Landbouw is te laks geweest met agrifikatie
Brabant werkt samen met Poznan
CZAV lijdt schade door kanaalverlegging
Prof. Van Dijk voor CZAV:
CZAV nam afscheid van
bestuurslid G.J. Dees
Cavo Latuco betaalt 4,4 miljoen terug aan leden
Cebeco vormt divisie
Uitgangsmateriaal
Tuinbouw
2ÖCÏÏTJ
11
'Nederland heeft tot nu toe te weinig gepresteerd op het gebied van
Agrifikatie. Ook de agrarische sektor heeft zich te laks opgesteld.
Men heeft kunnen zien aankomen dat het spaak zou lopen in de
landbouw, maar initiatieven voor nieuwe toepassing van plantaardi
ge produkten heb ik nauwelijks gezien. Men heeft jaren verloren la
ten gaan'. Dit zei prof.dr.ir. C. van Dijk, direkteur van de Nationale
Coöperatieve Raad, in zijn inleiding over 'nieuwe ontwikkelingen in
de landbouw' voor de algemene ledenvergadering van de CZAV, die
vrijdag jl. in de Prins van Oranje te Goes werd gehouden.
Volgens Prof. Van Dijk is het onder
zoek naar agrifikatie te versnipperd,
terwijl er in Nederland toch al te
weinig geld voor wetenschappelijk
onderzoek is. 'En als we iets interes
sants gevonden hebben, lopen we
het grote gevaar dat het buitenland
er mee weg loopt', zo voegde hij er
aan toe.
Ook voor de aanpak van de milieu
problemen door overheid en be
drijfsleven inclusief de landbouw
had prof. Van Dijk weinig goede
woorden over. Zoals bekend was
Van Dijk sekretaris van de
commissie-Van der Stee die het rap
port 'Perspektieven voor de agrari
sche sector in Nederland' heeft
uitgebracht. 'We hebben het 10 jaar
laten zitten en willen nu met heffin-
Binnen het Cebeco-Handelsraad-
concern zal per 1 maart 1991 een
divisie Uitgangsmateriaal Tuinbouw
worden gevormd. Aanleiding hier
voor is de wens te komen tot een
bundeling van alle activiteiten van
Cebeco-Handelsraad in deze groei
sector. In de nieuwe divisie zal met
name veel aandacht worden be
steed aan verdergaande strategi
sche beleidsontwikkeling en
-uitvoering.
Binnen de divisie zijn de volgende
bedrijven werkzaam: Agrico West-
land (J. van den Bos Zonen), han
del en export van bloembollen;
Bloembollenbureau Cebeco, bloem
bollenbemiddeling; Cebeco-Sahin,
veredeling van siergewassen; Flora-
tiss, weefselkweek; Rijk Zwaan,
veredeling, selectie en produktie
van groentezaden en plantmateriaal;
TS Seeds, veredeling, selectie en
produktie van groentezaden.
Tot directeur is benoemd ir. G. van
Straalen, tot 1 maart 1991 commer
cieel directeur van Cebeco Zaden
B.V.
gen en verboden nog iets van de
schade herstellen. Dat is natuurlijk
niet de goede aanpak. We hadden
tijdig en fundamenteel het milieu
vraagstuk te lijf moeten gaan'.
Veranderingen
In zijn overigens sterk theoretisch
getinte toespraak ging Van Dijk na
hoe de landbouw er over 10 jaar zal
uitzien. Hij schetste de veranderin
gen in de machtsverhoudingen op
de wereldmarkt. Hij zei dat het Gatt-
overleg niet een hobby van reislusti
ge ambtenaren is, maar een voluit
serieuze zaak, waarbij naast de be
langen van de landbouw ook de in
dustrie, textiel en de hand over hand
toenemende dienstensector de
hoofdrol spelen. De direkteur van de
NCR voorziet een verdergaande in
ternationalisering van de voe
dingsmiddelindustrie, zoals
bijvoorbeeld in de elektronica al het
geval is. Kapitaal en arbeid zijn daar
bij de enige bepalende produktiefak-
toren. Het milieu rekenen de grote
concerns niet tot hun verantwoor
delijkheid. Dat achten zij een taak
van de landbouw en de overheid.
Als die er niet in slagen milieuvrien
delijk te produceren, gaan ze naar
een ander land, waar dat wel kan.
Prof. Van Dijk verklaarde dat de
landbouw steeds afhankelijker zal
worden van de Voedingsmiddelen
industrie. Hij benadrukte dat het
van groot belang is dat de land
bouw ketenbeheersing in de vingers
krijgt. Een essentiële schakel in die
keten zou al genoeg zijn.
Trendbreuk
Ook de algemeen direkteur van de
CZAV, de heer S.C. Rijlaarsdam, ging
in zijn toespraak uitvoerig in op het
milieu. Hij stelde dat het milieube
leid van de overheid tekort schiet. Er
is een trendbreuk nodig. Gewasbe
schermingsmiddelen en meststof
fen worden als gif betiteld en dat is
een karikatuur. Men maakt misbruik
van de onwetendheid van de consu
ment en het gevaar dreigt dat win-
Prof. Van Dijk tijdens zijn toespraak tot een goed gevulde Prins van Oranje in Goes, waar de CZAV haar
Algemene ledenvergadering hield (foto Anton Dingemanse)
keiorganisaties, zoals Albert Heyn,
de kosten van het milieubeleid op de
landbouw gaan afwentelen. 'Winkel
organisaties die van de boer verlan
gen dat hij volgens hun normen en
voorschriften produceert en er dan
bij zeggen dat het niet tot hogere
prijzen mag leiden, stellen onmoge
lijke eisen'.
Volgens de heer Rijlaarsdam weten
wij nog veel te weinig af van de toe
passing van bestrijdingsmiddelen.
Niet bekend is of en zo ja in welke
mate residuen van chemische mid
delen in ons voedsel schadelijk zijn
voor de gezondheid. De Amerikaan
se toxicoloog Bruce Ames heeft
voorgerekend dat 99,99% van de
kankerverwekkende stoffen van na
tuurlijke oorsprong zijn en niet
kunstmatig in ons voedsel worden
gebracht via bestrijdingsmiddelen
en synthetische toevoegingen.
De CVZ-direkteur keerde zich tegen
het plan van een zustercoöperatie in
de Betuwe om zogenaamd geïnte
greerd fruit te gaan promoten. Het
gaat hier om een vaag begrip, waar
de consument geen kant mee op
kan, maar bovendien is op geen en
kele wijze aangetoond dat fruit dat
met de gangbare methode is ge
teeld minder gezond is dan geïnte
greerd fruit. Rijlaarsdam pleitte voor
een goede verantwoorde voorlich
ting aan de consument.
Produktiebeheersing
De voorzitter van de CZAV, de heer
C. Klompe, ging in zijn toespraak
o.a. in op de graanoverschotten. Hij
constateerde dat de gedachte van
produktiebeheersing steeds meer
terrein wint. Maar omdat de
graanstroom moeilijk te controleren
is, komt niemand met een plan dat
een billijke toewijzing waarborgt en
ook controleerbaar is. De heer
Klompe sprak zijn waardering uit
voor het NAJK, dat wel met een
produktiebeheersingsplan durfde te
komen, een soort teeltrecht gekop
peld aan een braakplicht. 'Het
mooiste lijkt mij toch als braakleg
ging niet nodig zou zijn. Je zou quo
tum baktarwe moeten kunnen telen
tegen een hoge prijs en tevens voer-
graan tegen een lagere prijs in een
dusdanige prijs- en areaalverhou
ding dat de graanteelt in zijn totali
teit een rendabele teelt blijft', aldus
de heer Klompe.
De provincie Noord-Brabant, de
NCB en de Rabobank gaan samen
werken met zusterorganisaties in de
Westpoolse provincie Poznan. De
bedoeling van het project is om de
vlees- en melkverwerkende in
dustrie in die provincie te ver
beteren.
Noord-Brabant steekt enkele hon
derdduizenden guldens in het sa
menwerkingsproject in de vorm van
menskracht en onkosten. Ook is
steun aangevraagd aan het Pro
gramma Samenwerking Oost-
Europa (PSO). Een deel van het geld
zal worden aangewend voor de ves
tiging van een adviessteunpunt in
Poznan. Speerpunten zijn o.m. steun
aan een slecht renderende melkfa
briek en een half afgebouwde vlees-
houwerij. De melkindustrie is ook
gediend met adviezen voor verbete
ring van de kwaliteit van de verwer
king en de distributie
'Een bekwaam bestuurder met
een weloverwogen mening'. Zo
typeerde CZAV-voorzitter D.
Klompe tijdens de algemen le
denvergadering jl. vrijdag het
scheidend bestuurslid G.J. Dees
uit Waarde. Dees heeft ruim 23
jaar een bestuursfunktie vervuld
binnen de CZAV. Hij was statu
tair niet meer herkiesbaar.
Dees kwam in 1967 in de Raad
van Toezicht en werd in 1975 in
het bestuur van de coöperatie
gekozen. Hij kreeg bij zijn af
scheid een envelop met inhoud,
bestemd voor een fiets. 'Je hebt
jarenlang de koers van de CZAV
mee helpen bepalen, nu kun je
zelf gaan koersen', zei de heer
Klompe. Voor mevrouw Dees
waren er bloemen.
In zijn dankwoord zei Dees het
eer te hebben gevonden om
bestuurslid van de CZAV te zijn
geweest. 'Onze neuzen stonden
altijd dezelfde richting op'. Dees
noemde de CZAV een gezond en
dynamisch bedrijf. Hij verklaarde
dat met name de beslissing om
met de Agrimarkt te beginnen
als tweede poot onder de CZAV
een juiste stap is geweest.
De ledenvergadering van de
CZAV ging ermee akkoord dat
Dees plaatsvervangend
bestuurslid wordt. Het andere
aftredende bestuurslid, de heer
J. Buys te Moerstraten, werd
door de vergadering herkozen.
Als lid van de raad van toezicht
werd herkozen, de heer J.P. Blok.
G.J. Dees
Het eerste volle boekjaar is voor de
coöperatie Cavo Latuco goed verlo
pen. Er is daardoor ruimschoots ge
legenheid om aan de leden naast de
vaste ledenkorting een extra
winstuitkering van 2,2 miljoen gul
den te doen toekomen. Door de le
denraad is dan ook besloten om
over de van de coöperatie afgeno
men goederen een terugbetaling te
doen van 1 procent en over de gele
verde goederen een bijbetaling van
0,33 procent. In de vorm van een
vaste ledenkorting hebben de leden
al 2,2 miljoen gulden ontvangen.
Op de onlangs gehouden leden
raadsvergadering zijn de jaarcijfers
en de door het bestuur voorgestelde
winstbestemming goedgekeurd. De
goede resultaten liggen boven de
begroting en zijn te danken aan een
geslaagde kostenbeheersing.
Nadat er in het boekjaar, dat op 31
mei eindigde, al rekening is gehouden
met de vaste ledenkorting en be
lasting is er een batig saldo van 5,6
miljoen gulden. Naast de winstuitke
ring aan leden is er voor lopende ver
plichtingen gereserveerd en kon het
eigen vermogen worden versterkt.
De totale geldomzet bedroeg 306
miljoen gulden, een daling ten op
zicht van het vorige boekjaar. Dit
wordt veroorzaakt door een lager
prijzenniveau en door een daling van
de goederenomzet. De omzetdaling
van mengvoer bleef beperkt waar
door er toch sprake is van een toe
name van het marktaandeel in
West- en Midden-Nederland. De
omzet van meststoffen bleef goed
op peil, ook de activiteiten op het
gebied van gewasbescher
mingsmiddelen en de dienstver
lening.
De werkzaamheden aan het Kanaal
door Zuid-Beveland bij Wemeldinge
hebben aanzienlijke gevolgen voor
de CZAV, zowel technisch als finan
cieel. Dit deelde algemeen directeur
S.C. Rijlaarsdam mee op de algeme
ne ledenvergadering naaf aanleiding
van een desbetreffende vraag van
de heer S.J. Noteboom.
In technisch opzicht krijgt de CZAV
een betere ontsluiting, vooral uit
oostelijke richting. In de nieuwe si
tuatie zullen wachttijden voor de
brug tot het verleden behoren. Fi
nancieel lijdt de CZAV als gevolg
van de werkzaamheden wel degelijk
schade. De CZAV heeft voor het
bepalen van deze schade deskundi
gen ingeschakeld. Volgens een glo
bale berekening zou het gaan om 4
a 5 miljoen gulden. De overheid is
verplicht tot schadeloosstelling, al
dus de heer Rijlaarsdam, maar over
de hoogte van het bedrag is uiter
aard diskussie mogelijk. Verder
overleg hierover zal nog plaats
vinden.
De CZAV is momenteel oezig mei
de bouw van een nieuw kantoor.
Het oude kantoor ligt straks te ver
van de loswal. Met de nieuwbouw
is een bedrag van ongeveer 2 mil
joen gulden gemoeid.
De algemene ledenvergadering
besloot jl. vrijdag het voordelig sal
do van het boekjaar f 781.700,—)
toe te voegen aan de statutaire re
serve, waarmee het eigen vermogen
van de vereniging verder wordt ver
sterkt.
