Vermogen - inkomen en de oude dag Sociaal
Overdrachtsbelasting bij bedrijfs-
overdracht van ouders op kinderen
Accountantsunie
ZLM
VEKABONIEUWS
Gabor: geef snel duidelijkheid
Voorlichting
Pandrecht op
veestapel
Vele ouderen willen van het door
hen in het verleden verdiende en
gespaarde geld als het een beetje
kan nog wel wat aan hun kinderen
nalaten. In heel veel gevallen lukt
dat echter amper.
Vaak zijn de ouders op latere leeftijd
aangewezen op een bejaardenhuis.
Zolang er eigen vermogen is, moet
dat gebruikt worden om de (zeer
hoge) kosten van zulk een bejaar
dentehuis te betalen. De maande
lijkse kosten van zo'n verblijf
belopen al vlug f 3.000,— tot
f 4.500,— per maand. Het eigen
vermogen is dan snel verdwenen.
Pas als dat (nagenoeg) op is, kan
men middels een beroep op de Wet
op de Bejaarden Oorden op kosten
van de gemeente (gemeenschap) in
zo'n bejaardenhuis verblijven.
Bejaardenhuis contra verpleegin
richting
Soms is de lichamelijke en geestelij
ke gesteldheid van bepaalde oude
ren zodanig slecht dat ze in een
verpleeginrichting terecht moeten
komen. In deze verpleegtehuizen
moet geen pensionprijs betaald
worden, want de kosten van deze
verpleging worden in eerste instan
tie uit de AWBZ betaald. Wel wordt
een eigen bijdrage gevraagd. Deze
hangt af van leeftijd en inkomen.
Het grote verschil zit er dus in dat bij
een bejaardenhuis men uit het ver
mogen moet putten en bij een ver
pleeginrichting uit het inkomen. In
het laatste geval kan het vermogen
dus grotendeels in stand blijven.
Het verblijf in een bejaardenhuis is
uiteraard niet geheel te vergelijken
met een verpleegtehuis, doch het
verschil ertussen lijkt wel kleiner te
worden. Mede om die reden gaat
men het grote verschil in het bijdra
gen in de kosten ervan steeds meer
als onjuist of zelfs onrechtvaardig
ervaren.
Vermogen veilig stellen?
Dat is dan ook de reden dat men
steeds blijft zoeken naar legale mo
gelijkheden en deze "vermeende"
onrechtvaardigheid tracht te omzei
len. Heel vaak bestaat het vermo
gen van ouderen uit een woning en
een bedrag aan liquide middelen. Dit
laatste bedrag is dan ook nog vaak
voor een groot deel aan de bedrijfs-
opvolger geleend.
Laten we eens een cijfervoorbeeld
nemen. Vader en moeder bezitten
een huis, waarde f 200.000,— (in
vrije staat) en nog f 180.000,— aan
kontanten. Van hun AOW en de 8%
rente die de zoon-opvolger betaalt,
kunnen ze net leven. De zoon heeft
de f 180.000,— geleend bij de be-
Staatssecretaris Gabor wil zo
'snel' mogelijk de Kampeerwet
wijzigen om de kampeerboeren
meer ruimte te geven. Maar wat
is 'vlug' in ambtelijke termen, er
wordt nu al vier jaar gedacht en
gepraat over wijzigingen van de
ze wet en er is nog steeds geen
duidelijkheid.
AMPLKtN
ED)/J DE
\ny)otK
LDLKATIL ZEELAND
Er zou rechtsongelijkheid ont
staan ten opzichte van de gewo
ne campings, die aan allerlei
voorschriften gebonden zijn en
bovendien ziet hij problemen
met de Hinderwet en het Lozin
genbesluit, hygiëne, veiligheid en
concurrentievervalsing. Dit zijn
allemaal argumenten die niet
juist zijn of niet van toepassing
zijn op het kamperen bij de boer.
Iedere Vekabo-bestuurder kan u
er van overtuigen dat dit spijkers
op laag water zoeken is.
Op dinsdagavond 19 mei kwam
de heer Gabor spreken voor het
CDA Walcheren in de Schouw
burg te Middelburg. We zullen,
als alles volgens plan verloopt,
met een deputatie van het
Vekabo-bestuur een gesprek
hebben met de staatssecretaris,
en hem ernstig en dringend ver
zoeken het kamperen bij de boer
al voor 1992 te verruimen, en
niet weer een jaar door te schui
ven. Uit een gesprek op provinci
aal niveau met gedeputeerde
mevr. G. de Vries-Hommes, di
recteur provinciale VVV R. ter
Heide, Recron en Vekabo, bleek
dat men inhoudelijk zeer positief
was om het plan Gabor in 1992
in werking te laten treden, mits
juridisch geen problemen in de
weg staan. Hierover wordt over
leg gevoerd met het ministerie
van Landbouw en de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten.
Het zou voor veel kampeerboe
ren zeer welgevallig zijn als voor
de provincie Zeeland een uitzon
deringspositie gecreëerd zou kun
nen worden.
Er zijn in het laatste halfjaar veel
verwachtingen gewekt dat er
spoedig verruiming zou komen
voor het plaatsen van meer een
heden. Grote krantekoppen en
uitgebreide artikelen in dag- en
weekbladen zijn hier debet aan,
en de wat argeloze lezer denkt
dat alles al geregeld is. Uw ru
briekschrijver vermoedt dat op
deze publicaties te goeder trouw
al gereserveerd is, het is te ho
pen dat het geen problemen
geeft, wanneer het licht tijdig op
groen gaat. De promotie en in
formatie via de geëigende kana
len verloopt volgens de planning,
op sommige VVV-kantoren is de
Vekabo informatiegids nog een
stiefkind en ligt deze niet altijd
op de meest zichtbare plaats of
helemaal onder de balie. Als u dit
constateert, wilt u dan een
bestuurslid in uw regio hierover
informeren.
Dat de doelgroep die kiest voor
het kleinschalig kamperen
steeds groter wordt is geen fa
beltje, gezien het grote aantal re
serveringen dat al gedaan is. Of
spelen ook de akties tegen wild
en klandestien kamperen hierin
een rol? Een boete van f 150,—
is immers ook niet mis.
We staan als kampeerboeren in
de startblokken voor seizoen
1992. De verwachting is dat He
melvaart en Pinksteren erg druk
zullen worden, zeker als het
mooi weer is. Als rubriekschrij
ver en bestuurder van uw
Vekabo-organisatie hoop ik dat u
de gasten weer op gepaste wijze
ontvangt. Eigenlijk twijfel ik daar
niet aan, want de respons be
treffende gastvrijheid en kwali
teit zijn uitstekend, volgens een
recent onderzoek. Wij wisten dat
uiteraard al lang. En laat hiermee
voor de Recron ook duidelijk zijn
dat de kwaliteit van het totaal
produkt kamperen in Zeeland
niet naar beneden gebracht
wordt door het kamperen bij de
boer. Integendeel, dit is juist een
goed produkt waar een toene
mende vraag naar is. Een goed
kampeerseizoen toegewenst!
drijfsovername. In totaal zijn er vier
kinderen.
De ouders zouden graag zoveel mo
gelijk van dit vermogen, in totaal
f 380.000,— bij hun kinderen te
recht willen laten komen. Het huis
hebben ze wel nodig om te wonen
en ook de rente van die
f 180.000,— kunnen ze zeker niet
missen.
Huis verkopen
Ze beginnen met het huis aan alle
kinderen gezamenlijk te verkopen.
Bij deze verkoop bepalen ze dat ze
er zelf levenslang (de langstlevende)
of in ieder geval tot ze in het bejaar
denhuis gaan (of moeten) gratis in
mogen blijven wonen. Zelf moeten
ze dan wel het onderhoud, de verze
kering en de onroerend goed be
lasting e.d. betalen.
Door de last van het bedongen
woonrecht kan dit huis voor b.v.
f 110.000,— worden verkocht aan
de kinderen. Hoe hoog (of hoe laag)
dit bedrag is hangt af van de leeftijd
van de ouders.
Elk kind krijgt dus een schuld van
f 27.500,- f 110.000,-:4) aan
zijn ouders. Die schuld wordt direkt
bij de verkoop kwijtgescholden. Dat
zal in de meeste gevallen geen extra
schenkingsrecht kosten, omdat de
verschuldigde overdrachtsbelasting
met het te betalen stakingsrecht
wordt verrekend.
Notariële schenkingen
Daarna, in een der volgende jaren,
kan elk der kinderen een vierde ge
deelte van het overige geschonken
worden. Van de f 180.000,— willen
de ouders nog f 20.000,— zelf
houden, zodat ze elk kind
f 40.000,— kunnen schenken
f 160.000,-:4).
Hierbij zijn echter twee problemen:
1. Het geld is aan de opvolger
geleend.
2. De ouders kunnen voor hun in
komen de rente van de
f 180.000,— niet missen.
Deze problemen heeft men opgelost
door de f 40.000,— per kind niet in
kontanten te schenken, doch dit te
schenken middels een notariële
schenking. Hierdoor kregen de kin
deren elk een renteloze vordering op
hun ouders van f 40.000,—. Deze
is opeisbaar als de langstlevende
ouder overlijdt of als men in het be
jaardenhuis gaat.
Naast het feit dat ook weer enig
schenkingsrecht verschuldigd is
over die "schenkingen" zijn er ook
enige notariskosten verschuldigd.
Doel bereikt?
Door deze handelingen is bijna het
gehele vermogen overgegaan op de
kinderen en de ouders hoeven voor
lopig géén inkomen te missen. Im
mers hun AOW blijft intakt, de
zoon-opvolger blijft de volle rente
over het gehele bedrag van
f 180.000,— aan de ouders beta
len. En verder hebben ze het levens
lang gratis woonrecht in hun
weggeschonken woning bedongen.
De vraag is natuurlijk of dit allemaal
zo goed zal aflopen. Zeer waar
schijnlijk zal er een keer een mo
ment komen dat de ouders of de
langstlevende van hen in een bejaar
denhuis gaan (of moeten of mogen
of kunnen). Op dat moment be
schikken ze niet (meer) over vermo
gen. Als er tenminste voldoende tijd
is verlopen tussen de laatste schen
king c.q. kwijtschelding en het mo
ment waarop ze bericht ontvangen
dat ze in het bejaardenhuis kunnen.
Dat is tenminste twee en max. drie
volle kalenderjaren. Zij zullen dan
een beroep moeten doen op de ge
meente om de kosten van het be
jaardenhuis te dragen. Of dit alles
t.z.t. ook zo zal uitwerken zal de tijd
leren.
Als een en ander u aanspreekt en u
voor uw geval het naadje van de
kous wilt weten, vraag dan eens ad
vies aan uw SE V-er. Deze zal samen
met u in eerste instantie bezien wel
ke mogelijkheden er in uw situatie
zijn. Hij zal u, als hij meent dat aan
vullende notariële regelingen nuttig
voor u zouden zijn, naar een notaris
verwijzen en als u daar prijs op stelt
met u meegaan naar die notaris.
Gezamenlijk kan dan precies de indi
viduele situatie bekeken worden. De
mogelijkheden komen dan naar vo
ren én uiteraard ook de te verwach
ten gevolgen, zoals te betalen
overdrachtsbelasting, schenkings
recht en notariële kosten etc.
Zo kunt u er dan van op aan dat
voor uw individuele situatie de best
denkbare oplossing zal worden ge
zocht, welke de grootste kans biedt
op het beste eindresultaat.
A. Lindenbergh
In maart schreef ik in deze krant
over het vestigen van een pandrecht
op een veestapel. Wellicht ten over
vloede maak ik u er op attent dat
het periodiek verstrekken van een
vee-opgave geen vereiste is voor
het rechtsgeldig vestigen van een
bezitloos pandrecht op een
veestapel.
Het bezitloos pandrecht wordt ge
vestigd bij notariële of geregistreer
de onderhandse akte. De
vee-opgave wordt in de praktijk ge
bruikt als hulpmiddel om de bank in
zicht te geven in de waarde van de
veestapel.
J. van Arenthals
De overdrachtsbelasting is geregeld
in de Wet op belastingen van
rechtsverkeer. Deze belasting wordt
geheven ter zake van verkrijging van
onroerend goed of zakelijke rechten
daarop, dat in Nederland is gelegen.
Het tarief bedraagt zes procent van
de waarde van het onroerend goed
of de zakelijke rechten. Gelukkig
bestaan er een aantal vrijstellingen.
Een belangrijke vrijstelling, die ook
van belang is voor ondernemers bui
ten de agrarische sektor, betreft de
vrijstelling van verkrijging van on
roerend goed bij bedrijfsoverdracht
door ouders aan kinderen. De ach
tergrond hiervan is dat zodoende
kan worden voorkomen dat het be
drijf van de overdragende onderne
mer zou versnipperen.
Wil de vrijstelling van toepassing
zijn dan zal aan een viertal voor
waarden moeten worden voldaan:
1. de onderneming moet door de
ouders worden overgedragen
aan eigen of aangehuwde kin
deren of pleegkinderen;
2. de overgedragen onroerende
goederen moeten behoren tot
de onderneming van de ouders;
3. het onroerend goed moet
dienstbaar zijn aan deze onder
neming;
4. de kinderen moeten de onder
neming van de ouders, voor
wat betreft de bedrijfsvoering,
in haar geheel voortzetten.
Wanneer het gehele bedrijf in één
keer door de ouders aan het kind
wordt overgedragen, behoeft dit in
de praktijk weinig problemen te ge
ven. De vrijstelling zal in deze situa
tie dan van toepassing zijn op de
overdracht van de onroerende goe-
deren voorzover deze dienstbaar zijn
aan de onderneming. Uiteraard zul
len de voornoemde vereisten in acht
moeten worden genomen.
Woonhuis of woongedeelte
boerderij
Wanneer in de overdracht ook het
woonhuis is begrepen zal er reke
ning mee moeten worden gehouden
dat ten aanzien hiervan de vrijstel
ling toepassing mist. De woning
wordt niet geacht dienstbaar te zijn
aan de onderneming. Om proble
men met de waardetoerekening aan
woon- en bedrijfsgedeelte te voor
komen is het verstandig deze vooraf
door taxatie te laten vaststellen.
Voortzetting onderneming
Een vereiste is dat het kind het be
drijf in zijn geheel als ondernemer
moet voortzetten. Zo zal de vrijstel
ling niet van toepassing zijn in situa
ties dat het onroerend goed wordt
toegescheiden aan een buiten ge
meenschap van goederen gehuwd
kind en de onderneming wordt
voortgezet door diens echtgenoot.
Overdracht aan meerdere kinderen
die gezamenlijk de onderneming
voortzetten hoeft geen problemen
te geven.
Gedeeltelijke overdracht
Wanneer de onderneming van de
ouder niet gesplitst kan worden in
twee afzonderlijke zelfstandige be
drijven zal bij gedeeltelijke over
dracht geen beroep kunnen worden
gedaan op de vrijstelling. Dit houdt
verband met de voorwaarde dat
versnippering moet worden
voorkomen.
Geleidelijke overdracht
In het geval dat de ouder bijvoor
beeld wel de gebouwen en werktui
gen e.d. maar nog niet zijn grond
aan de voortzetter overdraagt, kan
ook bij latere verkoop van de grond
een beroep worden gedaan op de
vrijstelling. Omdat wel moet worden
voldaan aan de eis dat het ouderlijk
bedrijf daadwerkelijk kan worden
voortgezet zal dan, voorafgaand aan
de overdracht, verpachting van de
bij de onderneming behorende
grond plaats moeten vinden.
Gelet op de financiële belangen en
de fiscale mogelijkheden en onmo
gelijkheden die zich bij bedrijfsover
dracht voordoen, zal tijdige
deskundigenhulp nagenoeg altijd
nodig zijn.
W.F. Poeles FB
