Vanaf de dijk gezien
Herfst alleen
meteorologisch begonnen
Onduidelijkheid over direkt onderwerken
EG werkt zichzelf tegen
Landbouwschap wil aanvulling
op éénjarige braaklegregeling
Extreme droogte eist tol van gewassen te velde
VOOR ROOIEN
REGEN NODIG
Meteorologisch begint de herfst de
eerste september. Dit jaar kunnen
we ook in WEST ZUID-BEVELAND
niet instemmen met het lied "t Is
weer voorbij die mooie zomer', inte
gendeel, een ander Nederlands vers
is van toepassing, n.l. 'Zomer in
Zeeland'.
Voor agrarisch Zeeland betekent dit
dat vele werkzaamheden vlot verlo
pen. Het betekent eveneens dat ve
ie gewassen gebrek aan vocht
hebben. Hoewel verschillende fruit
telers de mogelijkheid reeds heb
ben, al dan niet uit hun eigen bron,
water bij hun dorstige bomen te
brengen, wachten toch nog velen
ongeduldig op de levering van zoet
bevloeiingswater. Wat de mogelijk
heid tot beregenen van akkers en
weilanden betreft, is dat voor weini
gen in onze zoute provincie moge
lijk. Elders in Nederland kent men
ook problemen met verzilting en
verdroging door de extreem lage
waterstand van onze rivieren. Of ge
deelde smart, halve smart is wagen
we in dit geval te betwijfelen.
Door het fraaie weer en de hoge
temperaturen zien we vele percelen
aardappelen vroeg afsterven. Hoe
wel dit niet betekent dat de op
brengst tegen zal vallen, is het niet
te verwachten dat ze erg hoog zal
zijn. Daartegenover zien we de per
celen snijmais, dankzij de hoge tem
peratuur, toch weer meer beloven
dan een paar maanden geleden.
Graantelers zullen wat betreft de
keuze van wintertarwe binnen enke
le weken moeten beslissen, met
wat betere prijs of veel kilogram
men, misschien, met wat lagere
prijs. Een sommetje dat ieder voor
zichzelf mag maken. Over twee
maanden weten we waarvoor we
gekozen hebben.
Waar nog niet voor gekozen is, is
één boerenbelangenorganisatie. In
de praktijk blijkt het tot heden niet
mogelijk een ieder die hierbij betrok
ken is datgene te doen toekomen
waarop men meent recht te heb
ben. leder dus voor zich, hetgeen
voor onze regering voordeliger en
makkelijker is dan één groen Front.
Ook in WALCHEREN wijst de kalen
der alweer september aan en het is
nog steeds erg droog. Vanaf half juli
is er tot nu toe weinig neerslag ge
vallen. Dit heeft tijdens de graan
oogst prima gewerkt maar toch
komt er nu ook ongemak en schade
aan het licht als gevolg van de lang
durige droogte. Nu is te droog nooit
zo erg als te nat, maar toch, de in
gezaaide groenbemesters liggen zo
wat allemaal droog waardoor de
kans op een optimaal gewas met de
dag afneemt.
De in juli uitgesproken verwachting
van een grote aardappel- en uien-
opbrengst per ha is door de droge
augustusmaand niet bewaarheid.
De prijs zal het goed moeten ma
ken; maar deze reageert momenteel
nog aarzelend door het grotere are
aal ten opzichte van vorig jaar. Het
vlas wat op de grond ligt wacht op
regen om te roten. Aardappelrooien,
tenzij voor direkte verwerking, is
door de harde besluiten bijna niet
mogelijk en ook de meeste bieten
percelen gaan achteruit in kleur en
blijven achter in groei. Voor de telers
Veel aardappelpercelen zijn al
aan het afsterven en er wordt
een begin gemaakt met het
doodspuiten. Om de fbewaar-
jaardappelen goed en zonder be
schadigingen te kunnen rooien is
eerst een flinke bui regen nodig.
Door de droogte blijft de op
brengst achter bij de voorspellin
gen in juii.
Zoals wellicht overal elders in onze
provincie slaat ook op THOLEN en
ST. PHILIPSLAND de enorme droog
te toe. Aardappelgewassen zien er
met de dag verlepter uit en zijn heel
dikwijls al een eind afgestorven. Bo
vendien is de groei er volledig uit.
Het tijdstip van doodspuiten is aan
gebroken, maar velen zijn bang om
de spuit te pakken. Zeker met Reg-
lone is het nu onverantwoord om
dood te spuiten. Purivel is thans het
aangewezen middel, maar het kost
wel extra geld. Een lekker buitje re
gen zou zeer welkom zijn eigenlijk
voor alle te velde staande gewassen
alsmede in de gezaaide grassen en
de groenbemesters.
De uien liggen gestreken en ook hier
is de groei er volledig uit. Als het
gaat is rooien thans de beste me
thode om een goed product binnen
te krijgen, maar zonder kluiten zal
het meestal moeilijk gaan. Wij zijn
verder bang voor beschadiging van
het produkt. De opbrengst zal door
gaans matig zijn. Ook de bietenper
celen hebben het hier en daar te
kwaad met warmte en droogta Vol
gens IRS-gegevens wordt thans een
opbrengst verwacht van 55 ton per
ha. Het IRS beschikt over meer ge
gevens dan wij, maar als dit weerty
pe nog even aanhoudt dan denken
wij dat het totale campagne
gemiddelde toch moeite zal hebben
om de 55 ton te halen.
De knolselderij heeft doorgaans
weinig blad en in een aantal perce
len zien we nogal wat gele bladeren
voorkomen. Zelfs de veelvuldig op
Tholen en St. Philipsland geteelde
witlof lijdt onder de droogte, getuige
de slapliggende bladeren en dat nog
wel in een gewas dat doorgaans
niet erg droogtegevoelig is.
Het is goed weer voor droge-
grondbewerking en om grondverbe-
terende werkmethoden. Zeker om
die percelen waar de drainage ver
nieuwd moet worden is het nu de
tijd om deze werkzaamheden uit te
voeren. Op vele percelen is de drai
nage die tijdens de vorige verkave
ling is gelegd thans een heel eind op
z'n retour, zodat vervanging zeker
overwogen moet worden.
Tot slot van onze bijdrage willen we
nog vermelden dat de geur in de
polders in ons gebied niet erg wel
riekend is. Aangevoerde kippemest
en varkensdrijfmest zijn daar debet
aan. Vele burgers klagen daarover.
Wij hebben daar best begrip voor,
maar wij hebben eigenlijk nauwe
lijks een andere kans dan nu deze
mestsoorten uit te rijden. Het is ver
plicht om ze zo mogelijk direct on
der te werken, maar op grasland is
dat nog niet nodig. Wij hebben op
de demonstratie met mestinjecteurs
in Willemstad gezien dat goede en
perspectief biedende werktuigen
voor emissie-arme mesttoediening
worden ontwikkeld.
Ook in MIDDEN EN OOST
BRABANT zijn de LEI-berekeningen
niet ongemerkt voorbij gegaan.
Juist in onze regio is het gezinsbe
drijf het meest voorkomende be-
drijfstype. Wanneer de plannen van
McSharry dus doorgaan zoals het
LEI ze heeft berekend, dan betekent
dat het einde van vele kleinere ge
zinsbedrijfjes. Dit werkt dus precies
tegenovergesteld van hetgeen
McSharry juist wil.
De bedoeling van de EG is namelijk
geweest om juist die bedrijven te la
ten bestaan die relatief goedkoop
produceren. Tevens wil men op lan
gere termijn gelijkheid in de gehele
EG wat betreft sociale en financiële
voorzieningen. Maar zo als het er nu
naar uit ziet zullen zelfs binnen Ne
derland in de agrarische sektor ver
schillen per regio gaan plaatsvinden.
Dit is een ongezonde en verwerpelij
ke gedachte. We zullen juist moeten
trachten Nederland in zijn geheel
overeind te houden zodat we een
drachtig te werk kunnen gaan.
Het aantal bedrijven met als hoofd
beroep agrariër is toch alweer ge
zakt. Dit zal als het doorgaat op de
manier van nu zelfs sneller verlopen
dan verwacht wordt. Het laatste
half jaar is het aantal bedrijfsoverna
mes namelijk zorgwekkend gedaald.
De hoge rentestand, de grondprijzen
zijn hier vooral debet aan. Daarnaast
is de toekomst zo onzeker gewor
den dat velen zich verscheidene ma
len achter de oren krabben alvorens
te beslissen. De mogelijkheden voor
eventuele uitbreidingsplannen zijn
bij de wet vrij goed afgeschermd.
Ook de oplossing voor een even
tueel mestoverschot zijn een heet
hangijzer. Wat is de eindnorm voor
fosfaatbemesting en wanneer gaat
deze in bedrijf. Hoeveel ammoniak-
uitstoot komt er uit de stallen en
wat mag er dadelijk nog uitgestoten
worden. Alles kost geld, dat weet
iedereen, maar hoeveel, en waar
moet het vandaan komen. Ja, dat
weet niemand.
Wat dit betreft zou het LEI wel eens
berekeningen mogen maken in hoe
verre men nog in staat is om te den
ken aan bedrijfsovername, ook met
name binnen de gezinsbedrijven.
van bruine bonen is het goed weer,
hetzij om te ruiteren of uit het zwad
te dorsen.
Op sommige percelen gaat schoffe
len moeilijk of helemaal niet. De
grond is te hard. Grondsoort, voor
vrucht en al of niet mechanisch ge
wied deze zomer zijn factoren die
een rol spelen. Het stro is van het
land verkocht of ingeschuurd in af
wachting van een betere prijs deze
winter. Er is dit jaar weinig verhak-
seld. Opvallend is dit jaar de toena
me van het gebruik van de
grootpakpers.
Ook in de veehouderij zijn de gevol
gen van de droogte merkbaar. Het
grasland ziet er dor uit en bijvoeren
is noodzakelijk om de koeien aan de
melk te houden. De snijmais is met
het warme weer nog aardig bijge
trokken en afgezien van een aantal
uitzonderingen zullen veel percelen
nog een normale of bijna normale
opbrengst geven.
Per 1 september is de mestwetge
ving verder aangescherpt o.a. door
een direkte onderwerk verplichting
bij vloeibare mestaanwending op
bouwland. De praktijk of eventuele
proefprocessen, zullen uit moeten
wijzen wat hieronder precies wordt
verstaan. Is dit een bewerking met
een cultivator of een stoppelploeg
of speciaal voor dit doel geconsta
teerde werktuigen? Wat moeten we
verstaan onder 'direkt'. Mag men
eerst een paar tanken drijfmest uit
rijden en direkt inwerken of stuurt
men er op aan dat mestuitrijden op
bouwland uiteindelijk ook met spe
ciale apparatuur door loonwerkers
zal moeten gebeuren; met alle
kosten van dien? De acceptatie van
deze regelgeving door de praktijk zal
o.a. afhangen van de manier van
controleren en of deze controle ge
beurt naar de geest of naar de letter
van de wet.
Datzelfde geldt voor het zjg. totale
stookverbod van één van onze Wal-
cherse gemeenten. Wanneer er
geen 'landbouw.eigen' afval mag
worden verbrand zoals slootmaaisel
en snoeihout terwille van het milieu
en in het Sloegebied roken de
schoorstenen van de industrie een
heel jaar rond, mag men niet ver
wachten dat voor dit soort maatre
gelen in de landbouw een
maatschappelijk draagvlak is te vin
den. Als men consequent is zou
men ook alle kampvuren, barbecues
en open haarden in Middelburg
moeten verbieden. Het lijkt erop dat
iedereen een oplossing zoekt voor
het milieu, behalve bij zichzelf.
Het LEI heeft de landbouw deze
week ook geen dienst bewezen
door de manier waarop de definitie
ve cijfers over 1990 naar buiten zijn
gebracht. Je kunt niet zeggen dat er
onwaarheden in staan, maar het
hanteren van diverse begrippen en
getallen door elkaar, werkt verwar
rend en heeft vooral bij menig akker
bouwer terecht boosheid en
ergernis opgeroepen. Dit geldt ook
voor het doorrekenen aan het LEI
van de gevolgen voor het plan
McSharry. Door met cijfers te goo
chelen en met gemiddelden te wer
ken kun je uiteindelijk bijna alles
bewijzen!
Het Landbouwschap heeft minister
Bukman gevraagd om graantelers
die een deel van hun land één jaar
braak laten liggen in aanmerking te
laten komen voor een nationale aan
vulling van 600 gulden per hectare.
De totale vergoeding komt dan iets
hoger uit dan de 1500 gulden per
hectare die geldt voor de al be
staande meerjarige braakregeling.
De gevraagde 600 gulden komt bo
venop de EG-premie van 652 gul
den en de teruggave van de
medeverantwoordelijkheidsheffing.
Het Landbouwschap heeft bere
kend dat een nationale aanvulling
nodig is om voor de eenjarige braak
regeling voldoende aanmeldingen
te krijgen. De eenjarige braakrege
ling komt naast de al bestaande
meerjarige regeling.
Vergroting van het areaal braakland
is volgens het Landbouwschap
hoognodig. De gevraagde aanvul
ling moet volgens het schap worden
betaald uit de akkerbouwgelden.
Ook vanaf de dijk is het nazo
mer. Rijp donker groen dat op
veel plaatsen over gaat in geel en
bruin. De droogte die nu ai we
ken aanhoudt werkt mee aan de
kleuren van goud en roestig
bruin. Bladeren verlaten de tak
ken in vervroegd stadium van
sommige bomen. De bomen zien
geen kans meer om voldoende
voedsel voor de bladeren te leve
ren. Dus wordt de sapstroom
onderbroken en laten de blade
ren het moede hoofd hangen en
dwarrelen bij de eerste de beste
windstoot naar beneden. Draai
en in kringetjes rond huis en hof
om in een vanghoek te be
landen.
Snel gaat het rijpingsproces van
bloemen en planten. En dat is te
merken want veel pluizen vlie
gen door de lucht. Bij deze za
nden, want dat zijn het toch, zit
ook veel diste/pluis. Rondom on
ze polders liggen uitgestrekte na
tuurgebieden. Daar tiert de distel
fleurig en welig. Een distelveror
dening is niet goed doorgedron
gen tot de beheerders van deze
gebieden en dan komt weer de
keerzijde van dit probleem. De
zaden zijn licht en met de wind
worden ze meegevoerd zich uit
zaaiend over velden en akkers.
Volgend jaar zullen ze welig uit
schieten en de boer zal chemi
sche middelen toe moeten
passen om dit onkruid, dat
moordend werk op z'n land, de
baas te blijven. De schuldvraag
van dit probleem wordt op de
boer z'n bord geschoven. Men
behoeft geen geleerde te zijn
wat de distels betreft, de echte
schuldenaar aan te wijzen. Eer
lijkheidshalve moet er bij ver
meld dat boeren ook de
distelverordening wel eens aan
hun laars lappen.
Naast dit pessimistisch geluid is
daar het lage septemberlicht dat
alles mooi maakt 's morgens
vroeg de herfstdraden en kunsti
ge spinnewebben. Daarnaast de
vele kleuren van brons, rood en
roze die de vruchten aan boom
en struik nu krijgen. Daarbij de
milde temperatuur die septem
ber dikwijls heeft. Het is een rijke
maand.
