GS willen Zaamslag en Reuzenhoek
op voorbereidingsschema 1992
Landbouw moet grond afstaan
voor natuurherstel in Brabant
Steeds meer Brabantse boeren
gaan over tot glastuinbouw
Grondgebruik
Twijfels over aanleg logistiek
centrum bij Ossendrecht
Brabantse Milieu Federatie:
Oorzaak van weinig
beheersovereenkomsten
Boeren hebben land
nodig voor mest
Aantal kassen neemt snel toe
Landschapsplan
10
Volgens Gedeputeerde Staten van
Zeeland moeten de ruilverkavelin
gen met administratief karakter
Zaamslag en Reuzenhoek aan het
voorbereidingsschema landinrich
ting 1992 worden toegevoegd. GS
verzoeken de staatssekretaris van
Landbouw, Natuurbeheer en Visse
rij, die aangekondigd heeft in 1992
geen nieuwe projekten aan het
voorbereidingsschema te willen
toevoegen, de staten van Zeeland
toe te staan deze twee projekten
voor te stellen.
Volgens de stichting Natuur en
Landschap in de provincie Noord-
Brabant zijn de mestoverschotten in
deze provincie er de oorzaak van
dat er relatief weinig beheersove
reenkomsten worden afgesloten.
De boeren hebben al hun land im
mers nodig voor het uitrijden van
mest.
Tot nu toe zijn er zo'n 174 overeen
komsten afgesloten met een opper
vlakte van 131 hectaren. In het
kader van de 'berg boeren regeling'
zijn dat er nog eens 107, met een
omvang van 367 ha.
Gedeputeerde Staten van Brabant
vinden dat boeren een belangrijke
bijdrage kunnen leveren aan in
standhouding en beheer van de
ecologische hoofdstructuur. In het
ontwerp-natuurbeleidsplan van de
provincie wordt daar speciaal aan
dacht aan geschonken. Boeren
moeten dan wel eerst een beheer
sovereenkomst afsluiten.
Provinciale Staten doen - elk voor
hun provincie - jaarlijks voorstellen
aan het ministerie van LNV ten be
hoeve van de vaststelling van het
voorbereidingsschema. Voorstellen
ten behoeve van het voorberei
dingsschema 1992 moeten voor 1
maart a.s. zijn ingediend. De minis
ter stelt het voorbereidingsschema
uiteindelijk vast op voordracht van
de Centrale Landinrichtingscommis
sie (CLC).
GS van Zeeland menen dat er ge
zien het grote aantal ruilverkavelin
gen met administratief karakter in
Zeeland sprake is van een bijzonde
re situatie. Daarom zouden de ruil
verkavelingen met administratief
karakter Zaamslag en Reuzenhoek
aan het voorbereidingsschema
1992 moeten worden toegevoegd.
Een van de argumenten van GS is
dat de staatssekretaris vooral om
budgettaire redenen wil afzien van
nieuwe projekten. Voor ruilverkave
lingen met administratief karakter,
waarbij toch sprake is van een laag
investeringsniveau, is het volgens
GS redelijk om een uitzondering te
maken.
GS schrijven in hun brief aan de
staatssekretaris dat de 'voorberei
dingsstop' voor Zeeland wel op een
zeer ongelukkig moment komt. Het
is van eminent belang dat aan el
kaar grenzende administratieve ruil
verkavelingen niet te lang na elkaar
uitgevoerd worden, om de mogelijk
heden van uitruilen over de blok
grens te kunnen benutten. Door
middel van plaatsing van de gebie
den Zaamslag (2.075 ha) en het
aangrenzende Reuzenhoek (2.145
ha) op het voorbereidingsschema
1992 is het volgens GS mogelijk tot
een afronding te komen van het ge
bied midden-oost Zeeuws-
Vlaanderen, wat betreft het in voor
bereiding nemen van ruilverkavelin
gen met administratief karakter.
In februari vorig jaar besloten de
staten van Zeeland voor toevoeging
aan het voorbereidingsschema voor
te stellen de herinrichting kust West
Zeeuws-Vlaanderen, de ruilverkave
ling Inkel en de ruilverkavelingen
met administratief karakter Ponte,
Zaamslag en Reuzenhoek (in volgor
de van urgentie). Er werd (weder
om) ingestemd met het door de
Brabantse staten in te dienen voor
stel voor plaatsing van het gebied
Agger (grensgebied Noord-
Brabant/Zeeland) op het voorberei
dingsschema. Alleen ten aanzien
van de gebieden kust West
Zeeuws-Vlaanderen en Ponte werd
het voorstel gehonoreerd.
Volgens de Brabantse Milieufederatie krijgen natuur- en landschap te
weinig aandacht in gebieden met hoofdfunctie landbouw.
De Brabantse Milieufederatie (BMF)
is evenals de georganiseerde land
en tuinbouw ontevreden over het
ontwerp-streekplan van de provin
cie Noord-Brabant. Natuur en land
schap en kuituurhistorie krijgen
volgens de BMF te weinig aandacht
in gebieden met de hoofdfunktie
landbouw. Het ontwikkelen van een
Ekologische Hoofdstruktuur (EHS)
beoordeelt de milieufederatie als
een stap in de richting van het
noodzakelijk herstel van natuur en
landschap in Brabant.
Gebieden met de hoofdfunktie land
bouw zijn vooral te vinden in het
oosten van de provincie (intensieve
veehouderij) en in het westen (ak
kerbouw). De Milieufederatie is
bang dat juist daar op lokaal niveau
de natuur- en landschapswaarden
Op zoek naar alternatieven wijken
steeds meer Westbrabantse akker
bouwers en Oostbrabantse veehou
ders uit naar de glastuinbouw. Ook
de provinciale planologischë kom
missie heeft al gekonstateerd dat
het aantal kassen snel toeneemt.
In het ontwerp-streekplan van
Noord-Brabant, dat tot 23 decem
ber ter visie ligt, geven Gedeputeer
de Staten aan dat zij de
landschappelijk waardevolle gebie
den zoveel mogelijk glasvrij willen
houden. Nieuwe glastuinbouwbe
drijven worden alleen toegelaten in
speciaal aangeduide gebieden, en
dan ook nog voornamelijk projekt-
matig geconcentreerd. Op die ma
nier probeert de provincie de
glastuinbouw ruimtelijk in de hand
te krijgen.
'Ook uit de omzetstijgingen van de
veilingen in Breda en Veldhoven
blijkt dat steeds meer boeren heil
zien in het telen van groenten onder
glas. Bijkomend voordeel is dat de
exportpositie van Nederland op de
Europese markt sterk is; de Zuideu-
ropese landen vormen een snel
groeiende markt en ook Polen voert
al komkommers, tomaten, paprika's
en aubergines uit Nederland aan.
Het oog is nu gericht op de landen
in de voormalige Sovjet-Unie.
Plukmadesepolder
Een goed voorbeeld van een gebied
waar het kassenareaal projektmatig
wordt uitgebreid, is de Plukmadese
polder in Made. Daar zijn tientallen
telers neergestreken die in het
Westland knel waren komen te zit-
ln aanbouw zijnd kassencomplex.
ten. Ook in de Peel (rond Deurne) is
een grote concentratie glastuin
bouw ontstaan, net als zuidelijk van
Asten en in het gebied tussen So
meren en Someren-Heide. Al deze
lokaties liggen overigens minimaal
twee kilometer van het natuurge
bied De Groote Peel. GS streven hier
naar een concentratie oostelijk van
Deurne-Zeilberg.
In West- en Midden-Brabant heeft
een door de RBT-veiling gevormde
werkgroep glastuinbouw een rap
port op tafel gelegd, waarin de
meest geschikte lokaties worden
aangegeven. Van de zes voorgestel
de lokaties met een gezamenlijke
omvang van bijna 700 hektare lig-
worden opgeofferd aan de ekonomi-
sche belangen van de landbouw. De
BMF dringt er dan ook op aan, dat
er per agrarisch bedrijf 15% van het
oppervlak bestemd moet zijn voor
natuur en landschap.
Het voornemen van de provincie om
uitbreiding en nieuwvestiging van
veehouderijen tegen te gaan, kan de
BMF ondersteunen. Het beleid om
nu te kiezen voor een intensivering
en uitbreiding van de champignon
teelt en de glastuinbouw baart de
BMF daarentegen grote zorgen.
"Dat zal, naast een landschappelij
ke verstoring, ook grote milieupro
blemen in de toekomst met zich
meebrengen. Glastuinbouw gaat
immers gepaard met een groot
energieverbruik en met grote hoe
veelheden bestrijdingsmiddelen,
kunstmest, afval en verstoring door
nachtverlichting. Bij de champig
nonteelt komt veel ammoniak vrij
vanuit de kweekcellen en de aanver
wante compostbedrijven, terwijl er
veel bestrijdingsmiddelen worden
gebruikt", aldus de Brabantse Mi
lieufederatie in haar bezwaarschrift.
Duurzame landbouw
De BMF vindt dat de landbouw in
Brabant op termijn een duurzame
landbouw moet zijn, gebaseerd op
milieuvriendelijke uitgangspunten.
Het ontwikkelen van een Ekologi
sche Hoofdstruktuur is daarbij een
"absolute noodzaak en een mini
mum voorwaarde". Om de ontwik
keling van die EHS 'offensief' aan te
pakken, introduceert de BMF een
nieuw instrument: de instelling van
een grondbank onder verantwoor
delijkheid van het Bureau Beheer
Landbouwgronden. Zo'n grondbank
moet de mogelijkheid hebben om
op grond van een algemene aan-
kooptitel gronden binnen en buiten
de EHS aan te kopen.
Het realiseren van de Ekologische
Hoofdstruktuur kan met behulp van
een grondbank worden vergemak
kelijkt, omdat er zo mogelijkheden
liggen voor uitruil van land
bouwgrond.
De Gewestelijke Raad Zeeland heeft
zijn waardering uitgesproken over
het Landschapsbeleidsplan van de
gemeente Wissenkerke. Het plan
heeft voldoende realiteitswaarde
om te kunnen worden uitgevoerd.
De Raad heeft geen overwegende
bezwaren tegen het voornemen om
een aantal dijken opnieuw met bo
men te beplanten. Aanplant met
struweelbeplanting wordt echter
minder enthousiast ontvangen. Bij
dit voornemen dringt zich volgens
de Raad de vraag op of het onder
houd zodanig kan worden uitge
voerd dat overlast op de
aangrenzende akkers uitblijft.
gen er vijf in een straal van 20 kilo
meter rond de Bredase veiling en
één in Sprang-Capelle.
Aardgas
Milieutechnisch gezien is de
glastuinbouw niet zonder nadelige
bijgevolgen. Voor het verwarmen
van de kassen zijn grote hoeveelhe
den aardgas nodig. De kooldioxide
die hierbij vrij komt, werkt mee aan
het broeikaseffekt. Ook het gebruik
van grondwater, meststoffen en
bestrijdingsmiddelen staan op de
debetzijde. De felle nacht-verlichting
die tomaten en paprika's ook 's
nachts aan de groei houdt is even
eens een omstreden kwestie.
Er is goede hoop dat het Logistiek
Park Ossendrecht niet van de grond
komt. De plaatselijke afdeling van
de NCB en aktiegroep Hek van de
Dam zien via het streekplan moge
lijkheden om de provincie op andere
gedachten te brengen. Voor het ge
meentebestuur is LPO een parade
paardje geworden. Frappant is dat
de gemeente Ossendrecht, uit mi
lieuoogpunt, wel bezwaar maakt te
gen de aanleg van een logistiek park
in buurgemeente Zandvliet.
"Vorig jaar dachten we nog dat LPO
er, ondanks veel tegenwerking, toch
zou komen. Nu heb ik mijn twijfels.
Bij de provincie komt aanleg van in
dustriegebied in landelijk gebied
steeds gevoeliger te liggen. Het
streekplan heeft als uitgangspunt
dat industrie bij steden thuishoort,
en niet in landbouwstreken", zegt
NCB-voorzitter P. Jacobs.
Aktiegroep Hek van de Dam heeft
van het begin af de plannen ge
dwarsboomd en is van mening dat
zo'n centrum thuishoort in Roosen
daal. Daar ligt nog 50 ha industrie-
grond braak en er is een goede
infrastruktuur. Als LPO doorgaat
dan betekent dat werk voor 2500
mensen. In Woensdrecht en Ossen
drecht is hoegenaamd geen werk
loosheid. Er zijn 2000 woningen
nodig. Op dit moment valt het al
niet mee om werknemers van Fok
ker in de eigen gemeente van een
woning te voorzien. Op 14 januari
a.s. komt een provinciale kommissie
ter plaatse poolshoogte nemen. In
maart zal het definitieve besluit val
len. Binnen de gemeenteraad van
Ossendrecht moet nog beslist wor
den over de financiële haalbaarheid
van het plan. De gemeente heeft er
al 1,5 miljoen gulden in gestopt.
Ondanks geruchten dat er inmiddels
al 8 ha zou zijn aangekocht ver
wachten Hek van de Dam en de ge
organiseerde landbouw dat de
nieuwe Zuidpolder voor de land
bouw behouden blijft. Steeds meer
mensen gaan inzien dat behoud van
een groene buffer tussen de in
dustrieterreinen rond Antwerpen en
Bergen op Zoom belangrijker is dan
de aanleg van Logistiek Park Ossen
drecht.
