Landbouwhervormingen zeker
tot mei in de ijskast
CO PA heeft geen enkel
vertrouwen in nieuw beleid
Nieuws en Commentaar
Vanuit de ZLM gezien
Protest
Ministers wachten liever op GATT-akkoord
Coöperaties steunen studieclubs
ondernemerschap in de akkerbouw
De Europese landbouwministers
schuiven de hervorming van het
Europese landbouwbeleid nog tot
zeker mei voor zich uit. Zij wachten
liever af of er rond Pasen mogelijk
een wereldwijd GATT-akkoord tot
stand komt dan nu al knopen door
te hakken. Dat bleek begin deze
week in Brussel waar de landbouw-
bewindslieden wederom discus
sieerden over
EG-landbouwhervorming en GATT.
In de Europese ministerraad keerden
Nederland, Denemarken, Engeland
en in meer bedekte termen ook
Frankrijk en België zich tegen de
voorgenomen beperking in de hoe
veelheid van agrarische export.
Washington stuurt daar momenteel
op aan. Alle landbouwministers lie
ten zonder uitzondering hun afkeu
ring blijken over het jongste
compromisvoorstel voor het afslui
ten van de GATT-onderhandelingen.
Portugal, Italië, Duitsland en Grie
kenland onderstreepten dat de be
langen van ongeveer 10 miljoen
kleine Europese boerenbedrijven in
.het oog gehouden moeten worden.
Verplichtingen
Minister Bukman zei na afloop van
het beraad in Brussel dat met name
de zuidelijke landen momenteel aan
sturen op een akkoord over de her
vormingsplannen van MacSharry.
Maar diverse andere ministers ge
ven er de voorkeur aan om af te
wachten welke verplichtingen de
GATT komend voorjaar aan de EG
gaat opleggen. "Als wij het in de
GATT meer eené zijn, wordt de dis
cussie in de EG veel gemakkelijker",
verklaarde Bukman. Hij had maan
dag zelf de GATT-onderhandelingen
ter sprake gebracht. De minister wil
de zichtbaar maken dat, behalve
Nederland, nog andere landen er op
tegen zijn de boeren via toeslagen
uit de schatkist blijvend te gaan
compenseren voor de forse verla
gingen van de melk- en de graan
prijs die MacSharry voorstelt.
Bukman hoopt dat deze prijsverla
gingen zodanig beperkt kunnen wor-
"Geen landbouw zonder toekomst
en geen toekomst zonder land". On
der dat motto protesteerde COPA,
de Europese federatie van boeren-
en tuindersorganisaties, maandag
j.l. in Brussel tegen de hervor
mingsplannen voor de Europese
landbouw.De demonstratieve bij
eenkomst werd bijgewoond door
ruim 800 boerenbestuurders uit
Europa. Namens de ZLM waren
aanwezig voorzitter H.C. van der
Maas en de bestuursleden J. Geluk
en W. van Veldhuizen.
COPA-voorzitter Constatin Heere
man schetste hoe steeds meer
boeren er niet langer in slagen de
touwtjes aan elkaar te knopen en
met hun bedrijf moeten stoppen. Hij
vroeg aandacht voor het alternatie
ve plan van COPA voor hervorming
van het landbouwbeleid, dat vol
gens hem in de Brusselse discussies
geen enkele aandacht krijgt.
Heereman keerde zich ook fel tegen
inkomenstoeslagen waarvoor vol
gens hem noch in de EG-schatkist
noch op nationaal niveau ruimte is
In het Palais des Congres te Brussel was ook een bescheiden delega
tie van de ZLM aanwezig. Op de foto de bestuuurs/eden W. van Veld
huizen (links) en J. Geluk, algemeen voorzitter H.C. van der Maas was
eveneens in Brussel
De ondememersstudieclubs voor de
akkerbouw, die in Zeeland, West-
Brabant en in de Hollanden op het
punt staan te gaan draaien, krijgen
financiële ondersteuning van zes
landbouwcoöperaties. Naast de
topcoöperaties CHV, Suiker Unie en
Cebeco Handelsraad zullen ook
C.A.V. de Wieringermeer, Cavo La-
tuco en Cebeco-Zuidwest een bij
drage leveren.
Het projectteam is blij met de posi
tieve opstelling van de coöperaties.
Hieruit blijkt dat deze een sterke ak
kerbouwsector belangrijk vinden en
dat de studiegroepen daarin een sti
mulerende rol kunnen spelen.
Het aantal aanmeldingen voor deel
name aan de ondernemerstudie
clubs is redelijk tot goed. In het
totale gebied, waarin het herstruc
tureringsproject 'Stimulering Akker
bouw Studieclubs' draait, zijn tot nu
toe 150 aanmeldingen binnengeko
men. Dit betekent dat er bijna 20
groepen gevormd kunnen worden.
De eerste groep is 21 januari j.l. in
Noord-Holland van start gegaan. In
Zeeland is in de eerste onderne-
mersgroep in het kader van dit pro
ject vandaag (vrijdag) voor de eerste
keer bijeen in het Landbouwhuis te
Goes. Ook in West-Brabant en Zuid-
Holland zullen de studiegroepen een
dezer dagen beginnen.
a Jj li,.
den en bovendien in tijd gespreid,
dat geen inkomenstoeslagen nodig
zijn.
Bukman ageerde tegen de sug
gestie van de Portugese minister
Cunha om de melkprijs te verlagen
zodra - als gevolg van lagere EG-
graanprijzen - de voerprijs is gezakt.
Nederland wil liever dat de melkprijs
van jaar tot jaar wordt afgeleid van
de internationale marktsituatie. Het
zelfde geldt voor de door de Com
missie aangekondigde verlaging van
de melkquota, die momenteel vol
gens Bukman "niet zo dringend no
dig is". De Nederlandse minister
onderstreepte verder dat de inleve
ring van rundvlees tegen garantie
prijzen meer beperkt moet worden.
Het dreigement van MacSharry -
forse prijsverlagingen zonder inko
menscompensatie - heeft op minis
ter Bukman geen enkele indruk
gemaakt. Mac Sharry wil hiermee
de besluiteloosheid doorbreken.
"Zulke voorstellen vegen wij met
een van tafel", aldus Bukman.
geschapen. Namens de georgani
seerde landbouw in Nederland werd
het woord gevoerd door de heer G.
Doornbos, voorzitter van de CBTB.
Buiten het Palais des Congres, waar
de bijeenkomst plaatsvond, waren
boeren en tuinders uit diverse lan
den aanwezig om produkten van ei
gen bodem aan voorbijgangers aan
te bieden.
Later op de dag toog het presidium
van het COPA, vergezeld van 13
zware traktoren, dwars door Brussel
naar het gebouw van de Europese
ministerraad voor een gesprek met
de Europese autoriteiten over het
hervormingsplan van MacSharry.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
partner ligt veel meer voor de hand.
Het Proefstation voor de Boomkwe
kerij te Boskoop kan hier een eerste
serieuze optie zijn. Het aantal for
matieplaatsen van deze beide
proefstations ligt ongeveer op het
zelfde niveau en het onderzoek bin
nen deze sectoren heeft meerdere
raakvlakken.
Investeringen
De briefschrijvers wijzen er op dat
de commissie-Bijloo de samenvoe
ging van het Proefstation in Wilhel-
minadorp met het PAGV niet
financieel heeft onderbouwd. Vol
staan is met het indicatief noemen
van een investering van 15 a 20 mil
joen gulden. De laatste jaren zijn er
op het PFW forse investeringen ge
daan. Verplaatsing naar Lelystad
zou een grote kapitaalsvernietiging
met zich meebrengen. Een volledig
inzicht in de kosten is noodzakelijk.
Daarom vragen de ZLM, de provin
cie Zeeland en de gemeente Goes
om een gedetailleerde financiële on
derbouwing van bestuurlijke en or
ganisatorische samenvoeging van
Wilhelminadorp met zowel Lelystad
als Boskoop. Het Landbouw-
Economisch Instituut (LEI) heeft
zich al bereid verklaard de opdracht
voor een dergelijk onderzoek in
overweging te willen nemen. De
provincie Zeeland heeft inmiddels
besloten een financiële bijdrage
voor een vergelijkend onderzoek be
schikbaar te stellen. De gemeente
Goes en de ZLM sluiten een bijdra-
ge niet op voorhand uit. H ^r[0)
Sinds de zeventiger jaren zijn de persoonlijke inkomens in de EG gemiddeld
verdubbeld. De boereninkomens daarentegen zijn lager dan twintig jaar ge
leden. Dit en andere wrange feiten constateerde de voorzitter van het COPA
(de overkoepelende Europese belangenorganisatie) jl. maandag op een pro
testvergadering in Brussel.
Ruim 800 boerenbestuurders uit de 12 EG-lidstaten waren daar bij elkaar
gekomen om de COPA-standpunten en -bezwaren met betrekking tot de
GATT-voorstellen en de plannen voor het Europese landbouwbeleid Mac
Sharrynog eens officieel te bekrachtigen. De ZLM was ervertegenwoordigd
met een driemanschap. We hebben een en ander met gemengde gevoelens
ervaren. Gedurende en na het aanhoren van een reeks van 12 monologen
door de voormannen van de respectievelijke nationale organisaties streden
gevoelens van boerensolidariteit met gevoelens van cynisme en wantrou
wen over de werkelijke inhoud en het beoogde resultaat van deze rituele
dans.
GATT
Voorzitter Heereman fulmineerde tegen het feit dat in de GATT-
onderhandelingen de EG, middels diepe kniebuigingen voor de USA, de
Europese landbouwbelangen aan het verkwanselen is en haar boeren over
levert aan een totaal faillissement. Allemaal prachtig, maar wij vragen ons
dan toch af, waarom het COPA-bestuur klaarblijkelijk pas tot dat inzicht
kwam toen de zich herkiesbaarstellende president Bush het vorige week
luid en duidelijk voor 'zijn' Amerikaanse boeren opnam en hen toezegde dat
ze geen enkel nadeel van een GATT-akkoord zullen ondervinden. Wij hadden
dat namelijk op onze boerenk/ompen enkele jaren geleden al begrepen.
Eensgezind en fel werden terecht de laatste voorstellen van GATT-directeur
Dunkel met betrekking tot vergaande exportvolumebeperking (eenzijdig
voor de Europese Gemeenschap) afgewezen. Eveneens terecht werd nog
maals beklemtoond - behalve door de Nederlandse afgevaardigde Doornbos!
-dat het voor een voor de EG evenwichtig akkoord noodzakelijk is dat daaren
tegen rebalancering (invoerbeperking van en/of heffingen op graanvervan-
gers) wel deel uit zal moeten maken van de besluitvorming.
Onder het motto van 'het gezond maken van de wereldhandel in landbouw-
produkten' bleef men echter met dezelfde monden toch pleiten voor een zo
spoedig mogelijke totstandkoming van een GATT-akkoord. Het bevreemdde
ons andermaal ten zeerste, dat er nog steeds geen aarzeling getoond werd
bij het centraal stellen van het vrijhandelsdogma. Wij hebben die aarzeling
wel. Sterker: we geloven er niet in! Totale vrijhandel is een economische
luchtspiegeling. Doorvoering zal ten koste gaan van de landbouweconomie
aan alle kanten van de oceanen. Daarenboven geloven we absoluut niet in
de totstandkoming van een voor de Europese landbouw eerlijk en evenwich
tig eindcompromis. Daarom spreken we nogmaals de hoop uit (en meer
kunnen we vooralsnog niet) dat er geen GATT-akkoord komt!
Van Rooy
In die stellingname werden we overigens eens te meer bevestigd toen onze
ambitieuze "GATT-coryphee" staatssecretaris mevrouw Van Rooy vorige
week openlijk de (Nederlandse) akkerbouwsector naar de mestvaalt ver
wees. Het hoge woord (hoe navrant ook) is er eindelijk uit. Datgene wat wij
al wisten, maar wat tot nu toe door Den Haag officieel ontkend werd, is nu
op niet mis te verstane wijze bevestigd.
Het kabinet Lubbers stelt in het kader van de GATT-onderhandelingen de Ne
derlandse handels- en exportbelangen (van vooral de industriële- en
dienstensectoren) centraal en kiest 'rücksichtslos' voor liberalisatie. Daarbij
wordt dan overigens ook niet aflatend gewezen op het belang van onze na
tionale tuinbouw. Ons inziens is dat in grote mate een vermeend belang,
omdat de uitvoer van onze tuinbouwprodukten (voor het leeuwendeel bin
nen de EG) zonder GATT-akkoord toch wel z'n weg zal blijven vinden. Een
en ander zou bij ons echter zeker geen weerstand oproepen als de belangen
van de andere landbouwsectoren aan de internationale onderhandelingsta
fels door Lubbers c.s. evenredig zwaar behartigd zouden worden. Wat dat
laatste betreft is de absolute grens nu volledig overschreden met de uit
spraak van Van Rooy dat de Nederlandse regering zich zal verzetten tegen
exportvolumebeperkingen voor de Nederlandse zuivel en daarvoor a/s wis
se/geld extra prijsdalingen van de akkerbouwmarktordeningsprodukten in
wil zetten. Deze stellingname (en dan doel ik op het wisselgeld) kan en mag
door de Nederlandse georganiseerde landbouw niet weersproken blijven. De
akkerbouwsector kan en mag op een dergelijke wijze niet met voorbedachte
rade op het offerblok gelegd worden. Vanuit de ZLM zullen we dan ook initi
atieven nemen om in deze kwestie solidaire standpunten van CLO's en Land
bouwschap te eisen.
MacSharry
Met betrekking tot de standpunten aangaande de MacSharry-voorstellen in
de COPA-bijeenkomst jl. maandag moesten wij constateren dat alle verte
genwoordigers weliswaar het principe van drastische prijsverlaging annex
inkomstencompensatie afwezen, maar dat geen duidelijke alternatieven op
tafel gelegd werden. Ons wantrouwen in het uiteindelijke politieke resultaat
van deze afwijzing werd nog versterkt, omdat eveneens alom betoogd
werd, dat het Brusselse landbouwbeleid (mede om budgettaire redenen!)
wel aangepast moest worden.
Ook de bijdrage van Doornbos heeft wat dat betreft ons vertrouwen niet
opgevijzeld. Want, behoud van een intern EG-prijsbeleid, dat gebaseerd is
op de kosten van de meest efficiënte bedrijven in Europa (en dan zonder in
komstencompensatie!!, aldus Doornbos), lijkt ons verdacht veel op een al
ternatief dat desastreuzer uit zal werken dan de MacSharry-voorstellen die
mogelijk nog zodanig bijgesteld kunnen worden, dat compensatie geldt voor
alle bedrijven, groot of klein.
Als we moeten kiezen tussen twee kwaden, zolang die politieke keus nog
voorligt, kiezen wij voor het laatste. We roepen onze COPA-
vertegenwoordigers dan ook op om hun aandacht te concentreren op de
mogelijk politiek nog haalbare bijstelling van de MacSharry-voorstellen. Dat
is: geen prijsdaling voor de interne Europese markt of (in ieder geval) een
veel minder drastische prijsdaling; gekoppeld aan een systeem van effectie
ve produktiebeheersing plus inkomstencompensatie voor alle bedrijven.
Van der Maas
iÖ6) l9XA 9J 9IIbH
