Extra voorlichting nieuwe
regels voor aardappelteelt
Open teelten beschikken nu over
informatie-technisch standaardwerk
Boerenverstand
Slachtkuikens alternatief voor akkerbouw?
Zwarte vlaggen
Aandeel Zeeuwse
zaaiuien
loopt terug
TAZ Stichting Takorganisatie
Akkerbouw Zeeland
SS::?::
Op zoek naar een alternatief kijkt de
akkerbouwer in deze tijd richting
veehouderij. Slachtkuikens wat
denk je ervan? Zou dat wat wezen?
De laatste jaren is er inderdaad een
goed tot zeer goed saldo van te ha
len. Zeker in de moderne stallen
waar de groeisnelheid hoog en de
voerconversie laag ligt kan een goed
inkomen worden behaald.
Per hektare land in pacht of eigen
dom kan men ongeveer 500 slacht
kuikens houden wat betreft de
mestwet. Dat wil dus zeggen: 50
hektare onder de ploeg maal 500 is
25.000 slachtkuikens. Dit is een
aardige neventak. Heeft men minder
grond en men blijft onder de 10.000
slachtkuikens dan zou ik toch
vraagtekens zetten bij het rende
ment. Men kan niet profiteren van
kwantum-, buikkortingen en het
bouwen van een stal zal per kuiken
ook te duur worden.
Hoe de toekomst eruit zal zien is
niet te voorspellen. Het is een ge
heel vrije markt, evenals bijvoor
beeld de aardappelen. Deze zijn het
ene jaar 5 cent en het andere jaar
25 cent. In deze context moeten we
ook de slachtkuikenprijzen zien. We
reldwijd is de konsumptie van
slachtkuikenvlees echter groeiende.
Vorig jaar steeg de konsumptie in
Nederland met 3% en de aanvoer
op de slachtlijn steeg maar 2%. Dit
verklaart de krapte in de markt. In
Amerika ligt de konsumptie bedui
dend hoger dan in Europa. De
"lighttrend" zal zich hier ook nog
wel voortzetten. Daarom is de ver
wachting reëel dat de prijzen nog
wel even goed blijven. Men kan
trouwens ook met een voerfabriek
voor enkele jaren een intergrptiekon-
trakt afsluiten.
Wat is er nu tegenin te brengen om
er aan te beginnen? De gebonden
heid. Het aanwezig moeten zijn. Ze
ker in warme tijden als het hok vol
vlees zit. U moet het alarm kunnen
horen. Moderne apparatuur staat
toe dat U per telefoon wordt gealar
meerd, maar toch. Iedere zes weken
moet uw hok leeg en zeer grondig
gereinigd.
Ook de uitbreiding van mest zou
een drempel kunnen zijn. Er mag
geen kilo mest meer bijkomen in
Nederland. Als u als akkerbouwer
dus wel mest gaat produceren, lo
pen we de kans dat een inkrimping
van de veestapel werkelijkheid gaat
worden. Ook het verkrijgen van een
hinderwetvergunning kan enige
hobbels op de weg leggen, maar
dat valt in een mestarm gebied nog
mee. Verder kan de zeer hoge inves
tering een moeilijk te nemen stap
zijn. Voor 25.000 kippen heeft u
meer dan een half miljoen gulden
nodig als startkapitaal.
Informatie
Als u erover denkt en u wilt er meer
van weten, denk ik dat het goed is
om informatie in te winnen bij de
dienst landbouwvoorlichting, team
pluimveehouderij in Boxtel, tel.
04116-84848. Zij hebben een infor
matiepakket klaar liggen, speciaal
voor de akkerbouwer die wil begin
nen in slachtkuikens. Ook zijn ze be
reid om bij u langs te komen.
Een lidmaatschap van de Neder
landse organisatie van pluimvee
houders is ook een mogelijkheid om
aan informatie te komen. Men krijgt
dan o.a. wekelijks het blad pluimvee
houderij. Voorwaarde om te begin
nen aan slachtkuikens is te zorgen
voor voldoende onafhankelijke infor
matie, zodat u uw toekomstige leve
rancier en ook de bank met kennis
van zaken tegemoet kan treden.
Kennis is tenslotte macht.
Aly Wisse
Onlangs heeft de Stichting Informa
tieverzorging Akkerbouw (SIVAK)
het gedetailleerde Informa .emodel
Open Teelten (IMOT) voltooid. Daar
mee beschikken de sektoren akker
bouw, vollegrondsgroenteteelt en
bloembollenteelt nu over een
informatie-technisch standaard
werk. Toepassing van de afspraken,
rekenregels en definities uit het In
formatiemodel moet o.a. leiden tot
éénduidigheid bij bedrijfsvergelijking
en gestandaardiseerde koppelingen
tussen computerprogramma's.
Het Informatiemodel "Open teel
ten" zal direkte toepassing gaan
vinden op de volgende terreinen:
onderzoek: het Informatiemodel
maakt duidelijk hoe kennis/informa
tie éénduidig vastgelegd kan wor
den. De systematische analyse die
ten grondslag heeft gelegen aan het
Informatiemodel heeft bovendien
aan het licht gebracht dat op som
mige punten kwantitatieve dan wel
formaliseerbare kennis ontbreekt
(witte vlekken).
software-ontwikkeling: de rekenre
gels en gegevensdefinities uit het
Informatiemodel kunnen door auto
matiseringsbedrijven worden ge
bruikt bij de ontwikkeling van
software.
keuren/certificeren: op basis van de
finities en afspraken in het Informa
tiemodel kunnen keuringsinstanties
software beoordelen.
Het aandeel zaaiuien dat afkomstig
is uit Zeeland is het afgelopen jaar
afgenomen, zo blijkt uit de oogstra-
ming van het CBS in november. De
oogst in Zeeland komt op 38 ton
per ha, ofwel vier procent meer dan
vorig jaar en aanmerkelijk minder
dan in de voorgaande jaren. In de
provincie Zuid-Holland daarentegen
is in 1990 een topproduktie van 46
ton per ha behaald. Ook in de Flevo-
polders is een topproduktie behaald
met 59 ton per ha (vorig jaar 53
ton/ha).
Volgens de november-raming komt
de bruto-oogst van Nederlandse
zaaiuien in 1990 op 454.600 ton.
De eerste raming van het CBS
kwam op een oogst van 425.000
ton. De november-raming geeft aan
dat de oogst het afgelopen jaar 20
procent groter is geweest dan in
1989 maar wel kleiner dan in de drie
daaraan voorafgaande jaren.
onderwijs: om inzicht te geven in
het informatiegebruik op "open-
teelten"-bedrijven.
Waarde voor boer en tuinder
Het beschikbaar komen van het In
formatiemodel heeft op termijn ook
positieve gevolgen voor de agrariër.
Het Informatiemodel moet leiden tot
een uniform gebruik van rekenre
gels, afspraken en definities en
daarmee o.a. de mogelijkheden voor
bedrijfsvergelijking vergroten. Zo
worden in akkerbouwprogramma's
nu nog vaak verschillende rekenme
thoden gehanteerd bij het maken
van saldoberekeningen. Het Infor
matiemodel moet ook gaan funge
ren als basis voor integratie van
informatiesystemen. In concreto:
leiden tot afspraken over standaard-
koppelingen tussen bijvoorbeeld ak
kerbouwprogramma's en teeltbege-
De voorlichting omtrent de toepas
sing van de nieuwe regels voor de
aardappelteelt door het DLV-team
akkerbouw te Goes dient komend
winterseizoen extra aandacht te
krijgen. Dit is besloten tijdens de
laatstgehouden bestuursvergade
ring van de Takorganisatie Akker
bouw Zeeland (TAZ) en van de
begeleidingscommissie van het
DLV-team akkerbouw.
De nieuwe teeltregels zullen vanaf
1997 van kracht worden. In de
praktijk betekenen de nieuwe voor
schriften een beperking van de mo
gelijkheid om frekwent te telen, een
verplicht gebruik van resistente ras
sen in de teeltschema's 1 op 3 en 1
op 4 en het vervallen van de ver
plichte grondontsmetting. Het TAZ-
bestuur en de begeleidingscommis
sie vinden het van groot belang, dat
goed duidelijk is op welke wijze er
nu al ingespeeld kan en moet wor
den op de nieuwe situatie.
Het DLV-team akkerbouw heeft nu
bijna 1 jaar gefunktioneerd. Tijdens
de vergadering van het TAZ-bestuur
en de begeleidingscommissie werd
één en ander kort geëvalueerd. Ge
concludeerd werd dat het team naar
tevredenheid heeft gefunktioneerd.
Akkerbouwers die overwegen slachtkuikens te gaan houden doen er
goed aan eerst voldoende en onafhankelijke informatie in te winnen.
leidingssystemen of tussen akker
bouwprogramma's en
boordcomputers. Dergelijke koppe
lingen verhogen in het algemeen de
gebruikswaarde van beide
systemen.
De komplete gedetailleerde versie
van het Informatiemodel beslaat
ruim 1500 pagina's en wordt uitge
bracht als losbladig systeem; delen
van het informatiemodel zijn ook op
diskette verkrijgbaar; geïnteresseer
den kunnen kontakt opnemen met
SIVAK, tel. 03200-22930.
Naast het gedetailleerde informatie
model is ook een korte populaire be
schrijving beschikbaar. Deze kan
besteld worden door f 20,— over te
maken op postbankrekening
3827550 of bankrekening
337698147 ten name van SIVAK,
Lelystad onder vermelding van
"IMOT".
De opstelling van het team op basis
van een gebiedsverantwoordelijk-
heid voor de bedrijfsdeskundigen
wordt als een goede zaak gezien.
Het DLV-team heeft in 1990 onge
veer 3200 telefonische adviezen
verstrekt. Het merendeel van deze
adviezen had betrekking op gewas
bescherming en bodem- en be
mestingszaken. Er zijn ongeveer
1900 bedrijfsbezoeken afgelegd.
Nitraat-analyse
Een aantal Verenigingen voor Be
drijfsvoorlichting en Akkerbouwstu-
dieclubs zullen onder coördinatie
van de TAZ en met begeleiding van
het DLV-team akkerbouw een begin
maken met de toepassing van de
Nitraat-sneltest in consumptieaar
dappelen. Optimalisering van de
stikstofbemesting van consumptie
aardappelen is zowel vanuit econo
misch oogpunt (opbrengst en
kwaliteit) als vanuit de zorg voor het
milieu gewenst. Vragen die zich
hierbij voordoen zijn onder meer hoe
hoog de totale stikstofgift moet zijn
en of de stikstof in meerdere keren
moet worden gegeven. Met behulp
van de nitraat-sneltest kan het ver
loop van de beschikbare hoeveel
heid stikstof voor hete
aardappelgewas worden vast
gesteld, nadat deze methode gedu
rende één groeiseizoen is toegepast
zal er een evaluatie plaatsvinden.
In Nederland is alles georgani
seerd. Van peuteropvang tot tri
angelimprovisatie voor demente
bejaarden, zelfs van de zorg voor
weerloos ongeboren leven tot fa
cultatieve crematie. Alles is hier
georganiseerd. Voor ontspan
ning en beroep, rang en stand,
religiositeit, vreugde en
smart, voor alles richten wij een
vereniging, een dub of een orga
nisatie op. Er zijn in Nederland
meer verenigingen dan Neder
landers, zo lijkt het wel, want wij
zijn een erg individualistisch
volkje. Wij zijn het spoedig on
eens met het beleid van onze
dub, met de woordkeuze van
onze voorzitter of de hoogte van
de contributie. Wij richten dan
een nieuwe dub op met dezelfde
doelstelling, maar zonder de fou
ten van de voorgaande, nu plot
seling verkeerde en
revisionistische vereniging. Zo
zijn er in dit kleine landje onge
veer 1850 (achttienhonderdvijf
tig) kerkgenootschappen
ontstaan. Zo doen er aan politie
ke verkiezingen een keur aan
partijen mee. Waar in de ons om
ringende landen de keus beperkt
moet blijven tot een stuk of vier
hoofdstromingen, kennen wij
naast confessionele, conserva
tieve, socialistische en liberale
partijen talloze afsplitsingen die
zich neo, semi, oud, of post
modernistisch noemen. Wij me
nen dat er bij de laatste Tweede
Kamerverkiezing een keuze was
uit tweeëndertig partijen.
Landbouw
Uiteraard is de landbouw ook
breed georganiseerd. In de eer
ste helft van de negentiende
eeuw begonnen boeren - en zij
die de boerenstand een warm
hart toedroegen - in te zien, dat
men door zich te organiseren
zich zou kunnen versterken.
Daartoe werden er regionale
maatschappijen opgericht, die
zich vervolgens organiseerden
binnen een nationaal comité. De
ze maatschappijen hielden zich
bezig met nuttige zaken als vee
verbetering, ontwatering,
meststoffen en onderwijs en
voorlichting op allerlei gebied.
Na een aarzelend begin geraak
ten de mijen tot bloei en deden
veel nuttig werk. Vanuit deze
mijen werden coöperatieve vere
nigingen opgericht die zich bezig
hielden met het aankopen van
zaken a/s meststoffen en zaai
en pootgoed en het opkopen van
allerlei voortbrengselen van het
boerenbedrijf. Deze coöperaties
deden veel goed werk omdat de
toenmalige zelfstandige handel
en industrie er een op zijn
zachtst gezegd weinig scrupu
leuze werkwijze op na hield. Ook
de coöperaties hadden een over
koepelend orgaan. Zij noemden
dit het 'centraal bureau'.
Afsplitsingen
Eén en ander kon natuurlijk niet
blijven duren. Op bevel van ho
gerhand splitsten zich de katho
lieke en protestant-christelijke
organisaties af. De katholieken
richtten ook nog hun eigen coö
peratieve handelsverenigingen
op, de protestanten konden zich
blijkbaar wel vinden in de alge
meen liberale handelskanalen.
Zo is het gekomen dat er in Ne
derland drieëntwintig regionale
landbouworganisaties met hun
respektieve overkoepelende bon
den zijn. In rustige tijden funktio-
neert dit alles blijkbaar naar een
redelijke mate van welbevinden,
er is wel wat gemor, maar zo
hoort dat in Nederland.
Hoe anders is dat in tijden van
crisis. Een crises zijn er menigvul
dig in de landbouw. Daar is men
ontevreden en opstandig. Steeds
groter worden de moeilijkheden.
Steeds moeilijker wordt het om
een oplossing voor die proble
men te vinden. Steeds moeilijker
wordt het om aan te nemen, dat
er voor die problemen misschien
wel helemaal geen oplossing is.
En steeds groter wordt de verlei
ding om te denken dat men uit
de moeilijkheden kan komen
door iets of iemand de schuld te
geven. Als die minister maar
eens weg is, als onze p.r. maar
eens beter wordt, als 'ze' maar
eens doen wat de leden willen,
als de 'strukturen' maar eens
doorbroken worden, dan zaj het
beter gaan en gloort er licht aan
de horizon.
Enge dingen
Met strukturen wordt van alles
bedoeld, maar vooral dat onze
organisaties eigenlijk niet deu
gen, dat de achterban niet ge
hoord wordt en dat ze - wie 'ze'
eigenlijk zijn wordt niet duidelijk -
maar wat doen. We zijn het er di-
rekt mee eens dat het altijd beter
kan en dat elke organisatie zich
voortdurend moet beraden op
doelstelling en werkwijze. Ech
ter, we hebben uit zovele in aan
leg goed bedoelde
'struktuurdoorbrekende' gedach
ten en plannen al zo dikwijls en
ge dingen zien voörtkomen.
'Landbouw en maatschappij' in
de dertiger jaren, Koekoek en
trawanten in de zestiger jaren, de
revoltes in 19 74, zwarte vlaggen
in 1990.
Zwarte vlagge, hoe goed be
doeld ook, waren, zijn en blijven,
eng, of er een wit ploegje op
staat of niet. Vandaag is het een
zwarte vlag, morgen is het een
zwart hemd. De akties die we al
vanaf begin 1989 voeren zijn ge
richt geweest en moeten gericht
blijven op het aan de kaak stellen
van een ons inziens verkeerd en
desastreus overheidsbeleid. La
ten we oppassen dat akties en
aktiegroepen zich in 1991 niet
op ons gaan richten.