BTW IN
1993
Geld en goed
Sociaal
Ekonomische
Voorlichting
Aansprakelijkheidsverzekering
voor landbouwbedrijven
Het gebruik van algemene
handelsvoorwaarden in het
Nieuw Burgerlijk Wetboek
Waar bent u nu eigenlijk voor verzekerd
4
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1992
Met ingang van 1 januari 1992 is
het nieuw Burgerlijk Wetboek (BW)
in werking getreden. Vele zaken zijn
gewijzigd en geregeld, o.a. is er nu
ook een regeling getroffen voor al
gemene handelsvoorwaarden. Voor
heen was er op dit gebied niets
geregeld. Wat houdt de wettelijke
regeling in?
Wat zijn algemene handelsvoor
waarden?
Algemene handelsvoorwaarden,
ook wel genoemd de "kleine letter
tjes" zijn in feite conflictregels. Wan
neer u met iemand een
overeenkomst sluit en er doet zich
een conflict voor wat niet in de
overeenkomst is geregeld, dan ko
men de algemene voorwaarden te
voorschijn. Veel handelaren, leve
ranciers en loonwerkers maken ge
bruik van algemene
handelsvoorwaarden. De regeling in
het nieuwe BW heeft tot doel de
economische zwakkere partij te be
schermen, vooral de consument is
goed beschermd. Maar ook de on
dernemer krijgt bescherming van de
wet. Wat betekent dit nu voor u als
u geconfronteerd wordt met iemand
die zulke algemene handelsvoor
waarden gebruikt?
Wanneer gebonden aan de "kleine
lettertjes"
Uiteraard bepaalt u zelf of u een
overeenkomst wilt sluiten waarbij
de wederpartij algemene handels
voorwaarden gebruikt. U kunt dat
vooraf bekend maken. Maar als de
wederpartij niet anders wil, dan gel
den de volgende regels.
Diegene die gebruik maakt van al
gemene handelsvoorwaarden heeft
een informatieplicht. Dit houdt in
dat hij vóór of bij het sluiten van de
overeenkomst de algemene han
delsvoorwaarden ter hand moet
stellen. Als dat redelijkerwijs niet
mogelijk is, moet de gebruiker vóór
de totstandkoming van de overeen
komst aan u hebben bekend ge
maakt dat ze bij hem ter inzage
liggen of bij de Kamer van Koophan
del of griffie van een gerecht zijn ge
deponeerd, alsmede dat zij op
verzoek aan u zullen worden toege
zonden.
Als u een telefonische opdracht
geeft tot het spuiten van uw gewas,
moet de loonwerker vermelden dat
hij algemene handelsvoorwaarden
gebruikt en ze daarna zo spoedig
mogelijk overhandigen of toesturen.
Doet hij dit niet dan zijn ze niet gel
dig. Ook het enkel vermelden op
briefpapier is dus niet voldoende.
Het doet er niet toe of u geen kennis
heeft van de inhoud van de algeme
ne voorwaarden. Als de algemene
handelsvoorwaarden niet geldig zijn
dan zal men een beroep moeten
doen op het Burgerlijk Wetboek,
echter deze regeling is algemeen.
De "kleine lettertjes" zijn geldig,
maar onredelijk
Er is een ander probleem als de al
gemene voorwaarden, waarvan is
vastgesteld dat ze geldig zijn, onre
delijk bezwarend zijn. De wet geeft
u dan de mogelijkheid om dit be
zwarende beding te laten vernieti
gen. Daarbij kan gedacht worden
aan een beding dat alle aansprake
lijkheid uitsluit.
Overgangsregeling
Het is uiteraard een hele klus om de
voorwaarden te herzien. Daarom
heeft de wetgever de werking van
de wet voor bestaande voorwaar
den tot 1 januari 1993 uitgesteld.
Het kan zijn dat de rechter er al wel
op vooruit loopt. In een aantal uit
spraken van vóór 1 januari 1992 is
al op het nieuw BW geanticipeerd.
Het blijft daarom opletten!!
J.L. Mieras
Het jaar "1992" heeft al met al een
welhaast magische klank gekregen.
Ook sommige fiscale grenzen die
nen tussen de lidstaten van de EG
te verdwijnen in het kader van de
verwezenlijking van de interne
markt. Voor de omzetbelasting is,
mede uit politieke overwegingen,
gekozen voor een overgangsrege
ling voor de periode 1993 tot 1997.
Ondernemers
Vooral op omzetbelastingheffing
n.a.v. een transactie tussen de
lidstaten, de zogenoemde intracom
munautaire (wat een woord) trans
actie, zullen ondernemers zich zeer
grondig moeten voorbereiden, om
dat de overgangsregeling een be
langrijke wijziging van de huidige
praktijk inhoudt. Aan het nieuwe
systeem ligt met name de gedachte
ten grondslag dat administratieve
en fysieke controle bij de grens
wordt afgeschaft. Omdat de fiscus
wel zicht wil houden op het verloop
van de goederenstroom om te kun
nen controleren of correcte belasting
afdracht heeft plaatsgevonden zijn
de administratieve verplichtingen
die voorheen bij de grens moesten
worden vervuld, per 1993 daarom
verlegd naar de administratie van de
betrokken ondernemers. Dit bete
kent weer een verzwaring van hun
administratieve verplichtingen, ter
wijl ook statistiekgegevens, welke
nu nog aan douanedocumenten
worden ontleend, m.i.v. 1993 door
de ondernemers zelf moeten wor
den aangeleverd.
De algemene regel luidt dat leverin
gen aan afnemers/niet-particulieren
zijn vrijgesteld van BTW. Op die re
gel zijn vanzelfsprekend weer een
aantal uitzonderingen. Landbouwers
die onder de landbouwregeling val
len, volledig vrijgestelde onderne
mers en niet belastingplichtige
rechtspersonen betalen net als de
particulieren (zie hierna) wel BTW in
het land van aankoop.
Ook hier zijn er echter weer bepaal
de grenzen: het maximum in een
bepaald kalenderjaar is 10.000 ECU
(excl. BTW) én ook in het vorige ka
lenderjaar mag dit drempelbedrag
niet zijn overschreden, anders is
weer geen BTW-verschuldigd.
Lidstaten mogen het drempelbedrag
op een hoger niveau vaststellen.
Wanneer b.v. een afnemende land
bouwer het drempelbedrag over
schrijdt dient hij zich in eigen land
voor de BTW-heffing te laten re
gistreren en aangifte te doen. Dit is
een opmerkelijk verschil met de hui
dige praktijk. Bovendien kan een
landbouwer opteren voor de alge
mene regeling.
Een Nederlandse leverancier die le
vert aan een buitenlander dient dus
te weten of hij wel of geen BTW in
rekening moet brengen. De ver
wachting is dat de praktijk nog veel
moeilijkheden zal ondervinden bij
het bepalen van de juiste werkwijze.
Ik geef nog maar eens een simpel
voorbeeldje:
Een Nederlandse firma levert in
1993 een machine aan een Duitse
landbouwer. De firma dient Neder
landse BTW in rekening te brengen
als de landbouwer dit jaar en ook
vorig jaar voor minder dan 10.000
ECU in andere lidstaten heeft ge
kocht en niet heeft geopteerd. Wan
neer genoemde grens is
overschreden of de landbouwer
heeft gekozen voor de algemene re
geling dan brengt de firma geen
BTW in rekening. De landbouwer is
dan in eigen land MwSt verschul
digd. De drempel van 10.000 ECU
kan door een lidstaat op een hoger
bedrag worden vastgesteld.
(schema)
Particulieren
De overgangsregeling schaft de fis
cale grenzen voor particulieren hele
maal af. Althans dat is de
hoofdregel waarop een tweetal uit-
Nederland
zonderingen mogelijk zijn, namelijk
afstandsverkopen en aankoop van
nieuwe vervoermiddelen in andere
lidstaten. Deze uitzonderingen wor
den hier niet toegelicht. Particulie
ren betalen dus in principe de BTW
in de lidstaat waar zij hun aankoop
verrichten en kunnen de goederen
overbrengen naar hun woonland
zonder bij de grens de nationale
BTW te zijn verschuldigd. Omdat de
BTW-tarieven niet overal gelijk zijn
zou dit kunnen betekenen dat het
voor particulieren aantrekkelijker is
om een aankoop te verrichten in een
lidstaat met een lager tarief dan die
van hun eigen land en vervolgens de
grens te passeren. Om die reden
wordt er door de Europese Commis
sie gestreefd om de tarieven van de
lidstaten in de toekomst dichter bij
elkaar te brengen.
Conclusies
Vooral ondernemers die transacties
verrichten in verschillende lidstaten
zullen te maken krijgen met de nodi
ge veranderingen. Van ondernemers
wordt echter verwacht dat zij met
ingang van het nieuwe jaar de over
gangsregeling zonder fouten zullen
toepassen. Anders dreigt naheffing
en boete. Het is daarom zaak voor
iedere ondernemer bij de nieuwe re
gelgeving stil te staan en zich goed
te laten voorlichten. Daarnaast
brengen de nieuwe én verzwaarde
administratieve verplichtingen een
gedeeltelijke aanpassing van de ad
ministratieve organisatie met zich
mee, waarmee men niet tot de laat
ste dag kan wachten.
J.J.C. Zegers AA.
Accountantsunie ZLM b.v.
Bergen op Zoom
Duitsland
Het is op zich niet zo verwonderlijk
dat ons nog al eens vragen bereiken
of voor bepaalde gebeurtenissen
dekking bestaat op de aansprake
lijkheidsverzekering voor agrarische
bedrijven. Immers, voor een goede
bedrijfsvoering is het van groot be
lang, dat de risiko's waarmee u als
ondernemer te maken krijgt zoveel
mogelijk afgedekt worden. Het leek
ons daarom goed de belangrijkste
bepalingen van het betreffende reg
lement nog eens onder de loupe te
nemen. Met wat voorbeelden zullen
we trachten de zaak te verduide
lijken.
In de eerste plaats is het belangrijk
om te weten welke personen op de
polis verzekerd zijn. Welnu, in princi
pe zijn dit alle mensen die in het be
drijf werken, dus de boer zelf, de
medewerkers (ook losse en tijdelijke
krachten), en de gezinsleden. Wel
moeten de werkzaamheden waar
door de schade is ontstaan verband
houden met het op de polis vermel
de beroep of bedrijf. Als de zoon
van de boer tijdens het voetballen
op straat een ruit inschopt is deze
schade dus niet gedekt op de aan
sprakelijkheidsverzekering voor be
drijven (wel op de
aansprakelijkheidsverzekering voor
particulieren). Als dezelfde zoon
werkzaamheden voor het bedrijf uit
oefent is eventuele schade wel ge
dekt. Als een boer 1 dag per week
bij een aannemer werkt en er ont
staat schade bij deze werkzaamhe
den is er vanzelfsprekend geen
dekking. De relatie met het eigen
bedrijf is er immers niet. Let er daar
om goed op dat op uw polis uw be
roep of bedrijf juist omschreven is.
Als landbouwer is loonwerk bijvoor
beeld niet gedekt.
Belangrijke uitsluitingen
Het is goed om te weten welke ge
beurtenissen niet of onder bepaalde
omstandigheden niet gedekt zijn. In
de eerste plaats is dit opzet, of iets
zachter gezegd, het zekere gevolg
van het handelen. Een voorbeeld:
Als iemand met windkracht 7 gaat
spuiten dan kun je er zeker van zijn
dat er aan de gewassen op de be
lendende percelen schade ontstaat.
Geen dekking dus. Het zelfde geldt
voor schade aan goederen welke
men onder zich heeft. Deze bepa
ling geeft nogal eens aanleiding tot
onbegrip. Toch is de achterliggende
gedachte vrij logisch.
Goederen die men van een ander
gebruikt, bewaart, of behandelt
worden beschouwd als eigen goe
deren en daar is ook geen dekking
voor. Voorbeeld: Als u een land-
bouwwagen van een collega ge
bruikt en deze beschadigt dan is
deze schade niet gedekt. Als het
uw eigen wagen was geweest zou
de schade ook niet betaald worden.
De oplossing in dit geval is dat de
bewuste wagen zelf verzekerd
wordt door de eigenaar.
Een uitsluiting waarover ook nog al
eens misverstand bestaat is schade
in verband met het gebruik van mo
torrijtuigen. De achterliggende ge
dachte hierbij is dat motorrijtuigen
op een speciale polis thuis horen.
Maar weer eens een voorbeeld:
Gesteld dat u een tractor van uw
buurman gebruikt en een verkeers-
fout maakt waarbij en aan de trac
tor en bij een willekeurige derde
schade ontstaat. Uw bedrijfsaan-
sprakelijkheidsverzekering.
komt hier niet aan te pas. De scha
de aan de derde dient afgewikkeld
te worden op de W.A. polis van de
tractor. Verder is het te hopen dat
uw buurman de tractor ook voor ei
gen schade verzekerd heeft, anders
zult u met hem rond de tafel moeten
gaan zitten om wat te regelen.
y^j
Spuitschade
Apart is nog eens vermeld dat er
geen dekking bestaat indien u in op
dracht van een derde chemische
bestrijdingsmiddelen gebruikt. Bij
spuiten is het dus heel duidelijk dat
slechts die schade is gedekt die bij
derden is ontstaan tijdens het be
handelen van uw eigen gewassen.
Verenigingen
Verenigingen op dit gebied dienen
dus een WA-verzekering te hebben.
Hierop is dan gedekt de schade die
men bij het spuiten toebrengt aan
derden. Het is niet van belang of de
ze derden wel of geen lid zijn van de
vereniging. Schade aan de gewas
sen van het lid waar voor men spuit
is niet gedekt. Spuit men ook bij
niet-leden dan is er sprake van loon
werk en dient dus een aparte verze
kering te worden gesloten.
Burenhulp
Dit is over het algemeen gedekt op
de polis van degene die geholpen
wordt. Overigens dienen we hierbij
wel in het oog te houden dat derge
lijke hulp incidenteel moet zijn en
dus geen verkapt loonwerk.
Aansprakelijkheid voor niet onder
geschikten
Het Nieuw Burgerlijk Wetboek bevat
een apart artikel voor de aansprake
lijkheid van een opdrachtgever aan
niet ondergeschikten. Hiervoor gel
den nogal wat beperkende bepalin
gen en het zou in dit kader te ver
gaan deze uitputtend te bespreken.
Voor alle duidelijkheid een voor
beeld: Indien u een niet onderge
schikte een opdracht geeft en deze
voert de opdracht niet goed uit zo
dat er schade ontstaat bij derden
dan is in eerste instantie de uitvoer
der aansprakelijk. Echter op u rust
een zogenaamde secundaire aan
sprakelijkheid. U heeft dan wel weer
de mogelijkheid om de schade op
de dader te verhalen.
Overigens hoeft u zich over dit arti
kel niet echt zorgen te maken. Ook
deze vorm van aansprakelijkheid is
door uw verzekering gedekt.
Tot slot: Natuurlijk zou er nog veel
meer te vertellen zijn. U zult er ech
ter begrip voor hebben dat we ons
hebben moeten beperken tot de
meest belangrijke zaken. Nogmaals
willen we benadrukken dat het erg
belangrijk is dat op uw polis het
juiste beroep of bedrijf is vermeld.
Kijkt daar eens kritisch naar. Mocht
dit niet goed zijn of u twijfelt, neem
dan contact met de verzeke
ringsmaatschappij van uw eigen or
ganisatie, Verzekeringen ZLM
afdeling Advies Verkoop, 01100 -
38850.
H. Meeuwsen
Verzekeringen ZLM
