Droogbloemenbedrijf in Kortgene
mikt vooral op exportmarkt
Op 26 ha voormalige akkerbouwgrond worden nu droogbloemen geteeld
Foto's Anton Dingemanse
In een entourage van een bont geschakeerde bloemenzee langs een
lommerrijke dijk wuiven tientallen jonge mensen luchtig naar een
passerende voorbijganger. Hun andere arm gaat geheel schuil onder
een lading pas geplukte bloemen. Hun gezichten staan op vrolijk.
Vanaf de dijk overheerst de indruk dat zich hier een idyllisch tafereel
ontrolt, maar toch wordt er hard gewerkt. De bloemen hangen enkele
uren na het plukken al te drogen in een hypermoderne droogcel van
het droogbloemenbedrijf Dintel Prins BV aan de Prinsendijk te Kort
gene. Dit jaar is dit bedrijf gestart met de grootschalige teelt en ver
werking van droogbloemen. Op 31 augustus a.s. verricht de heer
Luns de officiële opening.
Groot opzetten
"De ervaringen vorig jaar waren
dermate positief", vertelt kommer-
cieel direkteur Math Teeuwen, "dat
je voor de keus komt te staan: hoe
ga je nu verder. Doe je er elk jaar
een stukje bij of ga je het ineens
groot opzetten? We hebben voor de
laatste optie gekozen, want dan
kreëer je schaalvoordelen, waardoor
je kostprijs daalt. Verder bleek ons
dat er in de wereld veel vraag is naar
droogbloemen. In 1989 konden we
daardoor bij lange na niet aan de
vraag voldoen. De derde reden om
het groot aan te pakken is dat je dan
interessanter bent voor je klanten,
door het bredere en grotere aanbod.
Je haalt meer klanten binnen, en
ook grotere klanten. Dat is dit jaar
ook al gebleken".
Op het bedrijf worden ca. 60 ver
schillende soorten droogbloemen ge
teeld, op een oppervlakte van 26
hektare, ruim de helft van de grond
die bij het bedrijf in Kortgene be
hoort. Op de andere helft is dit sei
zoen wintertarwe geteeld. Ruimte
voor uitbreiding is er dus nog wel,
maar Van de Velde gelooft niet dat
het verstandig is 40 of 50 ha droog
bloemen te gaan telen. "Dan wordt
het te groot om te kunnen overzien.
Organisatorisch is dat niet meer
rond te zetten, en ook de kwaliteit
van het produkt zou hieronder te lij
den hebben". Een kleine uitbreiding
Vrijdag 24 augustus 1990
De twee direkteuren Joop van de Velde (I.) en Math Teeuwen van Dintel Prins.
Het bedrijf wordt gerund door de
heer Joop van de Velde, die daar
naast in Steenbergen een drogerij
voor veevoer heeft. Tot voor enkele
jaren werden op het bedrijf in Kort
gene gewoon akkerbouwgewassen
verbouwd. Vanwege de minder flo
rissante situatie in de akkerbouw is
Van de Velde naar andere mogelijk
heden uit gaan kijken. Dat hij daar
bij op de droogbloemen is gestoten
is een gevolg van een reeks toevallig
heden en het ogen en oren open hou
den. "Je vangt geluiden op uit de
markt, en op een gegeven moment
trek je daaruit je konklusies en begin
je wat. Je moet dit soort dingen niet
aanpakken door avond aan avond te
gaan studeren, dan weet je nog niet
wat er om je heen gebeurt", zegt
Van de Velde, die algemeen direk
teur van Dintel Prins is.
In 1988 heeft hij in Kortgene de eer
ste proefperceeltjes met droogbloe
men aangelegd. Het bleek dat de
grond heel geschikt is voor de droog
bloemen. Volgens Van de Velde
heeft dat o.m. te maken met het
vochtleverend vermogen van de
grond (die tussen de 18 en 40 procent
afslibbare delen heeft). In 1989, toen
hij de teelt uitbreidde tot twee hekta
re, groeiden er ondanks de heel dro
ge zomer toch goede bloemen. Wat
betreft de rijkdom aan voedingsstof
fen zou de grond wat Van de Velde
betreft nog wel wat armer mogen
zijn. "Er zit nog teveel stikstof en
fosfaat in, een erfenis van het akker
bouwbedrijf. Teveel stikstof levert
een te weelderig gewas op, wat ten
koste gaat van de bloem. De meeste
bloemen hebben allemaal geen extra
toevoer van meststoffen nodig".
Vorig jaar zijn de bloemen gedroogd
in een tot droogcel omgebouwde
aardappelopslagplaats. Er zijn toen
ook al bloemen verkocht, en: de
markt werd "afgetast".
- aangenomen dat alles goed blijft
gaan - acht hij niet ondenkbaar.
Alles in één hand
De opzet van het bedrijf is alles in ei
gen hand te houden, van teelt tot
eindprodukt bij de klant. Teeuwen:
"In de droogbloemenwereld wordt
veel gewerkt met kontraktteelten.
Naar aanleiding hiervan ontstaat
tussen droogbloemenbedrijf en teler
nogal eens verschil van inzicht over
de kwaliteit van het produkt in kom-
binatie met de prijs. Bij ons is dat
gewoon uitgesloten, doordat wij van
land - tot - klant werken. Ook den
ken wij door één of twee schakels in
de produktketen over te slaan wat
konkurrerender te kunnen zijn in de
prijs. De kwaliteit is bovendien opti
maal, doordat alles vlak bij elkaar
zit. Tussen snijden en drogen ligt bij
ons vaak een tijd van hooguit twee
uur. Elke minuut te lang betekent
kwaliteitsverlies".
Teamwork
Toen Van de Velde over droogbloe
men begon te denken heeft hij er al
meteen zijn huidige kommercieel di
rekteur Math Teeuwen bij betrok
ken, een goede bekende van hem
"Het is teamwork; alleen kun je zo
iets niet doen, ik niet en Math ook
niet", benadrukt Joop van de Velde.
Hij toont een grote betrokkenheid
bij zijn bedrijf. Dat is mede een ge
volg van het zelf moeten oplossen
van allerlei problemen en pro
bleempjes. "In 1988 heb ik een
monster droogbloemen naar een ge
renommeerd droogbloemenbedrijf
gestuurd, met het verzoek er een
Meesterbinder Joop van Oei.
wordt dezelfde kachel gebruikt als
voor het drogen.
De meeste bloemsoorten kunnen
geen onkruidbestrijdingsmiddelen
verdragen. Meeldauw en luizen kun
nen wel normaal bestreden worden.
Voor de onkruidbestrijding heeft
Van de Velde twee borstelmachines
aangeschaft (voor verschillende rij
afstanden), waarmee men het on
kruid tussen de rijen bestrijdt. De
bloemen zelf worden met kappen af
geschermd. In de rij moet het on
kruid met de hand gewied worden.
Veel export
De droogbloemen vinden vooral in
het buitenland aftrek. Nederland is
meer een "vers-land", maar ook
binnen de landsgrenzen heeft het be
drijf inmiddels al vele kontakten op
gebouwd. In enkele van de ons om
ringende landen heeft Dintel Prins
een full-time exportmanager gestati
oneerd. Deze reist met een monster
koffer potentiële afnemers af. "Dit
levert veel nieuwe klanten op", ver
telt Math Teeuwen. "België en En
geland "lopen" wat dat betreft
goed. Naar West-Duitsland is on
langs een exportmanager vertrok
ken, nadat deze enkele weken is in
gewerkt in Kortgene. Hij heeft zo
kunnen zien hoe de bedrijfsvoering
en de teelt plaatsvindt, dat is een
voordeel in zijn huidige funktie.
Opening
Op 31 augustus om 15.00 uur wordt
het droogbloemenbedrijf officieel
geopend door oud-minister van Bui
tenlandse Zaken en oud-sekretoris-
generaal van de NAVO mr. J. Luns.
Zijn bekendheid in Nederland is de
voornaamste reden geweest hem
hiervoor te vragen. Uiteraard is het
bedrijf er zeer mee verguld dat de
heer Luns bereid is de opening te
verrichten. De sleutel die hij daar
voor nodig heeft wordt door vier pa
rachutisten vanuit de lucht aangele
verd. Tijdens de opening is een
doorlopende diavoorstelling te zien,
waarvoor de opnamen in de loop
van dit jaar op het bedrijf zijn
gemaakt.
Open dag
Op zaterdag 1 september houdt Din
tel Prins van 11.00 tot 16.00 uur een
open dag voor een ieder die belang
stelling heeft het bedrijf te bezichti
gen. Het droogbloemenbedrijf is ge
vestigd aan de Prinsendijk no. 5 te
Kortgene.
Lex Kattenwinkel
oordeel over te geven. Ik dacht er
toen nog over om op kontrakt te
gaan telen. Ik kreeg echter geen ant
woord - heb dat nu nog niet - waarna
ik heb besloten zelf te gaan begin
nen, uiteraard wel met de hulp van
deskundige mensen".
De toenmalige beheerder op het ak
kerbouwbedrijf in Kortgene, Wim
Scheele, heeft zich toegelegd op de
teelt van droogbloemen en is nu be
drijfsleider. De teelttechnische ken
nis heeft hij opgedaan van een erva
ren droogbloementeler uit het West-
land, die door het bedrijf is aange
trokken. Van de Velde kwam in
1988 "toevallig" met hem in aanra
king. Sindsdien werkt hij bij Dintel
Prins.
Bij het bedrijf zijn momenteel ca.
tien mensen in vaste dienst, onder
wie de mensen die de boeketten ma
ken. Dezen zijn intern opgeleid door
meesterbinder Joop van Oei, die ook
boeketten ontwerpt. Een deel van de
gedroogde bloemen wordt geverfd
(met verf op waterbasis). Op het oog
gaat het verven er heel eenvoudig
aan toe; de bossen bloemen worden
gedurende korte tijd in een verfo-
plossing van 90 a 100 graden Celsius
ondergedompeld. Dit wordt gedaan
door een "door de wol geverfd" ver
ver, die al jaren bloemen verft. Het
is namelijk heel specialistisch werk.
Om de gewenste kleur te krijgen
moeten de gedroogde bloemen soms
eerst gebleekt worden, en pas dan
zijn ze geschikt om in de juiste kleur
te verven. Het mengen van de verf
stoffen steekt ook heel nauw.
"Het hoort er gewoon bij, dat ver
ven", zegt Van de Velde. "De klant
vraagt erom, dus dan moet je wel.
Dat geldt ook voor het verwerken
van zijde in de boeketten. Velen wil
len boeketten waarin een kombinatie
van echt en kunststof is verwerkt".
In tijden van drukte zoals de oogst
tijd werken er veel meer mensen op
het bedrijf, soms wel 80 per dag.
Voor het snijden, busselen (bossen
maken) en aan rekken hangen wor
den via een uitzendbureau scholieren
aangetrokken. De ervaringen zijn
van beide kanten positief. "Ze zijn
zeer gemotiveerd en doen het werk
met plezier, over hun prestaties heb
ik niets dan lof", aldus de algemeen-
direkteur.
De bloemen worden na gesneden of
gesikkeld en op het veld gebusseld te
zijn (allemaal handwerk) op de plat
te wagen naar het erf getranspor
teerd, en daar aan rekken gehangen.
Deze rekken worden vervolgens in
de droogcel gereden. Het bedrijf be
schikt over twee droogcellen, behal
ve de aangepaste aardappelopslag
ook een cel in de nieuwgebouwde
loods. Er kunnen 25.000 bossen te
gelijk gedroogd worden. De droog-
duur hangt af van de bloemsoort,
maar bedraagt altijd minimaal 20
uur. De temperatuur is eerst nog re
latief laag, en de vochtigheid hoog,
anders zouden de bloemen te bros
worden. De gewenste omstandighe
den tijdens het droogproces kunnen
van tevoren ingesteld worden.
De gedroogde bloemen worden voor
een deel soort bij soort verpakt, en
als zodanig afgeleverd, en voor een
ander deel in boeketten verwerkt, al
naar gelang de wensen van de afne
mers. Een flink deel van de gedroog
de bloemen wordt in de schuur op
geslagen om op een later tijdstip te
worden verwerkt en afgezet. Ten be
hoeve van dit werk 's winters kan de
vloer van de werkruimte in de
schuur worden verwarmd. Hiervoor
