Nieuwe perspectieven voor
hout als verpakkingsmateriaal
Biotechnologie in aardappelen is
modern hulpmiddel in moderne tijd
Landbouwschap vraagt aandacht voor
Algemene Plaatselijke Verordeningen
Page vindt
papierpulp
wel meststof
Fustrecycling uitkomst voor o.a. veilingen
Volgend jaar veldproef Meijer in Rilland
De heer Kennes van KKV bv ziet perspectief in de recycling van houten fust.
Kunststof heeft als vervanger van
houten veilingkistjes zijn langste tijd
gehad. De nieuwe b.v. K.K.V. te
Oosterhout heeft een procédé ont
wikkeld dat houten emballage kan
verwerken tot een hoogwaardige
grondstof voor de potgrondindustrie
en mogelijk als vervanger voor
steenwol. Door deze recycling ont
staat een uiterst milieuvriendelijke
kringloop. Houten fust zal zijn plaats
binnen de verpakkingsmaterialen
weer kunnen verstevigen.
Grondstof is geen probleem, het
aanbod van snelgroeiende hout
soorten in Europa is groter dan de
vraag..
K.K.V. b.v., een nieuw innoverend be
drijf, staat voor de vennoten Ken
nes, Kimmel en Vissers. Als vierde
aandeelhouder zal de Fa. Grova voor
de afzet zorgdragen. De heer Karei
Kennes van het gelijknamige loon
bedrijf uit Alphen ziet hierin veel
perspectief voor het familiebedrijf.
'Als loonbedrijf zijn we al jaren bezig
naar andere wegen te zoeken. Bin
nen de landbouw is maar voor drie
periodes van drie weken veel werk.
Qua personeelsbezetting gaf dat
moeilijkheden. Inmiddels zijn we ak-
tief in de verwerking van groen- en
bermafval en snoeihout. Door de
veiling RBT te Breda werd ons be
drijf gevraagd om de uitgeselecteer
de houten kistjes te verkleinen. Via
de veiling zijn we in kontakt geko
men met de heer Kimmel. Kimmel,
tevens directeur van KKV, was er
achter gekomen dat van dit mate
riaal een groeisubstraat te maken
was. Sinds geruime tijd zijn in Ne
derland bij tuinders met succes
proeven gedaan'.
Normaal gesproken belandt het
houten fust van veilingen op de
vuilstort of op de brandstapel. Voor
de verwerking tot spaanplaat zijn
deze kistjes ongeschikt omdat er
een vezelplaat in ligt. Om deze re
den gingen veilingen noodgedwon
gen overschakelen naar kunststof.
Hout ging de nodige stortkosten
met zich meebrengen. Doordat hout
nu op een verantwoorde manier kan
worden hergebruikt staat niets in de
weg om weer terug te grijpen naar
Als alles volgens plan verloopt gaat
aardappelbedrijf C. Meijer BV te
Kruiningen in 1993 veldproeven
doen met aardappelen waarvan het
erfelijk materiaal is veranderd. Vol
gens hoofd onderzoek van het be
drijf de heer J. Muijsers is
biotechnologie een van de hulpmid
delen om de aardappelteelt te kun
nen laten voldoen aan de moderne
hoge eisen. Bij moderne eisen hoort
een modern hulpmiddel, zo valt uit
zijn woorden af te leiden.
Het kweekbedrijf is nog in afwach
ting van de definitieve vergunning
van het ministerie van VROM. Zo
gauw die er i$ - naar verwachting
binnen enkele weken - kan de eerste
vermeerdering van het materiaal in
de kas plaatsvinden, waarna vol
gend jaar de planten in open veld
beproefd kunnen worden. Het gaat
om Bintje aardappelen, verrijkt met
een gen (erfelijk materiaal) tegen de
bakterie die zwartbenigheid veroor
zaakt. Deze genetische modifikatie
is in 1989 aangebracht door het
Belgische bedrijf Plant Genetic
Systems te Gent. Uit de beproevin
gen in de afgelopen twee jaar is ge
bleken dat plantmateriaal dat hieruit
is ontstaan geen enkele nadelige in
vloed heeft op het bodemleven.
VROM heeft daarom alvast een
voorlopige vergunning afgegeven.
Het proefveld met genetisch gemo
dificeerde aardappelen op kweekbe
drijf 'Oosthof' in Rilland wordt ca.
1.000 m2 groot. Onderdeel van de
proef is het infekteren van de aard-
het natuurprodukt hout. 'Uit milieu
oogpunt is deze werkwijze uiterst
vriendelijk', zegt Kennes. De energie
die je in de fabrikage van houten
verpakkingsmateriaal moet stoppen
bedraagt slechts 10% van
kunststof. Het eindprodukt wat wij
na recycling gaan leveren bezit ab
soluut geen schadelijke residuen en
biedt zelfs nog voordelen ten op
zichte van turf. Grow-fiber, zoals het
nieuwe produkt gaat heten, houdt
appelen met de zwartbeen-bakterie,
waarna de planten fysiologisch
worden beoordeeld op ziektever
schijnselen. Ook gaat men in het la
boratorium kijken of de bakterie tot
expressie komt. Muijsers verwacht
dat er geen ziekteverschijnselen op
treden. Hij heeft er zelfs goede hoop
op dat er doding van de bakterie in
de plant plaatsvindt, omdat dit in la
boratoriumproeven ook gebeurd is.
Kontinuïteit aardappelteelt
Volgens Muijsers is het niet alleen
uit eigen belang dat Meijer deze
veldproeven gaat doen. "Het is een
bedrijfsbelang, natuurlijk, maar
daarnaast is het voor de hele sektor
en uiteindelijk voor heel Nederland
van belang dat de aardappelteelt
aan de meest moderne eisen kan
voldoen. Die eisen zijn niet mis, als
je ziet wat er in het meerjarenplan
gewasbescherming en de AM-
wetgeving staat. Om hierop in
gespeeld te zijn moet je over rassen
kunnen beschikken die aan hoge
kwaliteitseisen voldoen, en
biotechnologie is één van de hulp
middelen die daarvoor kan zorgen.
Ons bedrijf is graag bereid een bij
drage aan dat onderzoek te
leveren".
Ook andere ziekten, zowel bakteriën
als schimmels, kunnen door middel
van biotechnologie aangepakt wor
den. Muijsers sluit geenszins uit dat
in de toekomst de intensieve Phy-
tophthorabestrijding niet meer no
dig is als gevolg van een
ingebouwde resistentie tegen deze
schimmel.
langer vocht vast en neemt aan de
andere kant, als het is uitgedroogd,
water op. Op de NTV te Bleiswijk is
de nieuwe grondstof voor de pot
plantenindustrie. geïntroduceerd'.
Volgens Karei Kennes zal binnenkort
een begin worden gemaakt.met het
in werking stellen van de machine
die voorlopig, op jaarbasis, 30.000
vierkante meter moet verwerken.
De verantwoording voor dit proces
ligt in handen van de heer Vissers.
Voorlichtingsbijeenkomst
Vorige week woensdag heeft Meijer
samen met de Gewestelijke Raad
van het Landbouwschap een voor
lichtingsbijeenkomst gehouden over
de aanstaande veldproeven. Slechts
elf belangstellenden,'allemaal nabu
rige telers, maakten hun opwach
ting in de kantine van kweekbedrijf
'Oosthof'. Volgens Muijsers geeft
dit aan dat de praktijk positief staat
tegenover het onderzoek. Dit bleek
ook tijdens de bijeenkomst. Geen
van de aanwezigen toonde zich on
gerust over - mogelijke risiko's die
aan de veldproeven verbonden zijn.
Muijsers: "De diskussie en de vra
gen gingen meer over Meijer en de
aardappelsektor in het algemeen
De Gewestelijke Raad voor Zeeland
van het Landbouwschap zal ver
schillende gemeentebesturen in
Zeeland attenderen op de moeilijk
heden die bepalingen in de APV's
voor de landbouwpraktijk kunnen
opleveren. Met name bepalingen die
zijn overgenomen van een model
van de Vereniging Nederlandse Ge
meente sluiten onvoldoende aan bij
de praktijk. Het gaat om het "heb
ben van een open vuur" en het uit
rijden van dierlijke mest.
In overleg met onder meer de Regio
nale Brandweer Midden-Zeeland
Loonbedrijf Kennes is verantwoor
delijk voor de aanvoer en versnippe
ring van het houten fust.
Voor dit doel komen op veilingen
containers te staan met een z.g.
compactor, die het volume van de
kistjes enorm verkleint. Goed geïn
strueerd personeel mag uitsluitend
schoon materiaal deponeren. Mo
menteel is eenmalig verpak
kingsmateriaal vrij van
milieubelastende stoffen. De embal-
dan over de veldproeven".
De rest van de maatschappij ("de
konsument") is nog niet zover dat
ze zonder meer welwillend staat te
genover het gebruik van genetische
modifikatie. De aardappelonderzoe
ker is er ook nog niet gerust op dat
die houding tijdig verandert en de
konsument in wil zien dat er abso
luut geen risiko's zijn verbonden aan
het eten van produkten waarvan bij
de veredeling gebruik is gemaakt
van genetische modifikatie of
biotechnologie. "Want", zegt Muij
sers, "met alles wat er al binnen en
kele jaren aan wet- en regelgeving
op ons afkomt is genetische modifi
katie onmisbaar. En 1995 is
dichtbij".
heeft de Raad in 1991 een voorstel
gedaan voor meer praktische rege
ling van het verbranden van hooi en
stro etc. Hierbij wordt alleen onder
strikte voorwaarden en na melding
aan de regionale brandweer toege
staan dat dergelijke landbouw-
reststoffen worden verbrand. Dit zal
alleen het geval zijn als andere me
thoden niet voorhanden zijn of als
ondoelmatig zijn aan te merken.
Al enkele jaren vraagt de Geweste
lijke Raad agrariërs zich bij het uitrij
den van dierlijke mest te houden
aan een gedragslijn, met name om
lageindustrie heeft zich hiertoe
reeds geruime tijd verplicht. Tijdens
het fabrikageproces wordt het hout
onder zeer hoge druk en tempera
tuur vervezeld. IJzer, zoals nietjes
en spijkers, blijven in een magneet
band hangen. Tijdens het proces ko
men geen milieubelastende stoffen
vrij.
Opsteker
Kennes verwacht aangaande de
vereiste vergunningen binnen de
hinderwet en afvalstoffenwet wei
nig moeilijkheden. 'Gedeputeerde
Welschen en oud milieuminister Nij-
pels hebben onlangs tijdens een
werkbezoek aan de RBT veiling
plantjes zien groeien op de door
K.K.V. en Grova ontwikkelde
grondstof. Zij waren vol lof. Nadien
heeft Welschen nog kontakt met
ons opgenomen. Op milieugebied
vond hij het een mooie opsteker.
Ook met Belgische bedrijven heb
ben we afspraken lopen om er zacht
hout in te zamelen. Ik verwacht dat
ons eindprodukt een gangbaar ex
portartikel zal worden. Als innova
tiecentrum kijken we straks verder
of er niet meer toepassingen moge
lijk zijn'.
K.K.V. gaat er van uit dat de tuin
bouw ingenomen zal zijn met deze
nieuwe techniek. Kunststof geeft
weer andere problemen en herge
bruik kan niet onbeperkt doorgaan.
Doordat gebruikt hout op een ver
antwoorde manier hergebruikt
wordt als bodemverbeteraar kan het
ook weer meer toegepast worden
als verpakkingsmateriaal. Voor de
landbouw in zijn algemeenheid
geeft dit misschien weer perspec
tief om snelgroeiend hout als basis
grondstof te gaan verbouwen.
J.v.T.
De Limburgse papierproducent
Scott Page uit Gennep legt zich niet
neer bij de uitspraak van de econo
mische politierechter uit Leeuwar
den dat papierpulp een afvalstof is.
Het bedrijf zal de veroordeelde boe
ren, die de pulp als meststof op hun
akkers hebben gestrooid, on
dersteunen in een hoger beroeppro-
cedure.
Dat opent ook weer perspectieven
voor de boeren in de Brabantse
Kempen en elders in Zuid-
Nederland, die onlangs nog met
boete werden bedreigd vanwege
het uitrijden van vele tientallen ton
nen papierpulp op hun land. Volgens
Page is door diverse instanties vast
gesteld, dat papierpulp een goede
meststof is. Het bedrijf produceert
jaarlijks 60 70.000 ton afval in de
vorm van papierpulp, dat via een
distributiebedrijf in Dronten groten
deels zijn weg vindt naar de
landbouw.
Een woordvoerder van de provincie
Noord-Brabant noemt kalkhouden-
de papierpulp weliswaar een goede
structuurverbeteraar, maar toch is
het spul als meststof onbruikbaar.
Dat komt door de resten drukinkt en
zware metalen die erin zitten.
stankhinder te voorkomen. De erva
ringen met deze regeling zijn goed.
Op vrijwillige basis wordt getracht
tegemoet te komen aan andere be
langen in het buitengebied. In beide
gevallen heeft het bedrijfsleven aan
gegeven bereid te zijn een steentje
bij te dragen aan het gemeentelijk
milieubeleid.
Een betere afstemming op het haal
bare en op wat elders in regio ge
beurt is gewenst. Alleen dan kan
het draagvlak voor milieumaatrege
len worden behouden, of indien no
dig, worden verbeterd.
