Op de dansvloer van het leven,
houdt niet iedereen de maat...
Gevecht om een recht
Overdag en 's avonds zit Johan alleen thuis.
Johan woont in Oost-Gelderland en
woont helemaal alleen op de boer
derij. Enkele weken geleden heeft hij
samen met de familie, buren en
vrienden zijn moeder ten grave ge
dragen.
Zijn vader was reeds jaren geleden
overleden. Met moeder ging het de
laatste tijd niet zo best. Ze moest
helemaal verzorgd worden. Overdag
kwam de wijkverpleegster en de be
jaardenhulp. 's Nachts moest Johan
moeder helpen indien dat nodig
was.
Nu zit Johan 's avonds en overdag
alleen.
Afkeer
Op de vraag: "Waarom ben je nooit
getrouwd? Denk je er nog over om
te trouwen?" zegt hij in een terug
blik het volgende: "Vroeger ging ik
veel uit met mijn kameraden. Dat is
al een hele poos geleden, maar in
die tijd wilden de meisjes absoluut
geen verkering met een boer. Ik heb
best wel kansen gehad, maar op
een bepaald moment heb ik tegen
mijn ouders gezegd, dat er geen
vrouw bij ons thuis over de vloer
zou komen, want ik wilde absoluut
niet bij mijn ouders in gaan wonen,
wat in deze streek gebruikelijk was
in die tijd. Ik zou dan zelf aan de
"straat" (is in de bebouwde kom)
gaan wonen".
"Maar daar wilden mijn ouders
niets van weten. Dan zouden zij wel
naar het dorp gaan, werd gezegd.
Maar op zo'n manier dat ze het toch
niet zouden doen".
"Ook werd gezegd: "Als je gaat
trouwen, bouwen we er een stuk bij
aan". Maar de jaren gaan snel. Hoe
ouder je wordt, hoe meer je je moet
aanpassen aan je omgeving. De ver
zorging van de ouders neemt toe en
je moet overal alleen achter aan.
Van uitgaan komt niet veel meer".
"Ik had een hele verstandige moe
der, maar ik heb nooit een schou
derklopje van haar gehad. Je blijft
kind. Ik heb dan ook van mijn
ouders nooit de steun gehad om het
bedrijf verder uit te breiden. Dat heb
ik zelf, zonder overleg met hun of
iemand anders, moeten doen. Ik kon
met niemand hierover praten. En
dan mis je duidelijk een le
vensgezel".
Welke problemen kom je tegen?
Johan: "Helaas ervaar ik nog steeds
dat wij als boeren gediscrimineerd
worden bij de meisjes. Tot zelfs in
het ziekenhuis toa Als patiënt werd
ik door de verpleegsters uitgelachen
omdat ik de landbouwbladen aan
het lezen was. Dat doet heel veel
pijn en is nog maar enkele jaren
geleden".
"Vroeger werd er door mijn ouders
voor mij gedacht. Daarom was de
motivatie om een meisje te zoeken
niet groot. Ik ben weieens geadvi
seerd om weg te gaan van de boer
derij. Ik had het graag gewild. Zelfs
wel een poosje naar Canada. Maar
het liefst was ik toen naar Friesland
gegaan om kennis (vakkennis) op te
doen van het doen en laten op de
rundveehouderijbedrijven in deze
provincie. Friesland was toen de
rundveehouderijprovincie....."
Belangstelling
"Als ik vroeger een motor had ge
had, had ik wel een meisje kunnen
krijgen. Toen waren namelijk de
boerenzoons met een motor zeer in
trek. Nu sta je bij de jonge meisjes
in de belangstelling als je een paard
hebt. Ik heb ook bewust in het tele
foonboek niet achter mijn naam
"landbouwer" laten zetten', vertelt
Johan.
Hoe gingen mijn ouders er mee om?
Johan: "Nu mijn moeder overleden
is, is het alsof er een zware last van
mijn schouders is gevallen. Ik voel
het als een soort vrijheid, een soort
vakantiegevoel. Ik kan nu mijn tijd
indelen zoals ik het zelf wil, natuur
lijk rekening houdende met mijn be
drijf. Op mijn 19e ben ik boer
geworden. Omdat mijn vader van
wege zijn gezondheid zich moest
beperken en vooral omdat ik ook
graag boer wilde worden. Ik heb
met het bedrijf altijd vooruit gewild
en als mijn ouders mij de vrije hand
hadden gelaten, dan had ik nog veel
meer kunnen bereiken. De boerderij
is mijn hobby. Toen ik een nieuwe
trekker kocht vroeg mijn moeder
waarvoor dat nodig was, de oude
deed het toch nog prima....."
Johan heeft veel grond aangekocht,
maar heeft ook veel "getimmerd".
Toen zijn vader 65 jaar werd, heeft
hij geëist dat vader het bedrijf aan
hem moest over doen. "Ik heb zelf
de taxateur laten komen", vertelt
Johan.
"'s Avonds blijf ik nog wel eens
lang doorwerken, omdat ik in de
huiskamer geen gezelligheid vind.
En mijn ouders konden niet echt
praten met mij".
En nu
"Nu ben ik zoekende...... want alleen
blijven wil ik absoluut niet. Maar ik
weet dat het niet gemakkelijk zal
zijn om nog een vrouw te vinden die
op mijn leeftijd bij mij past en me
bevalt. Maar we worden ook kies
keuriger op onze leeftijd
Willemien Hennink-Geerdink
Hoe dichter de mensen op elkaar
zitten, des te sneller ontstaan er
wrijvingen, ledereen kent de voor
beelden wel uit de eigen omgeving.
Bomen die te dicht bij de erfschei-
ding zijn geplaatst. Erfdienstbaarhe
den zoals overpaden.
Naast het klassieke geval van de
stier die de pinken van de buurman
dekt, is het gezamenlijk gebruik van
toegangswegen een goede tweede
op de lijst van strubbelingen.
In een land als Canada moet de des
betreffende stier eerst 10 kilometer
lopen, waarna de puf verdwenen is.
En het land is zo groot met relatief
weinig mensen per kilometer, zodat
iedereen van alle kanten wel op zijn
land of bij zijn boerderij kan komen.
Toegangsweg
Nee, dan Nederland. Drie boerderij
en aan een lange toegangsweg van
af een openbare weg. Och, de
eerste twee boerderijen, dat gaat
nog wel. De weg is wel niet hele
maal vlak, maar je kunt er behoorlijk
goed overheen.
De laatste boerderij is minder goed
toegankelijk. Kuilen in de weg, stuk
ken beton afgebroken en vooral 's
winters bijna onbegaanbaar. Niet al
leen de bewoners, laten we ze Jan
sen noemen, hebben hier last van,
ook de middelste boer (Pietersen
dan maar?) heeft er last van. Deze
gebruikt zo'n 5 hectare waarvoor hij
een eindje richting Jansen moet
rijden.
Volgens Jansen is Pietersen er me
de de oorzaak van dat de weg zo
slecht is. "Hij rijdt er met zulk zwaar
materieel over, dat alles wel kapot
moet", zegt hij tegen de voorlichter.
Deze is bij hem om de situatie ter
plekke te aanschouwen en door te
nemen.
"Van wie is de weg?", vraagt hij.
wettelijk niets geregeld is over het
onderhoud. "Elkaar een toegang
verschaffen op de minst bezwaarlij
ke wijze", heet het dan.
Kom je er dus uit met de weten
schap van wie de ondergrond is?
Zou kunnen: tenslotte kan een
koopakte bepalingen vermelden met
betrekking tot de weg. Zo niet, dan
kom je al gauw op een terrein van:
- wie heeft belang bij de weg?
- hoe intensief gebruikt iedere be
langhebbende de weg?
- wie geeft opdracht tot reparatie?
- wie bepaalt wanneer onderhoud
nodig is?
- hoe worden de kosten verdeeld?
Afspraken vastleggen
Mondelinge afspraken zijn hierbij uit
den boze. Het menselijk geheugen is
beperkt en de situatie van vroeger is
niet die van tegenwoordig.
"Wij moeten maar eens met z'n
drieën om de tafel zitten", zegt de
voorlichter tegen Jansen, "om eens
te zien of jullie bereid zijn om naar
oplossingen te zoeken. Uit de papie
ren blijkt dat de ondergrond niet van
jullie is. Ik zie niet in hoeverre de
eigenaar in beeld is. Het lijkt mij
vooral zaak om uit te splitsen hoe
intensief ieder de weg gebruikt en
vooral de betreffende 40 meter,
want het verdere stuk naar uw
boerderij zal voor uw eigen rekening
komen. We moeten nog wel reke
ning houden rpet het aspect "pach
tersinvestering". Dus toestemming
vragen aan de eigenaar om rechten
veilig te stellen".
Het gesprek met Jansen en Pieter
sen verloopt moeizaam. De voor
lichter benadrukte hun gezamenlijk
belang en probeert de partijen tot el
kaar te brengen.
Peter Klaver
Drie boerderijen aan een weg. Maar van wie is de weg?
Jansen: "Van ons allemaal, we ge
bruiken hem allemaal".
Voorlichter: "Ja, nee, ik bedoel: wie
is eigenaar van de weg"?
Jansen: "We hebben indertijd met
z'n allen het beton erin gelegd".
"Nee, waar het mij om gaat is: van
wie is de ondergrond?", vraagt de
voorlichter weer.
"Tja, de eerste 40 meter is volgens
mij van Pietersen, want die heeft er
land aan liggen en de rest, ja, er is
aan de ene kant van de weg 2 hec
tare van mij en aan de andere kant
heb ik 5 hectare in pacht", beant
woordt Jansen.
Juiste vragen
Het stellen van de juiste vragen en
het goed begrijpen van de antwoor
den zijn voorwaarden om een pro
bleem te kunnen oplossen.
Hier staan twee boeren tegenover
elkaar die allebei menen gelijk te
hebben. Dat blijkt wel ujt het ge
sprek dat de voorjichter na die tijd
met Pietersen heeft.
Deze beweert juist dat de onder
grond van Jansen is en dat diens
vader vroeger beloofd heeft om de
weg te onderhouden. Waar ligt de
waarheid? Het grote manco van het
fenomeen "recht van weg" is dat er
