uit de y
praktijk
ezien
Nog veel werk te verzetten
Aardappeloogst is goed op gang
Vlot en gemakkelijk
Boer ploegt voort zolang hij kan
Zoals overal in het zuidwestelijk
kleigebied is ook op NOORD-
BEVELAND door de heersende
droogte de oogst van alle produkten
vroeger dan andere jaren. Boven
dien gaat alles gemakkelijker zodat
er meer tijd overblijft voor andere
zaken. Een uitstapje van enkele da
gen is niet te versmaden, maar ook
in het onderhouden van machines en
gebouwen kan meer energie gestopt
worden. Misschien komen de kar
weitjes in huis nu zelfs een keer aan
de beurt.
Deze week is het aardappelrooien
goed op gang gekomen. Enkele kol
lega's zijn al klaar, anderen moeten
nog beginnen. Het rooien verloopt
vlot. Veel grond komt er niet mee.
Het produkt ziet er- goed uit en de
sortering lijkt niet tegen te vallen.
De kg-opbrengst is overal lager dan
in andere jaren. De aanwezige koel
ruimten zullen niet altijd optimaal
worden benut. Door de kiemlüst die
de aardappel momenteel vertoont, is
snel koelen nu bijzonder belangrijk.
De nog vrij hoge buitentemperatu
ren maken dit niet gemakkelijk. Het
aangebrachte kiemremmingsmiddel
zal hopelijk voldoende bescher
ming bieden.
De zaaiuien zijn inmiddels binnen.
Ondanks de droogte is de kg-
opbrengst redelijk te noemen. Dank
zij de droogte is de kwaliteit uitste
kend. Helaas heeft het droge zomer
weer de prijs niet gunstig weten te
beïnvloeden. Voor het eerst zijn op
Noord-Beveland enkele percelen
teunisbloemen gemaaid met de
zwadmaaier. Het risico van uitwaai
en van het zaad is bij deze methode
kleiner dan bij het dorsen van stam.
Het vlas is na de rootperiode in ron
de balen geperst en inmiddels bijna
overal afgevoerd. Voor de eerste le
vering van de suikerbieten was dit
jaar, door de voorspelde hoge op
brengst, veel belangstelling. De kg-
opbrengst lijkt inderdaad goed te
zijn, hoewel de droogtegevoelige
grond sterk achterblijft. De eerste
gehaltes zijn al bekend. Deze zijn
niet slecht, rond de 16 procent.
Ondanks het al vergevorderde sta
dium van de oogst vallen in het land
schap fris groene percelen op. De
groenbemesters in de stoppels gaan
eindelijk ook groeien en geven lente-
vlekken in het herfstlandschap.
Doordat alles dit jaar zo vroeg is,
komt de gedachte aan het zaaien van
wintertarwe zo nu en dan al boven
drijven. Een ieder heeft momenteel
de raskeuze gemaakt en de bestelling
geplaatst. Dit jaar zal de verleiding
groot zijn om vroeg, voor half okto
ber, met zaaien te beginnen. Zelfbe
heersing in deze kan voordelig zijn.
Gebleken is dat vroeg gezaaide per
celen lang niet altijd de beste zijn.
Denk aan het spreekwoord: 'Haasti
ge spoed is zelden goed'.
De herfst is in aantocht. Grijze luch
ten, regenbuien, lagere temperatu
ren, veel wind, het zijn allemaal te
kenen van de wisseling der seizoe
nen. In de LANGSTRAAT moet
nog veel werk verzet worden. Het
gonst van allerlei aktiviteiten. Het
aardappelrooien verloopt uitste
kend, wanneer het tenminste droog
is op de hand. De kilogramop
brengsten zijn hoog en de sortering
geeft veel grote aardappelen. Als de
prijzen nu eens wat mee willen
werken.
De bietenoogst vordert gestaag en
we lijken op een rekordoogst af te
stevenen. Al heel wat maisvelden
zijn gehakseld en ingekuild en voor
al op de zwaardere gronden worden
goede opbrengsten behaald. Wat de
voederpositie betreft kunnen we de
winter met een gerust hart tegemoet
gaan. Een heel belangrijke zaak.
De troonrede maakt je als boer ook
niet vrolijker. Trouwens de hele po
litiek geeft te denken. Hoe je ook
over minister Braks mag denken, de
hoop dat er een eventuele opvolger
veel meer voor de totaliteit van de
Nederlandse landbouw en visserij
kan bereiken is bij mij ook niet
groot. En wat te denken van het
monster verband(je) tussen de VVD
en Groen Links op dit punt? Vol
gens de troonrede dwingen de stij
gende EG-uitgaven voor de land
bouw tot nieuwe aanpassingen. De
ouderen onder ons herinneren zich
de betekenis van het woord aanpas
sen maar al te goed uit de dertiger
jaren.
Gelukkig dat de veehouderij enkele
goede jaren gehad heeft; daardoor
zijn er hopelijk wat reserves om
moeilijke perioden door te komen.
De aardappeloogst in volle gang. (foto Anton Dingemanse)
Ook op WALCHEREN is nu te
merken dat de zomer voorbij is. Het
is 's morgens al weer langer donker
en 's avonds minder lang licht.
Vooral dit laatste zal met het ver
strijken van de zomertijd velen aan
spreken, omdat gevoelsmatig met
het verzetten van de tijd de zomer
wordt afgesloten. Toch duurt de
droogte in ons gebied tot op dit mo
ment nog steeds voort.
Er zijn wel enkele tientallen millime
ters neerslag gevallen, maar met en
kele dagen droog en zonnig weer was
de regen er weer vlug af. Wel staan
veel ingezaaide groenbemesters nu
boven. Met een wat meewerkend na
jaar kunnen deze zich nog best tot
een flink gewas ontwikkelen. Door
het vele goede weer verloopt het
werk vlot en ligt voor op andere
jaren.
De meeste bruine bonen zijn nu wel
gedorst. Ook de uien hebben voor
het leeuwendeel het veld geruimd,
terwijl de aardappeloogst op gang is
gekomen. Wel moeten nog een aan
tal groene percelen doodgespoten
worden. Met dit weer is de verleiding
om de laatste kilo's mee te pakken,
groot. Anderzijds kan het weer ook
ineens langdurig omslaan. Diegenen
die vorig jaar lang hebben gewacht
met doodspuiten, hebben in elk ge
val geluk gehad. De bietenoogst is
ook weer van start gegaan. Met dit
weer gaat zowel het rooien als de af
voer vlot. De opbrengst blijkt soms
Vrijdag 21 september 1990
nog boven de verwachting te liggen
en men houdt er nu al rekening mee
dat het wel eens eind december kan
worden voor alle bieten zijn
verwerkt.
In de veehouderij ontkomen we er
nog steeds niet aan om bij te voeren.
Het grasland is met de regen wat ver-
groend maar van een echte snede
gras is geen sprake. In 1976 hadden
we na een vochtige periode in sep
tember nog volop gras in oktober.
Daar ziet het op dit moment niet
naar uit. Hoewel, de natuur doet
soms wonderen. De maishakselaars
rijden weer van 's morgens tot 's
avonds en als u dit leest zal ook de
snijmais voor een groot deel onder
het plastic zitten. We mopperen wel
eens over de droogte maar intussen
werkt het allemaal even vlot en ge
makkelijk. We zullen er in een nat
jaar nog wel eens aan terug denken.
Onlangs heeft een éénjarige verpach
ting van BBL-grond voor het seizoen
'90/'91 weer plaatsgevonden. De be
langstelling hiervoor is nog steeds
erg groot en hoewel de post de toe
wijzing de vorige dag pas had be
zorgd, was op een enkele na een vol
le zaal aanwezig. Grond is nog
steeds een begerenswaardig produk-
tiemiddel, zeker in de vorm van
pacht.
Deze zomer zijn of worden van een
aantal doorgaande wegen in ons ge
bied het wegdek gerekonstrueerd
en/of van een fietspad voorzien.
Naast het tijdelijke ongemak voor
De huidige veeprijzen liggen naar
mijn schatting op het nivo van 20
jaar geleden en de melkprijzen zijn
ook fors onderuit. Een en ander
vraagt nog zorgvuldigere kostenbe
waking op onze bedrijven. Zullen de
voederbieten daar een bijdrage aan
kunnen geven? Anderzijds zal de
overheid ook een taak hebben om
paal en perk te stellen aan ongelimi
teerde importen die onze markten
ontwrichten.
Een positieve instelling was te mer
ken uit de laatstgehouden hoofdin-
gelandénvergadering van de Maas-
en Diezepolders. Alle afgevaardig
den, boeren en burgers, schaarden
zich eensgezind achter het dagelijks
bestuur om, naar aanleiding van het
Waterhuishoudingsplan, voor het
gehele gebied van het Waterschap
een landbouwaccent te vragen. Ui
teraard met zorgvuldige aandacht
voor de aanwezige natuurwaarden.
Het voortbestaan van vele, in ruil-
verkavelingsverband gevestigde, be
drijven mag niet extra worden be
dreigd door te vergaande natuurei-
sen was de mening van de vergade
ring. En nu gaan we de vaarzen
klaar maken voor de veiling in
Etten.
Nu de zomer ook in ALTENA-
BIESBOSCH zijn einde nadert en de
herfst haar intrede doet is hiermee
ook het groeiseizoen grotendeels ten
einde. De overwegend droge warme
zomer heeft vooral voor de gronden
met slibarme ondergrond geleid tot
aanzienlijke opbrengstschade door
verdroging. Daar waar beregening
kon worden toegepast is de schade
beperkt gebleven, al moet daar di-
rekt bij vermeld worden dat de
kosten van beregening vanwege de
noodzaak tot herhaling behoorlijk
opgelopen zijn. Het rendement van
beregening is gedaald door de neer
waartse opbrengstprijzen in zowel
de akkerbouw, tuinbouw als vee
houderij.
In het verleden was het een normaal
verschijnsel, vooral in de akker
bouw, dat in een droog jaar de prij
zen van landbouwprodukten aan
trokken. Dit jaar was daar geen
spoor van te merken. De graanprij
zen zijn meer gedaald dan verwacht
kon worden en onbehoorlijk veel
meer dan de regering aan toezegging
voor gelijkblijvende prijzen gedaan
heeft. Welke producent van goede
ren zou doorgaan met produceren
als hij weet dat de kostprijs hoger is
dan de opbrengst en uitkomt op een
prijs die in 1965 gold nl. 38,50 per
100 kg voor tarwe?
De afgelopen oogstperiode was de
prijs minus m.v.h. daar nog enkele
guldens onder; tel uit je winst. Maar
de boer ploegt voort zo lang hij kan
en probeert met wat geluk zijn be
drijf in stand te houden.
Na de lange droge zomer is er nu in
ons werkgebied voldoende regen ge
vallen die de weilanden heeft doen
opfleuren en het gras een groei-
impuls bezorgde. Ook de percelen
suikerbieten met droogteverschijnse
len zijn bijgekleurd en lijkt het of
deze bieten een poging doen om de
enorme groeiachterstand in te halen.
De opbrengsten van zowel suikerbie
ten als aardappelen lijken goed en
zullen niet veel onder doen voor
1989. Opvallend is dat de struktuur
van de grond na de lange droge pe
riode nu beduidend beter is dan daar
voor.
Wanneer de politieke gezindheid van
de overheid zowel in Brussel als Den
Haag gelijk was aan die der natuur
in ons boerenbestaan anno 1990,
dan zouden we als boeren en tuin
ders niet behoeven te klagen.
Helaas is de politiek van de overheid
onbetrouwbaar gebleken en heeft
het er alle schijn van dat men de bur
gers wijs wil maken dat boeren en
tuinders milieuvervuilers van de eer
ste orde zijn en dat je best in leven
kunt blijven met wat natuur en mi
lieu aan eetbaars opleveren.
In het ZLM-blad van vorige week is
uitgebreid aandacht besteed aan het
werkbezoek van het dagelijks
bestuur van de ZLM aan Altena-
Biesbosch. Kennis is genomen van
allerlei zaken die in ons werkgebied
spelen, waarbij tevens een tweetal
bedrijven werden bezocht. Zorgen
baart de ontwikkeling van het Natio
naal Park De Biesbosch in samen
hang met invoering van het natuur
beleidsplan, wat zeker de boerenbe-
langen niet in de kaart zal spe
len.Het zal noodzakelijk zijn de boe-
renbelangen zo goed mogelijk te
bundelen, daarbij ook anderen dan
direkt belanghebbenden te betrek
ken, zodat er regionaal totaal verzet
kan komen indien daar aanleiding
toe bestaat.
De ZLM zal als belangenorganisatie
hierbij een belangrijke rol kunnen
spelen. Mede in dit kader werd dit
werkbezoek als bijzonder positief
ervaren.
Laten we hopen dat het najaar wat
het weer betreft, ons niet in de steek
laat, zodat de najaarswerkzaamhe
den onder goede omstandigheden
uitgevoerd kunnen worden.
de aanwonenden en het doorgaande
verkeer op termijn een goede zaak.
Hopelijk zal het nieuwe wegdek niet
leiden tot onverantwoord rijgedrag.
Het is geen zaaibaan. Van veel bin
nenwegen is de kwaliteit van het
wegdek deze zomer verder verslech
terd. Voor het Wegschap opnieuw
een flinke tegenvaller. Hier zal men
het wel laten om hard te rijden zon
der z'n hoofd te stoten.
Deze week is duidelijk geworden of
Braks in de Kamer ook het hoofd
heeft gestoten of dat het met een
klein builtje is afgelopen. Ik denk
het laatste. Overigens zijn er wel be
windslieden die voor kleinere politie
ke vergrijpen de laan uit zijn
gestuurd. Het i^ wel opvallend dat
vissers en boeren allemaal even hard
schelden op Braks maar dat als het
er op aan komt niemand hem kwijt
wil. Een zo bekende opvolger is ook
moeilijk te vinden.
Deze week was het weer Prinsjesdag.
Naast alle pracht, praal en franje
werden de plannen voor volgend
jaar van dit kabinet gepresenteerd.
Regeren is vooruitzien en zonodig
bijsturen. Onzekerheden inschatten
als inflatie, rentestand, looneisen, de
Golfkrisis. Bij een evenwichtig be
leid behoort ook: Mogelijkheden en
voorwaarden scheppen zodat elke
beroepsgroep een redelijke beloning
geniet in verhouding tot de geleverde
inspanning. Wat dit laatste betreft
schort er naar de landbouw toe nog
al het een en ander de laatste jaren.
Ze zijn er weer. De witte pluimen
in de verte. Die witte pluimen ho
ren bij de suikerfabrieken. Vanaf
de dijk gezien zijn ze van vier
naar twee teruggedrongen. Eerst
Steenbergen, dan Zevenbergen.
Blijven over, Dinteloord en Roo
sendaal, terwijl Dinteloord met
z'n dikke pluim nog altijd het
monopolie heeft. Bij deze plui
men horen ook modder, wind en
regen. Al dreigt het in de verte, al
voorspellen de weermannen wat
anders. De zon is weer gaan
schijnen, heeft het wolkendek
opengescheurd en opgelost, met
als gevolg een lekker tempera
tuurde. Het vervolg verhaal is
daar dan weer van; veel werk ver
zetten onder ideale omstandighe
den. Daar waar aardappels ver
genoeg dood zijn, wordt gerooid.
In de stille polders is het dan
opeens een drukte van belang.
Als nijvere bijen kruipen de trak-
tors met wagens over velden en
wegen. Volgeladen met nog
steeds één van de voornaamste
gewassen uit onze Westhoek. Het
zijn de aardappels die de naam
Bintje dragen.
Over deze zelfde aardappel werd
de afgelopen week over de radio
de ban uitgesproken. Je verbaast
je dan altijd weer. Mag dit alle
maal maar zo? De huisvrouwen
en mannen oproepen dit produkt
niet meer te kopen. Want u raadt
het al, het gif. Op de vraag van
wat mankeert er aan deze aard
appel moest het antwoord zijn:
'helemaal niets'. Maar er waren
andere rassen waar minder gif
voor werd gebruikt! Begrijp me
niet verkeerd; als er minder
gespoten kan worden moet dat.
We zullen steeds naar betere mid
delen en misschien ook rassen
moeten zoeken. Maar zonder on
derbouwing of deskundigheid
iets afkraken en de mensen ver
keerd voorlichten, moest ook
niet mogen.
Na deze ergernis keren we weer
terug naar de herfstdraden die nu
getrokken worden van steel naar
blad. Als een fijn rag en kanten
kleed in de vroege morgen in alle
hoeken en gaten te zien zijn. En
we verwonderen ons altijd weer
over de schoonheid van de
natuur.
