Afzet 6000 m2 perkplanten
rechtstreeks naar particulier
Onderzoek
droogbloemen gestart
ZO-Brabant zoekt buitenlanders
voor aspergesteken
IMAG orfderzoekt ventilatie
uit 'gesloten' kassen
Fam. van Dongen te Roosendaal
P/antenkweker T. van Dongen uit Roosendaal: "De stamfuchsia's en hangaardbeien (zie foto) doen het
dit jaar ontzettend goed".
Momenteel zijn het hoogtijdagen
voor de familie Van Dongen uit Roo
sendaal. Twaalf jaar geleden begon
Theo van Dongen, als gok, met de
verkoop van bloemen rechtstreeks
aan de particulier. Dit is uitgegroeid
naar een verkoopruimte van 6000
vierkante meter. Op het bedrijf is
het gehele jaar door konstant werk
voor vrouw Corry, dochter Marga
en 2 vaste medewerksters.
Stamfuchsia's en hangaardbeien
doen het dit jaar ontzettend goed',
zegt de heer Van Dongen. 'Steeds
meer mensen in nieuwbouwwijken
krijgen minder ruimte. Voor een
tuintje is geen plaats meer. Alles is
bestraat. Het enige groen staat in
bakken of hangt aan de pergola.
Met een hangaardbei blijft het ener
zijds groen en aan de andere kant
plukt men er geruime tijd aardbeien
van. Stamfuchsia's waren vijf jaar
terug voor ons nog een bijprodukt.
Nu is het op vrijwel ieder terras
standaardplant'.
Aan soorten en variëteiten is geen
gebrek op de perkplantenkwekerij
van Van Dongen: 32 soorten gerani
ums en 25 soorten fuchsia's vor
men de hoofdmoot, en daarnaast
zijn er nog 150 soorten zomerplan-
ten. Met het introduceren van hang-
planten heeft Van Dongen het
rendement in zijn kas kunnen ver
groten. Ook boven in de kas hangen
planten in potten zodat dit de
Het technologisch onderzoek naar
'gesloten kassen' moet op termijn
leiden tot een lagere uitstoot van
schadelijke stoffen door de glastuin
bouw. Gesloten kassen hebben te
vens tot gevolg dat de natuurlijke
ventilatie wegvalt. Daardoor worden
bijzondere eisen gesteld aan de ap
paratuur voor het beheersen van het
klimaat. Vooral 's zomers vormt het
begrenzen van de maximale
kastemperatuur een probleem. Om
deze redenen heeft het IMAG met
behulp van een simulatiemodel on
derzocht hoe groot de ventilatiebe-
hoefte is bij tomaten. Tevens is een
vergelijking gemaakt met gegevens
uit een praktijkbedrijf.
Kennis van de ventilatie en de ener-
vierkante-meterprijs weer verhoogt.
Door geheel over te schakelen naar
perkgoed is een jaarrondteelt moge
lijk. 'De aanschaf van een oppdtma'
chine met transportbanden was op
deze manier rendabel te maken',
merkt Van Dongen op.
'De verkoop van zomergoed loopt
door tot augustus. Dan komen de
winterplanten, zoals o.a. violen. In
november de potchrysanten en de
cember is gereserveerd voor de ver
koop van blauwe kerstbomen. Voor
dit doel heb ik 2 ha kerstbomen uit-
geplant. In januari wordt weer een
begin gemaakt met de inrichting
van de kas voor de zomerplanten.
De maand mei is voor ons een echte
piek. Belangrijk is om jaarlijks nieu
we planten in het goede assorti
ment te kunnen aanbieden. Planten
blijven tenslotte aan mode onderhe
vig. Een mooi voorbeeld hiervan is
te zien bij de geraniums. Een paar
jaar geleden vroeg niemand om
Oostenrijkse geraniums. Nu wil
iedereen deze hangplant'.
Gouden greep
Uitsluitend de verkoop aan particu
lieren is voor de familie Van Dongen
een gouden greep geweest. Slechts
1% gaat nog naar de handel. Een
belangrijk punt is volgens Theo van
Dongen de ligging van zijn bedrijf.
'Vlak tegen een grote stad en aan
een drukke verbindingsweg. Boven
dien hebben we volop parkeergele-
giebehoefte is van belang bij het
ontwerp en de ontwikkeling van
luchtbehandelingsapparatuur. Uit
het onderzoek is naar voren geko
men dat regeling op relatieve voch
tigheid en gebruik van
minimumbuistemperatuur leiden tot
een sterke verhoging van het aantal
uren dat geventileerd moet worden
en tot een toename van de warmte
behoefte. Bij de temperatuurregeling
met raamventilatie zien we, ten op
zichte van mechanische ventilatie,
een sterke afname van het maxima
le ventilatieniveau en het aantal
uren dat geventileerd wordt.
Het praktijkbedrijf blijkt veel meer
uren te ventileren dan volgens het
model nodig is.
genheid. Dat is ook een punt dat
meespeelt'.
In totaal heeft Van Dongen 7 ha
bouwland. Door specialisatie is de
tak vollegrondstuinbouw afgesto
ten. 2 ha is verhuurd en op 2 ha
heeft de loonwerker gerst uitge
zaaid. Zolang er huizen gebouwd
worden en de mensen een terras
hebben verwacht Van Dongen klan
ten te zien. Het maken van lange
dagen en het leveren van kwaliteit
moet daar tegenover staan.
De Landelijke Gewaskommissie
Droogbloemen NTS heeft sinds
haar oprichting in 1990 veel aan
dacht besteed aan de organisatie
van het onderzoek. De benoeming
van een onderzoeker droogbloe
menteelt is illustratief voor het suc
ces van de kommissie. In de
kommissie zijn droogbloementelers
uit Smilde, de IJsselmeerpolders en
Zeeland vertegenwoordigd.
In Ket verleden werd het onderzoek
door de telersverenigingen in de
teeltgebieden zelf uitgevoerd. Dit
heeft zeker zijn vruchten afgewor
pen, maar er was geen aandacht
voor knelpunten die meerjarig on
derzoek vereisen. De proeven waren
met name gericht op onkruid- en
ziektebestrijding. Ook het onder
zoek op de Proeftuin Rijnsburg le
verde informatie waarmee de telers
verder konden. Maar met het uit
breiden van de teelt namen ook de
vragen toe, waar niet meteen een
antwoord op kon worden gegeven.
Binnen de Landelijke Gewaskom
missie Droogbloemen NTS is toen
mede op initiatief van de droogbloe
mentelers uit Smilde overleg gestart
met als doel het organiseren van on
derzoek. Gezien het toenemend be
lang van de teelt is er duidelijk
behoefte aan struktureel onderzoek.
Ook door het Meerjarenplan Gewas
bescherming is de vraag naar meer
onderzoek in een stroomversnelling
geraakt. Het verdwijnen van midde
len is door het ontbreken van alter
natieven een bedreiging voor de
teelt. Ook het beperken van de
grondontsmetting stelt de droog
bloementelers voor problemen, die
alleen door gedegén onderzoek kun
nen worden opgelost. Daarom is
onderzoek juist nu zo belangrijk.
Een wervingscampagne van de ge
zamenlijke arbeidsbureaus in
Zuidoost-Brabant heeft niet het suc
ces opgeleverd dat men er tevoren
van had verwacht. Van de ruim 400
beschikbare arbeidsplaatsen is
slechts de helft opgevuld, zodat
men nu op zoek moet naar een
200-tal buitenlandse arbeiders.
Van de arbeidsplaatsen die inmid
dels zijn opgevuld, zijn er maar 70
door de arbeidsbureaus aangele
verd. De anderen zijn door de asper
getelers zelf aangetrokken. In veel
gevallen gaat het om kennissen of
buurtgenoten die al jaren helpen bij
de aspergeoogst. Het Centraal Bu
reau voor de Arbeidsvoorziening
heeft inmiddels 150 werkvergunnin
gen verleend voor 150 Poolse werk
nemers in de regio.
Voornaamste probleem bij het werk
is het ongeregelde en onzekere ka
rakter ervan, niet het feit dat het om
seizoenarbeid gaat. Vaak kunnen te
lers pas 's morgens zien of ze
iemand nodig hebben. Die onzeker
heid over de werktijden en het inko
men schrikt mensen af, aldus een
woordvoerder van het arbeidsbu
reau in Someren. Juist in de regio
Helmond-Someren zijn nog de
meeste vacatures. Rond Eindhoven
zijn er bijna geen problemen.
De Polen die zich in deze tijd in de
Nederlandse tuinbouwgebieden
melden, hebben geen bezwaren te
gen dagelijkse oproepbaarheid. De
verdiensten maken dat voor hen
meer dan goed: in twee maanden
tijd verdienen zij net zoveel als in
een heel jaar in Polen.
Streekplan bedreigt aspergeteelt
Bij het begin van de aspergepromo
tiecampagne van de VVV
Eindhoven-Kempenland in Heeze
heeft adjunct-directeur F. Heutinck
van veiling Veldhoven gewaar
schuwd tegen het ontwerp-
streekplan van de provincie Noord-
Met het aanstellen van een onder
zoeker Droogbloementeelt is in deze
wens voorzien. De financiering van
het onderzoek gebeurt op fifty/fifty
basis door overheid en bedrijfsleven.
De financiers van het projekt, wat in
eerste instantie voor vijf jaar is op
gestart, zijn onder andere: het Pro-
duktschap Voor Siergewassen
(PVS), ISP (Integraal Struktuur Plan)
en het ministerie van Landbouw
(Herstruktureringskommissie).
Onderzoekvoorstellen
In het aansturen van het onderzoek
heeft de landelijke gewaskommissie
van de NTS een belangrijke stem.
Via de NTS kunnen onderzoek
voorstellen aangedragen worden.
De prioriteiten voor de komende ja
ren liggen bij de bestrijding/onder
drukking van ondergrondse en
bovengrondse ziekten en plagen,
alsmede bemestingsvraagstukken.
Het ongeregelde karakter van
het aspergesteken schrikt veel
mensen af.
Brabant; dat zou een bedreiging vor
men voor de aspergeteelt en andere
vormen van tuinbouw in het zuid
oosten van de provincie
Heutinck verwacht dit seizoen in
zijn veiling 1,8 miljoen kilo asperges
te verwerken, hetgeen gelijk staat
aan een omzet van 15 miljoen gul
den. Als het streekplan in de
concept-vorm doorgaat, zouden dit
soort record-opbrengsten in de toe
komst niet meer mogelijk zijn.
In het ontwerp-streekplan worden
zones aangegeven, waarbinnen
glastuinbouw en vollegrondsteelt
ontwikkeld mogen worden. Die ge
bieden liggen vooral in het westen
van de provincie. Er is ook sprake
van verslechtering voor de tuin
bouw omdat nu ook de niet-
grondgebonden teelt aan beperkin
gen onderhevig wordt.
Eén van de grotere proeven binnen
dit projekt is een meerjarige vrucht-
wisselingsproef. De vruchtwisse-
lingsmogelijkheden tussen
droogbloemen in kombinatie met
akkerbouwgewassen en verschillen
de grondontsmettingsfrequenties
worden bestudeerd. Daarnaast is er
dit jaar onderzoek naar de fytotoxi-
citeit van verschillende herbiciden
op droogbloemen. Ook een be-
mestingsproef staat voor dit jaar op
het programma.
In alle drie de teeltgebieden, die ver
tegenwoordigd zijn in de landelijke
gewaskommissie, komen proeven te
liggen. Het onderzoek valt onder de
verantwoordelijkheid van de Stich
ting Interprovinciaal Onderzoek te
Assen. De onderzoeker (Geert
Groothuis) is gestationeerd bij het
H.L. Hilbrandslaboratorium voor bo-
demziekten te Assen.
Dirk Bruin, DLV Emmen
Siergras of hazepootje (Lagurus ovatus), voor droogboeketten en
stukjes.
