Geïntegreerde akkerbouw
financiële tegenvaller?
Nieuws uit hoofdbestuur ZLM
Ethiek dierproeven
aan politiek overlaten
Vanuit de ZLM
ZLM geen doel
maar middel
Hoofdbestuur ZLM wil gegevens
Het hoofdbestuur van de ZLM wil
nadere gegevens over de resultaten
van het OBS in Nagele met betrek
king tot de geïntegreerde akker
bouw. Volgens de voorzitter van de
akkerbouwkommissie van de ZLM,
de heer J. Geluk, wijzen voorlopige
cijfers uit dat het geïntegreerde be
drijf tegenvallende resultaten te zien
geeft. Dit zou te wijten zijn aan de
lage verkoopprijzen van de produk-
ten, afkeuring van pootgoed en Rhi-
zomanie.
Met Geluk vraagt het hoofdbestuur
van de ZLM zich af of de slechtere
resultaten en de lagere opbrengsten
verband houden met de kwaliteit
van de produkten en het toepassen
van minder gewasbescher
mingsmiddelen. Duidelijkheid op dit
punt acht de ZLM geboden. Vraag
tekens kunnen worden geplaatst bij
het uitblijven van officiële jaar
verslagen.
Overigens staat de ZLM onverkort
achter de doelstellingen van geïnte
greerde akkerbouw. Volgens opgave
van het OBS zijn met het terugdrin
gen van het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen op het OBS
goede vorderingen geboekt. Over
de jaren 1985-1987 bedraagt de re-
duktie 50%, in 1988 65% en in
1989 zelfs 75%. Dit wordt als posi
tief beoordeeld. De financiële resul
taten roepen echter twijfels op.
Spuiten kost geld
In zijn rapportage aan het hoofd
bestuur constateerde de akker
bouwkommissie bij monde van
Geluk dat veel boeren al vroeg ge
ploegde percelen uit elkaar hebben
gereden om zo een goedkope on-
kruidbestrijding toe te kunnen pas
sen. Dat is goed voor het milieu en
goed voor de portemonnee. "Som
mige mensen denken dat de boeren
de gewasbeschermingsmiddelen
voor niets krijgen en maar raak spui
ten. Niets is minder waar. Alles wat
een akkerbouwer spuit of strooit
brengt onkosten met zich mee", al
dus Geluk.
Geluk rapporteerde dat de heffing
per ha konsumptieaardappelen die
voor promotie wordt gebruikt, van
f 40,— naar f 35,— per ha gaat.
Door areaaluitbreiding wordt deze
verlaging mogelijk. Er komen echter
ook veel pootaardappelen, vooral
grove maten, in de konsumptiesfeer
terecht. De ZLM vindt een bijdrage
uit die richting redelijk.
Het feit dat de grove pootaardappe
len met fungiciden (TBZ) zijn behan
deld roept steeds meer vragen op.
Aan de pootgoedkommissie van het
Landbouwschap is gevraagd deze
partijen te "oormerken", zodat de
konsument kan zien wat er met de
aardappelen gebeurd is. De poot-
goedtelers staan uiteraard niet te
trappelen om dit voorstel over te ne
men. De pootgoedkommissie moet
nu met voorstellen komen.
Versterking SEV
De ZLM gaat het SEV-team verster
ken. Er zal op korte termijn een nieu
we, zo mogelijke ervaren kracht
worden aangetrokken. De uitbrei
ding is een gevolg van de toene
mende werkdruk bij de SEV. De
nieuwe voorlichter zal gedeeltelijk
worden ingezet ten behoeve van de
automatisering van de SEV.
Het hoofdbestuur van de ZLM heeft
ingestemd met de uitbreiding. Het
SEV-team van de ZLM bestaat
thans uit acht personen, exlusief
administratieve ondersteuning.
Meer leden
In de maand december zijn vanuit
het Landbouwhuis de contributie
nota's voor 1991 aan de leden van
de ZLM verzonden. Eind 1990 bleek
het aantal leden van de ZLM 7.984
met 108.434 ha grond te bedragen.
Eind 1989 waren deze cijfers:
7.945 leden met 107.484 ha grond.
Hieruit blijkt een stijging van 39 le
den en 950 ha grond. Inmiddels is
reeds een belangrijk deel van de
contributie ontvangen.
Ganzen
Het hoofdbestuur heeft kennis ge
nomen van de in december versche
nen Ganzennota van
staatssecretaris Gabor. In februari is
een officiële reaktie van de ZLM te
verwachten. Voorzitter H.C. van der
Maas liet nu al weten niet gerust te
zijn op de gevolgen van deze nota
voor de boeren. Hij vreest dat de
schade die ontstaat door bejaag-
baar wild (o.a. de kolgans) geheel
voor rekening gaat komen van ja
gers en boeren. Van der Maas is van
mening dat de staatssecretaris dui
delijk moet maken dat deze schade
blijvend uit het Jachtfonds zal wor
den betaald.
Samenwerking
Naar aanleiding van de verschijning
van het rapport van Rijnconsult over
het Landbouwschap heeft de ZLM
opnieuw uitgesproken dat de sa
menwerking van de drie Centrale
Landbouworganisaties in Nederland
moet worden versterkt. De verant
woordelijkheid voor landbouwbe-
leidszaken behoort bij de
organisaties te liggen. Het Land
bouwschap dient zich te beperken
tot verordende bevoegdheden in het
kader van Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisaties.
De ZLM zit met deze conclusie op
dezelfde lijn als het KNLC. Rijncon
sult kiest echter voor versterking van
de positie van het Landbouwschap.
Het hoofdbestuur bekrachtigde de
uitspraken over dit onderwerp van
de algemene voorzitter tijdens de al
gemene ledenvergadering van de
ZLM op 10 december j.l.
Produktiebeheersing
De ZLM gaat opnieuw pleiten voor
produktiebeheersing van granen per
land. Het hoofdbestuur stemde met
een desbetreffend voorstel van al
gemeen voorzitter H.C. van der
Maas in. Volgens van der Maas is er
op dit moment voor een dergelijk
voorstel meer steun te verwachten
dan vorig jaar. Ook toen maakte de
ZLM zich reeds sterk voor een
graanquotum per EG-lidstaat om tot
de gewenste produktiebeperking in
de graansector te komen.
Dit voorstel bleek echter in COPA-
verband niet haalbaar.
In het kader van de lopende GATT-
onderhandelingen lijken er nu meer
mogelijkheden om de graanproduk-
tie per land te kunnen regelen. Het
voorstel gaat er vanuit dat landen
die zich aan de afgesproken produk
tiebeperking houden daarvoor wor
den "beloond", terwijl landen die
hun quotum overschrijden worden
"gestraft" op basis van het stabili
satorenmechanisme.
De vraag hoe ver je mag gaan met genetische manipulatie en aanver
wante zaken is naar het oordeel van de ZLM een maatschappelijk
vraagstuk.
Het ethisch oordeel over zaken als
genetische manipulatie, biotechno
logie en toepassing van bijv. B.S.T.
moet niet worden overgelaten aan
een belangengroep, maar komt toe
aan de maatschappij als geheel. De
politiek zal in deze gevoelige onder
werpen uiteindelijk de grenzen moe
ten aangeven.
Dat is de konklusie van een diskus-
sie, die in het hoofdbestuur van de
ZLM is gevoerd naar aanleiding van
de rapportage van de kommissie
veehouderij. Aanleiding vormde het
rapport van de kommissie Schroten.
De keus gaat tussen "ja'mits" en
"nee tenzij". "Ja mits" wil zeggen
dat in feite alle onderzoekingen ge
oorloofd zijn mits er in negatieve zin
Versterking van de ZLM a/s middel - niet a/s doel - om de belangen van de
individuele boeren en tuinders optimaal te kunnen behartigen. Dit motto
hield ZLM-voorzitter H.C. van der Maas voor aan de leden van het hoofd
bestuur, dat maandag jl. de eerste vergadering in het nieuwe jaar hield in
het Landbouwhuis te Goes.
Van der Maas tekende hierbij aan dat niet alle bedrijfsgenoten even welge
moed het nieuwe jaar zullen zijn ingegaan. Er zijn heel wat landbouwpolitie
ke ontwikkelingen die een negatief stempel drukken op de agrarische
bedrijfsvoering. Illustratief noemde de ZLM-voorzitter in dit verband het feit,
dat Nederlanders elkaar ter gelegenheid van Sinterklaas en Kerst luxe pre
sentjes hebben gegeven ter waarde van ca. 250 gulden gemiddeld per per
soon, terwijl dezelfde Nederlanders er schande van spreken dat het
EG-landbouwbeleid minder dan dat bedrag per persoon per jaar kost om
een goedkoop voedsel- en grondstoffenpakket te produceren. "Dat feit
roept terecht frustratie en agressie op. Met die gevoelens zullen we meer
dan ooit geconfronteerd worden. Ik doe een beroep op u om het hoofd koel
te houden en binnen de smalle marges die we hebben het uiterste te doen
om politiek en samenleving te beïnvloeden en onze individuele leden van
dienst te zijn".
Spanningen
Gezien de toenemende spanningen op veel boerenbedrijven, voorspelde
Van der Maas toenemende kritiek op en ongenoegen over het optreden van
de landbouworganisaties. Ook at is die kritiek vaak onterecht, toch toonde
Van der Maas begrip. Veel bedrijfsgenoten staan immers voor ingrijpende
beslissingen. Öf ze gaan over tot drastische bedrijfsaanpassingen, öf ze
besluiten om deeltijdboer te worden, öf ze zetten er definitief een punt ach
ter. In die situatie wordt het uiterste gevraagd, van de mensen zelf èn van
de organisatie, waarbij men is aangesloten. De ZLM zal zich dan ook maxi
maal inspannen om de nodige ekonomische en sociale begeleiding te ge
ven, niet alleen ten dienste van de blijvers, maar ook voor bedrijfsgenoten
die part-time gaan werken of willen stoppen.
"We zullen als ZLM tevens duidelijk moeten maken dat regelmatige aanpas
sing en kreativiteit in de bedrijfsvoering het veel meer kollega's mogelijk zat
kunnen maken om boer en tuinder te blijven dan nu door velen gedacht
wordt", zo vervolgde Van der Maas. "De ZLM is er om daartoe assistentie
te geven en zo praktisch mogelijke voorwaarden te bevorderen. Voorwaar
den die aanpassingen en kontinuiteit van de onderneming mogelijk maken.
In die zin is de ZLM een middel en geel doel op zichzelf. Een middel ten
dienste van onze leden-bedrijfsgenoten".
Desastreuze gevolgen
Intussen zal de ZLM doorgaan met het uitdragen van standpunten over het
nationale en internationale landbouwbeleid, hoe smal de marges ook zijn.
In dat verband wees Van der Maas op de GATT-onderhandelingen, die zon
der wereldomvattende stringente volume- en milieuafspraken desastreuze
gevolgen zullen hebben voor de Nederlandse akkerbouw en rundveehoude
rij. Ook refereerde Van der Maas aan "Brusselse ideeën" om het uniforme
EG-markt- en prijsbeleid in te wisselen voor een gedifferentieerd inkomens
beleid, dat eenzijdig sociaal gericht zal zijn op de landelijke gebieden en de
kleine bedrijven in de zuidelijke lidstaten. Voor de efficiënte produktiegerich-
te bedrijven in Nederland zal dit voorstel funeste gevolgen hebben in alle
sektoren van onze land- en tuinbouw. "Als het werkelijk die kant op gaat
zullen we er voor moeten vechten om ook in Nederland nationaal een rele
vante plattelandshektaretoeslag dan wel produkteenheidstoeslag af te
dwingen", aldus de algemeen voorzitter van de ZLM.
Van der Maas: wees voorts op de nationale natuur-, milieu- en ruimtelijke or
deningsplannen die onevenredig zwaar op de landbouwsektor zullen druk
ken. Nog sterker dan voorheen zal vanuit de landbouw duidelijk moeten
worden gemaakt dat er voor een aanzienlijk deel van deze beleidsvoorne
mens in de boerenpraktijk geen enkel draagvlak aanwezig is. "Als land
bouworganisatie willen noch kunnen wij voor een dergelijk beleid in een
toenemend aantal gevallen verantwoordelijkheid op ons nemen".
Verhuizing
In het begin van zijn "nieuwjaarstoespraak" stond Van der Maas stil bij de
verhuizing naar het nieuwe Landbouwhuis in 1991. Deze verhuizing zal met
de nodige nostalgie gepaard gaan, maar toch als een overwegend positieve
gebeurtenis worden ervaren. "Een nieuw bedrijfspand is immers karakte
ristiek voor een organisatie, waar vertrouwen in de toekomst overheerst,
waar niet getwijfeld wordt aan nut en noodzaak van het produkt, dat gele
verd wordt. In ons geval bestaat dat produkt uit kollektieve en individuele
dienstverlening en belangenbehartiging aan en voor onze leden, boeren en
tuinders in Zeeland en Brabant".
geen grenzen worden overschreden.
"Nee tenzij" wil zeggen dat er vrij
wel niets is toegestaan, tenzij er be
wezen wordt dat onderzoek nuttig,
noodzakelijk en veilig is. De kern van
de ZLM-kommissie veehouderij
wees er op dat financiële belangen
van onderzoek en praktijktoepassin
gen redenen zijn om te kiezen voor
"ja mits". Maar als we erkennen dat
bepaalde toepassingen niet te over-
ziene gevolgen hebben zal de keus
voor "nee tenzij" moeten zijn.
Het hoofdbestuur oordeelde dat het
niet aan een belangengroep is om
een ethisch oordeel te geven. Dit
dient op brede maatschappelijke
schaal te gebeuren en derhalve
heeft de politiek het laatste woord.
H.C. v.d. Maas, voorzitter; A.H. Munters,
vice-voorzitter; mr. J. Oggel, algerneen-
sekretaris; R. Hoiting, sekretaris; L.J. v.
Gastel, kring Schouwen-Duiveland; J.L.
v. Gorsel, kring Tholen-St. Philipsland;
D.G. de Kater, plv. kring Noord-Beveland;
C. Hamelink, kring O. Zuid-Beveland; S.J.
Noteboom, kring W. Zuid-Beveland; C.J.
Bierens, kring Walcheren; R Risseeuw,
kring W. Zeeuws-Vlaanderen; M. Boo-
gerd, kring Axel; M. Vinke, kring Hulst;
J.C. Geluk, kring West-Brabant; C. Bran
derhorst, kring Oost- en Midden-
Brabant; J.H. Hartgers, kring Langstraat;
G. Sterrenburg, tuinbouw; W. v. Veldhui
zen, veehouderij; D. Hannewijk, veehou
derij. Adviserende leden: Ir. A. v.
Weelderen; mevr. R. Crezee; mevr. S.
Hanse; L. van Nieuwenhuijzen; M.J.
Goud; M.C.J. Kosten; P.P.C. Versluijs.
Diensten/instellingen: mevr. J. Priem; T.
Elzinga; J. Jille en ir. G. v.d. Schelde
