Uit de praktijk
Voorjaar 1991
De 'Maartse schraap' is aangebroken
Grondwaterstand geeft zorgen
Kleine uitbreiding areaal brouwgerst
Promotie vee-export
op de weg
Bekijk het eens
vanaf de fiets
Pacht is niet alleen maar voordelig
11
Door het prachtige voorjaarsweer
zijn veel bomen en struiken en bol
len in het LAND VAN ALTENA en
BIESBOSCH al tot vroege bloei ge
komen. Het zachte weer na een
vorstperiode heeft alles snel doen
uitbotten. Ons gebied met zijn vele
schakeringen is een lust voor ogen
om deze jaarlijks terugkerende ont
luiking van knoppen en bladeren te
zien. Ook de ontwikkeling van gras
en wintertarwe is ieder jaar een
stuk natuur dat weer heenwijst naar
groei en bloei en de toekomstige
oogst.
Dat is de cyclus zaaien, poten,
oogsten, maar wat daar tussen zit
kan voor vele vraagtekens zorgen.
De weersomstandigheden spelen
hierin vaak een grote rol. De struc
tuur van onze gronden is optimaal
te noemen en de weersberichten
zijn wel zodanig dat daarvan deze
week optimaal gebruik zal zijn ge
maakt om hakvruchten te poten en
te zaaien. Ook de knoppen van de
fruitbomen lopen flink uit. De fruit
telers die wat laat aan de snoei zijn
zullen nog in tijdnood komen om al
les klaar te hebben voor het bloei-
seizoen. Het is te hopen dat dit jaar
de vorstschade zal uitblijven wat
wel een inkomensderving geeft. De
prijzen van het bijna afgelopen jaar
zijn zeer goed, mede door de grote
export.
De financiële kant van onze agrari
sche wereld is niet zo rooskleurig.
De ene nota na de andere voor prij
zen en wetten komen over ons
heen. De EG-nota's en de landelijke
tendens van maatregelen en bezui
nigingen op velerlei gebied doen ons
terugkeren naar de harde werkelijk-
heid van dalende inkomsten en re
gelgeving die op korte termijn bijna
onaanvaardbaar is.
Veehouders melken maar door. De
verwachting is dat er dit melkjaar
een overschrijding zal plaats hebben
met een financieel plaatje achteraf,
want er zal wel afgerekend moeten
worden. De voorlopige prijzen van
de melk zijn behoorlijk lager dan
voorgaande jaren; de poeder- en bo
terberg zullen daar wel debet aan
zijn.
Ook de prijzen van het vee staan
onderzwaredruk. Dé vleeskalveren-
industrie werkt met zwaar verlies
dus lage prijzen van de Nuka's. Ook
het gebruiksvee zit deels in de ma
laise door te weinig vraag. Een licht
punt is dat de export van drachtige
vaarzen naar het Midden-Oosten op
gang begint te komen, bescheiden
maar het is toch een begin. Zo kan
er een groot verschil zijn in de we
reld: wij genieten van het voorjaar
en in het Midden-Oosten wordt de
natuur vernietigd door de grote olie-
branden. Hier wordt gekeken en on
derzoek gedaan naar kleine uitstoot
van gassen, welke hier bijna als een
natuurverschuiving wordt aange
merkt en ginds ziet de lucht zwart
van gassen en rook, welke zijn
weerga niet kent, dus ook met grote
gevolgen voor mens en milieu.
Over de LANGSTRAAT jaagt een
koude oostenwind. Het droge,
schrale weer dat vroeger in onze
streek de 'Maartse schraap' werd
genoemd is aangebroken. Ideale
omstandigheden om de voorjaars
werkzaamheden in de grond te kun
nen doen. De vorstperiode van
afgelopen winter, waarin weinig re
gen is gevallen, heeft voor een pri
ma struktuur gezorgd.
Eind van deze week hopen we de
voederbieten te zaaien. Vorig jaar
hadden we dit gewas, na een onder
breking van meer dan 30 jaar, Weer
geteeld. Rekening houdend met de
kinderziekten van een voor ons ei
genlijk weer nieuwe teelt kunnen
we de resultaten voor ons veebedrijf
toch positief beoordelen. De afgelo
pen winter is het verbruik van
krachtvoer en bierbostel, allebei pro-
dukten die je aan moest kopen, be
duidend minder geweest. Wel
hopen we deze zomer iets meer
struktuur in onze graslandprodukten
te krijgen of naast voederbieten ook
wat mais te voeren. Het is een aar
digheid om te zien hoe gretig de jon
ge kalveren hun portie verorberen.
Gisteren hebben we de vaarzen die
in de open-frontstal stonden de wei
ingedaan. Aan de kou waren die
toch al gewend en ja, wat is er beter
dan het eerste hapje voorjaarsgras
op een licht bemeste weide en zeker
als je het aanvult met een beetje
stro. Zoals andere praktijkschrijvers
constateer ik dat het einde van het
vergaderseizoen er weer is. We heb
ben wel eens meer belangstelling
gehad dan deze winter. De stem
ming in de veehouderij is door de
aanhoudende lage prijzen van zowel
gebruiksvee, slachtvee en nuchtere
kalveren en de fors lagere melkprij
zen toch wel wat gedrukt. En de ho
gere lasten door de strengere
milieueisen beginnen steeds duide
lijker te drukken.
We zijn in ons kringbestuur door
mijnheer Hems van het Landbouw
schap voorgelicht over de gevolgen
van d enieuwe Ecologische Richtlijn.
Voor de bestaande bedrijven in het
buitengebied, die op voldoende af
stand liggen van verzuringsgevoeli-
ge gebieden lijken de gevolgen op
het eerste gezicht mee te vallen.
Voor veehouderijbedrijven binnen de
bebouwde kom ligt het moeilijker.
Als organisatie zullen we ons er
voor inzetten, dat bestaande bedrij
ven hun werk op verantwoorde wij
ze kunnen blijven doen.
Een ander belangrijk onderwerp van
gesprek voor leden van Campina-
Melkunie is de nieuwe vorm van fi
nanciering van de coöperatie. Een
indringende en moedige poging van
de zuivelgigant om zijn eigen ver
mogenspositie te versterken. Ik
denk dat kernpunt van de discussie
is of je de consequenties van coö
peratief zijn wilt aanvaarden.
Ook in MIDDEN- EN OOSTBRA
BANT loopt het vergaderseizoen
weer ten einde. Een ieder heeft nu
zijn gedachten bij het werk op het
land en wat daar moet gebeuren.
Door de droge winter, die we gehad
hebben, kan men nu op alle perce
len terecht. De grondwaterstand is
30 cm lager dan die van het vori
ge voorjaar. Deze was toen ook al
laag. Hopelijk valt er nog neerslag,
zodat we met een gerust hart de zo
mer in kunnen. Met het oog op het
beregeningsverbod wordt de situa
tie wel even anders!
Behalve jongvee ziet men ook al
melkvee buiten lopen, hoewel door
het schrale weer van de laatste da
gen veel boeren nog even een af
wachtende houding aannemen.
Ook de grasgroei loopt nu enige
stagnatie op. De meesten hebben
nu reeds de eerste stikstofgift op
het land gestrooid. Velen zijn nu
meer dan voorheen aan het rekenen
geweest om de juist hoeveelheid
daar te geven waar het nodig is.
Voor diegenen, die geïnjecteerd
hebben is de besparing aan kunst
mest nog groter. Dit mag ook wel
als men bedenkt dat het injecteren
geld kost.
Voor de varkenshouders valt het
niet mee. De ziekte M.R.S. (Abortus
Blauw) blijft heersen en neemt in
omvang toe. Met name de export
loopt meer gevaar, daar de Zuideu-
ropese landen zelf nog redelijk aan
de vraag kunnen voldoen. Helaas is
er nog geen positief vooruitzicht op
de bestrijding en de voorkoming van
M.R.S. Veel onderzoek en overleg
zal hierin de komende tijd verande
ring moeten brengen.
De sticker voor promotie van Nederlands exportvee werd onthuld
door voorzitter Diepeveen van de Nederlandse Bond van Handelaren
in vee (rechts) en de Zwolse wethouder mr. Schaftenaar.
De vorst van februari heeft in WEST
BRABANT-ZUID ongeveer 40 cm in
de grond gezeten. Hoe is het dan
mogelijk dat tijdens het ploegen re
gelmatig gave aardappelen boven
komen vraagt menigeen zich af.
Vooral op de hogere stukken komen
zelfs bonken aan de oppervlakte
waar niets aan mankeert.
Dit jaar zal de bestrijding van aard
appelopslag, zij het niet in die mate
van voorgaande jaren, op menig be
drijf nog een aantal uren vergen. Op
beperkte schaal zijn suikerbieten ge
zaaid. Het betreft doorgaans perce
len die erg droogtegevoelig zijn. Met
een lange weersvoorspelling van
koud en schraal weer wachten de
meesten tot april. Enkele suikerbie
tenteler gaan dit seizoen wat de on-
kruidbestrijding aangaat
overschakelen op rijenbespuiting in
combinatie met mechanisch wie
den. Op papier is hiermee tot
f 200,— te besparen. Of deze
werkwijze op de zandgrond slaagt
We moeten de dag niet prijzen voor
het avond is maar door de weers-
verbetering van de laatste week
kunnen we nu een goede basis leg
gen voor een goede oogst. Plotse
ling is het druk in de polders van
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN. De
vroege gewassen en de kunstmest
zitten er nu wel in. Zo rond het
weekend is ook begonnen met bie
ten zaaien.
De struktuur van de grond is werke
lijk uit het boekje. Als je dat bekijkt
dan moet het mogelijk zijn de re
cords van vorig jaar nog eens te bre
ken. Door de huidige systemen is
dat financieel niet erg interessant
maar het is toch een soort instinct
om altijd weer te proberen de op
brengst te verbeteren. Gelukkig zijn
er ook veel collega's die er een soort
sport van maken om met een zo uit
gebalanceerd mogelijke bemesting
en bespuiting tot een goed resultaat
te komen. Daar kan de praktijk een
graantje van meepikken. Toch blijft
de optimale N-gift een beetje een
toevalstreffer. Zo weet je nooit zeker
of een overbemesting voldoende
werkt als er droogte volgt.
zal in hoofdzaak afhangen van de
weersomstandigheden.
Tegen de verwachting in is er in de
regio een kleine uitbreiding van
brouwgerst te constateren. Zomer-
gerst met als eindbestemming voer
is hoegenaamd verdwenen. Op veel
bedrijven, zowel akkerbouw- als
veehouderij, heeft bij gebrek aan
een beter alternatief brouwgerst het
bouwplan rond moeten maken. Zo-
mertarwe zit ook iets in de lift, voor
al op SBL gronden. Toch hebben
traditionele graantelers dit jaar sterk
gesnoeid op het areaal graan. Bij
aaltjesonderzoek is gebleken dat
gronden waar regelmatig graan op
komt besmet zijn met het haver-
cystenaaltje. Op deze gronden ble
ken de opbrengsten iedere keer
meer tegen te vallen. Een groot aan
tal jaren geen graan telen is de enige
oplossing.
"Énkele bedrijven hebben een kon-
trakt afgesloten voor de teelt van
tuinbonen voor de conservenin-
We zijn benieuwd hoe de polders er
straks uitzien. Zo op het eerste ge
zicht zal er vooral veel graan te zien
zijn. Een nieuw gewasje is olievlas
wat beperkt is uitgezaaid. De oogst
zou met bestaande combines moe
ten kunnen en dat is een voordeel.
Laten we hopen dat dit gewas het
beter volhoudt dan voorgangers zo
als veldbonen en zaaierwten.
De aardappels laten het plotseling
nog al zitten. Zo zou het nog kun
nen dat een goed bewaarde partij
voor heel wat minder verkocht moet
worden dan waarop was gerekend.
Wie niet waagt wie niet wint, maar
als je het net treft zit je wel met de
strop. De markt heeft al enkele jaren
zulke verrassingen in petto dat je
wel heel consequent moet zijn in je
afzetbeleid. Maar na de zoveelste
strop kies je op den duur toch voor
een bepaalde zekerheid. Lichtpuntje
is misschien dat de poters meeda
len in prijs.
Helaas woekert er weer een splijt
zwam in onze gelederen. De minis
ter heeft een aantal voorstellen
gedaan t.a.v. de pachtwetgeving.
Hierdoor moet er op eenvoudige wij
ze bedrijfsvergroting plaatsvinden.
dustrie. In financieel opzicht moet
het volgens de berekeningen aan
merkelijk meer opbrengen dan tar
we. Dit gegeven is van
doorslaggevende betekenis geweest
om het met deze teelt te proberen.
Om ieder perceel toch een bestem
ming te geven is er opvallend veel
zaaiklaar land verhuurd.
Naar land voor zowel poot- als con
sumptieaardappelen was veel
vraag. Ook de bollenboeren deden
goed mee. In het verleden is op de
betere zandgronden al veel land ver
huurd geweest voor bloembollen.
Zijn er eenmaal gladiolen of iets der
gelijks op geteeld dan moet men er
binnen 20 jaar niet meer terugko
men. Het saldo voor zaaiklaar ver
huurd land ligt bij voorbaat al hoger
dan granen en kontraktteelten.
Gespecialiseerde bedrijven die aan
gewezen zijn op land huren hebben
voor goede zandgrond graag wat
over, vooral als er de mogelijkheid
van beregenen is.
Nu is een bedrijfsvergroting van 3
jaar en maximaal 12 niet erg struc
tureel te noemen en bovendien no
digt het ook niet erg uit om
investeringen en onderhoud aan de
grond te doen. Bijzonder kwalijk is
dat de reguliere pacht hierdoor aan
getast zal worden. Het argument
dat die pacht mobieler moet worden
is niet gegrond. Eigendomsbedrijven
worden (gelukkig) ook niet en mas
se aangeboden.
Dat pachters zo goedkoop zitten is
maar gedeeltelijk waar. Pacht betaal
je elk jaar of het nu goed of slecht
gaan en de zekerheid is betrekkelijk.
Eén pennestreek van een planoloog
kan de agrarische bestemming doen
verdwijnen. Ook de zekerheid die
een bank je kan bieden is betrekke
lijk vooral als het een contract van
beperkte duur betreft. Veel verkave-
lingswerk dreigt ook teniet te wor
den gedaan door de kortlopende
pachtvormen. Het grote waardever
schil tussen verpachte en vrije
grond wordt vooral veroorzaakt
door de onverantwoorde prijzen die
voor "buurmans" grond worden
neergeteld.
Door middel van grote stickers op
veewagens wil de Nederlandse vee
export zich op de Europese wegen
presenteren. De reuzenstickers wer
den tijdens de vakbeurs VeeVak in
Zwolle onthuld. Het betreft een ini
tiatief van het Bureau Nederlandse
Vee-export, dat tot taak heeft pro
motie te maken voor de Nederland-
Het is lente. Niet alleen omdat deze
aflevering uit de praktijk van WEST
ZUID-BEVELAND geschreven en
gelezen wordt na de één en twin
tigste maart, maar bovenal omdat
de zon schijnt.
Na een periode met onwezenlijk ho
ge temperaturen, velen onder ons
hebben dat overigens als niet on
aangenaam ervaren, zijn we onder
invloed van een voor deze tijd van
het jaar niet ongewone noordelijke
stroming gekomen. Uit de praktijk
hoorden we de afgelopen weken
dat de grond in prima conditie was,
maar dat er drogend weer moest
komen, liefst met zon en wind.
Oostenwind wel te verstaan. En in
tegenstelling tot vele wensen die de
praktijk heeft en had, is deze op de
kortst mogelijke tijd vervuld.
Omdat dit weertype dikwijls ge-
se mest- en slachtdieren. De export
van Nederlands vee zit in de lift. Vo
rig jaar werden ruim 37.000 runde
ren, meer dan 2 miljoen biggen, 2,4
miljoen levende varkens en
600.000 schapen uitgevoerd. Al
leen de export van kalveren loopt te
rug (107.000 stuks).
paard gaat met nachtvorst mogen
we blij zijn dat, op het moment dat
dit geschreven wordt, de ontwikke
ling van bloesem en gewassen nog
niet zover is dat er al schade op zal
treden. Dankzij dit fraaie weer zullen
de akkerbouwers de komende
week, voor uw schrijver, de afgelo
pen week voor u lezer, massaal het
land opgaan. Gezien de datum een
prima tijd om te zaaien en te poten.
Dit blad zal u vlak voor Pasen ont
vangen. Vakantie voor velen in ons
land. Mocht u, lezer, tijdens de
Paasdagen ondanks alle drukte wat
tijd over hebben, rijd dan eens door
West Zuid-Beveland, liefst per fiets.
Vanaf de dijken hebt u een magni
fiek zicht op een zich onstuimig ont
wikkelende natuur. Prachtig!
Praktijkschrijver wenst u goede
Paasdagen.
