Bezoeker Maleisië gefascineerd
door smeltkroes van kuituren
Studiereis zeven NAJK-ers naar Maleisië voor projekt 'Landbouw Wereldwijd' (I)
In juni zijn 7 personen namens het Nederlands Agrarisch Jon
geren Kontakt voor het projekt Landbouw Wereldwijd (LW) op
studiereis naar Maleisië geweest. Dit projekt kijkt naar de land
bouw in Nederland, de EG en de Derde Wereld. In welke situa
tie bevinden zich de boeren en boerinnen? Welke belangen zijn
in het spel en wie heeft de touwtjes in handen? Een verslag
van deze reis kunt u in de vorm van een vervolgverhaal lezen
de komende weken in dit blad. De eerste delen geven een to
taalbeeld van de reis (landbouw in Maleisië in het algemeen) en
het laatste gedeelte gaat geheel over substitutie, het thema
van LW in '91/'92. Substitutie is de (gedeeltelijke) vervanging
van produkten of grondstoffen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan
"nepkaas".
De groep bestond uit zeven personen, in het midden (met bril) Sandra
Kok uit Fijnaart, die verslag doet van de reis
Maleisië ligt vlak boven het Indonesische eiland Sumatra. In het noor
den grenst het aan Thailand.
13 Juni, eindelijk is het zover. Be
pakt en gezakt staan wij verwach
tingsvol op Schiphol. Nadat we
gefouilleerd zijn en onze handbaga
ge uitvoerig onderzocht is begint
onze reis met wachten: onze vlucht
naar Amman (Jordanië) vertrekt uit
eindelijk 3 uur later dan gepland.
Vanuit Amman is het nog ongeveer
10 uur vliegen naar Kuala Lumpur,
de hoofdstad van Maleisië. Gedu
rende de reis tijd genoeg dus om je
af te vragen wat de toekomst bren
gen zal en hoe we het uithouden in
de nietsontzienende hitte waarin we
ongetwijfeld terecht komen.
Geen armoede en honger
Maleisië (9x zo groot als Neder
land), een typisch voorbeeld van
een ontwikkelingsland dat relatief
rijk is, geen armoede of honger in
stuitende vorm kent en voortdurend
streeft naar een betere positie in de
wereld. Men vindt er uitgestrekte
tropische regenwouden (60% van
de totale oppervlakte), maar ook hy
permoderne steden zoals Kuala
Lumpur, Ipoh en Johor Bahru. Meer
nog dan door het overweldigende
natuurschoon raak je als bezoeker
gefascineerd door de smeltkroes
van de verschillende kuituren. De
bevolking bestaat uit Maleiers, Chi
nezen en Indiërs. Door het gehele
land staan boeddhistische tempels,
kathedralen en moskeeën naast el
kaar als gevolg van de verschillende
godsdiensten die de kuituren met
zich meebrengen.
Op 14 juni komen we na een lange
vermoeiende reis aan op het vlieg
veld van Kuala Lumpur (het is er 6
uur later dan in Nederland). Zodra
we buiten komen worden we over
vallen door de enorme hitte, zweten
dus. Zoals de bedoeling is worden
we opgehaald door iemand van de
"Workers Organisation of Malaysia"
(WOM). Karim, de voorzitter van de
ze organisatie gaat ons 2 weken
rondleiden en begeleiden. Een hob
belige reis in een veel te klein busje
brengt ons naar het kantoor van de
WOM in Kuala Lumpur. Hier krijgen
we uitleg over ons programma en
het hoe en wat van WOM. WOM
probeert arbeiders uit alle sektoren
te organiseren en te helpen bij het
verbeteren van hun levensstandaard
en "vechten" voor het recht op
werk en een goed salaris. WOM is 4
jaar geleden gestart, het werk staat
nog in de kinderschoenen. De orga
nisatie wordt niet gesteund door de
regering die haar eigen "vakbon
den" heeft voor de arbeiders, en
bestaat van kontributies en giften.
Een voorbeeld van een zaak die
WOM voor de rechtbank heeft ge
bracht is het feit dat arbeiders op de
theeplantages gedwongen worden
zelf machines aan te schaffen om
meer te kunnen oogsten voor hun
baas. Deze machines zijn erg duur
en de arbeiders kunnen ze dus niet
betalen van hun karige loontja Ze
worden dan "gewoon" ontslagen.
De grote plantage-eigenaren heb
ben alle macht in handen en de re
gering is op hun hand. Dit geldt ook
voor de andere plantages zoals oli^-
palm, rubber, cacao enzovoort.
Na deze kennismaking met WOM
zoeken we een hotel in de stad en
eten we voor het eerst bij een van
de vele "straatrestaurantjes" die
Maleisië rijk is, rijst natuurlijk. Het
ziet er allemaal niet zo smakelijk uit,
vlees en vis liggen reeds klaarge
maakt en ongekoeld op ons te
wachten. Desondanks smaakt het
prima, al rijst wel de vraag wanneer
je voor het eerst je diarreepillen zal
moeten gebruiken.
Bourgondische maaltijd
Op 16 juni bekijken we als echte
toeristen de stad Melaka. De zon
brandt vandaag echt ongenadig en
er is bijna geen schaduw. We wan
delen langs diverse gebouwen die
herinneren aan de koloniale tijd van
Melaka. Portugal, Nederland
(1641-1824) en Engeland zwaaiden
achtereenvolgens de scepter in Me
laka voordat Maleisië in 1957 onaf
hankelijk werd. Het sterkst is de
Engelse kuituur gebleven. Men rijdt
links en de schoolkinderen dragen
uniformen.
Vervolgens vertrekken we richting
Kuala Lumpur op weg naar een olie-
palmplantage van United Plantages,
een van de grootste plantage
organisaties van Maleisië. Voor
35% in Deense handen en 65%
van de aandelen is via de aandelen-
beurs in Maleisië verkocht met als
achterliggende gedachte dat er be
ter gewerkt wordt als Maleisische
personen de baas zijn. Eindelijk in
het pikdonker aangekomen worden
we hartelijk ontvangen door de ar
beiders. Er is op onze komst gere
kend, het eten staat klaar en tot
onze verbazing wordt het een Bour
gondische maaltijd, eten met de
handèn. Grote hilariteit dus.
Wie protesteert vliegt eruit
Na het eten volgt een diskussie met
de arbeiders tot diep in de nacht: De
plantage is 28.000 hektare groot, er
werken 5.000 mensen verdeeld
over 7 dorpjes, elk verantwoordelijk
voor een bepaald gedeelte. Een
6-daagse werkweek van 06.30 -
14.30 uur. Iedere morgen tijdens het
appel ontvangt een ieder zijn dag
taak. Er geldt een basisoon van
f 7,20/dag voor bijvoorbeeld chauf
feurs en onderhoudsarbeiders, maar
de meeste arbeiders werken op stuk
loon. Vrouwen verdienen voor het
zelfde werk evenveel als de
mannen, alleen doen zij wel het
minstbetaalde werk zoals onkruid
wieden, losse palmvruchten opra
pen enz. De lonen zijn al jaren het
zelfde maar de prijzen zijn wel
gestegen. Wie protesteert vliegt er
uit. Er zijn immers arbeiders genoeg,
anders worden ze wel illegaal uit
Bangladesh of Indonesië gehaald.
Deze illegale arbeiders verdienen na
tuurlijk nog minder en hebben hele
maal geen rechten want ze mogen
helemaal niet in Maleisië zijn.
Arbeidershuizen zijn eigendom van
de plantage-eigenaren, er wordt
geen huur betaald en ook de water
voorziening is gratis maar de stroom
wordt wel in rekening gebracht.
Boodschappen doen de arbeiders bij
de diverse plantagewinkeltjes die
onderling konkurreren. Als je be
denkt dat sommigen geboren wor
den op de palntage en er ook sterven
zonder ooit de plantage te hebben
verlaten krijg je een onaangenaam
gevoel. Natuurlijk hebben wehierwe-
leens over gelezen of gehoord maar
nu je oog in oog staat met die mensen
word je met je neus op de feiten ge
drukt en kan je de bladzij niet even
omslaan. Ik persoonlijk zal deze men
sen en hun levensomstandigheden
niet snel vergeten, het is wel ver van
m'n bed maar het raakt me diep zoals
die mensen met hele gezinnen, ook
de ouden van dagen in 1 huisje wo
nen en zich behelpen met allerlei pri
mitieve middelen.
Het huis waar wij te gast zijn is van
de plantagevoorzitter van de WOM.
Hij is er erg trots op dat hij door de
arbeiders is gekozen en vindt dat hij
als geen ander hun belangen kan
behartigen omdat hij zijn leven lang
al op de plantage werkt en al de
problemen zelf ondervonden heeft.
Hij overlegt met de vakbond van de
regering National Union of Plantation
Workerds over o.a. het loon en
scholing voor de kinderen maar uit
deze onderhandeling komt bijna
nooit iets voort. Via WOM proberen
ze dit nu aan te vechten. Na deze
diskussie gaan we naar "bed". We
slapen allemaal bij de voorzitter in
huis op de grond, verdeeld over de
woonkamer en een slaapkamertja
Ik word als vrouw bevoorrecht, ik
mag in het echtelijk bed slapen met
de vrouw van de voorzitter, we la
chen maar wat naar elkaar want we
kunnen geen stom woord met el
kaar wisselen, 's Morgens heel
vroeg worden we door de hitte heel
slaperig en zo stijf als een plank uit
ons "bed" gejaagd....
U kunt een volgende keer het twee
de deel van dit reisverslag lezen.
Heeft dit reisverslag uw interesse
gewektHet is de bedoeling dat ik
mijn kennis en informatie doorgeef
aan bijvoorbeeld Plattelandsjonge
renverenigingen, ZLM, Plattelands
vrouwen enz. Er kan een
programma met diaserie verzorgd
worden waarin ik uitgebreid kan
verhalen over deze boeiende reis.
Wilt u meer informatie, neem dan
kontakt op met Sandra Kok, tele
foonnummer 01686-2033.
Sandra Kok
Fietstaxi's in Kuala Lumpur.
