Uit de praktijk
ÖaW
'Voor een bloementeler zal
altijd plaats blijven'
Geldt beregeningsverbod
niet voor sportvelden?
Bundeling van belang dringend nodig
Vaste kosten rijzen de pan uit
Een nieuwe lente, nieuwe prijsvoorstellen
17
Het beregeningsverbod heeft op
menig veehouderijbedrijf in WEST
BRABANT ZUID voor een gewijzig
de bedrijfsvoering gezorgd. Vooral
de droogtegevoelige zandgrond. In
de specifieke groeimaanden voor
gras moet de haspel in de schuur
blijven. Bij droogte na het inkuilen
van de eerste snede laat de tweede
het afweten. Om toch verzekerd te
zijn van voldoende ruwvoer in de
stalperiode gaat de veehouder het
meer zoeken in snijmais. De eerste
snede levert normaal gesproken een
flinke hoeveelheid kwalitatief hoog
waarde voordroog af. Snel na het
inkuilen komt de ploeg om dan, zij
het wat later, snijmais in te zaaien.
Los van het beregeningsverbod
biedt deze methode toch een paar
voordelen. Op een goedkope manier
kan drijfmest weggewerkt worden.
Injecteren is niet verplicht. Voor
bouwland geldt dat mest in één
werkgang in de grond verdwijnt. Bij
later inzaaien van snijmais hoeft de
totale opbrengst niet onder te doen
voor vroeg gezaaide. Praktijkerva
ring heeft geleerd dat vroeg gezaai
de mais vaak door een koude
periode een groeistilstand krijgt. Nu
er een groot aantal maisrassen met
allerlei uitblinkende eigenschappen
te koop zijn is een keuze zo ge
maakt. De veehouder kan voor zijn
perceel de juiste kiezen. Van Vroeg
rijp tot laat, van kort tot lang en,
een belangrijk kenmerk, de droogte
resistentie. Door deze ontwikkeling
is de verwachting dat het maisare-
aal dit jaar wederom uit zal breiden.
Wat veehouders met een haspel
niet lekker zit is het te verwachten
gebruik van regeninstallaties door
de lokale overheden. Vorige week
was in de dagbladen weer te lezen
dat enkele gemeenten krediet heb
ben uitgetrokken om de sportvelden
in de zomermaanden van water te
kunnen voorzien. Gemeenteraadsle
den hadden met dit voorstel geen
moeite. Hoe zal dit in de praktijk
gaan werken. Ook gemeenten heb
ben zich te houden aan de berege-
ningsregels van de provincie. Of
gaat men een grasgroen sportveld
zien als een eerste levensbehoefte?
Zoals het er nu naar uitziet zullen de
commissies sportaccommodatie
zich weinig van een verbod aantrek
ken. Wie zal dat controleren?
Opsporingsbeambten hebben het
veel te druk met het buitengebied.
Komen zij toch in de plaats dan is
het om een succesvolle 'vangst' te
melden.
Vanaf juni is beregenen alleen in de
avond- en nachturen toegestaan.
Stel dat een gemeente zich toch
aan de regels wil houden. Het wordt
dan een hele organisatie voor ge
meentewerken om voor de nachte
lijke uren mensen te vinden. Dat
gaat een groot aantal vrije dagen
kosten, wat weer tot gevolg kan
hebben dat het budget overschre
den wordt. Naar de praktijk toe ver
taald zal het er wel op neerkomen
dat uit algemeen belang het nodige
door de vingers wordt gezien.
Ook in ALTENA BIESBOSCH begin
nen we ons wel ongerust te maken
over de steeds vochtiger wordende
grond en de teruglopende toestand
van de structuur. Ondanks dat de
afgelopen winter nauwelijks vorst
heeft gebracht, was de winterse in
vloed op de structuur van de grond
positief te noemen. Het mooie voor
jaarsweer kondigde zich ongeveer
een maand geleden te vroeg aan
om er op te kunnen vertrouwen dat
de mooie start zou doorzetten. Het
is nu duidelijk afwachten tot er dro
gere tijden komen om het veldwerk
te hervatten.
De weilanden, graszaad- en tarwe-
percelen zien niet alleen mooi
groen, maar zijn ook in groeiontwik-
keling voor op het gemiddelde van
andere jaren. Ook de fruitboom
gaarden vertonen een ontwikkeling
waarbij de bloesemtooi vroegtijdig
te zien zal zijn. De verwevenheid
van de boer en de natuur is on
losmakelijk met elkaar verbonden.
De agrarische politieke wolkenhe
mel wordt er de laatste tijd niet vro
lijker op. Europees en wereldwijd is
dit bedreigend voor de landbouw,
die als speelbal in de politiek ge
bruikt wordt in de wetenschap dat
boeren wel door blijven produceren
tot het bittere einde, waarbij handel
en consumenten altijd de lachende
derde zullen zijn. De Nederlandse
overheid, aangemoedigd door
natuur- en milieulobby, is bezig een
aanzienlijk deel van de agrarische
sektor onderuit te halen.
Dit jaar zal in onze regio Altena-
Biesbosch het jaar der waarheid
worden: hoeveel hectare agrarische
Ook in 1992 roert maart weer zijn
staart. De neerslag van het afgelo
pen weekend zorgt er ook op THO-
LEN EN ST. PHILIPSLAND voor dat
de voorjaarswerkzaamheden stil ko
men te liggen. Hierdoor zullen de
verschillen dit jaar in opkomst groot
worden. De eerste zomergranen
staan weeral volop boven, terwijl
een ander misschien nog wat moet
zaaien, omdat hij zijn bouwplan niet
naar wens vol kan krijgen.
Voor de oppervlakte konservenerw-
ten die normaal in ons gebied ge
teeld wordt moest nu een
vervangend gewas gevonden wor
den, omdat er niet tot prijsovereen-
komst gekomen kon worden.
Wellicht dat een gedeelte hiervan in
geplant gaat worden met knolselde
rij. Hopelijk worden wij dan niet
weer getroffen door ziekteproble
men zoals in het afgelopen jaar. De
kontraktprijs die momenteel voor dit
produkt gemaakt kan worden is ook
te laag en voor de vrije markt telen
is riskant nu blijkt dat er een uitbrei
ding is van ongeveer 30%. Maar
wat dan. Alles met vroege aard
appelen en bloemzaden kan ook
niet, en als de berichten juist zijn dat
de tarweprijs weer met 11% daalt,
brengt dat ook nauwelijks meer dan
de kosten op.
En dit terwijl de vaste kosten op ons
bedrijf de pan uit gaan rijzen. Diege
nen die een januariboekhouding
hebben kunnen al zien wat hun
kostenstijgingen het afgelopen jaar
zijn. Voor 1992 zal daar een nog
sterkere stijging tegenover staan.
De loonkosten zullen dit jaar met
ongeveer 4% omhoog gaan. Wij
zullen dit zeker doorberekend krij
gen. Waterschapslasten en andere
vaste lasten stijgen soms wel met
tientallen procenten. Telt men daar
de prijsdaling van onze produkten
nog eens bij op, dan zou dat voor
1992 wel eens tussen de 10 en
20% in de min kunnen komen. Ze
ker als men hierbij nog rekening
houdt met kosten die gemaakt
moeten worden ten aanzien van mi
lieumaatregelen zoals vernieuwing
van brandstoftanks, mestwetge-
Het weer gooit roet in het eten, juist
nu het mooi tijd is om de bieten te
zaaien valt de regen met bakken uit
de lucht. Dat was trouwens al heel
lang geleden, zo'n echte regenperio
de. De afgelopen twee weken is er
in WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
weinig meer gebeurd op het land.
Aanvankelijk bleef de grote hoeveel
heid water uit, maar zo mooi droog
en rustig als voordien was het niet
meer.
De gerst staat er al goed op, waarbij
de februari-zaai niet lijkt onder te
doen voor de nog vroeger gezaaide.
Ook vlas staat hier en daar al boven,
een van de gewassen die nog ge
vaar lopen bij nachtvorst. Olievlas
kan dit jaar bewijzen welke zaaitijd
wenselijk is, er zit nog in de zak,
maar er is drie weken geleden ook al
gezaaid. Voor de zaaiuientelers is de
tijd van afbranden aangebroken.
Niet zo eenvoudig tijdens zo'n
slecht weer periode, maar de erva
ren telers durven nog wel een groei-
puntje weg te spuiten, niet met alle
middelen uiteraard. Voor de vroeg
gezaaide bieten is het ook span
nend, de vorstkans is nog niet ge
weken. De grassen en granen
beginnen te veranderen, de uitstoe-
ling van de wintertarwe doet de rij
en vervagen. Het graszaad ligt
gereed voor een eerste selektieron-
de en de betere weiden beginnen
een eerste snede te laten zien, als
het iets verzacht kunnen de eerste
beesten naar buiten.
En zo gaat het elk voorjaar opnieuw,
zaaien, nieuwe knoppen aan de bo
men, jonge lammeren op de zeedijk
en weer veel werk en financiële
middelen in de grond stoppen, in de
hoop op een goed resultaat. Ook tij
dens het voorjaar, elk jaar opnieuw
komt Brussel met de nieuwe prijs
voorstellen. Een goed moment, de
boer richt zijn aandacht van krant
gronden zullen in het Biesboschge-
bied voorbestemd worden voor
(natte) natuurontwikkeling? In het
Beheer- en Inrichtingsplan van het
Nationaal Park zijn al 1.000 ha voor
bestemd, te weten de zogenaamde
enclavepolders die merendeels een
eilandbestaan leiden. Middels het
natuurbeleidsplan en de ecologi
sche hoofdstructuur deinst de over
heid er niet voor terug om ook goed
ingerichte grootschalige agrarische
gebieden die met veel inspanning
en investeringen geworden zijn tot
wat je zou kunnen noemen 'Neer-
lands trots', wederom voor te be
stemmen tot de oerstatus 'nat
natuurgebied'. De lobbyisten van
het Nationaal Park willen het Park
niet met 1.000 ha maar met 2.000
ha agrarische grond uitbreiden, zo
dat het park 9.000 ha groot wordt.
De provincie Noord-Brabant laat de
ze mogelijkheid open op basis van
financiële haalbaarheid bij het Rijk.
Op 19 maart j.l. hield de afdeling
Biesbosch/Werkendam haar alge
mene ledenvergadering met daar
aan gekoppeld een 3
CLO-vergadering voor belangstellen
den en belanghebbenden rond het
Nationaal Park. Het GS-lid van
Noord-Brabant, de heer Sonneveld,
hield een inleiding over de ontwik
keling van het N.P. In dit betoog viel
te bespeuren dat de overheid in feite
meer vraagt dan verwacht wordt te
kunnen realiseren. Dat de lobbyisten
in deze aan het werk zijn geweest is
zonneklaar.
In de discussie vielen enkele punten
op die kenmerkend zijn voor de
agrarische ondernemer, zoals, a: de
geaardheid om enigszins gelaten de
ontwikkelingen maar af te wachten,
b: in het openbaar geen tegenoffen
sief te lanceren om aan te tonen dat
de overheidsplannen absurd zijn, c:
nalaten om gezamenlijk te willen
optreden, d: onvoldoende blijk ge
ven dat zonder vrijwillige medewer
king van de betrokkenen de
overheid hun plannen niet kunnen
realiseren. Gedeputeerde Sonneveld
lanceerde het idee om een
gespreksplatform te organiseren
met alle betrokken partijen om hier
door te bereiken dat er aanvaardba
re besluitvorming voor deze partijen
kan ontstaan. Dit idee verdient zeker
nadere overweging in de klankbord
groep als agrarische belangengroep
vertegenwoordiging van het Bies-
boschgebied.
ving, eventuele aanpassing van
opslag voor gewasbescher
mingsmiddelen en wellicht ook nog
een aantal heffingen die we opge
legd krijgen.
Hoe lang kunnen de meeste bedrij
ven dit nog volhouden, moeten de
aardappelen dat goed maken? De
grote oppervlakte plastic geeft te
denken, en wat denkt u van de ter-
mijnmarkt 1993 f 25,-/100 kg.
Wellicht zullen ook in 1992 weer
een aantal groenteteelten een goed
resultaat geven, maar welke? Het
ene jaar is het peen en rode kool,
het andere jaar weer spruiten en
bloemkool, maar je zult maar met
witlof zitten, die nauwelijks de koe-
lingskosten opbrengt.
Wie brengt hier licht in de duister
nis? De DLV? Voor een paar duizend
gulden doen ze aan bedrijfsdoorlich-
ting. Zetten ze u daarmee werkelijk
op het goede spoor, dan is dit gauw
terugverdiend, maar als jonge boer
die een bedrijf over moet nemen, en
nog niet de mogelijkheid heeft om
zelfstandig te boeren, wordt zo'n
stukje begeleiding onbetaalbaar.
Met een 'schraper' zorgt Piet Zuijdweg voor een continue toevoer van
de bollen (foto: Anton Dingemanse)
en vergaderzaal naar buiten, dat
bespaart veel onrust. Dit jaar lijkt er
ook weinig te klagen, alle prijzen be
vriezen, zo luidde de boodschap in
de media. Alleen graan moet wat
naar beneden, de optelsom van
prijsdaling en heffingen (diefstal vol
gens velen) komt neer op 11% prijs
daling voor de boer. Bedenkend dat
we al op een bedroevend niveau zit
ten is dat toch zeer ernstig, vooral
door het spileffekt van de granen zal
dit voor andere gewassen ook nog
eens gevolgen hebben.
Het heeft er alle schijn van dat het
laatste beetje akkerbouwbelang zal
worden opgeofferd aan de zuivel-
export. De organisaties hebben
geen antwoord meer op de proble
men en het heeft er alle schijn voor
dat de praktijk ook ten einde raad is.
Een aantal belangrijke transakties in
het gebied lijken daar in ieder geval
wel op te wijzen.
Al 32 jaar teelt Chris Jansen uit
Kloosterzande gladiolen. Tot 1986
teelde hij ze voor de bollen, maar
sinds daarin geen droog brood meer
is te verdienen is hij overgeschakeld
op de teelt van gladiolen als snij
bloem. Deze zet hij rechtstreeks af
aan de groothandel, vooral in België
en Frankrijk.
'Wat betreft de gladiolenteelt voor
de bollen kunnen we, als wat kleine
re teler, nog nauwelijks concurreren
met de grote jongens', zegt de teler.
'De grote bedrijven kunnen hun
kosten meer drukken, en de afne
mer koopt ze daar waar ze het
goedkoopst zijn. Omdat wij toch he
lemaal gericht zijn op de gladiolen-
teelt zetten we deze teelt wel voort,
alleen hoofdzakelijk voor de bloem
in plaats van de bol. Maar zo gauw
het weer beter gaat in de bollen,
schakelen we daar weer op over, al
le mechanisatie daarvoor hebben
we nog. Alleen het planten laten we
over aan de loonwerker'.
De heer Jansen is ervan overtuigd
dat de mensen altijd bloemen zullen
blijven kopen, en dat er dus voor
een bloementeler altijd een plaats
zal blijven. Dit jaar teelt hij enkele
bijzondere soorten met weinig voor
komende kleuren. 'Niet iedereen
kan daar zomaar aankomen, daar
voor moet je een goede naam heb
ben bij de leverancier. En: ze moeten
erop kunnen vertrouwen dat je ze
niet vermeerdert maar uitsluitend
voor de bloem teelt'.
Jansen heeft alle gladiolen - op rug
gen - inmiddels in de grond zitten.
Op de foto ziet u Piet Zuijdweg uit
Schore van het loonbedrijf op de
plantmachine. Met een schraper
zorgt hij dat de toevoer van de bol
len niet stokt. Dit 'schrapen' is no
dig omdat de bollen een grote maat
hebben.
