Uit de praktijk
Veiligheidswedstrijd Landbouwschap
Veel vraagtekens bij verkavelingen
Wanneer zal de wal
het schip keren?
Is de streek bezig de
boot te missen?
Nieuw middel
tegen Phytophthora
12
De winter lijkt voorbij te zijn, althans
zo ervaren wij dat vandaag toch hier
in het 'LAND VAN AXEL'. Afgelopen
week is er nog geprofiteerd van de
nachtvorst; er is wat zomertarwe
gezaaid en er zijn wat plantuitjes
gepoot. Verder is er hier en daar wat
kunstmest gestrooid. Nu de nacht
vorst voorbij is, was er nogal wat re
gen voorspeld, maar dat is tot nu
toe bij enkele spetters gebleven.
Hopenlijk gaan we zo droog het
voorjaar tegemoet. Maar dat is mis
schien vlug veranderd en leest u dit
epistel op een moment, dat de re
gen met bakken valt.
Met het verdwijnen van de winter is
nu ook het vergaderseizoen voorbij.
De drie afdelingen in onze kring
hebben hun jaarvergadering achter
de rug. Op al de vergaderingen is
aandacht besteed aan de eventuele
samenwerking/fusie tussen de ZLM
en GMvL en/of ULG. En er was voor
de hele kring weer de jaarlijkse ge
zinsavond, die dit jaar weer goed
bezocht werd. Het was een succes,
zeker niet in de laatste plaats mede
door het optreden van een plaatse
lijke cabaretière. Maar ook het, ove
rigens korte, toneelstuk opgevoerd
door leden van de PJZ bracht de
lachspieren van het publiek in bewe
ging. Mogelijk dat getracht zal wor
den om bij een volgende
gelegenheid ook ZLM-ers de kans te
geven hun verborgen talenten, als
het om toneelspelen gaat, tot uiting
te laten brengen.
Daartegenover was de algemene le
denvergadering van de kring maar
matig bezocht, en toch gaf het on
derwerp van de spreker, de heer
Van Gelderen van het ATO te Wage-
ningen, aanleiding tot wat extra
aandacht. Hij gaf een opsomming
van mogelijkheden tot het verwer
ken van de traditionele akkerbouw-
produkten, waarvan de kennis en
ervaring aanwezig is in de chemi
sche industrie, tot hoogwaardige
plastics en vezels. Er is een breed
scala aan mogelijkheden wat aan de
in nood verkerende akkerbouw
perspektieven kan geven, mits de
politieke wil aanwezig is. Mogelijk
dat de milieulobby nog wat verhe
vigd moet worden om dit doel daad
werkelijk te bereiken. En hier zou
dan het milieu de bondgenoot van
de akkerbouwer moeten worden. Of
dit ook zo is bij de invulling van ruil
verkavelingen, is een ander verhaal.
Steeds meer worden de plannen op
gehangen aan de milieu- en natuur-
belangen en komt de agrarische
bestemming op een secundaire
plaats. Vandaar dat er veel onduide
lijkheden opdoemen, ook bij het
plan voor de administratieve ruilver
kaveling Axel, en zeker ook voor
Zaamslag en Reuzenhoek, die waar
schijnlijk alsnog op het voorberei
dingsschema zullen komen. En dan
komt de vraag aan de orde of we
hier als landbouw nog wel mee door
moeten gaan of niet. De besturen
van de afdelingen van de 3 organi
saties zullen zich hierover nader be
raden. Toch lijkt het me dat, gezien
de veranderende omstandigheden
en de toch ook snel wijzigende
mentaliteit bij de grondgebruikers,
de destijds aangevraagde verkave
ling als het enigszins mogelijk is
doorgang zal moeten vinden. Want
we weten niet wat anders voor
sommigen individueel de gevolgen
kunnen zijn van Natuurbeleidsplan
nen, relatienotagebieden en reser-
vaatsgebieden, laat staan van
natuurontwikkelingsgebieden. La
ten we echter niet vergeten, dat aan
alles een prijskaartje hangt, wat hoe
dan ook, hetzij direkt of indirekt
(dus via bezuinigingen op landin
richting) door de eigenaren betaald
moet gaan worden.
Onduidelijkheid is er ook omtrent de
ruilverkaveling Axelse Sassing, on
danks de voorlichtingsdag op 13 fe
bruari. Er zijn plannen tot
ontwikkeling als zeehavengebied in
de kanaalzone, maar ook het al of
niet aanleggen van een afvalverwer
kingsterrein voor Zeeuws-
Vlaanderen. En dan is er mogelijk
nog zo'n 190 ha nodig voor tijdelijke
opslag van baggerslib. Tijdelijk staat
echter niet duidelijk omschreven,
dus we weten niet hoe lang dat in
feite is. Het kan mogelijk 100 jaar
zijn. Dat zijn allemaal faktoren, die
toch veel vraagtekens voor de direkt
belanghebbenden in het gebied met
zich mee brengen en die zoals het er
naar uit ziet nog wel even onzeker
zullen blijven, gezien de financiële
invulling van al deze plannen.
Ter gelegenheid van de Landbouw-
RAI in januari heeft het Landbouw
schap in samenwerking met de
Stichting Gezondheidszorg Agrari
sche Sectoren (Stigas) een veilig
heidswedstrijd gehouden. In een
tekening moesten vijf werksituaties
aangekruist worden die onveilig zijn
of gevaar kunnen opleveren voor de
gezondheid.
Uit de goede oplossingen zijn door
loting de volgende prijswinnaars be
paald. De hoofdprijs, een bedrag
van 500 gulden, is gewonnen door
R. Bick te Alteveer (Gr.). De tweede
prijs, een bedrag van 200 gulden is
gewonnen door A.J. Bliek te Yerse-
ke. De derde, vierde en vijfde prijs
gaan achtereenvolgens naar R.G.
Koops te Dwingeloo; H.H. Hogen-
Esch te Gasselternijveen en G. Fal-
kena te Rinsumageest. Zij ontvan
gen elk een bedrag van 100 gulden.
Uit de verschillende agrarische
werkzaamheden in de tekening had
den de volgende onveilige of voor
de gezondheid schadelijke situaties
aangekruist moeten worden:
1. Er wordt op het land een bespui
ting uitgevoerd bij zeer harde
wind waardoor de boer op de
tractor en een passerende fietser
in aanraking komen met het
gespoten middel. Aangeraden
wordt een bespuiting uit te voe
ren bij windstil weer.
2. Handschoenen die nodig zijn bij
het werken met bestrijdingsmid
delen worden opgeborgen in de
kast waar deze middelen worden
bewaard. De schoongemaakte
handschoenen, overalls en ande
re persoonlijke bescher
mingsmiddelen moeten altijd op
een aparte plaats worden opge
borgen waar aanraking met ge
vaarlijke stoffen uitgesloten is.
3. Kinderen laten spelen in de nabij
heid van een open gierkelder is
levensgevaarlijk.
4. Het dragen van een stofkapje ter
bescherming tegen stof bij het
voeren van de varkens is goed.
Veel beter is eerst de stofvor
ming te voorkomen door gebruik
van brijvoer of door een verleng
de voerpijp aan te brengen.
Voorkomen is immers beter dan
genezen!
5. Bij het vervoeren van losse delen
achter de trekker moet aan de
achterkant een gevarenaandui-
ding bevestigd zijn.
In de overige situaties zijn de nodige
maatregelen genomen ter bescher
ming van de gezondheid; de man op
de trekker draagt oorkappen voor
gehoorbescherming, de boer bij de
spuitinstallatie in het veld heeft een
schoonwatertankje aan de installa
tie bevestigd zodat hij zijn handen
ter plekke kan wassen. Een kist met
appels wordt goed opgetild: met
een rechte rug en gebogen knieën.
Medewerksters op een pluimveebe-
drijf sorteren eieren in een ruimte
waar geen kippen zijn. Een pluim
veehouder draagt bij het werk in de
pluimveestal een stofhelm waardoor
hij niet in aanraking komt met stof
van de kippen, het voer en de mest.
De laatste weken worden in KRING
LANGSTRAAT gekenmerkt door vrij
rustig en droog weer. Iets meer
vorst zou toch wel nuttig zijn ge
weest. Velen grepen het mooie en
droge weer aan om hun drijfmest
uit te rijden. Altijd weer één van de
eerste werkzaamheden, die op het
land moeten worden uitgevoerd.
Daarnaast wordt er ook al weer ge
keken en gerekend naar de hoeveel
heden en in welke vorm er met
kunstmest moet worden aangevuld.
De stikstofbemesting heeft grote in
vloed op de opbrengst van gras.
Vooral in het begin van de groei van
het gras is de hoeveelheid stikstof
en het tijdstip van toedienen van be
lang. De temperatuursom zal ver
moedelijk bij dit weekend bereikt
kunnen worden en als de weers
omstandigheden en berijdbaarheid
dit toelaten is het teken dat het
voorjaar er aankomt weer realiteit!
Lijkt het nu uiterlijk allemaal nog
wat rustig op onze bedrijven, inner
lijk waren en zijn er nog verscheide
ne zorgelijke zaken. Allereerst de
abortusuitbraak in Elshout, die de
gemoederen danig heeft bezigge
houden en nog niet geheel is afge
daan. Een tweetal bedrijven werd
volledig geruimd, met in totaal 260
dieren. Een diep ingrijpende zaak in
twee gezinnen, die van de ene dag
op de andere de stallen volledig leeg
moeten aanschouwen. Een aantal
bedrijven staat nog onder strenge
controle van de Gezondheidsdienst.
Zij grenzen aan de geruimde bedrij
ven. Daar er nog steeds geen aan
wijsbare oorzaak is, blijft het toch
angstig en spannend in de regio.
Een ander punt is, dat de melkvee
houderij momenteel geplaagd wordt
met de vraag of men over- of onder-
schrijder is. Een belangrijk gegeven,
dat meespeelt is het vetgehalte, dat
in dit lopende melkjaar in vele geval
len extreem hoog is. Daar de boete
115% bedraagt, zal het voor velen
nog weer geen gemakkelijke afron
ding zijn!
Tenslotte wil ik het nog hebben over
de vele kritiek op het nieuwe streek
plan. Er werden veel bezwaren inge
diend en in de grote massale
protestdemonstratie in Rosmalen
werden die nog eens extra duidelijk
gemaakt aan het Provinciaal
Bestuur van onze provincie.
Economisch gezien is de landbouw
voor Noord-Brabant erg belangrijk.
De gerealiseerde netto toegevoegde
waarde bedraagt 4,5 miljard gulden
of wel 14% van het provinciaal in
komen! Dit alles dankzij een ontwik
kelingsproces, dat ook door het
overheidsbeleid gedurende tiental
len jaren is gestimuleerd en bevor
derd. Een uitgebreide regelgeving
van mest- en milieuregels, die al de
nodige beperkingen opleggen,
wordt nog eens extra vermeerderd
met veel onduidelijkheden en be
lemmeringen van dit streekplan. De
ze vormen opnieuw een bedreiging
voor een gezonde bedrijfsontwikke
ling. Zonder regelgeving kan een sa
menleving niet funktioneren, maar
met steeds maar weer opnieuw
ontmoedigende regels vraag je je
wel eens af: wanneer zal de wal het
schip keren?
ICI Agro heeft een nieuw middel
ontwikkeld voor de bestrijding van
Phytophthora in de aardappelen:
Shirlan. Dit is een fungicide van een
nieuwe generatie met een sterke
preventieve werking tegen deze be
langrijkste schimmelziekte in aard
appelen. Naast een uitstekende
bestrijding in het loof, beschermt
Shirlan de knollen ook prima, zo
deelt ICI mee.
De resultaten van uitvoerig veldon
derzoek hebben geleid tot het toela
ten van Shirlan in consumptie-,
poot- en fabrieksaardappelen. De al
bestaande toelating voor het ont
smetten van tulpen en lelies is tege
lijkertijd uitgebreid met de
bladbespuiting tegen Botrytis in
bloembolgewassen.
De actieve stof van Shirlan, fluazi-
nam is zeer effectief, waardoor een
lage dosering (0,4 l/ha) voldoende is
voor een uitstekende Phytophthora
bestrijding. Bovendien heeft het
middel een nevenwerking tegen Al-
ternaria, Botrytis en Sclerotinia
('Rattekeutelziekte').
De vloeibare formulering (flowable)
bevat 50% werkzame stof. Shirlan
is zacht voor het gewas en heeft
een lage acute giftigheid. Door het
werkingsmechanisme is Shirlan vol
gens de fabrikant niet resistentiege-
voelig.
De praktijk in WEST ZEEUWS-
VLAANDEREN is evenals het weer
nog erg rustig. Het is tot op heden
een opvallend rustige winter. Geen
strenge vorst, geen sneeuw, maar
vooral weinig wind. Nu geeft dat
voor de meesten van ons niet, uit
gezonderd de molenaars, zeker als
er niet te veel mist aan te pas komt.
Toch krijg je wel eens de indruk dat
de natuur zijn schade later inhaalt
en dan moet je weer al denken aan
de vele avonden en vroege mor
gens, wanneer je zit te wachten op
een uurtje windstilte om die kant
langs de buurman te kunnen spui
ten. Maar zover zijn we nog niet.
De nachtvorstjes van vorige week
gaven de mogelijkheid om wat werk
op het land te doen. Toch was de
grond tamelijk hard. Kunstmest
strooien ging, hoewel de grond
maar amper genoeg draagkracht
had. Waar de grond het toeliet, kon
den gerst, zomertarwe of plantuitjes
de grond in. Maar zoals gezegd, het
was aan de nattè kant.
De temperatuursom is ook al lang
bereikt. De weilanden zijn dus ook
aan strooien toe. De hoeveelheid
weiland loopt nog steeds terug. De
slechte rendementen met daarbij de
toenemende milieueisen doen
steeds meer mensen besluiten de
ploeg er in te zetten. De vraag is
wel: wat dan? De potersmarkt bij
voorbeeld blijkt lang niet zo groot nu
Rusland niet koopt. De slechte re
sultaten in de witlof zijn evenmin
uitnodigend. Zo hier en daar zie je
nog een nieuwe stal verschijnen
voor kuikens, zelfs voor konijnen.
Maar als je rondrijdt valt toch vooral
de stilte in de polders op. Niemand
aan het werk, geen aktiviteit.
Bij de mechanisatiebedrijven heerst
hetzelfde beeld. Een beetje repara
tie, een collega die een onderdeeltje
haalt, en verder rust. Bij de coöpera
tie is hetzelfde laken een pak. Eén
man runt de zaak en het kantoor.
Als er toevallig vier boeren tegelijk
komen, is het paniek. Maar het kan
niet anders. Personeel is duur- Je
vraagt je af of de streek bezig is de
boot te missen. Of wachten de blij
ver rustig af tot het tij keert?
De laatste tijd is de roep sterker ge
worden dat de boer natuurbeheer
der moet worden. Voor de jeugd is
dit geen perspectief. Een vergoe
ding voor natuurvriendelijk beheer
zal nooit meer zijn dan een vergoe
ding voor verlies van opbrengst op
een compensatie voor gemaakte
kosten. Een beheersvergoeding voor
heel West Zeeuws-Vlaanderen zou
al 45 miljoen gulden kosten. En dan
praten we nog maar over een klein
deel van Nederland.
