ditüane@
Tureluur
Nieuws en Commentaar
Inkomen land- en tuinbouw
in 1990 gedaald met 6%
Schelhaas:
let al jaren
zuivel
op vet
Afrijpings-
ziekten
in
GRANEN?
Varekamp: Landbouwbeleid
EG onsamenhangend
Waterzuivering bij
Cerestar in gebruik
Kies de
voordeligste
bestrijding
met
Tuinbouw sector met grootste produktiewaarde
Encebe van start
met programmavlees
De produktiewaarde van de land- en tuinbouwsector is in 1990 iets
gedaald maar bleef met een bedrag van 36 miljard gulden op een
hoog niveau. Het totale inkomen van de sector nam met zo'n 6%
af tot een bedrag van bijna 11 miljard gulden. Dat blijkt uit een ra
ming van het Landbouw-Economisch Instituut. Het totale produk-
tievolume van de Nederlandse land- en tuinbouw is in 1990
toegenomen. In de akkerbouw was er een recordoogst bij de suiker
bieten, terwijl de uienproduktie met bijna 30% toenam.
De produktie van melk is daarente- veehouderijsector een prijsdaling
gen verder verminderd, de overige
veehouderijsectoren produceerden
meer; vooral de rundvleesproduktie
ging omhoog (7%). In de tuinbouw
was de groei vooral te vinden bij de
boomkwekerij (12%) en de bloem
bollen (6,5%). De produktiegroei
van het fruit bleef beperkt tot zo'n
2,5%.
Door prijsdalingen bij de marktorde-
ningsprodukten (granen, zetmeel-
aardappelen en suiker) daalden de
prijzen voor de akkerbouwproduk-
ten in doorsnee met 1,5%. de vee
houderijsectoren stonden onder
zware druk. Zo daalde melkprijs met
10%, terwijl de intensieve-
van gemiddeld 6,5% moest incas
seren. Vooral kalfs- en varkensvlees
brachten minder op (-17% en -6%).
Alleen voor de stieren werd in 1990
meer betaald.
Tuinbouw
De tuinbouwsector kende een
prijsstijging van gemiddeld 3,5%.
Door deze stijging en door de volu
metoename steeg de produktie
waarde tot een bedrag van bijna 12
miljard gulden. Hiermee werd de
tuinbouw qua produktiewaarde de
grootste sector binnen de Neder
landse land- efï tuinbouw. Voor de
totale land- en tuinbouwsector re
sulteerde een en ander in een ge
middeld 4% lagere opbrengstprijs.
Door het grotere volume bleef de
daling van de produktiewaarde ech
ter beperkt tot iets meer dan één
procent.
Vooral doordat het veevoeder goed
koper werd daalde de gemiddelde
prijs van de aangekochte productie
middelen met 4%. De prijs van
energie ging met 18% omhoog, ter
wijl ook voor de goederen en dien
sten iets meer moest worden
betaald. De volumestijging bleef be
perkt tot 2%; hierdoor gaven de
land- en tuinbouwers in 1990 circa
2% minder uit aan productiemidde
len. Ze moesten echter wel 14%
meer aan rente betalen.
Daling
Het resultaat van een en ander is
dat het totale inkomen in de land
en tuinbouw met zo'n 6% is afge
nomen. Rekening houdend met een
beperkte inflatie (2,5%) enerzijds en
een daling van het aantal bedrijven
(2%) anderzijds, heeft er volgens de
raming een daling van het reële in
komen per bedrijf plaatsgevonden
van bijna 7%.
KNLC-voorzitter Marius Varekamp
zei vorige week woensdag in een
gesprek met de afdeling akkerbouw
Het zuivelbedrijfsleven staat achter
de campagne "Let op vet", maar
vindt dat er geen aanleiding is om in
het bijzonder de konsumptie van vet
terug te dringen. "Zelfs bij de voor
de zuivel ongunstigste berekening is
de invloed van melkvet gering en is
het op de fiets naar het werk gaan,
minder televisie kijken en een ge
zond ommetje maken vele, vele ma
len belangrijker". Dit zei drs. H.
Schelhaas, voorzitter van het Pro-
duktschap voor Zuivel, tijdens de
openbare bestuursvergadering
woensdag jl.
Drs. Schelhaas verklaarde dat de
wetenschappelijke inzichten ten
aanzien van de rol van het fnelkvet
als oorzaak van hart- en vaatziekten
in beweging zijn. Hij beriep zich on
der andere op een onderzoek van
Peter Elwood van de Britse Medical,
Research Council. Deze heeft uit
een onderzoek onder 4200 man
nen, dat 10 jaar duurde, de konklu-
sie getrokken dat de kans op hart
en vaatziekten bij de groep mannen
die meer dan een halve liter melk
per dag dronk kleiner was dan bij de
groep mannen die in het geheel
geen melk dronk.
Een van de resultaten was, dat van
degenen die in het geheel geen
melk dronken 10% een hartaanval
kregen en van degenen die meer
dan een pint melk per dag dronken
slechts 1,2%. Van de groep die ge
middeld een halve pint melk per dag
Encebe Boxtel heeft met 60 var
kenshouders contracten afgesloten
voor produktie van Programma
vlees. De Noordhollandse super
marktketen Vomar is de eerste die
dit vlees van gegarandeerde, zeer
hoge en constante kwaliteit aan z'n
klanten aanbiedt. Over enkele
maanden zal naast Encebe Pro
gramma varkensvlees ook Encebe
Programma rundvlees verkrijgbaar
zijn.
drs. H. Schelhaas
dronk kreeg 5,8% een hartaanval.
Tegenwicht
Zonder een wetenschappelijk oor
deel te willen uitspreken, zei Schel
haas dat dit onderzoek een
heilzaam tegenwicht vormt tegen
groeperingen in Nederland, die bij
voorbeeld uitspreken dat een eerste
stap naar een gezonder vetgebruik
is: geen boter op het brood smeren
(Consumentenbond), of die schrij
ven dat boter een notoir ongezond
produkt is.
Schelhaas wees er op dat meer dan
de helft van de vetzuren in melkvet
het cholesterolgehalte niet verhoogt
en dat 34% het cholesterolgehalte
zelfs verlaagt. Het assortiment
melk- en zuivelprodukten is dermate
gevarieerd dat er zeker t.a.v. het vet
gehalte voor elk wat wils is. De zui
vel let al jaren op vet, aldus de
Produktschapsvoorzitter.
van het KNLC dat de huidige EG-
prijsvoorstellen alleen tot doel heb
ben de stijging van het landbouw
budget af te remmen. "In 1991 zal
het totale landbouwbudget stijgen
met 8 miljard ECU. Met deze prijs
voorstellen wil MacSharry die trend
ombuigen," stelde Varekamp. "Het
Landbouwschap heeft hier geen en
kel begrip voor."
De huidige prijsvoorstellen hebben
niets te maken met de eerdere voor
stellen van MacSharry om de Euro
pese landbouw te hervormen. "Die
plannen liggen momenteel in een
bureaulade. Ze komen er zeker weer
eens uit, maar wanneer dat is weet
ik niet. Ook minister Bukman heeft
daar geen idee over," zei de KNLC-
voorzitter.
Het stijgende landbouwbudget als
invalshoek voor de prijsvoorstellen,
noemde Varekamp onterecht. "De
stijging wordt voor een groot deel
veroorzaakt door incidenten: de her
eniging van Duitsland, de dalende
dollarkoers en de Golfoorlog, verder
vindt het Landbouwschap de huidi
ge benadering erg negatief. Agrifi
catie wordt nog steeds niet
gestimuleerd. De akkerbouwers
hebben het al zwaar en ze worden
nu weer gepakt."
"De huidige voorstellen zijn on
rechtvaardig: de graanproduktie is
eindelijk onder de 160 miljoen ton
gebleven. De graanprijs wordt inder
daad niet met drie procent verlaagd,
maar de medeverantwoordelijk
heidsheffing moet met drie procent
omhoog. Voor de boeren heeft dat
hetzelfde effect als een prijsverla
ging."
Asociaal
Varekamp stelde dat het Europese
landbouwbeleid op dit moment on
samenhangend is. "De zuivel wordt
gereguleerd door quota, maar bij het
graan wordt er steeds ingegrepen in
de prijzen. In de zuivel werkt de
quotering goed en in Europa wil
men daar wel mee doorgaan. Maar
met de granen ligt het wat moeilij
ker, vooral vanwege het felle verzet
van Frankrijk. Dat land is pertinent
tegen quotering en heeft een be
hoorlijke vinger in de pap."
De KNLC-voorzitter verwacht wel
dat de 'taakstellende produktiebe-
heersing' per land in Europa eens
doorgevoerd zal worden. "Dat moet
wel. Het huidige beleid houdt in dat
de prijzen omlaag gaan en dat bo
vendien een heel asociaal beleid ge
voerd wordt.
Deze week heeft de Zeeuwse Milieufederatie (ZMF) het plan Tureluur
gepresenteerd - een ambitieus natuurontwikkelingsplan rond de
Oostersche/de. Het plan is onderverdeeld in 44 konkrete projekten
waarvoor in totaal ruim 1900 ha grond verworven moet worden te
gen een gemiddelde prijs van 33.000 gulden per ha. De totale kosten
voor realisatie van het plan worden begroot op 80 miljoen gulden.
Het zwaartepunt van het plan ligt op de zuidkant van Schouwen-
Duive/and. Tussen de Zeelandbrug en de Oostersche/dekering gaat
het om 800 ha met a/s "piece de résistance" het Prunje-gebied met
350 ha. Voor de realisatie van het plan moet ook bouw- en grasland
worden aangekocht. Tureluur is gebaseerd op een groot aantal nota's
en politieke besluiten. De ZMF denkt voor de realisatie twintig jaar
nodig te hebben.
Opmerkelijk
Zeer opmerkelijk is de aankondiging dat de ZMF op korte termijn een
verzoek om landinrichting zal indienen om het plan Tureluur voor het
gedeelte langs de zuidkust van Schouwen te realiseren. Het is bij mijn
weten de eerste keer in Zeeland - en ook in Brabant weet ik er niet
van - dat landinrichting niet in eerste instantie door het landbouwbe
drijfsleven wordt aangevraagd of bevorderd. Het kan verkeren. Al
voor het plan officieel aan staatssekretaris Gabor werd aangeboden
heeft de voorzitter van de begeleidingsgroep het plan informeel toe
gelicht aan een zeer se/ekte ZLM-de/egatie. Deze privé-aanbieding
heb ik overigens zeer op prijs gesteld. Uit die toelichting bleek dat
voor de begrenzing van het aan te vragen landinrichtingsprojekt op
Schouwen-Duive/and in het oosten gedacht wordt aan de weg Zierik-
zee/Brouwershaven en in het westen aan de dammenroute. Daarmee
wordt tevens een voorschot genomen op de begrenzing van het ko
mende herinrichtingsprojekt Kop van Schouwen. Mijnerzijds heb ik er
op aangedrongen eerst met de landbouworganisaties op Schouwen-
Duive/and te gaan praten alvorens een landinrichtingsprojekt aan te
vragen. Het is immers zo klaar a/s een klontje dat de realisatie van
welk projekt dan ook door alle belanghebbenden gedragen zal moe
ten worden. Landbouw, natuur en rekreatie zijn in de moderne landin
richting als het ware tot elkaar veroordeeld. Het kan (wederom)
verkeren.
Symposium
Zoals inmiddels wel bekend organiseert het Departement Zeeland
van de Maatschappij van Nijverheid en Handel in nauwe samenwer
king met de ZLM op 3 mei in Zierikzee het symposium "Agrarisch
Zeeland aan zet". Nijverheid en Handel wil met dit symposium de
stagnatie in de akkerbouw helpen doorbreken en de Zeeuwse land
bouw weer nieuw elan geven. Als ZLM waren we onmiddellijk en
thousiast over het idee en hebben we graag onze medewerking
gegeven. Wat ons daarbij bijzonder aanspreekt is dat nu eens niet de
landbouw zelf maar anderen - in casu de Maatschappij van Nijverheid
en Handel - zich in willen spannen om de akkerbouw een duw in de
goede richting te geven. Het lijkt wel of de geschiedenis zich her
haalt. Ruim 150 jaar geleden waren het ook mensen van buiten de
landbouw die zich de slechte situatie van de toenmalige boeren aan
trokken. Dat leidde toen tot de oprichting van de eerste Provinciale
landbouworganisatie in Nederland: de ZLM. Ook nu kunnen we een
beetje hulp van "buiten" best gebruiken. Bovendien zijn we erin
geslaagd een aantal zeer prominente, maar broodnuchtere inleiders
naar Zeeland te halen waarvan enkele nog nooit in het zuidwesten
zijn opgetreden of voor de landbouw hebben gesproken. Gezien het
karakter van het symposium is deze gelegenheid daarom vooral een
"must" voor beleidsmakers van buiten de landbouw. Maar ook inge
wijden - boeren en tuinders - hebben via dit symposium een unieke
kans om eens te horen hoe anderen - maar niet de eersten de besten
- nu eigenlijk over de landbouw denken. Dus: boeren, burgers en bui
tenlui tot ziens op 3 mei in Zierikzee.
Oggel
NB. Voor inschrijving op het symposium zie elders in dit blad.
Mevrouw G. de Vries-Hommes, ge
deputeerde van de Provincie Zee
land, heeft donderdag j.l. de nieuwe
afvalwaterzuiveringsinstallatie van
Cerestar Benelux BV in Sas van
Gent in gebruik gesteld. Door deze
nieuwe investering van in totaal 30
miljoen gulden wordt het afvalwater
vanuit de fabrieken op natuurlijke
wijze gezuiverd tot het de kwaliteit
van oppervlaktewater heeft.
De afvalwaterzuivering van Cerestar
is in drie fasen gebouwd. Met de of
ficiële ingebruikneming van de der
de fase, de aerobe installatie,
voldoet Cerestar aan de door de
overheid gestelde lozingseisen. Wat
capaciteit betreft is de afvalwater
zuivering van Cerestar de grootste
in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Cerestar Benelux BV is een moder
ne industriële mais- en tarwever-
werkende onderneming met ruim
400 medewerkers en geavanceer
de produktieprocessen. De produk-
tievestiging bevindt zich in Sas van
Gent. De verkoop- en marketingac
tiviteiten worden vanuit een kantoor
in Breda gecoördineerd.