LEl-onderzoek naar arbeidsmarkt
Zeeuwse land- en tuinbouw klaar
Deze week
Mineralenboekhouding is prima,
maar niet als heffingsgrondslag
LAND- EN TUINBOUWBLAD VOOR ZEELAND EN NOORD-BRABANT
regeling voor gelegenheidsarbeid
AARDAPPEL
RASSEN
TE KUK
30^ i Q vC
KNELPUNTEN KOMEN AAN HET LICHT Geen Tuinbouwakkoord zonder
Pag.
3
Hoofdbestuur ZLM
Forumavond over "Maastricht"
Pag.
4
Ondernemen in slechte tijden
Pag.
5
Stichting PR wijzigt koers
Pag.
6
Vergadering Ledenraad
Pag.
7
Weer kwetsende woorden Banning
Pag.
8,
9 en 10 Uit de Praktijk
Pag.
10
Hoge opbrengsten akkerbouw
Pag.
11
Symposium Zeeuwse Waterschapsbond
Pag.
12
Avonden Grobeka en BBZ druk bezocht
Pag.
13
De vrouw in Japan
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1992
80e JAARGANG No. 4142
Een kwart van de middelgrote en
grote agrarische bedrijven in Zee
land zegt in 1992 en 1993 meer ar
beidskrachten nodig te hebben.
Toch zal de totale werkgelegenheid
in de agrarische sector in Zeeland
blijven teruglopen als gevolg van het
feit dat vooral kleinere bedrijven
met uitsluitend gezinsarbeid in de
komende jaren geheel of gedeelte
lijk zullen stoppen.
Dat is een van de conclusies die valt
te trekken uit het arbeidsmarkton
derzoek naar de Zeeuwse land- en
tuinbouw, dat door het LEI in de af
gelopen maanden is gedaan. Het
rapport is woensdag jl. gepubli
ceerd. Het onderzoek is uitgevoerd
op initiatief van de Zeeuwse land
bouworganisaties, de Gewestelijke
Raad voor Zeeland van het Land
bouwschap en het Regionaal
Bestuur Arbeidsvoorziening Zee
land. Deze organisaties hebben ook
de kosten gedragen f 73.000,—
Het is voor het eerst in Nederland
dat de arbeidsmarkt in de land- en
tuinbouw op regionaal niveau in
kaart is gebracht. Tot nu toe moest
men het doen met de gegevens van
de Landbouwtelling, die alleen op
vast personeel betrekking hebben.
In het LEI-onderzoek is ook tijdelijk
personeel, gelegenheidswerk en ge
zinsarbeid betrokken. Het onder
zoek bestond naast
literatuuronderzoek uit een telefoni
sche enquete onder 300 verspreid
wonende ondernemers in de
Zeeuwse landbouw. Slechts 10%
wilde niet meedoen, een ongekend
laag percentage voor een dergelijk
onderzoek.
Rapport aangeboden
Het eindrapport werd woensdag jl.
aangeboden aan de voorzitter van
de drie Zeeuwse landbouworganisa
ties, de heer J. Kodde en de voorzit
ter van Arbeidsvoorziening Zeeland,
mevr. J. Boogerd-Quaak. Het RBA
hecht grote waarde aan het onder
zoek en wil de uitkomsten aangrij
pen om een arbeidsmarktbeleid
voor de agrarische sector op poten
te zetten. Hiervoor heeft men voor
1993 f 100.000,— gereserveerd,
aldus mevr. Boogerd-Quaak.
Het onderzoek heeft aangetoond
welke knelpunten er op dit moment
zijn en in de komende jaren worden
verwacht op de Zeeuwse land
bouwbedrijven. Daarnaast geeft het
inzicht in de arbeidsbehoefte en de
arbeidsafname in de jaren 1992 en
1993. Het onderzoek heeft betrek
king op de middelgrote en grote be
drijven. Dat zijn er in Zeeland 3.850.
Tweederde van deze bedrijven ver
wachten in 1992 en 1993 een ge
lijkblijvende arbeidsbehoefte. Op
een kwart van de bedrijven ver
wacht men meer arbeidskrachten te
moeten aantrekken. Het gaat hier
om 930 bedrijven, die volgens het
LEI-onderzoek in totaal 60 vaste ar
beidskrachten, 410 losse arbeids
krachten en 980 gelegenheidswer
kers kunnen plaatsen. Dit als gevolg
van omschakeling naar meer arbeids
intensieve teelten en/of bedrijfsver-
groting.
Afname verwacht
Op 450 bedrijven (12%) wordt een
afname van de werkgelegenheid
verwacht. Het gaat hier om 60 los
se arbeidskrachten en 115 gelegen
heidswerkers. Negentig onderne
mers hebben te kennen gegeven in
1992/1993 te moeten omzien naar
een andere functie of aanvullende
inkomsten.
LEI-onderzoeker C. Spierings: "Al
sinds de tweede wereldoorlog
neemt het aantal bedrijven in de
agrarische sector af. Verwacht
wordt dat dit in 90-er jaren versterkt
doorgaat. Het gaat hier echter voor
namelijk om kleinere bedrijven, waar
het werk vooral in gezinsverband
gedaan wordt. Daarnaast is uit ons
onderzoek gebleken dat in de eerst
komende jaren ook een 90-tal on
dernemers op grotere bedrijven wil
stoppen. De teruggang is zodanig
dat er per saldo sprake van een ver
mindering van de werkgelegenheid
in de agrarische sector in Zeeland."
Zie verder pagina 7.
De CLO zullen een Tuinbouwak
koord over personeelsvoorziening
niet ondertekenen, indien een be
vredigende regeling voor gelegen
heidsarbeid uitblijft. Dat hebben de
besturen van de centrale landbouw
organisaties KNBTB, KNLC en
NCBTB begin deze week besloten.
Met het beoogde akkoord verplich
ten overheid, arbeidsvoorzieningsor
ganisaties en agrarisch bedrijfsleven
zich tot gezamenlijke inspanningen
voor het oplossen van de perso-
neelsproblematiek in de tuinbouw
sector. Een goede aanzet daartoe is
gegeven in het rapport 'De oogst
van een gecoördineerde aanpak'
van de Commissie Personeelsvoor
ziening Tuinbouw onder leiding van
R. de Boer, voorzitter van het Cen
traal Bestuur Arbeidsvoorziening.
De aanbevelingen in dat rapport
worden door de CLO in hoofdlijnen
onderschreven.
De administratieve rompslomp en
kosten die gepaard gaan met gele
genheidsarbeid (met name het bij
verdienen van een zakcentje door
scholieren en studenten ten tijde
van arbeidspieken) vormen al gerui
me tijd een bron van ergernis voor
ondernemers. De CLO pleiten er al
jaren voor om de 'kruimelverzekerin
gen' bij gelegenheidsarbeid buiten
de werknemersverzekeringen te
houden. In veel gevallen zijn de ad
ministratiekosten van deze arbeid
zelfs hoger dan het bedrag dat de
scholier of student verdient met zijn
tijdelijk baantje. Voor uitkering kan
men vrijwel nooit in aanmerking
komen.
Niet alleen de CLO dringen aan op
een bevredigende regeling voor ge
legenheidsarbeid, ook de Sociaal
Economische Raad en de Sociale
Verzekeringsraad hebben dat in ad
viezen gevraagd. De overheid heeft
het echter nog steeds laten
afweten.
De CLO achten een Tuinbouwak
koord over het aanpakken van de
personeelsvoorziening onvolledig en
onevenwichtig, indien dit niet ge
koppeld is aan een goede regeling
voor gelegenheidsarbeid.
De jaarlijkse rassenbezichtiging op
kweekbedrijf Oosthof te Rilland van
het aardappelbedrijf C. Meijer B.V.
trok deze week ruime belangstel
ling. Meijer werkt intensief aan de
ontwikkeling van nieuwe rassen en
toonde de resultaten daarvan vanaf
de vierde jaars zaailingen. Ook de
twee inmiddels op de markt ge
brachte nieuwe Meijer-rassen Turbo
en Mirakel ontbraken uiteraard niet.
De twee rassen komen per 1 januari
1993 op de EEG-rassenlijst. Meijer
heeft hoge verwachtingen van deze
rassen omdat ze milieuvriendelijk
geteeld worden, zowel voor con
sumptie a/s fritesverwerking ge
schikt zijn en ook in de Zuideurope-
se landen goed kunnen groeien.
Voor het eerst was de aardappel-
kwekersvereniging Zuidwest-Neder
land van de partij. Deze toonde de
resultaten van haar proefveld in
West-Brabant.
Het invoeren van een mineralen-
boekhouding op bedrijfsniveau is
een goede zaak, maar mag niet ge
bruikt worden als grondslag voor
een regulerende heffing. Dat is kort
samengevat het standpunt van het
hoofdbestuur van de ZLM.
Zowel in de veehouderij als de ak
kerbouw komt de verplichte invoe
ring van de mineralenboekhouding
in zicht. In de veehouderij is de da
tum van verplichte invoering gesteld
op 1 januari 1995. De voorlichting
aan de veehouders over dit onder
werp komt op gang.
(Zie pagina 3).
Met hoofdbestuur van de ZLM is
van mening dat de mineralenboek
houding een goed instrument is om
de in- en output van voedingsstof
fen voor plant en dier te meten. Het
kan helpen om zorgvuldig met mid
delen om te gaan. Het hoofdbestuur
wijst echter de mineralenboekhou-
digen als basis voor het opleggen
van een regulerende heffing van de
hand. De ZLM vindt regulerende
heffingen ten principale onjuist. De
doelstellingen van deze heffingen
zijn zeer twijfelachtig. Ze worden
door de boeren ervaren als ordinaire
belastingheffingen, bedoeld om de
armlastige staatskas te spekken.
In het hoofdbestuur van de ZLM
stelde de voorzitter van de akker
bouwcommissie J. Geluk vast, dat
niet alleen in de politiek maar ook in
het Landbouwschap steeds meer
stemmen opgaan om akkerbouwers
te confronteren met regulerende
heffingen op basis van een minera
lenboekhouding. Dit onder het
mom: wat in de veehouderij kan,
moet ook in de akkerbouw kunnen.
'Totaal onaanvaardbaar', aldus Ge
luk. 'Ik zie niet in hoe men dit in de
praktijk zou willen regelen als ik kijk
naar de jaarlijks wisselende op
brengsten'. Overigens heeft ook de
veehouderijcommissie van de ZLM
nog eens uitgesproken dat het in
stellen van een regulerende heffing
op basis van het mineralenover-
schot onaanvaardbaar is.
