Eerste bedrijf op Zuid-
Beveland heeft zoet water
Deze week
IRS klaar voor de toekomst
3"2bi A-C
Dit jaar veel percelen
met phytophthora
LAND- EN TUINBOUWBLAD VOOR ZEELAND EN NOORD-BRABANT
Perspectief voor nieuwe teelten Gewas regelmatig controleren
Pag.
3
Goed nabuurschap 'hard punt'
Pag.
4
Trek op tijd aan de bel
Pag.
5
KNLC-nieuws
Pag.
6
Zoet water direct voordeel
Pag.
7
NCB over streekplan Brabant
Pag.
9
Afscheid Bankers
Pag.
10
Controlesysteem EG-regels
Pag.
11
Reportage Franse conserventeelt
Pag.
13
Goede perspectieven hazelnotenteelt
Pag.
14
Loof vernietig ing pootaardappelen
Pag.
15
Tuinbouwklanken
Pag.
16
17 De maand
Pag.
18
Hippisch nieuws
Pag.
19
Een dagje Floriade
Laboratoria nu beste van Europa
VRIJDAG 26 JUNI 1992
80e JAARGANG No. 4125
De eerste bedrijfsaansluiting van de
zoetwaterpijp op Zuid-Beveland is
dinsdag j.l. in werking gesteld. Dat
gebeurde op een perceel van fruit
kweker J.C. van Kruiningen in Krab-
bendijke. De officiële handeling
werd verricht door drs. G. van der
Lely, direkteur-generaal Landbouw
en Voedselvoorziening. Hij verving
minister P. Bukman, die op het laat
ste moment verstek moest laten
gaan.
De zoetwaterpijp is aangelegd in op
dracht van Delta Nutsbedrijven en
mede gefinancierd door het ministe
rie van Landbouw (bijna f 10 mil
joen), de provincie Zeeland en
diverse gemeenten. De Zeeuwse
landbouworganisaties onder leiding
van de ZLM waren de drijvende
krachten achter dit project. Zij heb
ben voortdurend geijverd voor zoet
water om daarmee de land- en tuin
bouw in Midden-Zeeland nieuwe
perspectieven te bieden. De aan
zienlijke bijdrage van het ministerie
(40%) is afkomstig uit de pot voor
herstructurering van de akkerbouw,
welke is gevormd naar aanleiding
van de protestakties van akkerbou
wers in 1989 en 1990.
Tijdens de feestelijke bijeenkomst in
de veiling te Kapelle, die vooraf ging
aan de inwerkingstelling van het
zoetwaterstelsel, herinnerden zowel
drs. Van der Lely als de voorzitter
van de ZLM, H.C. van der Maas, aan
de akkerbouwakties. Van der Maas
constateerde dat de akties niet heb
ben opgebracht wat beoogd werd,
namelijk een temporisering en mati
ging van het landbouwbeleid. Niet
temin toonde hij zich blij dat dankzij
de herstructureringsgelden voor de
akkerbouw de zoetwateraanvoer
voor de land- en tuinbouw op een
deel van Zuid-Beveland - en straks
ook het meest oostelijke deel van
Walcheren - veilig gesteld is. Fruitte
lers kunnen er rechtstreeks van pro
fiteren, maar het zoete
landbouwwater is goed voor de to
tale plantaardige produktiesector in
Midden-Zeeland. Voor de akker
bouw betekent zoet water immers
de mogelijkheden om nieuwe ge
wassen in het bouwplan op te ne
men. Van der Maas sprak in dit
verband over een tuinbouwplan in
een vruchtwisselingsopvolging met
normale akkerbouwgewassen. 'In
die zin kan Zeeland misschien niet
de, maar in elk geval wel een tuin
van Europa worden. Voor kwaliteits
beheersing van intensieve teelten is
gegarandeerde zoetwatervoorzie
ning namelijk een onmisbare pro-
duktiefaktor'.
Zoommeer zoet houden
De ZLM-voorzitter greep de gele
genheid aan om te pleiten voor be
houd van het Zoommeer als
zoetwaterreservoir voor de land
bouw. Ook riep hij de politiek op het
mogelijk te maken dat de landbouw
optimaal van het zoete water kan
profiteren. 'Geef ons meer tijd en
adem om onze bedrijven aan te pas
sen en om te kunnen overleven.
Ontneem ons de concurrentiekracht
niet door ons overdreven en over
spannen milieu- en natuureisen op
te leggen. Geef ons de economi
sche ruimte in dit ruime Zeeland'.
Behalve drs. Van der Lely en de heer
Van der Maas spraken op de bijeen
komst in de veiling ook ir. Stoter, di-
rekteur Delta Nutsbedrijven, die de
verhinderde gedeputeerde ing. Dek
verving, de heer W. de Jager, voor
zitter van de NFO-kring Zee
land/West-Brabant en ir. H.J.L. de
Kraa, hoofd distributie gas en water
van Delta Nutsbedrijven. Zie verder
pagina 6.
Veel meer en ook vroeger dan in an
dere jaren komt er dit seizoen phy
tophthora voor in de aardappelen.
Oorzaken zijn vooral de ideale
weersomstandigheden voor de
schimmel. Vorig jaar kwam de ziek
te ook voor, waardoor het aanne
melijk is dat besmettingsbronnen
als opslag, volkstuintjes en aardap-
pelhopen een rol gespeeld hebben
bij het veelvuldig voorkomen van
phytophthora nu. Bovendien kon
den sommige telers toen het zo nat
was het land niet op om te spuiten.
Er zijn ook telers geweest die zich
door de vroege ziekte-uitbraak heb
ben laten verrassen, aldus een
woordvoerder van de DLV Goes.
De adviezen die de DLV aan telers
geeft hangen sterk af van de situa
tie in het perceel. Als er slechts hier
en daar phytophthora voorkomt is
één keer spuiten met een cymoxa-
nilbevattend middel veelal afdoende
om de ziekte te onderdrukken. Als
de schimmel veelvuldig voorkomt,
op zowel blad als stengel, luidt het
advies om één keer met Ridomil te
spuiten en binnen vijf dagen daarna
met een cymoxanilbevattend mid
del. Als uiterste redmiddel kan twee
keer met Ridomil worden gespoten.
Dit legt echter beperkingen op voor
de rest van het seizoen, omdat het
per teelt slechts twee keer mag
worden toegepast.
Overigens is er volgens de DLV ook
ten onrechte naar Ridomil gegrepen,
omdat enkele telers andere schim
melziekten (botrytis, alternaria) voor
phytophthora hebben aangezien. De
DLV adviseert dan ook om bij twijfel
altijd een deskundige erbij te halen.
In het Zuidwesten zijn het Tholen en
Zeeuws-Vlaanderen waar phytoph
thora zich het sterkst manifesteert.
In Tholen is het al nodig geweest
om twee keer met Ridomil te spui
ten, naar verluidt met tegenvallend
resultaat. Om een phytophthora-
aantasting zo snel mogelijk te kun
nen bestrijden adviseert de DLV de
telers daarom hun gewas regelmatig
te controleren.
Zie ook pag. 16, de maand ak
kerbouw.
In de boomgaard van fruitkweker
J.C. van Kruiningen in Krabben-
dijke heerste dinsdagavond een
feestelijke stemming. Daar werd
de eerste aansluiting van de
zoetwaterpijp op Zuid-Beveland
in bedrijf gesteld. Dat gebeurde
niet door minister Bukman, die te
elfder ure verhinderd was, maar
door drs. G. van der Lely,
direkteur-generaal landbouw en
voedselvoorziening van het mi
nisterie. Op de foto is van Krui
ningen (links) in gesprek met de
heer Van der Lely middenen
burgemeester Verbree van Rei-
merswaai (Foto Anton Din-
gemanse)
Door met een suikerbiet een schei
dingswand van suikerklontjes aan
diggelen te gooien heeft de burge
meester van Bergen op Zoom, de
heer P. Zevenbergen, dinsdagmid
dag het gerenoveerde laboratorium
van het Instituut voor Rationale Sui-
kerproduktie (IRS) officieel ge
opend. Het IRS beschikt nu volgens
direkteur ir. D. Hoogerkamp over
een van de best geoutilleerde labo
ratoria van Europa.
"Het was nodig dat er na 40 jaar
een ingrijpende vernieuwing bij het
IRS werd doorgevoerd", aldus Hoo
gerkamp. "Onze belangrijkste taak
is nu om aan de milieueisen te vol
doen met daarbij behoud van een
rendabele suikerbietenteelt". Hoo
gerkamp verwacht dat het gereno
veerde gebouw zeker 25 jaar mee
kan. "Over deze periode bezien val
len de verbouwingskosten wel mee:
23,4 cent per ha".
Ir. A. Huijbregts, hoofd Chemische
afdeling, legde een link naar de
oprichting van het IRS in 1930.
Toenmalig minister van landbouw
Mansholt verrichtte destijds in de
crisistijd de opening. "Nu verkeert
de akkerbouw wederom in een
zwakke positie. Toch is in deze tijd
een eigen laboratorium onmisbaar
om zelf de juiste analyses te kunnen
vaststellen. Veel milieuonderzoek is
gebaseerd op onbetrouwbare me
tingen. Veel chemische onderzoe
ken vinden momenteel plaats naar
de uitspoeling van stikstof. Een hec
tare grond bevat 5000 kg. gebon
den N. Niet alle uitspoeling is echter
te wijten aan onzorgvuldig gebruik
van de landbouw. Bietekoppen b.v.
binden in", aldus ir. Huijbregts, die
wil dat de overheid komt met uni
forme beoordelingsnormen. Voor de
nabije toekomst zijn van de chemi
sche afdeling van het IRS meer toe
passingen te verwachten met
ingehuld zaad.
Biologisch onderzoek
Op biologisch gebied is men al ver
op weg om suikerbieten te telen
zonder dat er na de oogst iets in de
grond achterblijft. "Met de integra
tie van resistente rassen en biologi
sche bestrijding is het IRS in staat
om tot een geleid systeem te ko
men". Dit zei het hoofd van de Bio
logische afdeling van het IRS drs.
W. Heijbroek. "Intentificatie van
aaltjes en schimmels begint moge
lijk te worden. Door DNA tests komt
de specifieke samenstelling naar bo
ven. Bij rhizomenie werken we aan
een anti-serum-techniek. Biologisch
onderzoek kan ver gaan, maar we
moeten niet vergeten dat we te ma
ken hebben met praktische
landbouw".
Het IRS is een stichting die gefinan
cierd wordt door Coöperatie Suiker
Unie U.A. en CSM Suiker b.v. Er wer
ken 38 personeelsleden. Belangrijk
ste taken zijn praktijkgericht
onderzoek en voorlichting.
J.v.T.
