Uit de praktijk
Weinig piasvorming
Zal de wal het schip keren?
Tien jaar gezinsavond ZLM/PJZ
De overheid sjoemelt maar wat
Zijn wij in 't zuidwesten wel zulke verzuurders
Bietenprijs ongeveer
op niveau vorig jaar
mmmms
Terugdenkend aan het meerjaren
plan gewasbescherming, wat o.m.
is behandeld op de Zeeuwse spuit-
dag, vraagt uw praktijkschrijver uit
WEST ZUID-BEVELAND zich af of
de beleidsmakers wel ten volle be
seffen wat dit tot gevolg zal hebben
voor de agrarische sector. Duidelijk
is te zien dat het door personen is
opgesteld die nooit in de praktijk ge
werkt hebben.
Er wordt geschermd met kreten als
zou biologische en in het uiterste
geval geïntegreerde landbouw toe
komst bieden. Uit ervaring in het
verleden weten velen van ons hoe
het was voor de kennis van de che
mische behandelingsmethoden
gangbaar werd. Vaak was het nodig
6 of meer personen enkele maan
den in dienst te nemen alleen om de
gewassen redelijk onkruidvrij te
houden. Het ontbreken van ziekte
bestrijdingsmiddelen kostte vaak
vele kg-opbrengsten.
In de geneeskunde gaat men toch
ook niet terug naar het aderlaten!
Geïntegreerde bedrijfsvoering. Daar
zijn velen van ons m.i. al 30 jaar
mee bezig. Speciaal wat betreft rij-
enbespuiting in suikerbieten. Velen
zouden dat voorbeeld nog kunnen
volgen en dan niet alleen als behan
deling na opkomst.
Ergerlijk is in feite dat men aan
neemt dat de schoffelbalk voorop
de trekker nu pas is uitgevonden.
Op zeer veel bedrijven wordt deze
altijd nog gebruikt.
Iets dergelijks wordt nu ook voor de
aardappelteelt gepropageerd. Men
behoort toch te weten dat een der
gelijke methode zeer veel kost aan
opbrengst door wortelbeschadiging
en uitdrogen. Indien het Meerjaren
plan onveranderd wordt aanvaard
zal dat het einde van de agrarische
sector zeer zeker versnellen. Alleen
als gevolg van opbrengstderving
door kwaliteitsverlies en veronkrui-
ding zal het een zeer zware wissel
op de resultaten hebben. De zo be
geerde natuurgebieden zal men dan
gratis krijgen. Daarnaast wordt van
het bedrijfsleven nog een geschatte
extra investering gevergd van f 2,3
miljard tot het jaar 2000, met daar
na een extra stijging van 830 mil
joen op jaarbasis.
Hier volgt nog een gedeelte weerge
geven in een vlugschrift van het mi
nisterie van Landbouw: 'Naar
verwachting zal het merendeel van
de bedrijven de gevolgen van het
meerjarenplan kunnen opvangen en
ook op langere termijn perspectief
behouden. Deze bedrijven proberen
reeds in aanzienlijke mate te vol
doen aan de eisen die in het plan
worden gesteld of zijn structureel
en financieel krachtig genoeg om de
noodzakelijke aanpassingen te kun
nen realiseren. Gezamenlijk vormen
zij de basis voor een concurrerende,
veilige en duurzame plantaardige
sector'.
Bovenstaande lezen de personen
(2e Kamer!) die over het plan moe
ten beslissen natuurlijk ook. Niet be
ter wetend vragen zij zich af: wat
mankeert die sector toch, alles komt
toch goed! Praktijkschrijver is het
duidelijk oneens met deze ge
ruststellende woorden.
Zonder regelgeving kan een samen
leving niet functioneren maar zoals
het er de laatste jaren naar uit gaat
zien wil'men de Russische methode
ook eens uitproberen. De resultaten
daarvan kennen we. Het is te hopen
dat de wal het schip bijtijds keert,
anders ziet het er bedroevend slecht
uit.
Wanneer men de laatste dagen de
moeite heeft genomen om eens
door het 'LAND VAN AXEL' te rij
den, dan heeft men waar kunnen
nemen dat er hier en daar water op
het land staat. En dat was na twee
jaar, met óók in de winterperiode,
weinig regen, een bewijs dat er de
laatste tijd dus veel neerslag geval
len moet zijn.
De drains lopen, mits goed onder
houden, weer volop. De grondwa
terstand is dus weer op peil
gekomen. Maar nu lijkt er wat te
gaan veranderen met het weer. Er
wordt lichte tot matige vorst gesug
gereerd. Hopelijk is de weersomslag
niet al te snel, want voor de winter
tarwe die met de voeten in het wa
ter staat is dit niet zo aan te
bevelen. Om aardappelopslag tegen
te gaan is juist wat vorst uitermate
welkom. En zo 'kwakkelen' we tot
nu toe weer geleidelijk het voorjaar
in.
De adviezen van de teeltbegeleiders
De afgelopen weken heeft het overvloedig geregend. Door de
goede structuur van de grond valt het met de piasvorming
doorgaans we! mee. Waar waar wel piasvorming optreedt kan
het zinvol zijn de waterafvoer naar de sloot een handje (e
helpen.
voor graszaad zijn hier en daar weer
al gegeven. We zullen rekening
moeten houden met een lagere N-
voorraad. Dus extra kosten aan wat
meer stikstof strooien. En de prijs,
wat gaat die doen, met de hogere
energieprijzen? Er schijnen bij de
kunstmestindustrie overigens enor
me voorraden k.a.s. te zijn. Veel zal
afhangen van wat er in het gebied
van de Golf gaat gebeuren. Wellicht
heeft dit, wanneer er daadwerkelijk
een oorlog uitbreekt, ook gevolgen
voor de export van verschillende
produkten. Hoe het ook zij, het op
treden van ene Saddam Hoessein,
kost op één of andere manier geld
uit onze portemonnee.
Maar ook onze eigen politici tornen
aan die portemonnee. Juist deze
week werd bekend dat provinciale
staten akkoord gaan met de aanbe
velingen vervat in het rapport 'ke
rend tij'. Op milieugebied worden
forse ingrepen voorzien. De provin
ciale politici zijn hier, ondanks alle
beslommeringen over wat declara
ties en daarmee verband houdend
een paar belastingzaakjes toch aan
toegekomen. Dat gaat vlugger dan
besluiten over veerdiensten en
V.O.W.
Het zal er van komen dat een besluit
hierover, over de Statenverkiezingen
heengetild zal worden. En intussen
nemen de problemen met de krak
kemikkige veerboten toe. Inmiddels
hebben ook de Zeeuws-Vlaamse
landbouworganisaties andermaal
aan de bel getrokken, om te on
derstrepen dat deze toestanden niet
kunnen blijven duren.
Het is ook weer de tijd van de
afdelings-ledenvergaderingen en de
jaarlijkse ledenvergadering van de
kring. Het zal wederom moeilijk zijn
om de leden vol goede moed naar
huis te laten gaan, maar het kan niet
altijd kommer en kwel zijn. Daarom
is er ook weer op 25 januari de jaar
lijkse gezinsavond van de ZLM sa
men met de PJZ. Ditmaal alweer
voor de 10e keer.
En omdat??????????? wordt er dit
maal wat extra cachet aan deze
avond gegeven. De Hulster muziek
groep 'Ambras' zal een optreden
verzorgen. Deze 'troubadours uit ei
gen streek' trekken tijdens hun op
treden overal volle zalen. Daarnaast
zal zoals gewoonlijk een aantal PJZ-
ers weer wat organiseren m.m.v.
een 'mistery guest' en zoals ge
woonlijk is er na dit alles weer gele
genheid om te dansen. IJs en
weder dienende belooft het weer
een gezellige avond te worden. Een
reden te meer om deze gezinsavond
ook in de toekomst voort te zetten,
zolang dat dit in een behoefte voor
ziet. U komt toch ook? Weer!
In tegenstelling tot voorgaande ja
ren is er in WEST BRABANT ZUID
een stijging te zien in het bezoeken
van vergaderingen. Bij iedereen is
het nu doorgedrongen dat alle sec
toren in moeten gaan leveren. Vast
staat wel dat een massaal bezochte
vergadering geen enkele invloed
heeft op de besluitvorming. Met de
uitrijbeperkingen van mest sjoemelt
de overheid maar wat. Een half jaar
geleden verkondigden de voorlich
ters nog dat op de kleigronden tot
1995 geen uitrijbeperking zal gel
den. Nu tijdens de voorlichtingsda
gen komt naar voor dat er in 1993
een beperking komt, misschien vol
gend jaar al wel.
Na enkele weken met veel regen en
zeer veel wind zijn we op
SCHOUWEN-DUIVELAND in de
tweede helft van januari terecht ge
komen. Ondanks de redelijk goede
structuur van de grond ziet men
toch nogal wat piasvorming, op ver-
Ook in OOST ZUID-BEVELAND zou
een weekje vorst zeer welkom we
zen, maar dat schijnt er voorlopig
nog niet in te zitten. Of we die vorst
nu wel of niet krijgen is het verschil
tussen veel en weinig aardappel
opslag.
Een gelijkblijvende prijs voor de A-
bieten en f 50,— ton voor de C-
bieten dat was de boodschap op de
CSM telersvergadering. Verder was
er o.rn. een zeer boeiende inleiding
van de heer Maarsingh die onder
meer vertelde over de problemen die
de braaklegregeling met zich mee
brengt in het Noorden van het land.
Veel problemen zijn ,er met veron-
kruiding van de percelen die braak-
liggen, schaduwwerking van
ingeplant bos, enz.
Bij het ingaan van het nieuwe jaar
worden we als akkerbouwers weer
overspoeld met allerlei artikelen in
de landbouwpers welke richting we
op moeten, en dat we van die trek
ker af moeten. Allerlei alternatieven
worden uit de hoge hoed getoverd,
wellicht goed bedoeld worden er
dan allerlei saldo's gepresenteerd
die aantrekkelijk lijken. B.v.: prei sal
do f 14.500 (volgens DLV) daarbij
staat dan dat oogst en veilingklaar
maken al 1000 uur per ha ver
gen. Hoeveel uren er verder in de
teelt zitten weet ik niet, wel is dui
delijk dat er gemiddeld een zeer laag
bruto uurloon ontstaat. Ik vraag me
af of al die artikelschrijvers zelf voor
zo'n uurloon in weer en wind op
hun knieën over het land willen krui
pen. Geen wonder dat velen hun in
komen buiten de landbouw
aanvullen, per uur is in veel gevallen
zo meer te verdienen dan met aller
lei alternatieve gewassen.
Overduidelijk is dat tarwe de
hoeksteen is en blijft in de akker
bouw. We zien het nu b.v. met vlas
(dat 2 jaar terug ook nog in het rijtje
alternatieven stond). En we hebben
het ook gezien bij de droge-
erwtenteelt. Even wat teveel en de
prijs gaat onderuit, waarna weinig
anders rest dan weer terugvallen op
tarwe.
Het gezeur vanuit de maalindustrie
over een tekort aan bakwaardige
tarwe slaat natuurlijk als een tang
op een varken. Ze doen voorkomen
alsof de telers geen kwaliteitstarwe
willen verbouwen. Het ligt precies
omgekeerd. Zij willen er niet voor
betalen.
schillende percelen, zeker die perce
len tarwe die laat gezaaid zijn zullen
zeker geen topopbrengst geven. En
misschien had het achteraf verstan
diger geweest om hierop brouw-
gerst te zaaien. Bij een opbrengst
van zo'n 5500 kg gerst komt men al
gauw aan een saldo dat gelijk staat
aan dat van wintertarwe.
Plaatselijk komt zeer veel schade
voor van de ganzen - er zijn percelen
bij die al voor de vierde maal kaalge
vreten zijn - en met hun poten rich
ten ze op het moment doordat het
zo nat is veel schade aan, de grond
wordt vertrapt, en verslempt met
als gevolg piasvorming. De aantal
len ganzen nemen van jaar tot jaar
toe, en zullen het op den duur on
mogelijk maken öm op bepaalde
percelen nog tarwe te zaaien.
Deze week hebben we de toewij
zing van onze bieten voor 1991
weer in de bus gekregen. Sommi
gen mogen het zelfde leveren als in
1990 en andere gaan soms meer
dan 10% achteruit al naar gelang
wat er in voorgaande jaren geleverd
is. Het blijkt zeer duidelijk dat diege
ne die ieder jaar de zelfde ha's ge
teeld heeft en wiens polsuiker ook
regelmatig is, ver benadeeld wordt
in vergelijking met telers, die in het
verleden een onregelmatig areaal
bieten zaaiden of b.v. gelegenheidte
lers die in het verleden land huurden
om bieten te telen. Wanneer men
vanaf 1985/86 de toewijzing bekijkt
zijn er gevallen die weinig of niets
ingeleverd hebben, terwijl anderen
soms meer dan 25% gekort zijn. Al
met al een regeling die naar mijn
oordeel zeker geen schoonheidsprijs
verdient.
In de veehouderij gaat ook niet alles
naar wens: lagere melkprijs, goed
kope kalveren, lage prijs voor de uit
stoot van koeien, enz. Zo hoorde ik
deze week ook weer al geruchten
van melkveehouders die hun quo
tum zo goed als vol gemolken heb
ben en hun melk over het land
willen rijden wat goedkoper uitkomt
dan het aan de fabriek te leveren.
Ook bij de mest worden de proble
men steeds groter, de periode dat
men uit mag rijden is veel te kort.
Ook van akkerbouwers komen er
vragen of men voor het komende
jaar al mest kan aankopen, en of
men bijv. droge kippemest nog op
het land mag storten zonder af te
dekken, enz. Al met al nemen de
problemen toe, al vraag ik mij wel
eens af of wij hier in het zuidwesten
wel zo veel verzuren. Wanneer men
hier met een pH (zuurgraad) zit van
6 tot 7 zullen veel meststoffen, ze
ker de fosfaten, gebonden worden
aan de gronddeeltjes en niet in het
grondwater terecht komen, maar
weer door de plant opgenomen
worden. Ik denk zelf dat de land
bouw hier milieuvriendelijk bezig is.
Anders ligt het op de zandgronden,
lage pH, veel mest met ammoniak-
uitstoot enz. waardoor de
meststoffen sneller in het grondwa
ter komen.
Al heb ik toch het idee dat wanneer
men de bossen wat beter onder
houdt (dunnen, op tijd rooien) en
eens wat kalkt toedient, en mis
schien eens een kar mest toedient,
deze er heel wat rooskleuriger uit
zullen zien.
Tot slot: veel problemen, weinig
oplossingen dus zullen we gewoon
verder moeten gaan. Eén geluk heb
ben we, boeren zijn nogal een taai
volkje, dat heeft de tijd bewezen.
Op wiens initiatief deze bepalingen
tussentijds veranderd worden is de
vraag, Landbouwvoormannen we
ten van niets. Sommige voorlichters
brengen het alsof zij zelf er de uit
vinder van zijn. Verschillende boeren
kijken in dit kader al wat verder
vooruit. Als de landbouw 50% van
de kosten van de voorlichting moet
gaan betalen houdt dat straks in dat
ons eigen personeel ons gaat vertel
len wat wel en niet mag. Met de
technische voorlichting zal niemand
problemen hebben. Wel met de fi
nanciële invulling en doorbereke
ning. Als straks de overheid dan
diezelfde voorlichting nog gaat ge
bruiken om het beleid in het land te
gaan verkondigen zal dat bij de land
bouw wel problemen geven. De
mestvoorlichtingsdagen waren er
een voorproefje van.
Zoals de uitrijbepalingen nu op tafel
liggen valt er niet te werken. De tijd
dat op de kleigronden mest uitgere
den kan worden is te kort. Voor de
veehouders in de niet-
overschotgebieden een probleem.
Zij kunnen immers hun overtollige
mest niet aanbieden bij de mestfa-
brieken. De veehouderij is bereid om
aan te passen in het kader van een
schoner milieu maar moet daarvoor
wel de kans krijgen. Zeker nu het fi
nancieel geen beste tijd is. Onze ei
gen organisaties kunnen in deze het
best met een aangepaste mestbe-
paling komen zodat iedereen de
zaak kan overzien. Straks zullen
toch veel bedrijven noodgedwongen
buiten het uitrijseizoen mest uit
moeten rijden omdat er geen ander
alternatief is.
Als je leest dat de capaciteit van
Schiphol binnen 10 jaar moet ver
dubbelen en dat de verwachting is
dat er over 25 jaar een verdrievoudi
ging is, dan blijkt de overheid zich
helemaal niet druk te maken om mi
lieuvervuiling. De landbouw wordt
dan alleen maar eenzijdig aangepakt
omdat dat een gewillig slachtoffer
is.
Met de akkerbouw gaat het de ver
keerde kant uit. Een pluimveehouder
deed tijdens een afdelingsvergade
ring de suggestie om de contributie
voor akkerbouwers maar te halve
ren. Dit meer als een kleine tege
moetkoming en als een erkenning
van de eigen organisatie in de pro
blemen. Begin jaren 80 heeft het
ZLM-hoofdbestuur deze geste ook
gedaan voor de toen noodlijdende
pluimveehouders. Hoewel het be
drag in verhouding laag was sprak
het de betrokken leden toch gewel
dig aan, aldus de vragensteller.