis voedselvoorziening).
Overigens waren de aanwezige da
mes van mening dat van de vijf
doelstellingen van de EG alleen de
laatste (redelijke prijzen voor consu
ment) was overgebleven.
Een conclusie in de "wandelgan
gen", maak je sterk ook als vrou
wen en wordt lid van je
standsorganisatie zodat zij een gro
te achterban hebben waar ze voor
op kunnen komen en zich door
gesteund voelen!!
E.J.A. van Nieuwenhuijzen-
van Iwaarden
Hobaho BV, veiling in- en verkoop
bureau van bloembollen heeft on
langs het boekje "Statistieken
gladiolen/dahlia's/lelies 1992" uit
gegeven.
Aan de hand van de door de
BKD/PVS uitgegeven overzichten
van de areaal opplant gladiolen,
dahlia's en lelies is een uiterst han
dig boekje samengesteld. Naast de
statistieken staan daarin kleurbe-
schrijvingen en gebruiksmogelijkhe
den van de gladiolen/dahlia's en
lelies, inclusief de aanduiding welke
soorten geschikt zijn voor de bloem-
produktie. Ook bevat het boekje
nuttige teelttechnische tips.
Het boekje "Statistieken gladio-
len'dahlia's/lelies 1992" bevat ui
terst behulpzame informatie voor
telers en broeiers van deze pro
dukten.
Geïnteresseerden kunnen dit boekje
gratis aanvragen bij Hobaho BV,
Postbus 6, 2160 AA Lisse, of telefo
nisch bij de heer A. van Zeist,
02521-34777/34765.
Leren doe je je leven lang. Elke se
conde die wegtikt maakt je wel wat
wijzer. Het gebeurt alleen niet altijd
even bewust, ledereen heeft bij
voorbeeld een heel eigen manier
van leren. De één pakt liever een
boek, de ander houdt van aanpak
ken en is niet bang om door schade
en schande wijs te worden. Het
vrouwenjaarthema van het NAJK
gaat over scholing en opleiding voor
jonge agrarische vrouwen. Wie
heeft jouw wijsheid in pacht?
Meteen als je het levenslicht ziet be
gin je al met leren. En zoals iedereen
een andere vingerafdruk heeft, zo
leert ook iedereen anders. Er zijn
een heleboel manieren van leren.
Meestal pik je er vanzelf de manier
uit die jou het beste afgaat. Waar
mee jij het snelst leert. Of op de
leukste manier. Van te voren kun je
de manier van leren afstemmen op
de dingen die je wil leren.
Waarnemen
Allereerst kun je leren door waarne
men. Daarbij moet je denken aan
activiteiten als demonstraties, ex
cursies, televisie, film en video.
Meestal kies je voor deze manier
van leren als je geïnteresseerd bent
in een bepaald onderwerp en ge
woon eens wat meer wilt weten.
Het kost niet veel tijd en geschikt
voor een skala aan onderwerpen.
Handen uit de mouwen steken en
gewoon maar beginnen. Dat kan
ook goed werken. Er zit wel een na
deel aan. Je leert pas snel als je ook
weet wat je moet doen. Soms blijkt
dat het sneller kan als je eerst wat
tijd vrijmaakt om inzicht te krijgen in
wat je wilt doen. Maar leren door
Afd. Langstraat
13 november
Puzzelrit. Aanvang: vanaf 20.00 uur
kan gestart worden bij Zindewinde,
Julianalaan 1 te Sprang Capelle.
Kosten: leden gratis, niet leden
f 7,50.
RAK Schouwen-Duiveland
17 november
Eerste AJK-avond van dit seizoen in
café-restaurant "v.d. Weyde" te
Noordgouwe. Tijdens deze avond
wordt o.a. de Nota "Landbouw in
de branding" toegelicht. Meer infor
matie bij Peter Hanse, tel.
01119-2319 of Piet Jan van Lange-
raad, tel. 01112-1388.
Redaktie Henk Tegels
PJZ-provinciaal
Provinciale Bowling.
Plaats: Bowlingcentrum aan de
Beestenmarkt 10 te Goes. Aanvang:
17.00 uur.
20 november
Jaarlijkse bijeenkomst voor HB-/DB-
leden van PJZ in café Havenzicht te
St. Annaland. Aanvang: 19.30 uur.
7 december
DB-vergadering.
8 december
HB-vergadering in het Pannenhuis te
Hoogerheide. Aanvang: 20.00 uur.
14 december
Algemene ledenvergadering ZPJO in
de Vroone te Kapelle. Aanvang:
20.00 uur.
doen is ideaal voor het aanleren van
vaardigheden. Op het bedrijf, in het
huishouden, in je omgang met
anderen.
Begeleiding
Als je kiest voor leren onder begelei
ding combineer je de voordelen van
waarnemen met die van aanpakken.
In een mum van tijd heb je de prakti
sche kennis in huis die je nodig
hebt. Mogelijkheden te over: cur
sussen, vervolgonderwijs, zelfstu
die, clubs en dergelijke. Als er een
duidelijk omschreven onderwerp is
waarover je het naadje van de kous
wilt wqten, is dit een prima manier.
Verder kun je uitstekend leren door
uitwisseling van ervaringen en kon-
takt met anderen, bijvoorbeeld in
een vrouwengroep. En waarom kies
je bijvooreeld niet voor juist hele
maal niet leren? Het bedrijf is be
langrijk, maar je eigen zaken zijn dat
ook. Leer je over allerlei agrarische
onderwerpen door, dan kunnen
jouw interesses best in de knel ko
men. Je zult je telkens moeten af
vragen of je dat er voor over hebt.
Verplicht nummer
Leren is belangrijk. Maar weten wat
je wilt is misschien nog wel belang
rijker. Het NAJK heeft daarom per
oktober voor vrouwengroepen het
volgende materiaal beschikbaar:
een diaserie ('Per seconde wijzer')
over zes agrarische vrouwen die
ieder op heel eigen manier hun posi
tie op het bedrijf hebben ingevuld;
een triviantspel dat tijdens de
thema-avond gespeeld kan worden;
en het thematische oktobernummer
van Binder (te verkrijgen door stor
ting van f 5,— op giro 5445879
t.n.v. NFPJO Utrecht onder vermel
ding van Binder oktober 1992).
Maart volgend jaar zullen naar aan
leiding van de discussies in de vrou
wengroepen standpunten worden
ingenomen over het thema. Eind
maart zal het geheel worden afge
rond door de landelijke NAJK-
Vrouwendag.
