Verbetering rentabiliteit
door kostenbeheersing
Zegge en schrijve
Sovjet-boeren te gast
in het Landbouwhuis
Prijs te hoog
Gezinsstudiedag Tholen
Onnodige
rooirisico's
'Publikatie Vlassersbond negatief en kwetsend'
V.d. Bilt: alleen stagnatie
Houden we de kosten in de hand of laten we ze de pan uitrijzen?
Dat was het thema van de gezinsstudiedag op Tholen en St. Philips-
land. De gezinsstudiedag wordt jaarlijks georganiseerd door de Ver
eniging voor Bedrijfsvoorlichting, ZLM Kring, Agrarische Commissie
van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen en de RAK. Een
eerste vereiste bij kostenbeheersing is het voldoende inzicht hebben
in de bedrijfskosten. Hiertoe behoren de kosten van mechanisatie,
maar ook de kosten van de bedrijfsfinanciering. Tijdens de studie
dag werd ook ingegaan op de oorzaken van verschillen in kosten
tussen vergelijkbare bedrijven en de eventuele voordelen van sa
menwerking.
Drs. K.J. Poppe, wetenschappelijk
medewerker bij het Landbouw Eco
nomisch Instituut, ging in zijn inlei
ding nader in op de analyse van de
bedrijfssituatie. Voor een onderne
mer is het volgens hem goed om
zich af te vragen in welke situatie
zijn bedrijf op dit moment verkeert.
Dit betekent dat er duidelijk een
aantal zwakke en wellicht ook een
aantal sterke punten kunnen wor
den aangegeven. Indien dit niet het
geval is verdient het aanbeveling
om, en liefst met enige regelmaat,
een bedrijfsanalyse uit te laten voe
ren. Problemen kunnen dan vroegtij
dig worden gesignaleerd en er
kunnen desgewenst tijdig maatre
gelen worden genomen. Naar de
mening van de heer Poppe wordt er
hierbij nog te weinig gebruik ge
maakt van externe deskundige ad
viezen. Het blijkt namelijk dat dit
kan leiden tot een goed inzicht in
het bedrijf en ook van belang kan
zijn bij de vergelijking tussen bedrij
ven onderling.
H. Mieras, stafmedewerker van de
Sociaal Economische Voorlichting
van de ZLM, besteedde in zijn inlei
ding aandacht aan de kostenbe
heersing bij de bedrijfsfinanciering.
Een groot aantal zaken vraagt hierbij
de aandacht. Met name de afstem
ming van de vermogensbehoefte in
de loop van de tijd op de financie-
ringsvorm. Verder is het volgens de
heer Mieras van belang dat goed
bezien wordt welke voorwaarden er
aan de wijze van financiering ver
bonden zijn.
Planning
Dr.ir. J.H. van Niejenhuis, universi
tair hoofddocent aan de Landbouw
universiteit te Wageningen,
behandelde in zijn inleiding de mo
gelijkheden van planning voor
kostenbeheersing op het bedrijf. Al
gemeen uitgangspunt bij de plan
ning moet volgens de heer
Niejenhuis steeds zijn dat er een af
weging wordt gemaakt tussen de
extra kosten en de extra op
brengsten.
Ook de bedrijfsuitrusting dient zo
De boerendelegatie uit de Sovjet-Unie voor het Landbouwhuis in
Goes. Op de achtergrond hun tolk en gastheren tijdens de ontvangst
bij de ZLM.
Een delegatie van zes boeren uit de
Sovjet-Unie was donderdag 10 ja
nuari jl. te gast in het Landbouwhuis
te Goes. Ze maakten kennis met de
ZLM in het kader van een werkbe
zoek aan Nederland op uitnodiging
van Cebeco Handelsraad.
De boeren zijn afkomstig uit streek
rond de stad Charkov in de Oost-
Oekraïne. Het zijn voorzitters van
kolchozen, die het beheer voeren
over bedrijven van zo'n 16.000 ha.
Tijdens het gesprek in het Land
bouwhuis kwam nog eens nadruk
kelijk naar voren hoe slecht de
omstandigheden in de Russische
landbouw zijn. Er is gebrek aan bijna
alles. Door de jarenlange verstarde
strukturen is ook de motivatie van
de boeren en hun medewerkers vol
ledig verdwenen. Alles moet weer
van de grond af worden opge
bouwd. De delegatie vroeg daarbij
nadrukkelijk om steun en advies uit
Nederland. Cebeco Handelsraad
heeft reeds een aantal projecten in
K.J. Poppe
goed mogelijk afgestemd te zijn op
de taakomvang van het bedrijf. Stu
dies hebben uitgewezen dat samen
werkingsverbanden tussen
ondernemers vaak pas voordelig
worden bij combinaties van drie of
meerdere bedrijven aldus van Nie
jenhuis. Een goede basis voor de
planning is het opzetten van een be-
drijfsregistratie. Dit maakt het mo
gelijk dat er vergeleken wordt met
normen. Ook de uitwisseling van
gegevens in studieclubverband kan
daarbij een belangrijk hulpmiddel
zijn.
Volgens voorzitter Aike Maarsingh
van de Nederlandse Bieten Federa
tie, waarbij de suikerbietentelers van
de Centrale Suiker Maatschappij zijn
aangesloten, is er in het afgelopen
najaar te lang gewacht met het rooi
en van de laatste suikerbieten. Zijns
inziens zijn daarmee grote en vaak
onnodige risico's genomen.
"Het suikergehalte was dit seizoen
op 25 oktober het hoogst. We
schrokken dan ook op 26 november
van de grote oppervlakte die nog in
de grond zat, nl. voor de CSM 1130
ha. Gelukkig lukte het mede als ge
volg van de lange campagne alsnog
om alle bieten tijdig te rooien," aldus
Maarsingh.
Vanzelfsprekend beheerst de Golfcrisis deze week meer dan ooit het
nieuws. Wellicht is het op het moment dat dit stukje verschijnt al volop oor
log in het Midden-Oosten. Tegelijkertijd lopen ook de spanningen in Oost-
Europa snel op en is het nog maar de vraag of het allemaal wel goed gaat
aflopen. Nog maar kort geleden werden de ontwikkelingen in Oost-Europa
alom toegejuicht en ook in landbouwkringen zag men volop mogelijkheden
om met Rusland zaken te doen. Nu dreigt de EG de Sovjet-Unie met het
schrappen van alle toegezegde hulp en overweegt de Amerikaanse presi
dent Bush om zijn voorgenomen ontmoeting met Gorbatsjov af te zeggen.
Het kan verkeren.
GATT EEG
Een direct gevolg van de situatie in met name het Midden-Oosten zal waar
schijnlijk zijn dat het hervatten van de vorige maand vastgelopen GATT-
onderhandelingen voorlopig wel zal worden uitgesteld. Zowel de Verenigde
Staten a/s de EEG-landen zullen er weinig behoefte aan hebben om elkaar
nu in de haren te vliegen. Uit een gesprek vorige week vrijdag tussen COPA
en EG landbouwcommissaris MacSharry zou trouwens gebleken zijn dat er
weer enige beweging is in de standpunten. Voor zover ik dat kan bekijken
geldt dat dan vooral voor het EG-standpunt. Uit de pers begrijp ik immers
dat MacSharry komend weekend de Europese Commissie wil laten instem
men met zijn plan om van prijsondersteuning om te schakelen naar directe
inkomenssteun voor de boeren. Deze inkomenssteun zal vooral ten goede
moeten komen aan kleinere boeren tot maximaal 30 ha. door deze funda
mentele wijziging van het Europese landbouwbeleid zouden volgens het
idee van MaxSharry de graanprijzen globaal kunnen worden gehalveerd.
Daarnaast voorziet het plan nog in een korting van de melkquota van 10%
voor bedrijven met meer dan 200.000 kilo melk. De Nederlandse Akker
bouw en melkveehouderij kunnen dan wel sluiten. Volgens het Financieele
Dagblad van dinsdag staat het merendeel van de Europese Commissie ach
ter het idee van MacSharry. Ik vrees dat dat nog waar is ook. En als dat zo
is dan komen de GATT-onderhandelingen natuurlijk in een heel ander dag
licht te staan!
Crisis
Een ongeluk komt zelden alleen. Gezien de explosieve situatie in zowel het
Midden-Oosten a/s Oost-Europa is een wereldomvattende crisis niet on
denkbaar. Zeker als een oorlog in het Midden-Oosten langer gaat duren
moet er ook bij ons rekening gehouden worden met de gevolgen daarvan
De beschikbaarheid van olie zal daarbij dan centraal staan. Instortende beur
zen, inflatie en hoge rente zijn de ingrediënten voor een economische crisis.
Ons land is daarvoor-ondanks ons aardgas- extra kwetsbaar vanwege onze
grote exportbelangen. Naar mijn mening moet vooral ook de situatie in de
Sovjet-Unie niet worden onderschat. Uit een gesprek vorige week met een
aantal Russische boeren heb ik begrepen dat wij ons er geen voorstelling
van kunnen maken hoe slecht de situatie daar is. Mijn idee is dat in Rusland
de kans op revolutie en dictatuur weer volop aanwezig is.
Landbouw
In hoeverre de landbouw bij dit alles rechtstreeks betrokken zal worden is
moeilijk te overzien. Op langere termijn waarschijnlijk wel. In vroegere crisis
situaties is het al dan niet kunnen beschikken over voldoende voedsel dik
wijls een belangrijke factor geweest, soms zelfs van doorslaggevende
betekenis. Ook nu wordt er alweer gehamsterd. Ook zijn crisis in de land
bouw meer dan eens "opgelost" door oorlog. Ook nu is er in onze land
bouw sprake van een crisisachtige situatie. Dat mag natuurlijk geen enkele
reden zijn om de oplossing daarvan in oorlog te zoeken. De prijs is altijd te
hoog.
Oggel
de Sovjet Unie in samenwerking
met de lokale agrarische bevolking
op poten gezet. Dit betreft met na
me de levering en toepassing van
uitgangsmateriaal.
De Russische delegatie kreeg in het
Landbouwhuis in Goes van alge
meen secretaris mr. J. Oggel een
toelichting op de structuur en werk
wijze van de georganiseerde land
bouw in ons land en de betekenis
van de regionale landbouwmaat-
schappijen, zoals de ZLM. Bij het
gesprek was mede aanwezig, de
heer J.M. Geluk, akkerbouwer op
Schouwen-Duiveland, die medio vo
rig jaar een achtdaags bezoek aan
de Sovjet-Unie heeft gebracht en
een aantal agrarische bedrijven daar
heeft bezocht. De delegatie stond
onder leiding van Alexander Berezj-
noi, die eerder al een bezoek bracht
aan Nederland. Het gezelschap
heeft vorige week verder nog be
zoeken gebracht aan bedrijven,
proefboerderijen, veilingen en coö
peraties.
De wijze waarop de Nederlandse
Vlassersbond een artikel heeft ge
schreven over de overproduktie in
de vlasteelt (zie ZLM-blad van vori
ge week) is bij Van de Bilt in Sluiskil
in het verkeerde keelgat geschoten.
'Zeer ongelukkig en negatief en bo
vendien kwetsend voor boeren en
bedrijven, die veel energie en geld
steken is het overeind houden en
stimuleren van de vlasteelt in Ne
derland'. Aldus een verbolgen Mark
van de Bilt, direkteur van het gelijk
namige vlasbedrijf, dat 40% van
het in Nederland geproduceerde
vlas verwerkt en ook buiten Neder
land zeer aktief is in de vlassector.
Van de Bilt ontkent niet dat er pro
blemen zijn. De voorraden zijn inder
daad hoog opgelopen. 'Maar dat is
nog geen reden om de problemen,
die van tijdelijke aard zijn, met de
precisie van een horlogemaker aan
de grote klok te hangen. Er is hoog
stens sprake van stagnatie op de
vlasmarkt. Elk produkt maakt wel
eens een minder goede periode
door. De boeren zijn dan zelf wel zo
verstandig om de inzaai terug te
schroeven. Dat hoeft de vlassers
bond hen niet te vertellen. De vlas-
bedrijven zijn samen met de boeren
heel goed in staat de overproduktie
aan te pakken. Op ons bedrijf zijn
trouwens nauwelijks voorraden
aanwezig'.
Verantwoordelijk
Van de Bilt is temeer verontwaar
digd over de publikatie, omdat hij
zich mede verantwoordelijk voelt
voor de opbloei van de vlasteelt in
Nederland. 'De laatste jaren zijn
voor de Europese vlasteelt zonder
meer goed geweest. Het areaal is
van 50.000 naar 80.000 ha ge
gaan. We hebben hier een produ
centenvereniging opgericht met
boeren uit het hele land. Goede boe
ren kunnen een goed saldo halen
mits er op contractbasis wordt ge
werkt en kwaliteit wordt afgeleverd.
Geen slechte zaak dunkt me voor
de akkerbouw'.
Van de Bilt wijst er op dat hij grote
investeringen heeft gedaan om de
vlasproduktie nieuw leven in te bla
zen. 'Dat doe ik niet als ik geen
perspectief zie. In ons kweekbedrijf
steken we veel geld. We hopen dit
Mark van de Bilt
jaar drie nieuwe rassen in te dienen.
Voor uitbreiding van onze verwer
kingscapaciteit hebben we pas een
kleine 70.000 gulden van de EG ge
kregen. Dat is 20% van de totale
kosten. De rest betalen we zelf. Dat
zegt toch genoeg over de vraag hoe
wij de toekomst van de vlasteelt
zien'.
