Akkerbouwers kunnen fruitteelt
als sektor sterker maken
Ingrijpende besluiten over
praktijkonderzoek onvermijdelijk
50ste Ontwikkelingsdag voor de fruitteelt
Hobaho organiseert
materialenveilingen
Symposium over
toekomst tuinbouw
NFO-voorzitter in Kapelle:
De mechanisatiebeurs in de veiling te Kapelle was ter gelegenheid van het landelijk karakter van de beurs
de gehele dag opengesteld.
Op de 50ste Ontwikkelingsdag voor
de Fruitteelt, die vrijdag 10 januari
a.s. in Kapelle werd gehouden,
draaide het vooral om markt en mi
lieu. De organiserende NFO-kring
Zeeland/West-Brabant was er op
nieuw in geslaagd een drietal gere
nommeerde sprekers over deze
onderwerpen hun licht te laten
schijnen. Het waren achtereenvol
gens de heer J. Zevenbergen, voor
zitter NFO, de heer J. van der Veen,
voorzitter van het Produktschap
Groenten en Fruit, en ir. K.J. van
Ast, direkteur akker- en tuinbouw
^van het Ministerie van Landbouw.
De opkomst was op deze jubileum
bijeenkomst minder groot dan ande
re jaren. Dat had een begrijpelijke
oorzaak. Nogal wat fruittelers be
vonden zich op de fruitteelt-
mechanisatiebeurs, die tegelijkertijd
in de veiling te Kapelle werd gehou
den. Gezien het landelijke karakter
van deze beurs vond men het niet
gepast de deuren tijdens de lezin
gen te sluiten.
Volgens Jaap van der Veen, de
voorzitter van het Produktschap,
heeft Nederland een grote en groei
ende markt voor vers fruit. Hard
fruit verliest echter langzaam maar
zeker terrein in ons land. Import
vruchten (vooral citrus) zijn in op
mars. De Nederlandse fruitwereld
moet het daarom vooral van de ex
port hebben. Binnen de EG heeft
ons land een sterke positie. "Als we
die positie willen vasthouden zullen
we ons onderzoek moeten verster
ken, onze kennis op peil moeten
houden en ook ons aanbod moeten
concentreren, zodat we de grote ko-
persblokken partij kunnen geven.
Ook moeten we meer variatie in ver
paking bieden en rekening hou
den met het toenemende
milieubewustzijn", aldus Van der
Veen.
Omvang sektor
De Produktschapsvoorzitter konsta-
teerde dat de fruitteelt één van de
kleinere tuinbouwsektoren is. Het
fruit is goed voor f 700 miljoen om
zet op een totaal van f 13 miljard.
Hij waarschuwde dat de sektor wat
betreft omvang minstens op peil
moet blijven en pleitte daarom voor
een positief onthaal van akkerbou
wers, die op fruit willen overschake
len. Ook in het kleinfruit moeten
nieuwe mogelijkheden worden aan
gepakt.
Ir. Van Ast, 's ministers hoogste
ambtenaar op het gebied van de
akker- en tuinbouw, liet zich in de
zelfde geest uit. Het is belangrijk, zo
zei hij, dat de fruitteeltsektor vol
doende omvang heeft. Een kleine
Traditioneel worden er in de bollen-
wereld een paar maal per jaar mate
rialenveilingen gehouden, ook wel
boedel veilingen genoemd. Zo ook
weer dit jaar. Op 22 januari a.s. zal
de eerste materialenveiling van
1992 bij Hobaho BV in Lisse gehou
den worden. De aanvang is 10.00
uur.
De kijkdag voor de eerste veiling is
op 21 januari van 08.00-12.30 uur
en van 13.30-17.00 uur in de hallen
van Hobaho BV aan de Haven te
Lisse.
De overige data van de bij Hobaho
te houden veilingen zijn: 12 februari
en 4 maart in Lisse en 19 februari in
Breezand (N-Holland), en wel bij
transportbedrijf Van Dooren, Meer
weg 42. De kijkdagen zijn respektie-
velijk op 11 februari en op 3 maart
in Lisse en op 18 februari in
Breezand.
De materialenveilingen gaan "bij op
bod" en staan onder leiding van de
veilingmeesters F. Hogewoning en
A. van Zeist. Inlichtingen kunnen
worden ingewonnen bij de heer H.
Hoogervorst 02521-34777/privé
02513-12096. Aan hem kunnen ook
koopopdrachten worden verstrekt.
bedrijfstak heeft minder draagvlak
in de belangenbehartiging en is min
der interessant voor toeleveringsbe
drijven. Ook hij beoordeelde de
toetreding van akkerbouwers posi
tief. "U moet daar niet bang voor
zijn. Als ze het goed doen, betekent
dat een versterking voor de hele
fruitteelt-sektor", aldus ir. Van Ast.
Nieuwe rassen
Van Ast konstateerde dat de ople
ving van de Nederlandse fruitteelt
na 1980 vooral te danken is aan de
vernieuwing van het appelassorti
ment (Jonagold en Elstar). Geleide
lijk aan worden deze rassen echter
gewoon. Het wachten is op een vol
gende generatie nieuwe appelras
sen, waarop overigens nog weinig
zicht bestaat.
De topambtenaar legde de vinger
op de zwakke plek bij de be-
drijfsstruktuur in de fruitteelt, met
name de relatief kleine bedrijfsop-
pervlakte. Vergroting van de produk-
tie is met het oog op kontinuïteit
noodzakelijk. "Met 8 ha is het niet
zo zeker meer, dat je aan de veilige
kant zit". Het zuidwesten scoort
overigens wat betreft bedrijfsopper-
vlakte niet zo slecht. Wel is de ver
kaveling in Zeeland een
belemmerende faktor. Het gemid
deld aantal kavels per bedrijf is 2,6.
Dat is aan de hoge kant. In dat ka
der noemde Van Ast het snoeien op
landinrichting niet gunstig voor de
land- en tuinbouw.
Milieu
Alle sprekers gingen uitgebreid in op
het milieu. Kringvoorzitter W. de Ja
ger konstateerde in zijn inleidend
betoog dat de geïntegreerde fruit
teelt in Zeeland en West-Brabant
goed aanslaat. Naar verwachting
wordt 95% van de peren en 70%
van de appels dit jaar geïntegreerd
geteeld. Felle kritiek had De Jager
op het toelatingsbeleid voor nieuwe
bestrijdingsmiddelen. Middelen drei
gen op grond van onduidelijke en
omstreden kriteria te worden afge
keurd, terwijl de Kommissie Toela
ting Bestrijdingsmiddelen nieuwe
middelen tegenhoudt, ook middelen
die het milieu veel minder belasten.
NFO-voorzitter Zevenbergen be
toogde dat de fruitbedrijven er goed
aan doen het Meerjarenplan Gewas
bescherming serieus te nemen.
"We moeten wel werken aan, maar
niet te veel rekenen op een grote
versoepeling van het milieubeleid".
Zevenbergen vindt dat de overheid
rekening moet houden met de rela
tief gunstige positie van de Neder
landse fruitteelt en de bedrijfstak
daarom niet met onmogelijke op
drachten moet opzadelen. Hij vindt
dat de fruitteelt het initiatief zelf in
handen moet houden als het gaat
om een meer milieuvriendelijke pro-
duktiewijze. "Dit is verre te verkie
zen boven het van bovenaf
opgelegd krijgen van al dan niet zin
volle en haalbare maatregelen".
De inleiders op de 50ste Ontwikke
lingsdag voor de Fruitteelt, die vori
ge week vrijdag in Kapelle werd
gehouden, wilden hun vingers niet
branden aan het meest gevoelige
thema in de Nederlandse fruitteelt
op dit moment: de toekomst van
het praktijkonderzoek. Het rapport
van de commissie-Bijloo kwam
slechts zijdelings en zeer voorzichtig
ter sprake.
NFO-voorzitter J. Zevenbergen ging
nog het verst in zijn betoog. Hij
constateerde dat het praktijkonder
zoek, dat nu f 2,6 miljoen per jaar
kost, in de toekomst alleen maar
duurder wordt. Zevenbergen vindt
dat de fruitteelt aan zichzelf ver
plicht is het praktijkonderzoek vol
doende financiële ruimte te geven.
'De toenemende medefinanciering
rechtvaardigt de wens dat het prak
tijkonderzoek uiterst produktief en
effectief werkt. De huidige opzet,
aansturing en financiering moeten
worden aangepast aan deze wens.
Ingrijpende besluiten zijn daarbij on
vermijdelijk. Het zal noodzakelijk zijn
individuele belangen en zelfs regio
nale belangen ondergeschikt te ma
ken aan het gezamenlijk belang van
goed en efficiënt onderzoek tegen
Ir. Van Ast konstateerde dat de volu-
mereduktie volgens het Meerjaren
plan in het hardfruit (23% in 1995
en 44% in 2000) haalbaar lijkt door
betere spuitmethoden, meer geleide
bestrijding van schurft en meel
dauw, meer geïntegreerde bestrij
ding van plagen en minder inzet van
herbiciden. Wat betreft het saneren
van middelen zei ir. Van Ast er van
uit te gaan dat milieukritische mid
delen die voor sanering in aanmer
king komen, maar nog niet kunnen
worden gemist en waarvoor geen
alternatieven beschikbaar zijn, voor
alsnog niet verboden zullen worden.
J. van der Veen
de laagst mogelijke prijs'.
Voorbarig
De directeur akker- en tuinbouw van
het ministerie van Landbouw, ir. K.
van Ast, noemde de eerste reacties
op het rapport-Bijloo, op zijn minst
voorbarig en nogal defensief van
aard. Hij wees er op dat de commis-
Gelegenheidswerk
Kringvoorzitter De Jager liet zich be
halve over het milieubeleid ook zeer
kritisch uit over het beleid van de
overheid ten aanzien van gelegen
heidsarbeid in de land- en tuinbouw.
"Als je leest wat de staatssekretaris
van sociale zaken te berde brengt,
rijzen je haren ten berge. De regeling
die wij hebben doet niemand te
kort, wordt ook in de ons omringen
de EG-landen toegepast, is werk
baar en voor werkgevers en
gelegenheidswerkers acceptabel.
Zeker als fruitteelt kunnen we niet
zonder een eenvoudige regeling om
het dunnen en plukken rond te krij
gen. En ondanks alle slijmverhaal-
tjes over goed ondernemerschap
wordt de hand die voedt nog steeds
gebeten", aldus De Jager.
De Stichting Nederlandse Tuinbouw
Vakbeurs (NTV) organiseert op za
terdag 11 januari 1992 een sympo
sium, onder het thema: Tuinbouw:
kansen enx bedreigingen in een
"grenzeloze" toekomst. Plaats van
handeling is het hoofdkantoor van
AEGON verzekeringen aan het Mari-
ahoeveplein 50 in 's-Gravenhage.
Er worden inleidingen over dit the
ma gehouden door prof. dr. L. Bak
(oud-hoogleraar planologie) en ir. A.
Vijverberg (Consulent voor de Land
bouw in Zuid-Holland). Een aantal
stellingen wordt gepresenteerd door
Koos Verbeek (chrysantenkweker),
dr. ir. H.J. van Oosten (adjunkt-
direkteur PTG-Naaldwijk) en C.A.M.
de Wit (algemeen direkteur Van Dijk
Delft BV) over achtereenvolgens
"management en arbeidsvoorzie
ning", "geïntegreerde teelt" en
"afzet".
Na de lunch en een verrassende
kunstzinnige beschouwing over het
onderwerp van de dag, volgt een fo-
rumdiskussie met deelname door de
inleiders. Het symposium wordt ge
leid door Ton Planken. De afloop is
gepland omstreeks 15.00 uur. Uit
nodigingen aan symposiumdeelne
mers worden in november vanuit
onze Stichting op persoonlijke titel
verzonden. De kosten voor deelna
me zijn f 40,—.
sie was ingesteld door bedrijfsleven
en overheid tesamen. Hij pleitte er
voor in alle rust een goede discussie
te voeren en niet overhaast beslui
ten te nemen. Ook alternatieven
moeten daarbij een kans krijgen. De
herkenbaarheid voor de sector
noemde Van Ast een belangrijk
punt.
De voorzitter van het Produktschap
Groenten en Fruit, J. van der Veen,
zei dat het voor de hand ligt dat er
minder lokaties voor fruitteeltonder-
zoek komen. Hij ging overigens
evenmin als de sprekers in op het
rapport van de commissie-Bijloo.
Wel benadrukte Van der Veen dat
de overheid het wat betreft onder
zoek niet mag laten afweten.
NFO-kringvoorzitter De Jager hield
zich nog het meest op de vlakte,
hoewel veranderingen in de opzet
van het praktijkonderzoek grote ge
volgen kunnen hebben voor het
Proefstation Wilhelminadorp. De Ja
ger volstond met de mededeling dat
deze winter in alle afdelingen een
discussie over het praktijkonderzoek
wordt gevoerd. Hij wilde daar niet
op vooruitlopen. 'Wij willen het al
lerbeste tegen de laagst mogelijke
kosten. Dat hoort bij ons onderne
mer zijn', aldus De Jager.