Vanaf de dijk gezien
Waar hebben we
Een nieuwe "mol" aan 't firmament
dat meer gehoord
Heilige ganzen en lachende smienten
Paasveetentoonstelling
In vergelijking met de tijd dat we on
ze vorige bijdrage schreven is het
weer zeer drastisch veranderd. Van
uit een periode met vorst en een
flink pak sneeuw zijn we nu in een
zeer zacht weerbeeld terecht geko
men. Een laatste nawee van de
vorst is de opdooiregeling die nog
op de meeste WEST ZEEUWS-
VLAAMSE wegen geldt. Een lastige
beperking in de bedrijfsvoering want
bijna elk transport blijkt te zwaar.
Wel is er met name nogal wat
kunstmest gehaald vóór de afslui
ting dus er zijn wel wat maatregelen
genomen door de landbouw. Daar
het afdoend funderen van de wegen
zeer veel geld kost zullen we nog
wel lang met opdooiregelingen te
maken hebben.
De praktijk wacht momenteel op
een beetje nachtvorst of een dro
gend windje uit het oosten. Vooral
plantuientelers staan te springen
om te beginnen maar ook voor een
goede partij brouwgerst is een vroe
ge start zeer gewenst. Het tijdstip
van toedienen van kunstmest is
nogal eens onderwerp van discus
sie. Sommigen hebben reeds voor
de vorstperiode gestrooid. Anderen,
ondanks negatief advies van de
graszaadteeltadviseurs, tijdens de
dooiperiode. Door de droge dooi
heeft dat geen kwaad gedaan maar
er is risiko van zoutschade bij deze
methode. Landelijk gezien zijn we er
in ieder geval altijd vroeg bij in onze
streek. Ons klimaat is dan ook iets
gunstiger, een gegeven dat we bij
de overschakeling op andere teelten
zouden moeten uitbuiten. Helaas
staat daar wel een op veel plaatsen
moeilijk te bewerken grond te
genover.
De varkenshouderij wordt geplaagd
door een nieuwe zeer besmettelijke
ziekte,Misschien dat in ons. van na
ture beschermd gebied (dat kan ook
wel eens een voordeel zijn) de ziek
te buiten de deur kan blijven. De re
latief lage varkensbezetting kan
daar misschien aan bijdragen. Feit is
in ieder geval dat varkenshouders
Op zaterdag 9 maart a.s. wordt de
41ste Paasveetentoonstelling ge
houden in de Groenoordhallen in
Leiden.
steeds alerter moeten zijn op aan-
en afvoer van dieren, grondstof en
materialen. Zelfs een kijkje op het
bedrijf met een gast - we doen dat
eigenlijk allemaal graag - is in de
varkenshouderij al jaren taboe.
In de rundveehouderij zijn nog wei
nig lichtpuntjes te ontdekken. Vrij
wel alle soorten worden verkocht
voor lagere prijzen. Met als extra uit
schieter naar beneden het vrouwe
lijk jongvee. In de stierenhouderij is
goed uitgangsmateriaal nog steeds
duur. De tijd dat de akkerbouwprak
tijk jaloers naar de quotumregeling
keek lijkt ook ten einde. De melk
veehouders krijgen wellicht te ma
ken met zowel quotum- als
prijsverlaging. In de pers zien we al
publikaties verschijnen dat de sterke
en flexibele bedrijven dit wel aan
kunnen. Waar hebben we dat meer
gehoord?
In 't laatst van de vorst-dooiperiode
is op WALCHEREN al wat kunst
mest gestrooid, vooral op graszaad
en tarwepercelen. De adviezen van
de graszaadfirma's verwijzen niet
naar vermindering van N-giften.
Blijkbaar houden ze zich ook aan de
veilige kant om een optimale zaad
opbrengst te bereiken. Diegenen
die aan het begin van de vorstperio
de percelen bewerkt hebben met de
cultivator hebben succes gehad
met deze bewerking. Krijgt men er
direkt regen op dan is de uitwerking
schadelijk.
Door de langzame dooi met weinig
regen komt de grond zo te zien
vruchtbaar vanonder de sneeuw.
Het voorjaar lonkt en 't vergadersei
zoen loopt af, waardoor de aan
dacht weer wordt gericht op de
eigen bedrijfsvoering, uitgezonderd
de professionele vergaderboeren.
Op de onlangs gehouden ingelan
denvergadering van ons waterschap
kwam naar voren dat het aantal ge
vangen muskusratten weer stijgen
de is. Na de explosie in het begin
van de jaren tachtig was de vangst
enkele jaren minimaal. Door de laat
ste ontwikkeling blijkt dat we
steeds alert moeten blijven. De
voortplanting bij deze dieren gaat
snel. Wat het geschot en bijdrage
waterkwaliteit betreft kunnen we
op termijn bezien steeds hogere fi
nanciële aanslagen verwachten.
Wat het geschot betreft zal het toe
komstig landinrichtingsprojekt met
daaraan verbonden door het water
schap uit te voeren polderwaterbe-
heersplan van grote invloed zijn.
Mocht dit plan niet doorgaan dan
zal alsnog het waterschap hierom
trent verbeteringen uit moeten voe
ren die kosten met zich
meebrengen. Bij het kwaliteitsbe
heer spelen de kosten van slibver
werking en défosfatering een rol.
Gelukkig kan door gebruikmaking
van de opgebouwde bestemmings
reserve in de komende jaren een
drukkend effekt uitgaan op de bij
drage van de ingezetenen. Voor de
kustverdediging zal in de toekomst
meer gebruik worden gemaakt van
de zg. zachte methode, waaronder
zandsuppleties vallen, daar dit op
lange termijn niet duurder is dan de
zg. harde methoda Van grote in
vloed zijn de weers- en getij
invloeden in samenhang met de die
pe vaargeul, die voor een groot ge
deelte iangs onze kust loopt.
Herhaling van zandsuppleties geeft
echter wel hinder aan de kustre-
kreatie daar beiden seizoensgebon
den zijn en grotendeels
samenvallen.
Naast de mol, bekend als nuttige in-
sekteneter die in de landbouw ech
ter aardig wat schade en ergernis
veroorzaakt, is het begrip mol ook
bekend als onderdeel van de mol-
ploeg die in vroeger tijden werd ge
bruikt als verlagingsteken in 't
muziekschrift. In de Nieuwe Ecolo
gische Richtlijn wordt ook over een
"mol" gesproken. Deze wordt geïn
troduceerd als een eenheid van
zuurvormende moleculen die neer
slaan op de bodem. Agrarische be
drijven die verzuring veroorzaken
kunnen in context met hun omge
ving aardig wat hinder en beperking
in hun bedrijfsvoering opgelegd
zien. Vooral boscomplexen zijn ver-
zuringsgevoelige gebieden. Door
het cumulatie-effekt van alle over
ons uitgestorte nota's, plannen en
met de aanwijzing van ons gebied
via de 4e Nota Ruimtelijke Ordening
extra als blauw gebied, wat inhoudt
verwevenheid van funkties, zal het
een moeilijke legpuzzel worden. Mo
gelijk dat agrarische ondernemers
letterlijk en figuurlijk door de bomen
het bos niet meer (willen en) kun
nen zien.
Voor 6 maart a.s. veel wijsheid toe
gewenst in het stemhokje Als de
opkomst tegenvalt kan het niet ver
weten worden aan de Zeeuwse po
litici. Ze hebben de afgelopen
weken duidelijk aan de weg getim
merd. Dan zal het aan het vertrou
wen van de kiezer liggen in de
politiek, wat de laatste tijd ook op
de proef is gesteld.
Niet gaan stemmen is passief. De
andere kant van de stelling: "Ik be
moei me niet met de politiek" is dat
de politiek zich wel met ons be
moeit. Dus toch maar gaan
stemmen!
MEER PRAKTIJKEN OP PAG. 10
De tussenbalans komt hard aan voor de boeren
Onder deze kop begon "De Een-
drachtbode", het plaatselijke blad in
onze kring THOLEN EN ST. PHILIPS-
LAND het verslag over de Algeme
ne Vergadering van onze kring van
de ZLM. Op 19 februari vorige week
dinsdagavond, vond in "De Wim
pel" te St. Philipsland deze algeme
ne vergadering plaats. Een vijftigtal
leden had de mist en de gladheid
getrotseerd om dit jaarlijks hoogte
punt binnen onze kring bij te
wonen.
Na de opening door onze kringvoor
zitter werd in vlot tempo het huis
houdelijk gedeelte van deze
vergadering afgewerkt, waarna de
heer ir. A.W.H. van Weelderen, di-
rekteur LNO in onze provincie, een
uur durende inleiding hield. De heer
Van Weelderen stelde in zijn inhou
delijk goed opgebouwde verhaal de
problemen en kansen welke ons ge
bied hebben of krijgen, aan de orde.
Via internationale (GATT-voorstellen
Mc Sharry) naar de nationale zaken
als de Struktuurnota Landbouw,
Meerjarenplan Gewasbescherming,
Natuurbeleidsplan, Ganzen en de
uitwerking van voornoemde zaken
regionaal, kwam de heer Van Weel
deren, tot de stelling dat de vooruit
zichten voor Tholen en St.
Philipsland niet ongunstig zijn. Hij
baseerde dit met name op de aanleg
van het basisplan watervoorziening
en de lopende administratieve ruil
verkavelingen. Ook het feit dat er
vooral op Tholen reeds veel tuin-
bouwprodukten geteeld worden
noemde de direkteur LNO een posi
tief punt.
In de diskussieronde kwamen voor
al de ganzen, smienten en andere
wildsoorten aan bod. De vergade
ring maakte zich zorgen over het
toenemende aantal ganzen en
smienten en de schade die deze vo
gels met zich meebrachten en -
brengen. Vooral de trage inrichting
van buitendijkse fourageergebieden
werd gekapitteld, terwijl aan de an
dere kant de "heilige" ganzen
schijnbaar belangrijker zijn dan de
landbouw. Ook zei iemand uit de
zaal dat de smienten zich "rot la
chen", sinds er in de Oosterschelde
niet meer gejaagd mag worden, ter
wijl het voor de boer onmogelijk is
om de in de nacht fouragerende vo
gels te verjagen. Wel mag hij 5% ei
gen risiko dragen.
Ook de aanleg van bossen, het
planten van bomen op dijken en de
uitwerking van het Natuurbe
leidsplan vervulde een aantal aan
wezigen met zorg. De voorzitter had
in zijn opening reeds gesteld dat hij
de uitvoering van het Natuurbe
leidsplan een "luxe" probleem van
deze tijd vond, waarin de heren Kok
en Lubbers met hun tussenbalans
gerust in hadden mogen snoeien.
Ook maakte onze kringvoorzitter
zich zorgen over de vele zaken die
men in het kader van de administra
tieve ruilverkaveling wil verwezenlij
ken, dit wat betreft
landschapsbouw of natuurontwik
keling. Uw schrijver is het met de
heer Van Gorsel eens, dat in goed
overleg met alle partijen tot een zin
volle landschapsversterking binnen
de ruilverkaveling gekomen moet
worden; waarbij het landbouwbe
lang van de administratieve ruilver
kaveling de boventoon moet blijven
voeren.
Anderzijds vind ik dat wij als land
bouw ook wel eens wat overdrijven,
wanneer we het over de schade
hebben welke beplanting of natuur
terreinen teweeg brengen. Ook wij
leven toch in datzelfde landschap en
gaan er toch prat op dat wij het
landschap gemaakt hebben. Ik kan
dan ook best genieten van een goed
aangeplante en onderhouden dijk of
natuurgebiedje.
Tot slot wil ik u nog zeggen dat ik
ook genoten heb van de prachtige
witte sneeuwlandschappen. Na
tuurlijk gaf dat ook enige hinder,
maar dat hoort er bij om deze tijd.
En we hebben na de vorst gelukkig
een droge dooi gehad.
Tevreden ben ik ook met het aan
trekken van de aardappelprijs. Ho
pelijk heeft de strenge vorst niet te
veel schade gedaan in onze bewaar
plaatsen. Vandaag zag ik de eerste
sneeuwklokjes al uit de grond ko
men, terwijl bij een wilgeboom de
eerste katjès gingen bloeien, het
geen mij al een beetje een voor-
jaarsgevoel geeft.
Ze zijn weg. De sneeuwpoppen
gemaakt samen met de kleinkin
deren. Steeds slanker werd het
logge lijf en op een morgen lag
onthoofd de sneeuwman op het
gazon, veranderd in een paar
bonken ijssneeuw. Omdat de
sneeuwvrouw van een rankere
constructie was, had zij de strijd
tegen hogere temperaturen eer
der op moeten geven. Nu zien
we weer een groen gazon met
struiken en planten omzoomd,
waartussen de sneeuwklokjes
en crocussen met vrolijke kleu
ren staan te bloeien. Tussen dit
moois ligt een dode eend. Hij
heeft de keiharde regels van
moeder natuur aan den lijve on
dervonden. Wat ziek is of zwak
moet verdwijnen als koning Win
ter regeert.
Kijken we aan de andere kant
van de dijk dan zien en horen we
dat er nog genoeg overgescho
ten zijn. In de buitenpolders en
daar bedoel ik mee de polders
die tussen waker- en slaperdijk
liggen, daar zijn eenden en gan
zen een ware plaag. Ze vreten
aan de blokken met wintertarwe
en graszaad. Ze dabberen met
hun pootjes de door vorst ge
teisterde plantjes in de grond.
Het kan alles nog meevallen
maar gelijk een formulier voor
schade invullen is op dit moment
het enige wat je er aan kunt
doen.
Nu de sapstroom in bomen en
struiken op gang begint te ko
men begint ook de energie door
de botten te gaan. Ons menselijk
lijf heeft dat nodig. De energie
om er weer tegen aan te gaan.
Om te zoeken hoe of we verder
zullen gaan. Het zal niet altijd ge
makkelijk zijn. Dat weten we en
vanaf de dijk lijkt het soms mooi
er dan het is. Met liefde voor het
vak zal het lukken, zullen we
kunnen overleven en doorgeven
aan onze kinderen, als die dat
willen. En laten we het daar
voorlopig op houden. Samen
met dat voorjaarsgevoel dat een
tocht over onze dijken opleverde.