uit de
praktijk
Graanoogst valt tegen
Oogst snijmais lijkt zich vroeg aan te dienen
Vakantie - droogte - spanning
Zomerse overdenkingen
RONDDE
De teelt van erwten
De aardappelen in WEST BRA
BANT ZUID laten het op grote
schaal afweten. Vrijwel alle percelen
beginnen vervroegd af te sterven.
Drie weken te vroeg want om hoge
opbrengsten te behalen met een gro
ve sortering is eind augustus de tijd
om slijtageverschijnselen te gaan
vertonen. De opbrengsten bij het
pootgoed, die nu bijna zijn gerooid,
vallen tegen. Ook proefrooiingen bij
de Bintjes wijzen uit dat het wat ki
lo's betreft niet mee zal vallen.
Een hogere prijs zal het moeten
doen. Op percelen waar een grote
potermaat is gebruikt is het aantal
knollen erg hoog maar de sortering
is fijn. Dit jaar gaat de potermaat
25-28 de mooiste partijen leveren.
In tegenstelling tot de zomergerstop-
brengsten elders in het land, volgens
de vakbladen dan, kan gesteld wor
den dat op de zandgronden de gerst
zwaar tegenvalt. Er zijn bedrijven
die boven de 5 ton uitkomen maar
het gros zit onder de 4000 kg per ha.
Ook uit de kleigebieden komen ge
luiden dat er veel partijen onder de
5000 kg zitten. AI voor het derde
achtereenvolgende jaar vallen de ki
lo's brouwgerst tegen. Het percenta
ge volgerst varieert tussen de 60 en
80%. Hoewel het vochtgehalte over
het algemeen goed was zijn er diver
se vrachten aangevoerd waar tot
25% inzit. Veel doorwas kwam
vooral voor op die percelen waar
door een te erg gulle groei met een
groeiremmer is gespoten. Dit jaar
heeft weer duidelijk uitgewezen dat
terugspuiten van gerst meestal fu
nest is wat doorwas aangaat. Man-
gaansulfaat is in deze een oud mid
del wat nog de beste resultaten laat
zien. Waar dit middel is toegepast
waren de bevindingen bevredigend.
Door de aanhoudende hitte is nu
overal de wintertarwe geruimd. 7000
kg is de bovengrens en 5500 kg het
gemiddelde. Op plaatsen waar stort
buien het gewas hebben laten legeren
kwam niet veel meer dan 4000 kg in
de bak. De specifieke voertarweras-
sen als Taurus en Arminda kwamen
weer goed uit de bus, in vergelijking
met de bak waardige rassen.
Dit seizoen is de schade van wild aan
afrijpende granen weer hoger dan
vorig jaar. De bezetting aan wild is
erg groot. Bestuurders van maaidor
sers hebben nog nooit zo veel hazen,
fazanten en patrijzen gezien. Ook is
het aantal verwilderde duiven bijna
verdubbeld. Een ontwikkeling die
op korte termijn zeker aandacht ver
dient. De schademeldingen aan
tuinbouw- en akkerbouwgewassen
wordt zo hoog dat er van werkelijke
schadevergoeding niets terecht
komt.
De vakanties in MIDDEN- en
OOST-BRABANT zijn nog in volle
gang. De zomerse weersomstandig
heden hebben de vakantiestemming
er goed in gebracht. Voor de land
bouw ligt de zaak echter wat genu
anceerder; een lange periode met
hetzelfde weertype is in zijn alge
meenheid funest. Afwisselende
weersomstandigheden zijn het best.
De lange droogteperiode liet einde
juli de droogteverschijnselen al zien.
De beregeningsmachines zijn in de
2e helft van juli opnieuw in werking
gesteld. Omstreeks begin augustus
draaiden de machines onafgebro
ken. Voor de boeren veel extra werk
en kostbaar vanwege onderhoud en
energie. Tijdens de felle droogte
werd het gras groen gehouden, ter
wijl de groei van het gras zelve flink
stagneerde. Op percelen, waar geen
beregening op toegepast kan wor
den, verdorren de weiden geheel.
Het vee kan met de nodige inspan
ning aan het eten gehouden worden.
Aan gras voor de voederwinning be
hoeft helemaal niet gedacht te
worden.
Onlangs is een verbod afgekondigd
betreffende het onttrekken van wa
ter voor beregening uit oppervlakte
wateren in Brabant. Hiermee zijn di
verse agrariërs gedupeerd. De ma-
Het LAND VAN ALTENA EN
BIESBOSCH is net als elders in
West-Europa gekonfronteerd ge
weest met een niet aflatende zonne
schijn gepaard gaande met zeer hoge
temperaturen. De verschillende be
volkingsgroepen gaven hieraan een
hoger of lager waarderingscijfer.
Met deze hoge temperaturen hebben
we volgens het KNMI het predikaat
'hittegolf' bereikt.
De recreanten hebben met zo'n vast-
weer-periode plannen kunnen ma
ken over hun reis en verblijf. De
kust en de randmeren hebben het
hoogst gescoord, gezien de aantallen
mensen die daar hun bivak hebben
opgeslagen. In landbouwkringen
worden deze hoge temperaturen en
de droogte met een ander waarde
ringscijfer beloond. De graanboer
heeft al met het graszaad een goede
start gemaakt; vlot werken en geen
droogkosten. Dit is uiteraard een
pluspunt voor het financiële plaatje.
De meeste percelen wintertarwe en
zomergerst zijn ook reeds gedorst.
De gemiddelde opbrengsten lijken
niet mee te vallen. Ook het graszaad
gaf al niet zo'n hoge opbrengst.
Over de prijzen van het graan is nog
niet zoveel bekend, de handelaren
zijn erg voorzichtig met de prijs
vaststelling van het produkt. De lage
winstmarges laten niet toe om veel
risiko te nemen. Onze minister van
Landbouw zal na de oogst nog wel
een staartje voor deze hete zomer op
zijn bordje krijgen, daar afspraken
weinig of niets voor hem betekenen.
In 't WALCHERSE verloopt de
oogst vroeg en vlot, verschillende
oorzaken hebben hiertoe bijgedra
gen met als klap op de vuurpijl de
tropische temperaturen die we on
dergaan hebben.
De voordelen van dit alles zijn: geen
droogkosten van de produkten. Dit
kompenseert nog wat de lage finan
ciële opbrengsten van de bijproduk-
ten. De kwaliteit van de geoogste ge
wassen is goed, de kwantiteit is
doorgaans geen topper.
De prijzen van vele produkten, en
ondanks toezeggingen ook die van
granen, laten weer een dalende lijn
zien t.o.v. vorig jaar. We zijn in een
toestand aangekomen," breng het
maar weg naar coöperatie of handel,
later zullen we wel zien wat het op
brengt', een treurige situatie. De
ouderen onder ons kunnen zich nog
herinneren dat als er gedorst werd
op 't veld of in de schuur, dat vanuit
de kollekterende zijde velen er op af
kwamen om de produkten te kopen,
er was vraag, er werd aan verdiend,
daar was niets op tegen, want ook de
teler werd beloond voor zijn pro
duceren.
Van de ingezaaide grasgroenbe-
mesters en van de graszaadteelt lijkt
op veel percelen weinig terecht te ko
men. Bij graszaadteelt kan men nog
terugvallen op bestaande percelen,
wat echter op problemen kan stuiten
bij de vruchtwisselingsschema's.
Voor de inzaai van groen be
mestingsgewassen in de stoppel is
het momenteel ook een gok om dit te
wagen, de kosten hiervan zijn ook
aanzienlijk. Even afwachten de tijd
is nog niet voorbij.
De droogte is voor veel aardappel
percelen funest, de neerslag is, enke
le gebiedjes uitgezonderd, te weinig
geweest om een volle wasdom te
behalen.
Afgelopen week las ik een interview
met een overheidsfunktionaris. Die
beweerde dat met een mindere op
brengst de akkerbouwer ten gevolge
hiervan met een 'schappelijk prijsje'
de zaak dan weer wat bij kan trek
ken. Het is maar net wat men hier
onder verstaat en waar men zijn
bestedingsgrenzen stelt.
chines zijn op het bedrijf aanwezig,
terwijl gebruik ervan verboden
wordt door de provincie.
Hoewel de snijmais meer droogte
kan verdragen dan grasland, zijn de
verschijnselen steeds beter zichtbaar
aan 't worden. Vooral droogtege-
voelige percelen laten het duidelijk
afweten. Nu de tijd van kolfvorming
aangebroken is, is regelmatige vocht-
opname noodzakelijk voor een
snelle en kwantitatieve groei van de
maisplanten in z'n totaal, zoals het
er nu uitziet, zou de oogst van de
snijmais zich vroeg aan kunnen die
nen. Het is te hopen, dat de snijmais
in de maand augustus op tijd en vol
doende neerslag toegediend krijgt.
Gebeurt dit niet, dan zal de kolfvor
ming (maisopbrengst) tegenvallen.
De voederwaarde van het gewas zal
dan in volume tegenvallen.
Het strooien van stikstof (N) dient
vanaf einde juli afgebouwd te wor
den. De behoefte van de gewassen
wordt later in het ja?.r steeds minder.
Als het nivo bereikt is van 400 kg N
uit drijfmest en kunstmest be
schouwt men dit als voldoende. Af
bouwen dient geleidelijk te ge
beuren.
De prijzen van vlees zijn snel aan het
dalen. De varkensvleesprijzen zijn
nu in een maand tijd gedaald van
4,10/kg naar 3,35/kg. De afzet-
problemen in het buitenland, België
en Duitsland, zijn de grootste ver
oorzakers. De produktie is momen
teel veel groter dan de vraag. Ook de
afzet van biggen verloopt zeer moei
zaam. Ze zijn in het algemeen vrij
moeilijk te plaatsen. Met het rund
vlees is het niet veel beter gesteld.
Ook hier verlaagden de inkooporga
nisaties hun voorschotprijzen de af
gelopen week met een flink bedrag
0,30/kg).
Per 1 augustus mag vlees vanuit
Oost-Duitsland over de gehele EG
vrij verkocht worden. Men verwacht
vanuit Oost-Duitsland extra aan
voer, hetgeen de prijzen voorlopig
op een laag nivo zal houden.
De prijzen zijn immers niet op het
zelfde nivo als vorig jaar gebleven,
zoals hij wel heeft toegezegd.
De mais, met in onze regio een heel
beste stand, heeft voor de zetting
van de kolf wel wat regen nodig om
een optimale opbrengst te geven aan
voederwaarde. De regeninstallaties
zijn weer uit de schuur gehaald en
gaan de dorstige weilanden nat ma
ken, al zal er veel door verdamping
verloren gaan. Het enige winstpunt
is dat de graszode intact blijft en
daardoor weinig nadeel heeft van
het 'verbranden' wat in onze streek
op de lichtere percelen voorkomt.
De veehouderij in zijn geheel wordt
in deze vakantietijd gekonfronteerd
met een gewijzigd eetpatroon. De
prijzen van slachtkoeien, varkens en
schapen zijn op een lager nivo geko
men. Door grote eksport van eieren
uit de DDR hebben ook onze eieren
een grote prijsval gemaakt. Het han
delsverloop is door steeds grotere
verbanden steeds ondoorzichtiger
geworden. Het is te hopen dat het
van tijdelijke aard is en dat er later
weer een hogere prijs bedongen kan
worden.
Wat zal gebeuren met onze
brandstofprijzen door de onvoorzie
ne ontwikkelingen in het Midden-
Oosten, waarvan het einde nog niet
in zicht is. West-Europa en andere
afnemende landen kunnen weer in
een olie-crisis terecht komen. Het
kruitvat 'Midden-Oosten' kan vele
gevolgen hebben voor onze Westerse
samenleving.
Alleen met de nodige inspanning kan het vee aan het eten worden gehouden.
Aan voederwinning hoeft al helemaal niet te worden gedacht.
Of de bietenoogst zo groot zal wor
den dan al heel de zomer is voor
speld, zullen de proefrooiingen aan
moeten tonen. Op veel percelen is de
groei er zo te zien momenteel toch
wat uit, op de oude komgronden ge
dijen ze nog het beste.
Enkele kollega's presteerden het nog
afgelopen weken bij felle zon en ho
ge temperaturen drijfmest uit te rij
den op stoppelland. Het is de goden
toch wel verzoeken deze manier van
werken voor buren (boeren, burgers
en recreanten). Dit geldt ook voor
'het milieu' i.v.m. ammoniak emis
sie dat dit teweeg brengt, daar on
derwerking op de keiharde grond
praktisch niet mogelijk is.
Als leek, op het gebied van kampeer-
verordeningen en vergunningen, de
krant lezende en de publiciteit via
onze eigen Omroep Zeeland volgen
de is dit wel één van de meest inge
wikkelde problemen van onze zo
merse samenleving, in ons gebied.
De ene wordt gedoogd, de andere
ontruimd?! Velen worden geteld,
anderen worden ontzien!? Oost-
West, Wild 't Best!?
Het sortiment erwten voor rijpe
oogst is verdeeld in ronde groene
erwten, gele erwten, schokkers,
kapucijners en rozijnerwten.
Momenteel is er een groeiende
belangstelling voor de verbouw
van erwten als eiwitrijke
grondstof voor de veevoederin
dustrie. Ook de gele erwt komt
hiervoor in aanmerking.
De erwt is een éénjarig land- en
tuinbouw gewas. De bloem is
zelfbestuivend en de beworteling
vrij oppervlakkig, matig ontwik
keld welke vooral is gekonsen-
treerd in de bouwvoor. Op goed
doorlatende, kalkhoudende
zavel- en kleigronden groeit de
erwt het best. De erwt is niet kies
keurig wat de voorvrucht betreft.
Alle gewassen met uitzondering
van vlas en stukgereden bieten-
land zijn als voorvrucht geschikt.
Er zijn maar weinig gewassen die
de erwt als voorvrucht niet willen
hebben. Als volggewas zijn uien
en vlas minder geschikt. Als dek-
vrucht voor karwij en graszaad is
de erwt bijzonder geschikt. Door
het tijdig vrijkomen van de
grond is inzaai van een groenbe-
mestingsgewas veelal een sukses.
Het gewas kan via een groot aan
tal plagen en ziekten via de grond
worden aangetast. Een ruime
vruchtwisseling is daarom dan
ook van groot belang.
De erwt is een vlinderbloemig ge
was. Deze voorziet zich zelf van
stikstof door middel van wor-
telknolletjesbakteriën. Op goede
gronden met voldoende hoge pH
en goede struktuur vindt dit dan
ook plaats. Op gronden waar de
ontwikkeling van de wortelknol
letjes te wensen overlaat of waar
de larve van de bladrandkever
deze knolletjes wegvreet, is het
noodzakelijk dat, al naar gelang
de te verwachte strorijkheid van
het gewas, een N-bemesting te
geven 40-60 kg per ha). Aan
fosfaat en kali onttrekt een goed
gewas erwten 50 kg P205 en
100 kg K20 per ha. Gezien het
vrij zwakke opname vermogen
zal op de meeste Zeeuwse gron
den de fosfaatbemesting hoger
moeten zijn dan de onttrekking.
Indien een grondonderzoek is
uitgevoerd dan dient de be
mesting op adviezen van het on
derzoek te worden uitgevoerd.
Onder vrij lage temperaturen is
de erwt al in staat om te kiemen
en kan dus vroeg worden inge
zaaid (maart/april). Het zaaibed
dient tijdens droge omstandighe
den te worden klaargemaakt.
Verdichting van de grond in de
wortelzöne geeft later stagnatie
in de ontwikkeling van de wor
tels. De grond moet voldoende
vlak en fijn zijn voor een goede
werking van de bodemherbici
den. Te fijn is gevaarlijk, want
dit veroorzaakt verslemping. De
grond dient gelijkmatig diep
5-8 cm) te worden losgemaakt.
Het zaad van de erwten is grof en
kan daarom diep worden ge
zaaid. Dit voorkomt bovendien
duivenschade kort na de inzaai.
Met goede grondbewerkings
werktuigen moet het mogelijk
zijn in 1 a 2 bewerkingen een
goed zaaibed te krijgen.
Bij het oogsten van de erwten
moet het gewas op stam goed en
regelmatig afrij pen. Bij zwad-
dorsen wordt het gewas, nadat
het goed is afgerijpt, gemaaid
met een maaibalk of zwadmaaier
en na enkele dagen gedorst. Het
voordeel van deze methode is dat
de onkruiden voor het dorsen
verwelken, hetgeen de verwer
king ten goede komt.
Vrijdag 10 augustus 1990
