VOO It III
p.j. zuid
geluid
iT
'Alles staat klaar, en dan gaat de bel
Gorbatsjov in
eigen land niet erg populair
Tandemtocht 1990
PJZ-Walcheren zoekt toneelspelers
Zet eens een (stam-)boom op
redaktie Henk Tegels
Studiereis Sovjet Unie Friese melkveehouder niet optimaal.
P.J.Z.agenda
vrouw
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
A f Zeeland en Brabant.
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Alles staat klaar, de schoongemaak
te vruchten, de schone jampotjes, de
geleisuiker, we zetten de pan op de
warmtebron, hoogste stand en even
later gaat de bel. Vlug de plaat op 0
en kijken of het toch geen kwaad
kan en dan naar de voordeur.
Een onbekende dame kijkt me glim
lachend aan, 'ken je me nog'? ze
heeft wel iets wat me vaag/ijk be
kend voorkomt maar weten doe ik
het niet. Dus zeg ik voorzichtig: 'Je
moet me wel even op weg helpen'.
Waarop zij weer, nog steeds la
chend, Marie van tante Doortje. Het
wil me niet te binnen schieten en
mijn aandacht is eigenlijk ook veel
meer in de keuken. Wie was tante
Doortje en heel eerlijk, het zegt me
nog steeds niks. Dan volgt de uitleg
en het is voor mijn gevoel toch flink
buiten de direkte familiekring. Ze
legt me uitgebreid alle takken en tak
jes uit tot we dan bij de STAM
komen.
Het wordt een hele lange rij familie
leden die in deze ene Marie tot leven
komen. Maar ik ben er niet echt bij,
alles zit in de pan vruchten waarvan
ik jam wil maken.
En dan voelt ze het aan, hét komt ze
ker helemaal niet gelegen? Zal ik een
andere keer eens langs komen en dan
vooraf opbellen of het schikt?
Dat is wat ik op dat moment wilde
en later zullen we nog wel eens pra
ten over die hele grote stamboom
waarvan zij een studie heeft
gemaakt.
Terug bij de jam denk ik erover na
en het lijkt me dan, terwijl de jam
pruttelt, best interessant om er wat
meer van te weten.
Zo gaat het velen en zodoende zijn
we blij met het volgende stuk van
mevrouw Geilvoet-Bevaart die laat
zien hoe men zich in de eigen stam
boom kan verdiepen en daardoor
meer leert over het voorgeslacht. De
ze week het eerste deel van:
Genealogie
Genealogie is afgeleid van het Grieks
woord genealogia, dat geslachtsre
gister betekent. Tegen iedereen is
wel eens iets gezegd in de trant van:
'Ik vind jou nu typisch het voor
beeld van een echte Nederlander' of
zoals in mijn geval vaak voorkomt:
'Jij komt oorspronkelijk zeker niet
uit Nederland?' Je begint je dan
toch wel eens af te vragen, 'Wie zou
den nu eigenlijk mijn voorouders
zijn?' Ook mensen met een Franse
of andersluidende naam kunnen
daar nieuwsgierig naar worden.
Maar ook mensen met de naam Jan
sen of Pietersen kunnen gaan den
ken, hebben ze dat in 1813 nu zo
maar gezegd of hadden mijn voor
ouders toen ook al die naam. En dan
komt er een dag dat je in de biblio
theek of in de boekwinkel een boek
je over genealogie ziet staan. Je
neemt het mee naar huis en vaak is
dat het begin van een tijdrovende,
maar o zo interessante hobby.
Je hebt ook mensen die gedreven
worden door eer- of hebzucht. Ver
meende 'hoge' afstamming of ge
ruchten over een voorouderlijk kapi-
Klim eens in de stamboom van uw
familie.
taal doen hun besluiten eens in de
stamboom te klimmen. Met alle te
leurstellingen van dien, want de
voorouders blijken meestal arbei
ders te zijn geweest en geen druppel
'blauw' bloed in de aderen te hebben
gehad en ook blijken de voorouders
lang niet zo vermogend te zijn ge
weest als uit de familie
overleveringen naar voren was geko
men. Dit soort stamboomonderzoe
kers valt al weer zeer snel 'uit' de
boom.
Hoe moeten we beginnen?
Het beste kunt u beginnen door het
bekijken van oude familiefoto's en
het luisteren naar familieverhalen.
Probeer zoveel mogelijk over uw fa
miliegeschiedenis te weten te komen
van de nog levende familieleden en
laat u door deze, vaak oudere men
sen, zoveel mogelijk over uw familie
vertellen. Probeer ook zoveel moge
lijk foto's te pakken te krijgen. Laat
deze bijmaken en geef de originelen
terug aan de oorspronkelijke eige-
naar(s). Op deze manier komen uw
meest nabije voorouders voor u tot
leven.
Een genealoog is ook eerlijk. Schil
der uw voorouders niet mooier af
dan ze waren. In iedere familiestam
boom komen 'zwarte schapen' voor.
Van ongehuwde moeders tot voor
vaders die wegens overmatig drank
gebruik met de 'sterke arm' in aan
raking kwamen. Het hoort er alle
maal bij. Probeer buiten het opzet
ten van de stamboom ook persoon
lijke gegevens te vergaren over uw
voorouders. Pas dan begint de fami
liegeschiedenis te leveren. Maar, pas
op, het kost doorzettingsvermogen
en zeer veel geduld.
Kort historisch overzicht
Vast staat dat de mens al heel vroeg
in zijn voorouders was geïnteres
seerd. De oudste en uitvoerigste
geslachtslijsten vinden we in het
Oude Testament, waaraan velen,
ook nu nog, de geschiedenis van de
mensheid aflezen. Wat voor het
Joodse volk de patriarchen waren,
dat waren voor de Grieken de go
den, die zij prezen om hun edele af
stamming.
De Romeinen benaderden hun voor
ouders aanvankelijk wat nuchterder.
Maatschappelijke of militaire ver
diensten waren belangrijk. De Ro
mein voelde zich door zijn geslachts
naam met zijn voorouders verbon
den. Toen echter de Griekse invloed
zich deed gelden, werd het ook bij de
Romeinen en in de Schotse hooglan
den ontstonden de 'clans' - families
die op grond van een gemeenschap
pelijke voorvader een hechte ge
meenschap vormden. Zij waren zeer
machtig en pas na de slag bij Cul-
lock (1746) was het met hun macht
gedaan. In de Middeleeuwen en lang
daarna bestond er een groot onder
scheid tussen standen en klassen.
Bij decreet van keizer Napoleon van
20 juli 1808 en 18 augustus 1811
werd bevolen dat alle inwoners van
het keizerrijk hun namen moesten
laten registreren. Wie nog geen offi
ciële achternaam had, moest er een
aannemen en daarvan een akte laten
opmaken. Ons land maakte vanaf
1810 deel uit van het Franse keizer
rijk. Deze maatregel was dus ook
hier van toepassing. En dat is toch
een maatregel waar we Napoleon
dankbaar voor moeten zijn, want tot
aan zeg maar 1811/1812 kunnen we
zonder al te veel problemen onze
voorouders terugvinden.
(Wordt vervolgd).
7 7 "7 7 van 4000 kilo is in de ogen van de
Liggend op mijn buik, omdat zit
ten niet meer gaat, schrijf ik dit
stukje over de tandemtocht van
de PJZ van 29 juli jl. Een tochtje
rond het Veerse Meer. Vol goede
moed startten we om half twaalf
's zondagsmorgens. Na enig ge
harrewar met koffiekannen en
broodjes, toch nog maar even
langs de plaatselijke fietsenma
ker voor wat extra lucht in de
banden en een extra fietsmand,
want om nu de gehele weg met de
koffiekan in de armen te moeten
rijden, dat verhoogt enkel en al
leen de zin naar koffie.
Het weer was schitterend en de
wind was juist genoeg voor een
fris opkikkertje. De kleding va
riërend van bikini tot geitewol-
lensokken. Vertrek uit Kortgene
bij eetcafé 't Kompas, van daar
uit reden we met z'n 16-en, dus 8
tandems, naar de sluizen bij
Kats, via Wolphaartsdijk werd
de eerste pitch-stop gemaakt bij
de Meerkoet. Een ieder voelde
zich uitgedroogd en er werd dan
ook meteen besteld.
Verder richting Arnemuiden. In
de buurt van 'De Piet' begonnen
de meesten toch honger te krij
gen. De picknickmand werd aan
de rand van het Veerse Meer
open gemaakt en de broodjes
gesmeerd. Die gingen erin als
koek.. Na ongeveer een uurtje
pauze werden de fietsen toch
maar weer opgepakt en getracht
De PJZ afdeling Walcheren is van
plan om in maart 1991 weer een
jaarfeest te organiseren. Daarvoor
vraagt zij medewerkers/sters. Zij
zijn op zoek naar toneelspelers/sters
Vrijdag 24 augustus 1990
werd de beentjes weer in bewe
ging te zetten. Op naar Veere.
In Veere werd wederom wat ge
nuttigd en hier en daar werd ook
al iets geklaagd over een pijnlijk
achterwerk. Maar dat mocht de
pret niet drukken. Verder naar
Vrouwenpolder. Aangekomen
bij de dam moesten de achterop-
komers de fietsen nog tegen de
dijk opduwen. En ik moet toege
ven met zo'n aantal kilometers in
je benen valt dat absoluut niet
mee. Eenmaal boven gekomen
zijn we met een sneltreinvaart
naar Kamperland gefietst. Met
de wind in de rug ging dat werke
lijk supersnel. Aan het einde van
de dam nog even wat genuttigd.
En uiteraard het achterwerk weer
wat rust gegund.
Nou eindelijk de laatste kilome
ters. En wat wegen de laatste
loodjes zwaar. Zeker wanneer je
konditie niet echt op peil is. Zo
tegen zessen waren we weer terug
bij'eetcafé 't Kompas. Een ieder
klaagde toch wel over kassemart
(oftewel zadelpijn) maar het ple
zier leed er absoluut niet onder.
Na het regelen van de financiën
met de penningmeester vertelde
één van de deelnemers dat de
huur van de tandems van Garage
Augustijn door deze firma
gesponsord werd. Terugkijken
op een voortreffelijke dag kijken
we rijkhalzend uit naar de vol
gende aktiviteit.
Een Noord-Bevelandse PJZ-er
en mensen die willen helpen organi
seren. Voor verdere inlichtingen en
opgave kan men terecht bij Johan
Boone. Tel: 01182-1451.
'Rusland, daar hoor je zoveel over,
daar wilde ik wel eens kijken om wat
te leren en een beetje vakantie te vie
ren', zegt Robert de Wit. Hij en
drieëntwintig andere agrarische jon
geren waren onlangs op studiereis in
de Sovjet-Unie. 'De kans van m'n le
ven', zegt Kees Hemminga. 'Het
geld. 2.500,voor 18 dagen was
het dubbel en dwars waard. Alleen
de kwaliteit van het eten was niet
wat ik thuis gewend ben'.
'Wat is je het meest opgevallen tij
dens de reis?', vragen we meteen na
de studiereis aan Robert de Wit, Ed
win Nederpel en Kees Hemminga.
Robert de Wit (21) uit Dronten: 'Het
is daar veel schoner dan bij ons, er
staat bijvoorbeeld geen graffiti op
de muren. Verder veel Lada's en
vaak slechte wegen, een goede metro
en veel roestige landbouwmachines.
Dat is echt een puinhoop. Indruk
wekkend vond ik de bevloeiing van
landbouwgronden. Spaarbekkens in
de bergen en steeds kleinere sloten
die uiteindelijk de grond bevloeien.
Net als bij ons in de polder, maar wij
voeren water af en zij voeren het
aan'.
Edwin Nederpel (19) uit Monster:
'De levensstandaard is er erg gelijk.
Ik heb daar geen arme en rijke wij
ken gezien. De grote verschillen tus
sen arm en rijk zoals je dat in ons
land ziet, kom je daar niet tegen'.
Kees Hemminga (24) uit het Friese
Terbant: 'De lange rijen voor de
winkels. Er is weinig te krijgen, vaak
maar één produkt en 'één kwaliteit.
De mensen hebben er wel geld maar
er is eigenlijk niets te krijgen'.
Moderne technieken
In de buurt van Leningrad bezoekt
de groep een sovchoz tuinbouwbe
drijf met zo'n 25 hektare glas. Op
een deel van het bedrijf worden van
februari tot november tomaten ge
teeld. Op het andere deel van fe
bruari tot juni komkommers en van
juni tot november tomaten. In de
wintermaanden kweken ze hun eigen
planten op en telen ze sla.
Edwin keek met z'n Westlandse bril
naar het bedrijf en was verbaasd
over de moderne technieken die wor
den toegepast. 'Ze kweken hun eigen
plantmateriaal op met assimilatiebe
lichting, zoals we dat ook in ons
land doen. Het systeem leek ver
dacht veel op ons systeem, maar het
was wel wat eenvoudiger. Ook werk
ten ze al met het hogedraad-systeem.
De techniek hebben ze wel in huis,
maar op de een of andere manier
gaat het toch niet goed'. Edwin wijst
erop dat ze veel last van fusarium
hebben en dat de trossen aan de to
matenplant ongelijkmatig zijn. 'Bij
ons zitten ze heel gelijkmatig aan de
plant. Daar zaten de soms kleine
trossen erg ongelijkmatig over de
plant verdeeld. Ik denk dat ze nog
niet goed met de moderne technie
ken om kunnen gaan, dat de mense
lijke kennis tekort schiet en dat de
inzet van de mensen te klein is'.
Toch zijn de opbrengsten van bij
voorbeeld de halfjaarlijkse tomaten
teelt niet slecht: 20 kg per vierkante
meter. In het Westland ligt dat rond
de 28 kilo. Edwin heeft hoge ver
wachtingen van de tuinbouw in de
Sovjet Unie.
Weinigen hebben kennis
'Het viel me mee dat er zoveel kennis
op de melkveebedrijven was', zegt
melkveehouder Kees Hemminga.
Hij doelt op de kennis van de direk-
teur en wijst erop dat de andere
mensen die werkzaam zijn op het
melkveebedrijf in Alma Ata dat ze
bezochten, veel minder kennis heb
ben. De gemiddelde produktie op
dat bedrijf met zo'n 2000 koeien was
4800 kilo met 4,7% vet en 3,20% ei
wit. De voeding bestond uit een
mengsel van luzerne en rode klaver.
Ondanks een landklimaat met 's
winters temperaturen van min 30°
tot min 40° Celsius zijn de dieren
slechts gehuisvest onder een over
kapping. 'Ze worden alleen gemol
ken in een dichte stal', vertelt Kees.
Dat de technische ontwikkeling niet
ver achter ligt bij die in Nederland
bleek op een ander melkveebedrijf.
'Daar hielden ze in ligboxenstallen
2000 koeien op roostervloeren, net
zoals in Nederland. 64 koeien mel
ken ze daar tegelijk met een carrou
selmelkinrichting'. De produktie
Suiker op de bon
De mensen zijn vrij negatief over
Gorbatsjov vernam Kees. 'In het
buitenland heeft hij een goede naam
en de bevolking heeft er ook waarde
ring voor het buitenlands beleid.
Maar het binnenlandse beleid zijn ze
zat. Suiker is bijvoorbeeld op de
bon: ieder krijgt 150 gram per
maand. Ook dat telkens in de rij
staan voor de winkels dat zijn ze zat.
Sommigen verwachten dan ook dat
de bevolking in opstand zal komen
tegen Gorbatsjov'.
Edwin heeft dezelfde stemming ge
proefd. 'We hebben avonden met
mensen zitten praten maar steeds
hoor je weer dat ze geen verbetering
zien. Gorbatsjov houdt mooie ver
halen maar wij merken er niets van,
zeggen ze. Ik denk dat de Sovjet
Unie eerst door een heel diep dal
moet, maar de bevolking wil nu re
sultaat zien en dat kan niet'.
Henk Weinans
Afd. Fijnaart
8 september: Kanovaren in de Ar
dennen. Vertrek om 7.00 uur vanaf
de Voorstraat te Fijnaart. Kosten:
leden 40,asp. leden 42,50;
niet-leden 45,Verdere informa
tie bij Petra v.d. Slikke
(01687-3764).
Afd. Walcheren
31 augustus: Barbecue. Plaats: dhr.
A. Dingemanse, Nieuwe Hovense-
weg 22 te Middelburg. Opgeven:
vóór 28 augustus bij Johan Boone.
Tel.: 01181-1451. Kosten: leden
10,niet-leden 15,Bestek
meebrengen, konsumpties eigen re
kening.
Agro-dag Zevenbergen
1 september: plaats: bij de fam. Kor-
teweg aan de Achterdijk te Zeven
bergen. Informatie: bij Piet Hermus
(01685-2335).
Provinciale aktiviteiten
27 augustus: DB-vergadering;
17 september: HB-vergaderipo
13
