Voor de vrouw
Onze dagelijkse voeding
Vrouw en Jongeren
Negendaagse reis naar Tirol
Kies je eigen toekomst
voor agrarische jongeren
Plattelandsvrouwen gaan naar Oostenrijk
Een kijkje over de grens
VRIJDAG 30 OKTOBER 1992
onder redaktie van de Perskommissie Adres:
Bond van Plattelandsvrouwen C.J. de Jonge-Sto/s
voor Zeeland en Noord-Brabant. Brouwerijweg 2, 4424 CH Wemeldinge
Op 16 oktober was het Wereld
Voedseldag. A. van Nieuwenhuijzen
vond dit een aanleiding om eens te
gaan praten met een diëtiste van
een kruisvereniging. Voorlichting is
één van haar taken, niet alleen aan
dieet-patiënten, maar ook in het al
gemeen zowel individueel als in
groepsverband.
Je kunt er niet omheen: dagelijks
vraagt ons lichaam om voedsel. Hoe
verschillend de problemen over
voedsel zijn op de wereld weten we
allemaal. Hier in de westerse wereld
is voeding (tenzij er om gezond
heidsredenen een beperking is op
gelegd) echter een 'luxe' probleem.
"Wat eten we?" "Hoe bereiden we
het?" "Eten we wel gezond?" In
tijdschriften zien we wekelijks de
heerlijkste recepten naast de vaak
nog mooier ogende diëten uiteraard
aangepast aan de tijd van het jaar.
Via de reclame horen we dan nog
eens welke produkten 'goed en ge
zond' voor ons zijn.
Goede voeding
De stuurgroep 'goede voeding' richt
zich de laatste tijd via de 'let op vet'
campagne vooral op de te grote
hoeveelheden vet die men consu
meert. De vraag "Eet u te vet"
wordt door 8 van de 10 Nederlan
ders met NEE beantwoord. De wer
kelijkheid is helaas anders: 8 van de
10 Nederlanders eet wel te vet!
Deze cijfers tonen hoe onwetend
men is over zijn eigen voedingspa
troon en ook hoe moeilijk goede
voeding is te beoordelen. Het is niet
eenvoudig verkeerde voedingspatro
nen te veranderen. Door voorlich
ting wil men de mensen bewuster
maken en aansporen om zonodig
veranderingen aan te brengen
Juiste voeding is van groot belang
voor een goede gezondheid.
10 tips voor gezonde voeding
1. Eet gevarieerd. Geen enkel voe
dingsmiddel bevat alle stoffen die
we nodig hebben. Door voldoende
variatie krijgt u alle nodige voe
dingsstoffen binnen. De vier groe
pen voedingsmiddelen waaruit we
dagelijks iets nodig hebben zijn:
a. brood en aardappelen of rijst,
macaroni, peulvruchten;
b. groente en fruit;
c. melk, kaas of andere melkpro-
dukten, vlees, vis, ei of tahoe;
d. margarine, halvarine of olie en
minstens 1 Yi liter vocht per
dag.
2. Matig met vet. Vet is nodig maar
te veel is schadelijk (hart- en vaat
ziekten!). Kies voor magere of half
volle produkten en mijdt vette
tussendoortjes.
3. Eet volop zetmeel en vezels. Zet
meel is één van de belangrijkste
energiebronnen. Eet voldoende
aardappelen en brood dan krijgt u
vanzelf minder trek in (vette) tus
sendoortjes. Vezels zijn belangrijk
voor een goede spijsvertering. Ze
zitten in bruin brood en groenten en
fruit. Gebruik fruit ook eens als
broodbeleg.
4. Eet 3 maaltijden per dag en
maximaal 4 keer iets tussendoor.
Ook bij lijnen geen maaltijden over
slaan maar per keer minder eten. De
tussendoortjes vormen een bedrei
ging voor het gebit. Suikers in het
speeksel tasten uw tanden aan. Ge
zond eten vereist een gezond gebit.
5. Wees zuinig met zout. Te veel
zout is schadelijk, wen eraan om
met weinig zout te koken en gebruik
kruiden en specerijen.
6. Drink 11/2. liter vocht per dag.
Om uitdroging te voorkomen, maar
ook voor de circulatie en transport
van afvalstoffen heeft uw lichaam
veel vocht nodig, 't Mag gerust
kraanwater zijn. Gebruik niet meer
dan 3 glazen alcoholische dranken
per dag.
7. Houdt uw gewicht op peil. Zorg
voor voldoende beweging. Als we
meer energie binnen krijgen dan no
dig is worden we te dik. Probeer
niet in korte tijd veel af te vallen,
maar verander uw eetgewoonten
voor een blijvend effect. Beweging
is daar een goed hulpmiddel bij.
8. Wees alert op een voedselvergif
tiging. Niet alleen in de zomer, maar
het hele jaar door komen regelmatig
'buikgriepjes' voor, die vaak het ge
volg zijn van onvoldoende voedsel-
hygiëne. Handen wassen voor het
koken, dagelijks schone werkdoek-
jes e.d. zijn bekende regels. Maar
besmetting door contact tussen
rauw en bereid voedsel kan ook na
righeid veroorzaken. Leg nooit ge
braden vlees op een bord waar eerst
rauw vlees op lag. Bewaar restjes
nooit langer dan 2 dagen. Bacteriën
zijn onzichtbaar maar wel aanwezig
en ze vermeerderen zich snel.
9. Houdt rekening met schadelijke
stoffen o.a. nitraten. Eenzijdig eten
vergroot de kans op schadelijke
stoffen. Maximaal 2 keer per week
nitraatrijke groenten als sla, spinazie
en andijvie. Hoogstens één maal per
2 weken orgaanvlees als niertjes en
lever. Het bevat veel cholesterol.
Lees de verpakkingen. Houdbaar
heid, voedingswaarde, toevoegin
gen e.d.
10. Neem de tijd voor uw voeding.
Zowel voor de bereiding als voor de
consumptie. Ook in drukke tijden is
het belangrijk tijd vrij te maken voor
de maaltijden: even rustig aan tafel
zitten is goed voor uw ontspanning
en voor de spijsvertering.
Ostoporose of botontkalking
Oudere mensen en met name vrou
wen krijgen broze botten door kalk-
verlies. Gelukkig is hier wel wat aan
te doen. Van jongs af aan de juiste
voeding en levenswijze kan later
veel problemen besparen. Voldoen
de zuivelprodukten (kalk) en vol
doende beweging zijn een vereiste
en daar kan natuurlijk altijd nog mee
begonnen worden. Vooral tijdens de
groeiperiode (0 tot 16 jaar) is het
belangrijk voldoende kalkrijke pro
dukten te gebruiken zodat men een
stevig bottenstelsel opbouwt. Tot
De Commissie Binnen-Buitenland
van de provincies Zuid-Holland en
Noord-Brabant van de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen no
digt ook dames uit Zeeland uit voor
een reis naar Brandenberg-Tirol-
Oostenrijk voor negen dagen.
Overnachten in een gezellig familie
pension. Mogelijkheid tot wandelen,
langlaufen, skiën. Vertrekdatum 8
januari. Heenreis 's nachts, terugreis
overdag. Prijs f 800,—. Inbegre
pen: comfortabele Royal Class bus,
die ons ook naar de loipen (langlauf
banen) en de pistes kan vervoeren.
Eventueel excursie in overleg. Hotel
verzorging op basis van halfpension.
Twee-persoonskamer douche en
45 jaar blijft de hoeveelheid bot
constant. Daarna wordt er meer bot
afgebroken dan opgebouwd. Het
gevolg is steeds brozere botten en
toenemende kans op botbreuken
(heupen, polsen, rugwervels).
Botontkalking is vooral een vrou
wenkwaal omdat tijdens de meno
pauze de ontkalking nadelig door de
hormonen wordt beïnvloed. Bij een
goed opgebouwde voorraad kalk
voor de menopauze zal het langer
duren voor de ontkalking problemen
toilet (toeslag voor één-pers. kamer
f 75,-).
Inclusief welkomstdrankje, dia
avond, cither-avond en de eerste
langlauf-beginselen door iemand
van de leiding. Niet inbegrepen: ski-
en langlaufhuur, abonnement voor
liften-skipas, reis-, bagage- en onge
vallenverzekering en entreegelden
en persoonlijke uitgaven.
Meer informatie bij:
A. Kruythoff-Schouwenburg, Nieu
we Haven 17, 3291 GA Strijen
(01854-4243);
of bij:
I. Bruggemans-Koelewijn, Burg, v.d.
Heydenlaan 30, 5171 JL Kaatsheu
vel (04167-77946).
gaat geven.
Beweging en zonlicht hebben een
positief effect. Caffeine werkt de
ontkalking juist in de hand: het be
moeilijkt de kalkopname.
De jeugd die nog veel kalk nodig
heeft voor de opbouw van een ste
vig skelet doet er dus verstanding
aan de 'cola' te laten staan en juist
een extra glas melk te drinken.
F.J.A. van Nieuwenhuijzen-
van Iwaarden
ze
Redaktie Henk Tegels
Kies je eigen toekomst. Alle boeren
en tuinders streven naar een goed
belegde boterham met beleg. Dat
geldt zeker voor agrarische jonge
ren. Iedere boer of tuinder kiest zijn
eigen strategie die het beste past bij
zijn eigen bedrijfssituatie, bij zijn ei
gen kwaliteiten en interesses. Daar
om is het thema
Bedrijfsstrategieën: Kies je eigen
toekomst" het jaarthema van het
Brabants Agrarisch Jongeren Kon-
takt. Binnenkort organiseren alle
kringen van het BAJK een
jaarthema-avond.
Voor het jaarthema is door het
NAJK een diaserie ontwikkeld. In
deze diaserie vertellen drie agrari
sche jongeren welke keuzes zij ge
maakt hebben voor hun toekomst.
Aan bod komen een manager, een
boer in omschakeling naar
biologisch-dynamische produktie en
een boer met een mini-camping.
Het blijkt dat de ene keuze niet be
ter of slechter is dan de andere,
maar het belangrijkste is dat je ach
ter je keuzes staat en ze
waarmaakt.
Monopoly
Maar je wordt ook zelf aan het den
ken gezet. In een spel, dat is afge
leid van monopoly, krijg je te maken
met een aantal concrete situaties
waaruit je kunt kiezen. Je hoort ook
wat anderen kiezen in een soortge
lijke situatie. Het spel geeft ieder de
gelegenheid om zijn ideeën op tafel
te leggen. Op de startavond van het
BAJK die onlangs is gehouden kwa
men verrassende resultaten boven
tijdens het spel. De Binder van no
vember staat geheel in het teken
van het jaarthema Kies je eigen toe
komst. Zo kun je het nog eens
rustig nalezen.
Mocht je belangstelling hebben ge
kregen voor dit thema, dan moet je
goed de post van de kring in de ga
ten houden. Iedere BAJK-kring orga
niseert een jaarthema-avond. De
materialen voor het jaarthema zijn
te verkrijgen bij het BSJ, telefoon
073-141774, vragen naar Annemie-
ke v.d. Bruggen of Dorothée v.
Berkel.
Frans Dotinga
Boer zijn is een prachtig vak!
Zelfstandig een agrarisch bedrijf be
ginnen is dan ook voor veel agrari
sche jongeren het ideaal waarvan zij
dromen. Werken in de natuur, bezig
zijn met vee en de verzorging van
gewassen, je eigen beslissingen ne
men en onafhankelijk zijn: Het vrije
ondernemerschap. Van jongsaf krijg
je het verhaal mee. Opa was boer,
vader is boer en jij wil ook boer wor
den. Op de landbouwschool lijkt het
nog zo vanzelfsprekend dat jij ver
der gaat op het ouderlijk bedrijf. De
praktijk is vaak anders. Boer zijn is
een prachtig vak, maar boer worden
stelt steeds hogere eisen aan de on
dernemer van de toekomst!
Veel agrarische jongeren in Neder
land staan als zij 18 zijn voor het di
lemma of het bedrijf niet te klein is
voor overname of al voorbestemd
voor een broer of zus? En hoe moe
ten de milieu-investeringen betaald
worden tegen de achtergrond van
prijsverlagingen en heffingen? Moet
ik nog wel doorgaan of kan ik beter
kiezen voor een toekomst buiten de
landbouw?
Je licht opsteken
En als je thuis niet aan de slag kunt,
wordt het tijd om elders je licht op
te steken. Tijdens de excursieweek
"Een kijkje over de grens" wissel je
ervaringen uit met agrarische jonge
ren uit heel Nederland die voor de
zelfde keuze staan.
In samenwerking met Ons Erf orga
niseert het Nederlands Agrarisch
Jongeren Kontakt (NAJK) een ex
cursieweek speciaal voor agrarische
jongeren in de leeftijd van 18-25
jaar, die voor de keuze staan: Kan
het of kan het niet, welke andere
mogelijkheden heb ik? Kan ik het
bedrijf aanpassen? Of kijk ik verder
en zoek ik werk buiten de
landbouw?
De excursieweek geeft je nieuwe in
zichten en helpt je op weg. Het pro
gramma bestaat uit een rondreis
langs agrarische bedrijven in Luxem
burg, België en Nederland. Je ziet en
hoort hoe deze boeren keuzes
maakten en een toekomst opbouw
den. De voorbereiding en afsluiting
vindt plaats op Ons Erf. In het pro
gramma is tevens een sportieve
tocht in de Belgische Ardennen op
genomen. Twee overnachtingen in
Berg en Dal en twee overnachtingen
in België, Luxemburg.
Informatie
Wil je meer weten over deze week.
dan kun je bellen met Gé Westen
berg van Ons Erf.
Opgeven moet je voor zaterdag 14
november doen bij Mia van den Bos
telefoonnummer 08895-41744.
Twintig deelnemers is het maxi
mum. Dus reageer snel. Rond 18
november krijg je het programma
met deelnemerslijst thuis gestuurd.
De excursieweek begint maandag
30 november om 14.00 uur en ein
digt vrijdag 4 december om 17.00
uur.
De excursieweek kost f 125,00 per
persoon, exclusief het zakgeld.
Afd. Oost Zeeuws-Vlaanderen
6 november: zwemmen in Schei-
dorado.
Afd. Langstraat
13 november: puzzelrit.
PJZ-provinciaal
14 november: Provinciale Bowling.
Plaats: Bowlingcentrum aan de
Beestenmarkt 10 te Goes. Aanvang:
17.00 uur.
