Uit de
Klucht of drama?
Wel willen maar niet kunnen
Ambtelijk rapport brengt
zelden iets goeds voor de boer
Van toerist hoeven natuurplannen ook niet
12
Het begint nu toch werkelijk een on
gelooflijk verhaal te worden. We
hebben het vanuit WEST ZEEUWS-
VLAANDEREN nu eens niet over de
kilo-opbrengsten maar over de ma
nier waarop iedereen met ons om
denkt te kunnen gaan. De nota's
met een negatief oordeel zijn al niet
meer te tellen, professoren treden
met doorberekende scenario's naar
buiten en schrikken van de resulta
ten, meneer Banning krijgt heel
goedkoop veel publiciteit. En om de
klucht kompleet te maken gaat het
dagelijks bestuur van het Land
bouwschap om het advies van de
Hoofdafdeling Akkerbouw heen
met betrekking tot de invulling van
MacSharry plannen.
Een advies van mensen gekozen
door de praktijk kan zondermeer ter
zijde worden gelegd zoals alle voor
stellen uit de praktijk de afgelopen
jaren terzijde zijn gelegd. De argu
menten die worden gebruikt snijden
geen hout, de melkveehouderij zit al
jaren op slot maar de overblijvers
hebben er goed bij geboerd.
Dat doen wij al lang niet meer en
nog moet de mogelijkheid open blij
ven zodat de al zeer magere kom-
pensatie (voor een 9 ton/ha telende
boer) nog wordt verkleind door
nieuwe inschrijvers. De heer Oggel
heeft wellicht gelijk dat het afsluiten
van de buitenwereld verkeerd is,
maar er zal voor akkerbouw zeer
snel een organisatievorm moeten
worden gevonden waarin we zelf
kunnen bepalen wat goed voor ons
is.
Nu weer maar terug naar de praktijk
waar we ons veel beter thuis voe
len. Een praktijk die momenteel veel
last heeft van het slechte weer,
waarbij de vooruitzichten voor de
hele week slecht zijn. Tussen de be
drijven door is er al heel wat gras
zaad gedorst. De opbrengsten zijn
wisselend maar gemiddeld geno
men lijkt het niet slecht. Hoe het
met de latere afloopt is afwachten.
Het natte weer kan de kwaliteit snel
beïnvloeden bovendien kan een
staand gewas snel windschade
oplopen bij een harde wind zoals we
die de laatste dagen kennen.
De vraag naar hooi zal weer niet
wild zijn maar we moeten toch pro
beren niet voor een tientje per ge-
met weg te geven, de hakselaar of
in het uiterste geval een lucifer is
het alternatief, de handelaar moet
zijn marge hebben maar de boer
ook! De handel in plantuien gaat
weer heel moeilijk, veel is al gerooid
omdat de maat te grof werd, de
handel is nauwelijks te interessen
ondanks de prijzen in de krant. Jam
mer dat zo'n vroeg produkt waarbij
onze klimatologische voorsprong
uitgebuit kan worden, niet voor een
aantal hektares rendement op kan
leveren. De aardappels hebben een
konstante vochtaanvoer, die kunnen
groeien, er staat een forse loofpruik
op.
Hier en daar heeft de moderne
stikstofvoorziening, op basis van
onderzoek, voor tekorten gezorgd.
Een lering voor volgende seizoenen.
Ziektebestrijding blijft belangrijk, er
was al hoge druk nu is er ook nog
veel loof en veel vocht, alleen de
faktor temperatuur werkt mee ter
voorkoming.
Als het weer wat verbetert zal de
graanoogst zich snel aandienen. De
gerst is al een heel eind, de markt
trekt wat aan door de droogte in het
noorden, een welkom geluid al zal
de legering die veel optreedt de op
brengst ongunstig beïnvloeden. Een
geweldig saldo zal er dus niet inzit
ten. De gezonde percelen wintertar
we houden nog wel even vast al is
er veel afrijpingsziekte in de aar.
Door de langdurige regen nemen de
legeringsproblemen toe.
Van de provincie kregen we nog een
nette brief dat men in het vervolg
geen bermen meer maait ten be
hoeve van graszaadtelers. Het maai
en brengt te grote ecologische
gevolgen met zich mee, telers wordt
geadviseerd om hier in het vervolg
rekening mee te houden. Een leuk
kadootje van ons provinciaal
bestuur. Hiermee dwarsboomt men
weer de aanwending van gewassen
met een toegevoegde waarde, de
zaaizaadteelt, die onze toekomst
mede moet bepalen.
Bovendien vraagt de graszaadteelt
relatief weinig gebruik van chemi
sche middelen. Tel uit je winst Di
rectie Milieu en Waterstaat.
De eerste percelen Italiaans raaigras
die niet zijn voorgemaaid zijn in
WEST-BRABANT ZUID door de
combine gegaan. Zowel telers als
de graszaadfirma's verwachten een
hoge opbrengst. Bij normale weers
omstandigheden moet een groot
aantal percelen meer dan 2000 kg.
per ha. geven. Ook de percelen
roodzwenkgras die op de zandgron
den te vinden zijn scoren hoog.
Graszaadhooi is vlot weggegaan.
Omtrent de prijs van stro valt nog
weinig te zeggen. Een veehouder
die dicht bij huis hooi kan kopen
gaat het niet verder zoeken en be
taalt vlot een tientje per ton meer.
Veel aardappelpercelen gaan nu slij-
tageverschijnselen vertonen. De
groei gaat er uit. Slechts enkele per
celen zullen dit jaar de 50 ton halen.
Bij het rooien zal blijken hoe hoog de
waterschade werkelijk is geweest.
De kans is niet uitgesloten dat de ki
lo's het goed moeten maken. Enkele
handelaren spreken van iets minder
dan 10 cent achter de rooier. Ver
koop voor deze prijs is er echter nog
niet gedaan. Zowel bij telers als han
delaar blijft het bij woorden.
Twee weken geleden zag het er naar
uit dat de snijmais aardig zou her
stellen. De kleur is helemaal terug
maar de groei is er op menig perceel
uit. Vrijwel overal zit de pluim er in.
Geen enkel perceel toont een egaal
gewas. Op de lagere stukken wordt
de meter amper gehaald, ieder
wielspoor is er bij wijze van spreken
uit te halen. Ook dit jaar zal de op
brengst van snijmais tegenvallen.
Weinig veehouders maken zich hier
zorgen om. Twee flinke sneden
voordroog zitten al in de kuil. Nog
even en de derde snede is aan de
beurt.
Vrijwel iedere provincie in Nederland
heeft een buro opdracht gegeven
om een rapport uit te brengen over
duurzame landbouw. Enkele van de
ze rapporten zijn inmiddels bij ver
schillende boeren in de bus beland.
De rapporten geven mensen die van
landbouw weinig verstand hebben
moed. Doorwinterde boeren echter
lachen er om. Dat de samenstellers
totaal niet op de hoogte zijn met
wat er in de landbouw gaande is
blijkt duidelijk. Als vanzelfsprekend
wordt kwaliteitsgericht weer hoog
in het vaandel gevoerd. Volle-
grondstuinbouw biedt nog steeds
mogelijkheden. Dat is geen kwestie
van kunnen maar van willen.
Hoe'is het mogelijk dat nu nog, na
een aantal jaren van slechte finan
ciële resultaten in de tuinbouw,
landbouwhervormers spreken van
mogelijkheden in de tuinbouw. Ver
schillende akkerbouwers zijn door
een tuinbouwavontuur zwaar in de
financiële problemen gekomen. Het
ene na het andere gewas wordt mo
menteel doorgedraaid of brengt de
kostprijs niet op. Meer kwaliteitsge
richt telen is ook zo'n gemakkelijk
hanteerbare slogan. Iedere boer
zaait om éen zo goed mogelijk
produkt af te elveren. Dat hoeft niet
extra opgelegd te worden. Wat de
landbouw nu nodig heeft is een organi
satie van en voor boeren die de produk-
tie kan regelen en invloed heeft op de
prijsvorming. Ambachtelijke rapporten
hebben voor de boer zelden iets goeds
gebracht.
Ondanks dat elders nog veel be
hoefte bestaat aan regen, vooral in
het Noorden van het land, worden
wij hier in het Zuidwesten toch wel
extra bedeeld de laatste tijd. Vooral
onze NOORD-WESTHOEK heeft
nogal schade. Eigenlijk is in ons
noordelijk deel geen vierkant blok
meer te vinden, zoals een jonge
boer in gezelschap klaagde. Elke
keer staat er op die waterplekken
weer water, net of het niet wil door
zakken. En ook de pleksgewijze gele
stand van vele gewassen geeft aan
dat er wat aan mankeert.
Als graan is gelegerd is de op
brengst niet meer optimaal, met
kans op schot en veel verlies. Wij
hebben van normale opbrengsten
heus geen hoge pet meer op. Zag in
ons organisatieblad dat er vanuit de
kringen toch wel positieve progno
ses gegeven worden. Hopelijk heb
ben ze gelijk, 't Blijft altijd
natte-vinger-werk, zo men dat dan
noemt. We gaan en moeten toch
doorgaan met de werkzaamheden.
We hebben met enkele collega's
weer eens het rondje gemaakt.
Vroegere jaren gingen we bij elkaar
zo eens de gewassen bekijken maar
daar komt niets meer van. Iets ver
der, soms veel verder, verruimt de
blik. Helemaal niet verkeerd, dat
niet, maar toch jammer dat de eigen
regio wat op de tweede plaats
komt.
Het drama met de aardappels oude
oogst is nu toch wel achter de rug.
Rampzalig voor sommigen, maar
zo'n risiko blijft altijd aanwezig. De
prijzen van de nieuwe oogst konden
ook beter. Maar we weten de oor
zaak. Er stonden vanwege de sta
kingen nogal wat ladingen richting
Holland vast. Die zijn nu ook gearri
veerd, maar ze zijn moeilijk meer te
verkopen nu we er zelf volop heb
ben. Het gevolg is dat zë in de aan
bieding gaan, met het bekende
negatief effect op de afzetmarkt.
Daarbij komt nog dat veel consu
menten naar vakantie-adressen bui
ten de landsgrenzen gaan. Minder
consumptie is het gevolg en ga zo
maar door. Dat is het leven van een
producent in akker- en tuinbouw.
De fruitteelt heeft plaatselijk hagel-
schade gehad. Naar het schijnt valt
het op de'meeste plaatsen gelukkig
mee. De telers diejn voldoende ma
te peren krijgen kunnen zich wel
licht verheugen op een gunstige
prijsontwikkeling, gezien de matige
opbrengst.
Van de week heb ik gesproken met
een paar jonge toch wel vooruitstre
vende boeren, ze hadden ook het
artikel van die Wageningse profes
sor gelezen over de toekomst van
de akkerbouw in ons land. Wat gaat
het worden?, zo werd gesteld. Be-
drijfsvergroting: niet mogelijk; var
kens, kippen e.d.: nee liever niet, dit
gaat steeds meer moeilijkheden ge
ven, ons allen wel bekend. Akker-
bouwmatige groenteteelt dan? Dit
is niet rond te krijgen als iedereen
daar mee zou beginnen. Zo zoeken
en overleggen ze onderling, zonder
adviezen van wie dan ook. Waarom
niet, vroeg ik. Omdat het zo moeilijk
is daar een juist advies in tp geven.
Alle omstandigheden liggen anders.
Zo is men bezig met de materie. Het
is gewoon een probleem, wel willen
maar niet kunnen, niet bang zijn om
aan te pakken maar wel om finaal
vast te lopen.
Hoorde weer over de tv dat er bij de
EEG jaarlijks zo'n 7 miljard aan gel
den voor de voeren en handel ge
fraudeerd wordt en dat er geen
controle mogelijk is. Zou dat echt
waar zijn, dat zoiets zo gemakkelijk
gaat? We weten wel beter, maar be
ter dat we daar maar niet op ingaan,
dat zouden andere personen moe
ten doen. Pas op, als je met je vinger
naar een ander wijst, wijzen er drie
naar jezelf. Laten ze bij de EEG ook
eens naar zichzelf wijzen, het kan
echt positief werken. Hopelijk komt
het onze sektor ten goede.
Ondanks de matige prijzen zijn er in het Zuidwesten at plantuien gerooid. De oogst van dit gewas is aan
merkelijk vroeger begonnen dan in andere jaren, omdat de maat anders te grof zou worden.
Een waterig zonnetje schijnt er over
het 'LAND VAN AXEL' wanneer
schrijver dezer rubriek zijn pen ter
hand neemt om zijn bijdrage op pa
pier te zetten. Intussen kijkend naar
het beeldscherm waarop de Tour de
France-caravaan zich door het Duit-
^se Rijnlandschap heen slingert. En
wat dan tijdens die beelden opvalt
(wat we overigens al wel wisten) is
dat er in die omgeving nagenoeg al
leen natuur te zien is. Geen uit
gestrekte akkers of weiden met
grazend vee.
Weliswaar prachtig om te zien en
ook passend in die streek. De bewo
ners daar zien het mooie wellicht
niet meer. Althans zo lijkt het wel,
wanneer we op de Zeeuwse wegen
en parkeerplaatsen de talrijke Duitse
nummerborden zien, die juist uit die
streek vandaan komen. Zij zien juist
weer het mooie van onze provincie.
Want zoals het Zeeuwse landschap
met zijn wijde vergezichten, zijn gol
vende korenvelden en beboomde
dijken en natuurlijk de stranden er
uitziet, daar zijn de buitenlanders
van gecharmeerd. En als je met hen
een gesprek aangaat en je vertelt
van de grootse plannen om meer
natuur, meer bos te creëren, dan
vinden velen dat onzinnig. Het is
hier immers toch 'wunderbar', zoals
het is. Dat zijn dan weer heel ande
re geluiden dan die je hoort, ziet of
leest in de media. Want dan vraag je
je toch op den duur wel eens af
waar je nog mee bezig bent als je op
een fatsoenlijke manier een land
bouwbedrijf probeert te runnen.
Want in dit landje schijnt dan alles
en iedereen tegen je te zijn. In de ru
briek 'Zegge en schrijve' van het
laatste ZLM-blad schrijft onze alge
meen sekretaris: de ruggen recht en
er tegenaan, maar wanneer alle
plannen van het saneren van ge
wasbeschermingsmiddelen door
gaan zullen er steeds meer letterlijk
gebogen ruggen te zien zijn. Voor
beelden daarvan zijn te zien waar de
onkruidbestrijding toch niet opti
maal gelukt is. Als dat dan het toe
komstbeeld moet zijn ebt de animo
om boer te blijven al helemaal weg,
toch zeker wanneer dan ook in de
portemonnee er nog eens flink inge
leverd wordt. Hopelijk wordt de
soep niet zo warm gegeten als ze
wordt opgediend.
In de komende weken staat de
oogst weer voor de deur en hebben
we andere bezigheden dan te
doemdenken. De eerste percelen
zijn reeds geoogst. Het roodzwenk
gras viel niet overal mee, toch zijn er
ook goede opbrengsten en dat is
dikwijls een graadmeter voor de
overige gewassen. Wanneer het
weer meehelpt, zal ook de zomer-
gerst niet lang meer staan en ook
de tarwe zal dan vroeg zijn. En met
het ruimen van deze oogst kijken
we vooruit naar de volgende, dat
begint met het inzaaien dit najaar.
Het wordt dan tijd dat we weten
waar we aan toe zijn met de nieuwe
voorwaarden, voortkomende uit het
plan van McSharry.
We dienen op tijd te weten wat en
hoeveel we kunnen inzaaien en hoe
veel we eigenlijk moeten (of mogen
braken) en vooral wat daar dan fi
nancieel tegenover staat. Ondanks
de vakantieperiode is er dus ambte
lijk nog heel wat werk te verrichten
om op tijd alles klaar en duidelijk
aan de praktijk kenbaar te maken.
