Eigen kontrole veevoeders
wordt steeds belangrijker
Gelders rivierendorp
sprookjesachtig in bloeitijd
CLO-instituut voor de veevoeding behouden
Fruitteelt bepaalt prachtig landschap rondom Neerijnen
10
Enkele bedrijfsgebouwen van 'De Schothorst'.
De toegangsweg tot het instituut.
Vooral nu de samenstelling van het
veevoer een belangrijkere rol gaat
spelen, is het van belang dat de
veehouders een eigen instantie heb
ben die de kwaliteit van het veevoer
in de gaten houdt. De CLO-kontrole,
uitgevoerd door het instituut voor
de veevoeding 'De Schothorst', is
daarvoor uitstekend geschikt en
moet dus behouden blijven. Het in
stituut wil de ontwikkeling van en
de kontrole op veevoeders integre
ren. 'De Schothorst' kan naast het
PVVr, dat besloten heeft zelf de
kontrole op de basiskwaliteit uit te
gaan voeren, gaan opereren en kan
daarbij wel degelijk van nut zijn.
Op de vergadering van de Afdeling
Veredelingslandbouw van het KNLC
op 7 mei 1992 werd uitvoerig
gesproken over de toekomst van de
CLO-kontrole op veevoeders. De
laatste tijd is er twijfel gerezen over
het nut van deze kontrole naast de
certificering middels internationaal
erkende normen van veevoerfabri-
kanten en de kontrole die het PVVr
uit wil gaan voeren. Het PVVr heeft
onlangs besloten dat het de kontro
le op de basiskwaliteit van het vee
voer in eigen beheer wü gaan
uitvoeren. De direkteur en de voor
zitter van het CLO-instituut voor de
veevoeding 'De Schothorst', respek-
tievelijk de heren Van der Aar en
Blokland kregen tijdens de vergade
ring de gelegenheid om de visie van
het instituut uitéén te zetten.
Certificering
Een bedrijf dat veevoeders fabri
ceert kan een erkenning middels
certificering van haar kwaliteitsbe
wakingssysteem krijgen volgens in
ternationaal erkende normen, de
zogenaamde NEN/ISO-normen. Het
systeem wordt dan getoetst aan de
hand van een door het bedrijf zelf
opgesteld kwaliteitshandboek. Het
certificaat zegt echter niets over het
kwaliteitsniveau van de produkten.
De kontrole op naleving van de nor
men, waarbij de kontrole op de ma
terie, het voer en het
voortbrengingsproces van het voer
maar een beperkt deel inneemt,
vindt hoogstens twee keer per jaar
plaats.
Omdat certificering geen uitspraak
doet over het niveau van de kwali
teit van het voeder, heeft volgens
'De Schothorst' kontrole op de pro-
duktkwaliteit zeker betekenis. De
CLO-kontrole brengt op basis van
onderzoek op het instituut een kwa
liteitsniveau aan waaraan alle voe
ders moeten voldoen. De
CLO-kontrole wordt vaker dan twee
keer per jaar uitgevoerd, waardoor
de kans op ontdekken van zwakke
punten in de kwaliteitsbewaking
van de mengvoederbedrijven groter
is.
Van der Aar gaf aan dat de meng-
voerkoöperaties steeds grotere een
heden worden en tevens meer
professioneel. Bij de koöperaties
ontstaat meer behoefte om zelf on
derzoek op te starten en zelf de
kwaliteit te bewaken. 'De Schot
horst' kan echter eisen stellen aan
de kontrole, waardoor het efficiënter
werkt. De CLO-kontrole zal extra
kwaliteit betekenen volgens Van der
Aar. Daarnaast zei hij dat de koöpe
raties zelf behoefte hebben aan een
externe kontrole en bovendien is het
goedkoper om zo'n kontrole geza
menlijk op te pakken.
Onderzoek
'De Schothorst' wil haar methode
van kontroleren nu gaan aanpassen,
omdat het PVVr te kennen heeft ge
geven zelf ook te gaan kontroleren
op de basiskwaliteit van het vee
voer. Door gebruik te maken van de
kontrole van het PVVr kan men bij
de CLO-kontrole daardoor een aan
tal aspekten laten rusten. De kosten
van de CLO-kontrole kunnen daar
door met 50 tot 60% worden terug
gebracht.
Op de vergadering werd de vraag
gesteld wat er verloren gaat, als de
kontrole volledig wordt uitbesteed.
Van der Aar antwoordde dat ten
eerste een stuk expertise verloren
gaat. Het belangrijkste daarbij vond
hij dat bij de kontrole onderzocht
moet worden of men op de juiste
manier tot de voedersamenstelling
is gekomen. Dat kan niet door in-
spekteurs van het Produktschap
worden bekeken, maar moet door
onderzoekers worden nagegaan.
Ten tweede onderzoekt het Pro
duktschap de kwaliteit van het pro-
dukt door het te toetsen aan 'de
wet'. Volgens Van der Aar kan 'De
Schothorst' verder gaan in haar
eisen ten aanzien van de kwaliteit
dan het Produktschap.
Zowel Van der Aar als Blokland we
zen op het belang van een 'eigen'
kontrolerend opgaan als 'De Schot
horst'. De CLO is een ijkpunt voor
iedereen en daarom moeten we be
houden wat we hebben. Er zal an
ders een stuk research worden
weggegeven, die de landbouw in de
toekomst naar alle waarschijnlijk
heid steeds meer nodig zal hebben.
Bij het uitwerken van het plan 'Mi
neraal Centraal' is bijvoorbeeld ge
bruik gemaakt van 'De Schothorst'.
Alleen al omdat de samenstelling
van het veevoer steeds belangrijker
wordt, wordt het ook steeds be
langrijker daar goede kennis van te
hebben. De leden van de Afdeling
Veredelingslandbouw konden zich
hier bij aansluiten.
Geert Pinxterhuis
Neerijnen is in de bloeitijd een dorp
van een sprookjesachtige schoon
heid. Boomgaarden en ook het bos
maken dat Neerijnen als een van de
mooiste Gelderse rivierdorpen be
kend staat. In de dorpskern staan
een kasteel, nu in gebruik als ge
meentehuis, en een prachtige witte
kerk. Rondom de kern liggen boer
derijen. Zo ook het fruitteeltbedrijf
van de familie Verstegen.
Vader J.P. Verstegen en de twee zo
nen Floor en Alfred werken en leven
temidden van al dit schoons. Met
aan de ene kant de Waal en de be
langrijke Waalbandijk en aan de an
dere zijde uitzicht op het bos en de
kerk, eigenlijk midden in het dorp,
ligt het bedrijf van maatschap Ver
stegen. De boerderij, met een karak
teristieke rieten kap, heet in de
volksmond 'Jorissen'. Het zo'n hon
derdvijftig jaar oude bedrijf dankt
zijn naam aan het feit dat het lange
tijd de enige partikuliere boerderij
was. Andere boerderijen in Neerij
nen behoorden tot het geslacht Van
Pallandt. De baron en later de baro
nesse woonden op het kasteel Nee
rijnen en hadden een zeer
belangrijke plaats in de dorpsge
meenschap.
Ruim dertig jaar geleden kocht J.P.
Verstegen (59) de boerderij en
vestigde daar zijn fruitteeltbedrijf.
Dat is inmiddels uitgegroeid tot een
bedrijf met 27 hektare grond, waar
van op 21 hektare appels worden
geteeld. Samen met zijn zonen Floor
(34) en Alfred (25) vormt Verstegen
een maatschap. De drie telers heb
ben samen met een medewerker
hun handen vol aan het bedrijf. De
Elstars, Jona Golds en Coxen wor
den zelf gesorteerd en opgeslagen
in de eigen koelruimte. Grotendeels
bestaat die koeling uit een lage
zuurstofbewaring.
Bos en dijk
Het huisperceel ligt tussen het bos
en de Waalbandijk in. Zodoende
hebben de Verstegens nooit te kam
pen gehad met vorstschade. Tot vo
rig jaar, maar gelukkig kon toen al
11 hektare beregend worden. Nu is
op het hele stuk van 21 hektare be
regening aangelegd. "Die aanleg,
dat hebben we zelf gedaan en de
pompen hebben we ook zelf ge
bouwd", vertelt Floor. Samen met
Alfred bouwt hij nu ook een nieuwe
werkplaats bij het bedrijf.
Uniek
Hun bedrijf ligt in de ruilverkaveling
Avezaath-Ophemert. Die verloopt
op dit moment wat moeizaam, van
wege vele bezwaarschriften. Toch
heeft de familie goede hoop dat zij
door de ruilverkaveling ook de overi
ge hektares kunnen inplanten met
fruitbomen.
"Een uniek dorpje", zo bestempelen
de broers hun woon- en werkomge
ving. "Toch valt het ons niet meer
zo op, dat het hier zo mooi is". Al
fred vindt wel dat als hij van een va
kantie thuis komt, hij blij is dat hij
weer in het prachtige Neerijnen is.
"Op zichzelf is het hier prachtig
werken en prachtig leven, mits je
niet ahte veel problemen met bui
tenstaanders krijgt", benadrukt
Floor. De laatste tien jaar hebben
zich in Neerijnen veel buitenstaan
ders gevestigd. "Die mensen willen
het dorp veranderen". De fruittelers
hebben geen problemen met de
overige bewoners, maar het kom-
mentaar op hun werk stoort hen
toch. "Als je een praatje met ze
maakt, dan vragen ze altijd of dat
spuiten wel nodig is". Verontwaar
digd geeft Alfred aan dat op het ge
hele bedrijf juist milieubewust
geteeld (MTB) wordt. "Wij werken
volledig volgens de MTB-
richtlijnen".
Milieubewust
Al een paar jaar werkt de maat
schap milieubewust. Dat houdt on
der meer in dat er alleen gerichte
Het fruitteeltbedrijf van maatschap Verstegen Hgt vlakbij de uitzon
derlijke mooie dorpskern van Neerijnen. (Foto Cor de Cock).
bestrijding plaats vindt. Met bijvoor
beeld een Feromoonval kunnen ze
bepalen of fruitmotbestrijding nodig
is.
Daarnaast werkt de maatschap met
biologische bestrijders. Zo worden
roofmijten ingezet tegen spint. En
torenvalken moeten volgens de
MTB-richtlijnen het ongedierte
opruimen. Daarvoor hangt er ook
een valkenkast op het bedrijf. Eigen
lijk is die niet nodig, zo vinden de
gebroeders, want helaas vallen ook
veel kleine vogels ten prooi aan de
valken. "Hier in deze bosrijke omge
ving zitten namelijk al ontzettend
veel torenvalken en ook een paar
buizerds".
Bloesemroutes
De fruitteelt besteedt zorg aan het
milieu en levert een belangrijke bij
drage aan de zuurstofvoorziening.
Daarnaast is die fruitteelt ook bepa
lend voor het landschap.
Beide broers zijn er van overtuigd
dat hun boomgaard een landschap
pelijke waarde heeft. "Reisorganisa
ties organiseren zelfs
bloesemroutes voor de toeristen",
onderstreept Floor zijn standpunt.
Natuurmensen
Fruittelers zijn natuurmensen, vindt
Floor. "Als het mooi weer is gaan
wij ook in het bos wandelen". Al
fred geniet ook absoluut van de
prachtige omgeving. Voorop staat
wel dat het bedrijf voor honderd
procent uitgevoerd moet kunnen
worden. "Je kunt wel van de natuur
houden, maar ik moet toch van het
bedrijf leven", besluit Floor.
Ingrid van den Hengel
