Niet overhaast beginnen
met telen pootaardappelen
Zeeuwse Vlegel dankzij
subsidies op goede weg
Agria in eetbare friteszak
Praktijkschool ziet deelname
aan kursussen teruglopen
Praktijkdag planten op
Praktijkschool Schoondijke
Uienveredelaars
geven folder uit
Akkerbouwstudiedag in Fijnaart:
Provincie geeft bijdrage
Brochure over teelt
van pootaardappelen
Produktschap zaaizaden
kiest voor integratie
15
Er worden in Noord-Brabant in ver
gelijking met konsumptie-
aardappelen en in vergelijking met
andere akkerbouwgebieden in Ne
derland maar weinig pootaardappe
len geteeld. In 1991 bedroeg het
areaal konsumptie-aardappelen in
Brabant 12.400 ha, terwijl slechts
1.740 ha pootaardappelen werden
geteeld. Wel is er sprake van een
geleidelijke stijging van het areaal
pootaardappelen.
Jan Staal, bedrijfsdeskundige bij het
Team Akkerbouw Westmaas van de
DLV heeft een verklaring voor de te
rughoudendheid ten aanzien van de
pootaardappelteelt. "De Westbra
bantse akkerbouwer heeft veel er
varing met de teelt van
konsumptie-aardappelen. Hij heeft
op dat gebied een grote deskundig
heid opgebouwd. Verder moet niet
vergeten worden, dat teelt- en be
waartechniek van beide teelten zeer
verschillend zijn. Ook het kosten
plaatje van beide teelten vertoont
grote verschillen. Hettelen van poot
aardappelen is veel duurder dan het
telen van konsumptie-aardappelen.
De teelt van konsumptie-
aardappelen en pootaardappelen
laat zich niet gemakkelijk kom-
bineren".
Juistomdaat hettelen van pootaard
appelen zoveel geld kost waar*
schuwt Jan Staal er voor om
overhaast in de pootaardappelteelt
te duiken. "Alleen de betere
konsumptie-aardappelteler kan een
goede pootaardappelteler worden"
zei hij op de akkerbouwstudiedag
van Sektor Klei van de Takorganisa-
tie Akkerbouw in Fijnaart
Extra kosten
Jan Staal zette op de studiedag op
een rij wat een akkerbouwer aan in
vesteringen kwijt is als hij besluit
om 10 ha pootaardappelen te gaan
telen. Hij komt dan te staan voor de
volgende investeringen: Voorkiem-
materiaal voor 25-35 ton, Zi poot-
machine met rijenspuit, Zi
loofklapper met rijenspuit, sorteer-
apparatuur, een sorteerruimte van
120-180 m2, een opslagcapaciteit
voor 330-550 ton en een mechani
sche koeling.
Alles nieuw kost dit al gauw
f 640.000,—: Wanneer alles twee
dehands wordt gekocht, dan moet
altijd nog gerekend worden op een
investering van minimaal
f 250.000,-. Wel is tot 15-20%
subsidie mogelijk in het kader van
de complementaire regeling. Met
deze investeringen ben je met de
pootaardappelteelt nog lang niet
klaar. Pootaardappelteelt kost extra
werk aan het voorkiemen van het
pootgoed, aan selekteren en aan
sorteren. 10 ha pootgoed kost on
geveer 700 uur extra per jaar.
"Natuurlijk kun je bepaalde aktivi-
teiten bij of door derden laten doen,
maar dan gaat de winst ook naar
derden", zegt Jan Staal. Hij ging tij
dens de studiedag nader in op de
saldi van zowel één ha konsumptie-
aardappelteelt als van één ha poot
aardappelteelt. Het Bintje gaf als
konsumptie-aardappel aan op
brengsten minus pootgoed, be
mesting, onkruidbestrijding,
gewasbescherming, loonwerk, enz.
een saldo van f 5.320,-- te zien.
Het Bintje als pootaardappel uit-
Aardappelen, een vast bestanddeel van elke warme maaltijd.
De provincie Zeeland wil het projekt
Zeeuwse Vlegel ook in 1992 en
1993 financieel steunen. Voor de
teelt en afzet van milieuvriendelijke
en bakwaardige tarwe van Zeeuwse
bodem heeft de provincie dit jaar
een bedrag van f 112.000,— over
en volgend jaar nog eens
f 46.000,—. Het subsidieverzoek
van de Stichting Zeeuwse Vlegel
wordt hiermee gehonoreerd.
Vorig seizoen werd 25 ha tarwe
voor de Zeeuwse Vlegel geteeld.
Het areaal zal dit jaar ongeveer 150
ha bedragen en het volgend seizoen
zelfs uitbreiden tot 225 ha. Is het
brood nu nog alleen in Zeeland te
koop (30 winkels), dit jaar wil men
de Zeeuwse Vlegel ook buiten de
provinciegrenzen aan de man gaan
brengen.
Rendabel
Het experiment slaat zo goed aan,
dat een ekonomisch rendabele on
derneming in zicht komt. In 1994
verwacht de Stichting de organisa
tiekosten uit de winst te kunnen fi
nancieren. Tot die tijd moet er nog
intensieve promotie plaatsvinden en
is ook verder markt- en teeltonder-
zoek noodzakelijk. De kosten hier
van bedragen in 1992 f 371.000,—.
Naast de bijdrage van de provincie
Zeeland rekent de Zeeuwse Vlegel
op een subsidie van het rijk van
f 85.000,—. Het restant
f 156.500,— komt voor rekening
van het bedrijfsleven.
Gedeputeerde Staten van Zeeland
steunen het projekt, omdat het een
welkome versterking van de akker
bouw in Zeeland betekent. Ook de
milieuvriendelijke opzet spreekt het
college aan, evenals het feit dat het
hier gaat om een specifiek Zeeuws
produkt, dat wellicht landelijk kan
worden afgezet. De provinciale bij
drage komt uit het sociaal-
ekonomisch ontwikkelingsfonds.
Voor 1992 wordt bovendien een bij
drage van f 17.500,— uit het mi
lieufonds gereserveerd.
groeiteelt, resulteerde in een saldo
van f 4.723,-. Het Bintje als poot-
aardappel op adviesdatum geteeld
gaf een saldo te zien van
f 5.503,—. Om als pootgoedteler
van het ras Bintje een vergelijkbaar
saldo te realiseren als de
konsumptie-aardappelteler van Bint
je, moet de bruto opbrengst mini
maal f 15.500,— per ha bedragen.
Veelzijdig belicht
Tijdens de akkerbouwstudiedag in
Fijnaart werd de aardappelteelt veel
zijdig belicht. Naast de ekonomi-
sche aspekten door Jan Staal,
gingen Hendrik-Jan Koetsier van het
Team Akkerbouw Westmaas van de
DLV en ir. C. van Loon, wetenschap
pelijk onderzoeker bij het PAGV te
Lelystad, nader in op diverse teelt-
aspekten.
Na de middagpauze kwam de afzet
van zowel pootgoed als konsump-
tieaardappelen aan de orde. Vanuit
het bedrijfsleven gaven hierop ing.
J. Muijsers van C. Meijer BV en A.
de Kok van McCain Potatoes hun
mening. Een konklusie kan zijn, dat
uitbreiding van de exportmarkt toch
vooral gezocht moet worden dicht
bij huis, dus eerder in Europa dan in
Amerika of Azië en eerder in West-
dan in Oost-Europa. Cor Rops
De Zuidwestelijke D.L.V.-teams Ak
kerbouw (Goes en Westmaas) heb
ben een brochure samengesteld
over de teelt van pootaardappelen.
Hierin zijn de teeltgegevens over
zichtelijk op papier gezet. De bro
chure kan telefonisch worden
besteld bij de teamkantoren. Voor
Zeeland bij D.L.V.-team Goes, tele
foon 01100-33711; voor Zuid-
Holland en West-Brabant bij D.L.V.-
team Westmaas, telefoon
01864-3011. De kosten voor deze
brochure bedragen f 10,— (inklusief
verzendkosten).
Het takenpakket van het Produkt
schap voor Landbouwzaaizaden
(LZZ) wordt met ingang van 1 ja
nuari 1993 overgedragen aan het
eveneens tot de Akkerbouw-
produktschappen behorende Pro
duktschap voor Granen, Zaden en
Peulvruchten (GZP). Het bestuur
van het schap heeft hiervoor geko
zen in verband met de zich sterk
wijzigende situatie binnen de sek
tor. Het Produktschap voor Land
bouwzaaizaden behartigde 37 jaar
lang de belangen van de sektor.
De beslissing van het bestuur volgt
op een diskussie over de toekomst
van het schap in het voorjaar. De
vertegenwoordigers van de drie
CLO's spraken hun voorkeur uit
voor het voortbestaan van een ei
gen Produktschap voor Landbouw
zaaizaden, zij het in afgeslankte
vorm. De sektor landbouwzaaiza
den zal in het bestuur GZP door één
of twee bestuursleden worden ver
tegenwoordigd.
Bejo Zaden en De Groot en Slot
hebben een nieuwe uienfolder uit
gegeven. De folder dient als leidraad
voor de rassenkeuze. De kenmerken
van diverse rassen zaai- en plantui-
en komen in de fraai geïllustreerde
folder uitvoerig aan de orde.
In de stand op de Aardappel BV op de show van Cebeco in Goes
konden de bezoekers Agria-frites inclusief verpakking proeven.
Op de landbouwmechanisatieshow
van Cebeco-Mechanisatie B.V., die
gehouden is op 18, 19, 20 en 21 de
cember in Goes, was ook de Aard
appel B.V. aanwezig om haar
aktiviteiten op velerlei gebied te to
nen. De aandacht ging vooral uit
naar de Agria. Dit A.M.-ras staat qua
areaal nu op de tweede plaats in
Nederland na Bintje.
Dat de Agria niet onderdoet voor
Bintje als het gaat om frites-
kwaliteit konden de bezoekers zelf
vaststellen. In samenwerking met
Aviko werd er Agria-frites gebakken
en uitgereikt in eetbare friteszakjes.
Het eetbare zakje is een produkt Van
Aviko en gemaakt van aardappelen.
De stap naar deze nieuwe vorm van
verpakking bleek toch voor velen te
groot te zijn. Een aantal bezoekers
gooiden gewoontegetrouw het bak
je direkt in de afvalbak. Anderen na
men aarzelend een hap om te
konstateren dat het materiaal vrij
neutraal tot licht gekruid van smaak
is.
De Praktijkschool Schoondijke heeft
de deelname aan haar kursuspro-
gramma in het seizoen 1990-1991
opnieuw zien teruglopen. De Prak
tijkschool drukt de deelname uit in
het aantal kursistweken. In het vori
ge seizoen werden in totaal 3.949
kursistweken genoteerd. Dat zijn er
bijna 200 minder dan in het seizoen
1989-1990.
In het jaarverslag schrijft de Praktijk
school dat de daling wordt veroor
zaakt door de verdergaande
terugloop bij het agrarisch onder
wijs. In het seizoen 1989-1990 was
de teruggang overigens veel groter.
Toen zakte het aantal kursistweken
van ruim 4.600 naar 4.130. Een van
de oorzaken was dat veel Belgische
deelnemers vanwege de hoge kur-
susgelden afhaakten.
De Praktijkschool Emmeloord, waar
mee Schoondijke met ingang van
het huidige seizoen fuseerde, wist
de deelname aan het kursuswerk in
het vorige seizoen op peil te hou
den. Deze school boekte 3.632 kur
sistweken tegen 3.610 het
voorafgaande seizoen. Opmerkelijk
wordt het op gelijke hoogte blijven
genoemd van het aantal kursistwe
ken vanuit het Middelbaar Agrarisch
Onderwijs. Overigens verwacht Em
meloord in de komende jaren een
afname van het aantal deelnemers.
Op vrijdag 17 januari organiseert
D.L.V.-team vollegrondsgroenteteelt
Westmaas in samenwerking met de
Praktijkschool Schoondijke een
praktijkdag planten. In de overdekte
hallen van Praktijkschool Schoondij
ke zijn op die dag een aantal plant-
machines bijeengebracht. Deze
accommodatie biedt de mogelijk
heid om in de winter te werken op
goed bewerkbare grond.
Het gaat om plantmachines voor
kluitplanten en voor perspotplanten.
Het doel van deze praktijkdag plan
ten is de bezoeker een overzicht te
presenteren van de in de praktijk
werkende machines en de laatste
vernieuwingen daaraan. Dit ter on
dersteuning van de keuze voor een
bepaald type machine. De organisa
tie wil de bezoekers de gelegenheid
bieden om zelf op de machines
plaats te nemen en ermee te wer
ken. Zo kunnen ze zelf ervaren wat
de voor- en nadelen van een be
paald type machine zijn.
De volgende machines zullen defini
tief op deze dag beschikbaar zijn:
- machines voor kluitplanten:
Accord-Exact, Lauwers Planter, Ot-
ma TRU, Perdu halfautomatische
kluitplanter, Plantmaster en Tex;
- machines voor perspotplanten:
Basrijs, Perdu-matic (nieuw!) en
Regero.
Tijdens^ het werken met de machi
nes zal een bedrijfsdeskundige van
de D.L.V. achtergrondinformatie ge
ven. Verder zal er een boekje ver
krijgbaar zijn met daarin op
overzichtelijke wijze de belangrijkste
kenmerken van de gepresenteerde
machines.
De dag is in tweeën gesplitst. Gedu
rende de ochtend wordt hetzelfde
programma afgewerkt als geduren
de de middag. Het ochtendprogram
ma begint om 9.00 uur en eindigt
om 12.00 uur. Het middagprogram
ma start om 13.30 uur en eindigt
om 16.00 uur. Uit kontakten met di
verse N.T.S.-groepen blijkt dat er
veel mensen de Praktijkdag 's mid
dags willen bezoeken. Dit in ver
band met een ochtendexkursie
elders. We raden daarom de overige
bezoekers aan 's morgens te ko
men. Het adres van de Praktijk
school is: Prinses Beatrixstraat 66
te Schoondijke.
