<vl
Waardering Luns voor droogbloemenbedrijf
KNLC
kommentaar
Zeven rassen openen aanval op Bintje
ezien
EG moet ingrijpen als DDR
markt blijft verstoren
GATT: de dood van
een duurzame landbouw?
Landbou wschap:
KNLC-bestuur
Overheid moet
gevolgen van
landbouwplannen in
beeld brengen
teleurgesteld
Zeven nieuwe am-vrije aardappel
rassen openen de aanval op Bintje.
Dat zal gebeuren tijdens de aardap
pelmanifestatie die van dinsdag 11
tot en met zaterdag 15 september in
Emmeloord wordt gehouden. De In
ternationale vakbeurs wordt op de
eerste dag geopend door prins
Claus; de krachtmeting tussen de
rassen begint op woensdag met een
rooidemonstratie met de aller
nieuwste apparatuur.
De rassen Agria, Lisette, Lydia, Pa
rade, Timate, Turbo en Van Gogh
zijn onder dezelfde omstandigheden
gepoot en gegroeid. Welke de lek
kerste is, zal tijdens de smaaktest op
vrijdag door tachtig konsumenten
worden bepaald. Of de uitslag van
de test het ras Bintje - dat ook in de
strijd meedoet - de das kan omdoen,
is voor manifestatie-voorzitter
Justus Schwegman, nog de vraag,
'maar de resultaten zullen voor de
praktijk wel van groot belang zijn en
mee de toekomst van het ras bepa
len. Van belang is echter ook het re
sultaat van de rooidemonstraties'.
De organisatie van de manifestatie
legde de kweekbedrijven de vraag
voor welk nieuw ras Bintje zou kun
nen vervangen. Dat resulteerde in
zeven kandidaten, waarvan dit voor
jaar in Emmeloord in totaal bijna 20
hektare is uitgepoot. De smaaktest
moet uitwijzen welke aardappel het
lekkerst is, gekookt en als frites. Een
echte 'allrounder' hoeft er niet uit te
komen, temeer niet omdat twee
kweekbedrijven toestemming heb
ben gekregen om hun ras alleen te la
ten meedraaien in de kooktest en
voor de fritesbeoordeling twee ver
vangers te mogen sturen. In de uit
slag zullen alleen de nummers één
worden genoemd; de verdere plaat
sing blijft geheim.
Groot belang
De smaaktest wordt door Schwege-
man uniek en van bijzonder belang
genoemd. Het is volgens hem uitein
delijk de konsument die bepaalt
De tekenen van de voorbije zo
mer zijn er. Het rijpe groen van
de bomen en heesters. Heesters
getooid met diep donkerblauwe
en rode bessen. Er zijn soorten
die de vogels niet lusten. We we
ten het dat de herfst eraan komt.
Een herfst die met felkleurige
dahlia's en roodblozende appels
voor een stralende lente niet on
der hoeft te doen.
Daarbij komt nog dat de tempe
ratuur dikwijls milder is dan in
het speelse voorjaar. Ondanks
dat wij in september zitten, liggen
veel velden er kaal bij. Openge
scheurd om nieuw zaad op te ne
men komt nu de drukste tijd aan.
De aardappelblokken zijn ver af
gestorven. Het is een proces dat
op natuurlijke wijze verloopt. Zo
komt de natuur het milieu te
hulp. Alhoewel het jaren geleden
is dat er niet met zware middelen
doodgespoten moest worden.
Nog een week ook, dan komen de
bietenrooiers uit de schuur. Half
september begint immers het
drukste seizoen van de vier jaar
getijden. Al bekijk ik het vanaf
de dijk, je leeft er mee. De zorgen
en vreugden van een goede oogst
binnen halen. Het rekenen en ver
kopen. Het rond zien te krijgen
om het volgend jaar weer te be
ginnen. De zorg voor dat alles is
er nu. Je ruikt en je ziet die zorg
door de vele mest die nu uitgere
den wordt. Er zijn soorten die
echt stinken, waar je je neus bij
dicht knijpt.
Het hoort bij de langzaam ster
vende zomer, evenals de blauwe
doorzichtige damp die 's mor
gens vroeg over de velden hangt.
Mooi voor wie het zien wil zijn
onze nazomer polders, ook al lig
gen de akkers er al leeggeplun
derd bij.
Als de problemen met importen uit
de DDR niet verdwijnen, dan moet
in EG-verband op maatregelen wor
den aangedrongen. De voorzitter van
het Landbouwschap, drs. Jef Mares,
zei dit woensdag in de bestuursverga
dering.
Sinds de politieke omwenteling in
Oost-Duitsland is er een groeiende
stroom goedkope landbouwproduk-
ten vanuit de DDR naar de EG-
markt. In Nederland betreft dat
vooral slachtrunderen en granen. La
gere prijzen zijn het gevolg.
Deze problemen moeten verdwijnen
door de herstructurering van de
Oostduitse land- en tuinbouw en de
integratie in de EG. West-Duitsland
heeft toegezegd dat het de overschot-
ten in de DDR met eigen subsidies
afzet in landen buiten de EG.
Als na de hereniging op 3 oktober
sprake blijft van marktverstoring,
dan moet de EG stappen onderne
men, aldus het Landbouwschap. Dat
zou kunnen door met exportsteun de
afzet naar landen buiten de Gemeen
schap te stimuleren.
welk ras de meeste kansen moet krij
gen. Dat er tot nu toe weinig aktie
op dit terrein is ondernomen, wordt
door de manifestatie-voorzitter niet
als een tekort schieten van het
propaganda-instituut NIVAA ge
zien. 'Daar hebben ze wat dat be
treft gewoon minder mogelijkheden
dan wij in het kader van de aktivitei-
ten rond een internationale vak
beurs'. De helft van de smaakbepa-
lers in Emmeloord zal afkomstig
zijn uit het buitenland. De test wordt
uitgevoerd in samenwerking met de
bonden van plattelandsvrouwen, die
zullen zorgen voor het schillen, het
koken en het bakken.
De Emmeloorder beurs zal ditmaal
internationaler zijn dan drie jaar ge
leden. Ten eerste door het interna
tionale paviljoen, maar ook omdat
er meer buitenlanders zijn uitgeno
digd; er worden bezoekers uit 37 lan
den verwacht. Op donderdag 31 sep
tember is er een international semi
nar met als motto: Milieutechniek en
konsumentenbenadering in de ne
gentiger jaren. (Fr. Ibb)
De overheid moet de gevolgen van al
lerlei plannen voor de land- en tuin
bouw op een rij zetten. Dan zal
blijken dat de opeenhoping van ge
en verboden de toekomst van de
agrarische sector ernstig in gevaar
brengt. Zo luidt de mening van het
bestuur van het Landbouwschap dat
op 5 september vergaderde.
De land- en tuinbouw is in de afgelo
pen jaren overstroomd met over-
heidsplannen: Structuurnota
Landbouw, NMP-plus, Derde Nota
Waterhuishouding, Natuurbe
leidsplan, Meerjarenplan Gewasbe
scherming, Vierde Nota Ruimtelijke
Ordening. Deze stellen allemaal ei
sen op het gebied van milieu, natuur,
ruimtelijke ordening en het gebruik
van grond, water en lucht. Een 'land-
bouweffectrapportage' moet de ef
fecten van de plannen en hun
samenhang in kaart brengen, aldus
het Landbouwschap. Daarna kan de
overheid een reëlere afweging maken
van de verschillende plannen en be
langen.
Een voorbeeld van gebrek aan af
stemming tussen overheidsnota's is
dat het NMP-plus bepaalt dat de
landbouw de verzuring met 70 pro
cent moet terugdringen, terwijl de
Structuurnota Landbouw maximaal
50 procent haalbaar vindt. Het Na
tuurbeleidsplan reserveert 150.000
ha. landbouwgrond voor natuur en
landschap. Volgens de Structuurnota
Landbouw moet de land- en tuin
bouw minder intensief worden.
Hiervoor is juist meer grond nodig,
met name voor de aardappel- en
bloembollenteelt.
De GATT-onderhandelingen
gaan de laatste fase in. Als de
verwachtingen niet bedriegen,
komt er een akkoord. Een ak
koord dat zeer grote gevolgen zal
hebben voor de Nederlandse
land- en tuinbouw. De laatste tijd
wordt er van verschillende kanten
sterk de aandacht gevraagd voor
een onderbelicht aspect in de
GATT-onderhandelingen: het mi
lieu. Terecht in mijn ogen: GATT,
landbouw en milieu hangen zeer
nauw samen. Liberalisering van
de wereldmarkt met lagere prij
zen beperkt de mogelijkheden
om een duurzame landbouw te
creëren. Waarom? Omdat de
kostprijzen als gevolg van veel
hogere milieulasten stijgen en
daarentegen de opbrengstprijzen
door de GATT zullen dalen. Dit
kan niet tegelijkertijd en dat is nu
juist wel het voornemen in Ne
derland.
Teveel en te snel
De Nederlandse overheid
bestookt de landbouw in zeven
beleidsplannen met een opeensta
peling van milieunormen, die
binnen zeer afzienbare tijd zou
den moeten leiden tot behoorlij
ke verminderingen van
milieulasten.
Al die normen zijn stuk voor
stuk begrijpelijk. Alleen als ze al
lemaal tegelijk op de landbouw
worden losgelaten ontstaan er
grote problemen. Dat kan de sec
tor niet dragen. Als dan ook nog
eens de opbrengstprijzen door de
liberalisering van de wereldmarkt
gaan dalen, wordt het probleem
voor de Nederlandse landbouw
nog nijpender. Hoe moet dat
dan? Hoe blijven we op koers
richting een duurzame landbouw
en houden we onze concurrentie
mogelijkheden in stand?
Sommigen pleiten ervoor om mi
lieu als aparte paragraaf in een
GATT-akkoord op te nemen. Mi
lieulasten verhogen kostprijzen
en kunnen daarom concurrentie
verstorend werken. Wie milieu
vriendelijk landbouw bedrijft en
dus tegen hogere kosten werkt,
zou binnen de nieuwe GATT-
regels ruimte moeten krijgen om
bovenop het in GATT vastgestel
de tarief een plus te zetten. Een
hogere prijs dus om de hogere
kosten goed te maken, die echter
niet indruist tegen de GATT-
afspraken.
Het grote bezwaar tegen deze
oplossing is natuurlijk dat het de
overheid is, die bepaalt of er een
toeslag wordt verleend en als zij
daartoe geneigd zou zijn, vervol
gens ook nog bepaalt hoe hoog
deze toeslag wordt en hoe lang
deze verstrekt zal worden. De
boeren worden zo de nieuwe ho
rigen van de landbouw politici.
Geen aantrekkelijk vooruitzicht.
Prijs of volume
De oplossing van dit probleem is
niet uit de hoge hoed te toveren.
Althans ik zie daar geen kans toe.
Het hangt er ook sterk van af hoe
je de landbouwmarkt wilt orde
nen. Sommigen zweren bij
prijsmaatregelen: De Zeeuw en
de A merikanen lijken ware expo
nenten van dit geloof Anderen
beweren dat dit in de landbouw
niet kan: je kunt de markt alleen
ordenen door het volume te regu
leren met produktiebeheersende
maatregelen. Mansholt en jonge
re aanhang zijn de vertegenwoor
digers van die stroming.
De landbouweconomische waar
heid ligt natuurlijk in het mid
den: prijspolitiek plus
produktiebeheersende maatrege
len bepalen de einduitkomst.
Daar komt nog een zeer belang
rijke factor bij, namelijk maatre
gelen tot verbetering van de
struktuur. Deze maatregelen, zo
als landinrichting, zijn onmis
baar omdat ze een permanente
kostprijsverlaging bewerkstelli
gen. Helaas zijn deze mogelijkhe
den zeer beknot door
bezuinigingen en een enorm
gestegen vraag van anderen naar
landinrichting. Al met al staat de
Nederlandse landbouw, maar op
termijn ook de Europese, voor
een levensgrote vraag. Hoe reali
seren we een duurzame landbouw
bij lagere opbrengstprijzen?
Voor dit moment moeten we ons
beperken tot de zaken waar we
nu nog enige invloed kunnen
aanwenden. Dat zijn allereerst de
politiek en het publiek, waar we
begrip moeten vragen voor het
feit dat de landbouw niet in één
keer alle milieuproblemen kan
oplossen. Maar ook de GATT-
onderhandelingen vragen nog de
nodige aandacht. Die strijd is
nog niet gestreden. Pas als eind
1990 de GATT-rook is opgetrok
ken kan de balans worden opge
maakt en kan worden beoordeeld
welke kansen en bedreigingen er
liggen voor de Nederlandse
landbouw.
Jan Brinkman
Algemeen secretaris KNLC
Het KNLC-bestuur reageerde dins
dag j.l. zeer teleurgesteld op de wei
gering van het CBTB-bestuur
betalen van de medeverantwoorde
lijkheidsheffing op graan te boycot
ten. De CBTB wil niet tot zo'n
boycot oproepen omdat de bond het
principieel een onjuist middel vindt.
Bovendien zou de aktie niet effectief
zijn.
De boycot-actie lijkt daarmee van de
baan omdat de collecterende handel,
die de heffing int en mee zou moeten
werken aan een blokkade, dat hoog
uit bij een unanieme oproep vanuit
de landbouworganisaties zou willen
doen.
Vrijdag 7 september 1990
'In plaats van overheidssteun te ont
vangen levert dit bedrijf een positie
ve bijdrage aan de betalingsbalans'.
Met deze waarderende woorden
opende mr. J. Luns, oud-minister
van Buitenlandse Zaken, vorige
week vrijdag het droogbloemenbe
drijf Dintel Prins BV te Kortgene.
De heer Luns zei de uitnodiging om
de opening te komen verrichten met
plezier te hebben aanvaard, in de
eerste plaats omdat hij Zeeland een
mooie provincie vindt, in de tweede
plaats vanwege het belang van een
dergelijk bedrijf voor de economie.
Hij wees in dit verband o.m. op het
dure EG-landbouwbeleid, dat zijns
inziens zijn doel al jaren geleden be
reikt heeft zo niet voorbij geschoten
is. Dat laatste vanwege het ontbre
ken van een impuls de produktie te
beperken. Volgens hem kunnen Ne
derlandse akkerbouwers een voor
beeld nemen aan telers van bloemen
en bloembollen die initiatieven ne
men om rendabele produkties op te
zetten.
Luns toont de sleutel, die hij net van een parachutist in ontvangst heeft geno
men. Rechts van hem de twee direkteuren Math Teeuwen (r) en Joop van de
Velde
De sleutel van het bedrijf werd hem
aangereikt door een parachutist.
Even tevoren was deze met drie kol
lega's onder applaus van de aanwe
zigen op een veldje bij het bedrijf ge
land. Door kommercieel-direkteur
van Dintel Prins Math Teeuwen
werd de oud-minister aangekondigd
als 'Nederlandse meest gedecoreerde
staatsman'. Luns nam zijn gehoor
voor zich in door zijn speech te be
ginnen met te zeggen die woorden
veel te flatteus te vinden, maar er
uren naar te kunnen luisteren
Keukenhof
Burgemeester E.J. Hoogendijk-Van
Duijn van Kortgene noemde het be
drijf een welkome toevoeging aan de
gemeente en ook aan de gehele pro
vincie. Ze doelde hiermee o.a. op de
werkgelegenheid, maar ook op het
toerisme. 'Dit bedrijf past uitste
kend in het toeristisch beleid van de
provincie. Het is een Keukenhof in
Kortgene'.
