Uit de praktijk
Boerenverstand
Zelf met alternatieven komen voor streekplan
Op wie hebt u gestemd?
GOS, bedreiging?
MIDDEN- en OOST-BRABANT was
vorige week in Rosmalen goed ver
tegenwoordigd. Vele boeren waren
bijeen gekomen om door hun aan
wezigheid blijk te geven, dat de pro
vincie met dit streekplan op de
verkeerde weg is. Uiteraard kan op
zo'n massale bijeenkomst geen dis
cussie gevoerd worden met de
gastsprekers.
Maar wie goed luisterde, kon er toch
goed uit halen dat wanneer de geor
ganiseerde landbouw er nu zijn
schouders ondpr zet er veel meer te
bereiken valt dan men weet. Over
leg en zelf met wijzigingen komen
dat telt. Misschien ook wel een iets
hardere opstelling, maar je moet de
redelijkheid nooit uit het oog verlie
zen. Bedrijfsontwikkeling moet ook
hier mogelijk blijven. Het verplaat
sen van bedrijven in Nederland naar
zgn. open agrarische gebieden biedt
geen soelaas. Het probleem wat er
nu is blijft bestaan. Voordat de Sta
ten in juni zullen beslissen in welke
vorm dit ontwerp Streekplan zal
doorgaan, is er nog veel werk aan
de winkel.
Voor sommigen breekt nu weer een
onzekere tijd aan. De aanleg van de
A 50 Eindhoven-Nijmegen neemt
vastere vormen aan. De afgelopen
weken en a.s. week zijn er voorlich
tingsbijeenkomsten geweest. He
laas voor de direkt
belanghebbenden. De overheid
komt met zodanige warrige plannen
dat men er niet veel mee kan de ko
mende tijd. Er zijn vele varianten en
daarop bestaan weer variaties in op
en afritten. Wel is het zo dat de ge
meentes nu zelf ook de mogelijk
heid hebben om wensen te doen.
Dus mocht het straks zover komen
dat men nog één traject overhoudt,
dan kan men voorspoedig aan de
slag en komt er voor iedereen duide
lijkheid. Blijft natuurlijk voor ons de
vraag: 'Als ik weg moet met mijn
agrarisch bedrijf, en ik wil het voort
zetten, wat dan?'
Voor bijna alle gemeentes waar de
A 50 doorheen komt geldt de ecolo
gische richtlijn. Dit heeft tot gevolg
dat de nieuw te bouwen bedrijven
als nieuwe vestiging geldt met een
maximale molreferentie van
15/mol/ha. Helaas geen plaats in
diezelfde gemeentes. Met het ver-
plaatsingsbesluit kan men ook niet
uit de voeten, dus toch verhuizen
naar elders. Of toch maar recreant
worden?
Toen het nog enigszins winterde, twee weken geleden, hingen er hier en daar aan het prikkeldraad
'herfstdraden' met aangevroren mist.
Vanwege het voor de tijd van het
jaar goed, betrekkelijk zacht en
droog weer, stonden er van de
week in onze NOORD-WESTHOEK
al enkelen in de startblokken om
een begin te maken met zomertar-
we en gerst te zaaien. Zo tussen
door is er al wel eerder wat zomer-
tarwe gezaaid., De twee korte vorst
periodes en de nachtvorsten
hebben de grond geen slecht ge
daan. Kali is al op vele plaatsen
gestrooid en voor het strooien van
de eerste stikstof op percelen gras
zaad en wintertarwe komt ook al
animo. Voor de een te vroeg, voor
de ander kan 't maar gebeurd zijn
als de grond goed berijdbaar is.
De vergaderingen en andere bijeen
komsten tijdens het winterseizoen
beginnen op een eind te raken, 't Is
goed ook, al komt er natuurlijk altijd
gelukkig ook veel positiefs over.
Maar al dat gedoe over milieu exJ., je
zou er van uit balans raken. Alles in
zwart wit met veel zwart naar onze
bedrijfstak. Alles is verkeerd en
moet anders en dan de dreigende
heffingen zoals wordt voorgesteld.
Zijn we dan zo verkeerd bezig ge
weest de laatste jaren. We hebben
veel over ons heen laten komen en
ons veel wijs laten maken. Het
drinkwater (grondwater) in ons ge
bied zou honderd jaar oud zijn. Nog
al wat tijd eer het beneden is. Nu
zouden de residuen (schadelijk) van
de gewasbeschermingsmiddelen in
enkele jaren daaraan toegevoegd
zijn. Daar komt bij, dat de handel en
de voorlichting (tegenwoordig DLV)
altijd de leer hebben verkondigd dat
het een eerder en het ander later
werd afgebroken. Wat is daar nu
van waar?
Wat denkt u van vervuiling van het
drinkwater vanuit Maas en Rijn, al
les laten ze er maar in lopen, aldus
de pers. 't Is altijd landbouwgif, zou
den ze niks anders maken? O ja, het
ander spul dat nog veel giftiger (ge
concentreerd) is noemen ze chemi
caliën, maar daar hoor je niet zoveel
over, dat zijn de industrieën. Op een
boerenbijeenkomst hadden we het
er over dat we het moeilijk konden
opbrengen altijd de zondebok te
zijn, en dat er zo weinig verweer te
gen plaatsvindt.
Na een paar betrekkelijk stille jaren
gaan de trekkers en boeren de weg
weer op. De ene groep vanwege uit
rijden van mest, de andere vanwege
een nieuw streekplan. Maar de
mensen uit de politiek geven niet
thuis, 't moet doorgaan. Hebt u die
ook helpen stemmen?
De prijzen van de aardappelen
schommelen wat heen en weer, al
zijn ze nu wel wat gezakt. Hoe de
verdere prijsontwikkeling zal wor
den weet nog niemand. Wel dat de
primeurs uit het Midden-Oosten en
Middelandsezeegebied wat later
zullen zijn vanwege het minder goe
de weer in die gebieden. En die ko
men er de laatste jaren nogal veel, in
licentie verbouwd, naar ons deel
van Europa. Uien doen het minder
goed, er zouden er meer voorhan
den zijn met veelal goede kwaliteit
dan de markt zou kunnen opnemen.
Het bevordert de teelt niet zoals de
prijzen de laatste jaren gemiddeld
zijn.
Wie nu nog bintjepoters moet kopen
doet dat voordeliger dan degenen
die vroeg gekocht hebben, 't
Scheelt soms wel zo'n 25 cent per
kg. Jammer voor de pootgoedteler,
want dat kan voor deze prijs ook
niet. Landelijk heeft men zich op
Oost-Europa verkeken, maar de
vraag van daar is er nog niet. Ge
brek aan contanten zal de grootste
oorzaak wel wezen. Hoorde zelfs
dat de bank die deze zaken finan
cieel begeleidt niet meer garant wil
staan. Jammer, het zou voor het
aanstaande seizoen een goed
perspectief geweest kunnen zijn,
om de gewaskeuze wat te ver
ruimen.
De NTV-dagen in Bleiswijk hebben
ook dit jaar zeer veel belangstelling
getrokken. Wat is er op dat gebied
ook veel gaande. De kassenbouw,
de inrichtingen, het assortiment aan
produkten. Het is er zeer veelzijdig
te bezichtigen. Ook vanuit de akker
bouw was er nogal wat belangstel
ling of er niet de mogelijkheid is om
op het bedrijf wat in te passen. En
echt dit zal voor enkelen wel lukken.
Eerst de blik wat verruimen, goed
laten voorlichten (door bedrijven
daarmee bezig) en dan voorzichtig
aan er mee beginnen, begeleid door
DLV of andere deskundigen. Ook zij
die nu groot daarin zijn en het goed
doen zijn zo begonnen.
In 1989 viel het IJzeren Gordijn -
een term die sinds maart 1946
op naam van Churchill staat,
maar die erg genoeg al in 1945
door Goebbe/s gebruikt werd -
1990 gaf de eenwording van
Duitsland te zien en 1991 bracht
de totale ineenstorting en het
uiteindelijke verdwijnen van de
Sovjet-Unie. Iemand die dit vijf
of zelfs maar vier jaar geleden
had durven voorspellen, was ze
ker voor gek verklaard. In de ja
ren twintig waren twee
Russische schrijvers het niet ge
heel eens over de levensver
wachting van het Sovjetbewind.
De één dacht dat het wel 300
jaar zou bestaan. De andere was
optimistischer en hield het op
200jaar. Amalrik stelde de vraag
in zijn boek: 'Haalt de Sovjet-
Unie 1984'. Toen 1984 voorbij
ging zonder dat er veel gebeurde
gaf men het bewind maar weer
een paar honderd jaar. Zelfs Ka-
rel van het Reve hield het halver
wege de tachtiger jaren op nog
wel vijftig jaar.
Nu kan men, moet men zelfs, te
vreden zijn met het verdwijnen
van iets dat men voorheen a/s
iets verkeerds, zelfs a/s het Rijk
van het Kwaad Reaganbe
schouwde. Toch hoort men nog
al, vooral in landbouwkringen,
gemengde reakties op de om
wenteling, die zich in het oosten
voltrekt. Men is dan niet zozeer
bevreesd voor het uitbreken van
allerlei burgeroorlogen aldaar,
het is ver weg nietwaar, maar
men vreest dat onze concurren
tiepositie zak worden aangetast.
Immers, hebben we niet op
school geleerd dat de Oekraïne -
de Zwarte Aarde - de graan
schuur van Europa is, dat Rus
land voor de eerste wereldoorlog
de grootste zuivelproducent en
exporteur van Europa was, dat er
elke week drie botertreinen van
uit West-Siberië in St. Petersburg
aankwamen. Het is daar welis
waar een poosje niet zo goed ge
gaan, maar nu hebben ze een
democratie gekregen en nu is
het daar net als bij ons, of net als
in Zwitserland.
Was het maar waar, want zou
het niet aardig zijn, wanneer een
bevolking van rond de driehon
derd miljoen mensen zou kunnen
delen in onze welvaart? Of wij
het daardoor al of niet wat min
der zouden hebben, lijkt een
vraag van secundair belang. De
waarheid is echter anders en
met een beetje boerenverstand
te beredeneren. Laten we eerst
vaststellen dat de mogelijkheid
van een veel grotere voedse/pro-
duktie dan nu het geval is fysiek
zeker aanwezig is. Waarbij we
niet moeten denken dat er ooit
zoveel van een hectare kan ko
men a/s in West-Europa, omdat
het klimaat en de geografische
omstandigheden dat niet toela
ten. Het is ook niet nodig, omdat
ze er nu eenmaal zoveel hektares
hebben.
Dan is er het totale ontbreken
van een infrastruktuur. Er zijn
geen wegen. Honderden, dui
zenden dorpen, stadjes en ook
steden zijn in de herfst en het
voorjaar slechts bereikbaar met
rupsvoertuigen. In het algemeen
zijn dit, van het geschut ontda
ne, tanks. In het voormalige
Oost-Duitsland, moet er, om een
en ander een beetje op orde te
krijgen, de komende jaren elk
jaar ongeveer negentig miljard
mark geïnvesteerd worden. Hoe
zou dat dan zijn in Polen, in Roe
menië, of in de voormalige
Sovjet-Unie?
En wat heeft zich daar afgelopen
eeuw afgespeeld? Twee wereld
oorlogen werden er grotendeels
uitgevochten. In West-Europa
waren we de gevolgen van de
tweede wereldoorlog zo rond
1960 een beetje te boven. We
vergeten vlug, maar in 1959 wa
ren er nog puinvlaktes in Aken.
In Leipzig en Dresden zijn ze er
nu nog. Hoe zal dat dan in Polen
zijn? In Rusland? In Rusland
waar 75.000 vlekken, dorpen en
steden 'ausradiert' werden. Wij
kennen het drama van Putten,
van Oradour, van Lidite. Het
kostte tijdens het proces van
Neurenberg enkele dagen tijd al
leen al om de plaatsnamen voor
te lezen van oorden in het oosten
die door een zelfde of nog veel
gruwelijker lot waren getroffen.
Ongeveer 300 namen per uur en
dat enkele dagen lang. Twintig
miljoen doden in de Sovjet-Unie,
zes miljoen in Polen.
En wat hebben ze ons zeventig
jaar lang voor het lapje gehou
den, bedot, een rad voor ogen
gedraaid. Goedwillende wester
lingen hadden dan wel geen ho
ge pet op van het wat al te
strikte regime van Lenin, Stalin,
enz., maar men had in de Sovjet-
Unie tenminste werk, eten en
enige dekking. Er waren talloze
zogenaamde fellow-travellers die
zeker niet dom waren, er waren
professoren onder en voorzitters
van nette politieke partijen, art
sen, ingenieurs, polemisten, do
minees. Zij lieten zich meeslepen
door de Agitprop. Slechts enke
len wisten van het begin af aan
dat er niks deugde van dat arbei
dersparadijs. Dikwijls werden zij
belachelijk gemaakt, die u/tra-
rechtsen, die reaktionairen, die
vertegenwoordigers van het
militair-industrieel complex. Die
Churchill, Luns, Nixon, Van Riet,
Van het Reve, Hermans, Hilter-
mann, zij waren de veroorzakers
van de Koude Oorlog, van de
wapenwedloop, van de neutro
nenbom en de kruisraket. Nu
blijkt ineens iedereen te weten
dat het anders, ingewikkelder, in
'elkaar steekt. Nu weet iedereen
dat het communisme niks goeds
gebracht heeft, we! dertig-,
veertig-, misschien wel vijftig
miljoen doden in de Sovjetunie,
evenzoveel in China en nog wat
in Korea, Cambodja, Vietnam,
Cuba, enzovoort. Zeventig jaar
communisme, elk jaar minstens
een miljoen mensen om zeep ge
holpen en we stonden er bij en
keken ernaar. En in China gaan
ze gewoon door.
Wij deden er een vijftien jaar
over om de gevolgen van de oor
log te boven te komen. Hoelang
zal de GOS er over doen om de
gevolgen van zeventig jaar bezet
ting, van zeventig jaar dood en
verderf te boven te komen?
Mocht dat meevallen en mocht
de, of liever, het GOS snel
exporteur worden van graan, van
melk, van vlees, wellicht van
aardappelen, is dat dan zo erg?
Bulkproduktie is voor ons toch
een gepasseerd station. Mocht
er in het GOS enige welvaart ko
men dan ligt daar voor ons weer
een markt om te veroveren met
bloemen, met tomaten en al die
produkten uit het diepvriesvak.
Amerika heeft het moeilijk ge
noeg met zichzelf, Japan zal wel
voor auto's en radio's zorgen,
zorgen wij - de EG (hadden we
de beschikking over kleine let
tertjes, dan zouden we achter
EG (Duitsland dus) schrijven,
maar die hebben we niet dus dat
doen we niet- dan voor het
duurdere voedselpakket. Juist
daar valt nog wat te verdienen
en juist daar ligt onze kans.
