Eerste week juni bracht
record hoeveelheid regen
Provincie herstelt procedurefout
bij beregeningsverbod
Landbouwschap: rapport
metam-natrium schiet tekort
Beheersovereenkomsten zijn
populair onder de boeren
Resultaat
potplantenteelt
gedaald
Schade aan land- en tuinbouwgewassen
9
Regen viel er vorige week in over
vloed. Op veel plaatsen in Brabant
en Zeeland is de 100 mm ruim over
schreden. Absolute topper is echter
de omgeving Roosendaal-Wouw.
Daar viel binnen een tijdsbestek van
8 uur 125 mm. Het oude record in
de regio, 124 mm gemeten in 1952
te Steenbergen, werd met 1 mm
verbroken. Streeksgewijs is er veel
schade. Bij melkveehouders ston
den 's morgens de melkputten
blank. Drijfmestkelders zijn onder
gelopen. Hooi dreef in het water.
Voorlopig koel en donker weer kan
de schade aan land- en tuinbouw
gewassen beperken. Tijdens de
pinksterdagen is er hier en daar een
forse bui bijgekomen. Ook streken
in Midden- en Oost-Brabant hebben
wateroverlast gehad.
Buiten ondergelopen woningen is er
in de omgeving van Wouw veel
schade aan de diverse gewassen.
Bij akkerbouwer H. Uitdewillegen
hebben 6 ha aardappelen langer
dan 48 uur onder water gestaan.
'Hier verwacht ik niet veel meer
van', zegt hij. 'Pleksgewijs zijn er
suikerbieten weggevallen. Een per
ceel sperciebonen is dichtgeslibd. In
Wouw is voornamelijk in zonken
water overlast ontstaan. Er ont
stonden complete meren. Een geluk
is nog dat de regen er in verhouding
lang over gedaan heeft. Bedden van
aardappelen en winterpeen zijn niet
helemaal weggespoeld. Bewolkt
weer kan de schade binnen de per
ken houden'.
Personeel van waterschappen heeft
de eerste dagen veel werk gehad.
Afvoersioiên Zijn bsrsksnd op 60
mm neerslag. Ook plaatsen waar
het helemaal niet zoveel geregend
heeft hebben overlast ondervonden.
In de lagere gebieden trad, door toe
stemming van bovenaf, het water
buiten zijn oevers wat tot gevolg
had dat landerijen blank kwamen te
staan. Enkele gedupeerde landbou
wers hebben kontakt opgenomen
met hun rechtsbijstandverzekering.
Groot verhang
Secretaris A. Matthijssen van wa
terschap Mark-Vietlanden heeft niet
meer dan vier telefoontjes van pro
bleemgevallen gehad. 'In onze
streek hebben we te maken met
een natuurlijk lozend gebied met
een groot verhang. Het water is hier
in vergelijking met een bemalen ge
bied vrij snel weg. Dat neemt niet
weg dat er schade aan landbouw
gewassen is ontstaan. Meer dan
100 mm is overmacht'.
Plaatselijk werd de afvoer van water
belemmerd door slotenmaaisel. Ook
sloten waar de taluds nog niet ge
klepeld waren zorgden voor een ver
traagde afvoer. Op menig
veehouderijbedrijf is de snede gras
die bestemd was voor hooi als ver
loren beschouwd. Snijmais heeft
wel te veel water gehad maar van
Dit aardappelveld stond na de zware regenval bijna volledig onder
water
dit gewas is bekend dat het herstel
lingsvermogen groot is.
Op Tholen heeft het niet lang gere
gend, maar wel hevig. 'De regen viel
hier steil omlaag', laat de heer E. Ha-
ge uit Scherpenisse weten. 'Bij mij
thuis houdt het met 50 mm op.
Twee km verderop ligt de boven
grens boven de 100 mm. Wij heb
ben meerdere buien gehad. Veel
grond is van boven naar beneden
gespoeld zodat daar een laag pap is
ontstaan. Uien hebben in ieder geval
veel groeiachterstand opgelopen.
Plaatselijk zijn op Tholen gewassen
verrot'. Evenals Hage zijn veel akker
bouwers bezorgd om de aardappe
len. Een bespuiting tegen de
aardappelziekte is niet mogelijk ge
weest. Telers van pootaardappelen
hebben de selectie een aantal da
gen uit moeten stellen. Naar verluidt
is er dit jaar veel werk met het ver
wijderen van zieke knollen.
Veel wind
Op Zuid-Beveland is volgens de heer
B. van Gorsel uit Rilland veel lege
ring ontstaan in graszaad- en graan-
percelen. 'Buien gingen hier
gepaard met veel wind. Water tus
sen de aardappelbedden was over
het algemeen binnen 24 uur weg.
Meerdere dagen hebben we zware
onweersbuien gehad'.
De heer A. Dobbelaer uit St.
Jansteen vreest op Zeeuws-
Vlaanderen voor onherstelbare
schade aan bruine bonen. 'Dit ge
was heeft in de streek rond Hulst
meer dan een dag met de voeten in
het water gestaan. Nadelig bijver
schijnsel is nog dat de planten on
der de modder zitten. Plaatselijk zijn
de aardappelen verloren omdat men
het water er niet af kon laten. Wat
de werkelijke oogstderving is zal af
hangen van wat er nog komt'. Dob
belaar heeft vorige week 112 mm
afgetapt.
Hoe groot de werkelijke financiële
strop in Brabant en Zeeland zal zijn
is gissen. Verwacht wordt enkele
tientallen miljoenen guldens. Erwten
en bonen kunnen weinig verdragen.
Veel suikerbieten zullen geen topop-
brengst meer geven. Bij aanhou
dend zonnig weer kunnen de
buitenste bladeren van aardappelen
gaan verkleuren met als gevolg ver
vroegd afsterven. Hooi dat buiten
lag heeft alles aan voederwaarde
verloren. Bij tuinbouwgewassen is
hetzelfde beeld te zien.
Erg droog
In Oost-Brabant heeft het wel veel
geregend maar schade is er hoege
naamd niet. 'Het was hier erg droog
zodat we best wat konden gebrui
ken. Ik heb 91 mm gemeten. Het
maaischema in de veehouderij is
wat in de knoei gekomen, evenals
de onkruidbestrijding in snijmais', al
dus de heer W. van Veldhuizen uit
Aarle-Rixtel. In de Kempen is op
Tweede Pinksterdag nog eens 40 a
50 mm regen gevallen.
Op enkele plaatsen zat tussen de re
gen hagel wat weer voor extra
groeiremming heeft gezorgd. De
hoeveelheden die afzonderlijk in re
gio's zijn gevallen hebben ongetwij
feld records verbroken. Veel oudere
boeren konden zich dergelijke hoos
buien niet herinneren. Uit ervaring
kan men dan ook niet vertellen in
hoeverre de gewassen op de diverse
percelen zullen herstellen.
Dinsdagmiddag werd de omgeving
Roosendaal-Wouw opnieuw ge
teisterd door hevige regenval. Bin
nen 20 minuten viel gemiddeld 30
mm, nu vergezeld van hagel, die
vooral bladgewassen als suikerbie
ten heeft beschadigd.
J.v.T.
Het Landbouwschap vindt dat het
door minister De Vries (sociale za
ken en werkgelegenheid) voor
gestelde verbod op het gebruik van
metam-natrium per 1 juli a.s. de
bloembollenteelt onvoldoende door
onderzoek wordt ondersteund. Met
uitzondering van de Voedingsbond
FNV vragen de in het Landbouw
schap vertegenwoordigde organisa
ties minister De Vries zijn besluit
terug te draaien.
Eerder al heeft het Landbouwschap
laten weten vraagtekens te zetten
achter de door de minister gevolgde
procedure. Het was beter geweest
dergelijke beleidssvoornemens eerst
voor te leggen aan de Commissie
Toelating Bestrijdingsmiddelen. Het
Landbouwschap erkent dat gewij
zigde omstandigheden en inzichten
reden kunnen zijn om het gebruik
van een middel te heroverwegen.
Maar dan wel op basis van de in de
bestrijdingsmiddelenwet omschre
ven procedures en uitgaande van
objectieve gegevens en deugdelijk
onderzoek.
In het rapport van ACCA-TNO, dat
aan de basis lag voor de beslissing
van sociale zaken, ontbreekt het
aan voldoende gegevens. Het Land
bouwschap constateert dat de on
derzoekers bij de risico-schatting
steeds uitgaan van 'worst-case1
benaderingen en van niet-
realistische omstandigheden. Dit
leidt tot risico-overschattingen die
kunnen oplopen van honderden tot
duizenden keren, zo schrijft het
schap aan de minister. Ook voor de
schatting van het blootstellingsni
veau wordt uitgegaan van een on
juiste benadering.
Volgens het Landbouwschap doet
het rapport geen recht aan het be
lang dat de bloembollenteelt heeft
bij het gebruik van metam-natrium
als grondontsmettingsmiddel op on
geveer 2500 hectare bollengrond.
Bovendien raken bij een eveneens
door de minister voorgestelde verla
ging van de maximaal te gebruiken
dosering van 300 liter per hectare
voor andere tuinbouwteelten dan
bloembollen, ook deze in grote
moeilijkheden. Het betreft de teelt
van groenten, aardbeien, bloemen,
bomen en vaste planten en de her-
inplant van boomgaarden.
De belangstelling onder de boeren
voor het sluiten van een zogenaam
de beheersovereenkomst met de
overheid neemt toe. Boeren die zo'n
overeenkomst aangaan verplichten
zich bij de bewerking van het land
natuur- en milieuwaarden te ontzien
waardoor het landschap zo veel
mogelijk in zijn natuurlijke vorm kan
worden gehandhaafd.
In Nederland is vorig jaar de grens
overschreden van 20.000 ha grond,
die onder êöfi bGhssrsovsrsGnkGrnst
valt. Dat is een stijging van 4.000
ha (25%) ten opzichte van voor
gaande jaar. Er zijn in Nederland
ruim 3.250 boeren, die met elkaar
ruim 20.000 ha agrarische grond
natuurvriendelijk beheren. Nog ruim
50.000 ha komt in aanmerking voor
een beheersovereenkomst. Daarvan
is een kleine 20% in eigendom bij
natuurbeschermingsorganisaties.
Deze kunnen agrariërs inschakelen
bij het beheer.
Het ministerie van Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij verwacht dat
dit jaar de grens van 25.000 ha met
een beheersovereenkomst te over
schrijden en in 1993 boven de
30.000 ha te komen.
In 1991 zijn 85 overtredingen van
beheersovereenkomsten geconsta
teerd. Dat is slechts 1%. Ook het
aantal ontheffingen dat werd ver
leend ligt laag: slechts 63- Het ging
daarbij vooral om het gebruik van
chemische onkruidbestrijdingsmid
delen. Het geven van een ontheffing
wordt per geval beoordeeld waarbij
de landbouwkundige schade wordt
afgewogen tegen de schade voor de
natuur.
De bedrijven met pot- en perkplan-
tenteelt in Nederland boekten in
1990 een positief bedrijfsekono-
misch resultaat: gemiddeld bleven
de opbrengsten de kosten voor met
1%. In 1989 was dat 2%.
Het totale gezinsinkomen per onder
nemer - voor belastingen - werd be
cijferd op 147 duizend gulden (in
1989: 141 duizend). Na belastingen
en gezinsuitgaven bleef nog 59 dui
zend gulden over om het eigen ver
mogen mee te versterken.
Dat blijkt uit de definitieve cijfers
van het Landbouw-Ekonomisch In
stituut (LEI-DLO), die iets lager uit
komen dan de raming die het
instituut aan het eind van 1990 pu
bliceerde.
In lager gelegen streken veranderden landerijen in meren
Vorige week vrijdag heeft de Provin
cie Noord-Brabant 'aangetekend'
ruim 9.000 nieuwe beschikkingen
gestuurd aan alle houders van een
vergunning voor het beregenen van
grasland. Daarmee is de procedure
fout hersteld die eerder was ge
constateerd door de Raad van
State.
Tegen deze nieuwe beschikking kan
bezwaar worden gemaakt, maar be
zwaar maken betekent niet dat er
intussen gewoon beregend mag
worden.
Het verbod van de provincie geldt
voor het beregenen van grasland
met grondwater en heeft betrekking
op een pompcapaciteit van meer
dan 10 kubieke meter per uur. In de
periode januari tot en met mei mag
in het geheel niet worden beregend.
Uitsluitend bij mestinjektie mag tot
maximaal 48 uur daarna worden
beregend. Dit om verbranding van
de zode te voorkomen. In de maan
den juni en juli mag niet worden be
regend van 11.00 uur tot 17.00 uur.
Er geldt in deze maanden geen uit
zondering voor mestinjektie. Ook bij
mestinjektie mag dus pas na 17.00
uur worden beregend.
Kontroles door ambtenaren van pro
vincie en waterschappen hebben
uitgewezen dat de agrariërs zich in
de afgelopen droge periode redelijk
aan het beregeningsverbod hebben
gehouden. Waar wel werd beregend
ging het meestal om beregening na
mestinjektie of gebruik van opper
vlaktewater.
Intussen heeft de Raad van State
schriftelijk uitspraak gedaan. Letter
lijk stelt de afdeling van de geschil
len van Bestuur dat: "niet veel valt
af te dingen op de inhoudelijke argu
menten die aan de beschikking ten
grondslag liggen. De noodzaak om
het gebruik van grondwater zoveel
mogelijk te beperken is voldoende
aannemelijk gemaakt. De provincie
heeft ook haar stelling dat door de
opgelegde beperkingen geen in
komstenderving behoeft te worden
gevreesd genoegzaam onderbouwd
door te verwijzen naar de resultaten
van het - in haar opdracht - verricht
onderzoek".
Kontrole
Nu de procedurefout is hersteld ziet
het openbaar ministerie geen reden
meer om te wachten met de hand
having. Daarom heeft de politie van
af medio deze week het toezicht in
de hele provincie hervat.
