VOOR in:
VROIIW
Oud en nooit wijs genoeg
Op weg naar een nieuwe
opzet voor het 3 PJO-Zeeland
p.j. zuid
geluid
redaktie Henk Tegels
PJZ-agenda
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant.
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
De gemiddelde leeftijd van de Nederlandse bevolking wordt steeds
hoger. Ook de vitaliteit van de mensen neemt toe en de aankomende
"grijze golf" zorgt voor nog hoger, nog beter nog meer van alles
waar men maar behoefte aan kan hebben. Een feit waarvoor we de
ogen niet kunnen en niet mogen sluiten is dat ook binnen de Bond
een groot aantal leden de vijftig is gepasseerd. Aan deze grote groep
vrouwen werd extra aandacht besteed op een studiedag voor leden
van hoofdbestuur en provinciale besturen met als thema "Lang leve
het leren".
Mevrouw Gherie ter Steege hield een
inleiding over "Wat is het aanbod
van de professionals op het gebied
van het leren voor ouderen?" Vanaf
de vijftiger jaren is al iets op gang in
Nederland, maar pas de laatste 10
jaren zien we dat vormings- en ont
wikkelingsmogelijkheden voor
ouderen "in" begint te komen. Boze
tongen beweren ook dat het leren na
je 50e meer in de belangstelling is ge
komen sinds de markt van alle ande
re doelgroepen verzadigd was. Als
leren en ontwikkelen zo'n vlucht
neemt en na de vijftiger jaren zo ge
groeid is, dan kun je een zo groot
deel van de bevolking niet zonder
enige oriëntatie-mogelijkheid laten.
Bovendien zou dat mensen ver
vreemden en zoals prof. v.d. Berg
dan altijd zegt "als je hen zonder
oriëntatie- en ontwikkelingsmoge
lijkheden laat, dan ondermijnt dat
de volkskracht".
Dit is heel mooi gezegd en heel waar.
De behoefte bij vrouwen boven de
50 zal zéér toenemen, omdat zij veel
meer gewend zijn in ontwikkeling te
blijven. Er valt niet te spreken van
dé 50+ vrouw. Zij zijn heel gediffe
rentieerd, evenzo de educatieve ver
langens en wensen. Aan de andere
kant moeten we er op rekenen dat
vrouwen aktuele zaken in de maat
schappij permanent wederkerend
zullen willen leren. Het lijkt dus nor
maal dat het bestaande scholings-
werk toegangelijk is voor ouderen.
Zover is het echter nog niet. Men is
al heel lang bezig om leermogelijk
heden aan te bieden omdat ouderen
in een achtergestelde maatschappe
lijke positie verkeren in een jong-
geöriënteerde samenleving.
Dubbel gediscrimineerd
Leeftijdsdiscriminatie kwam in
zwang en eenzijdige benadering als
"uitgerangeerd" en "afgedaan"
maakte dat mensen in een geïsoleer
de positie aan hun laatste levensfase
moesten beginnen.
Voot oudere vrouwen is de situatie
nog schrijnender dan voor oudere
mannen. Vrouwen worden dubbel
gediscrimineerd, zij delen zowel in
de marginale positie van ouderen en
als vrouwen ervaren zij de effecten
van een leven in de patriarchale
structuur van onze samenleving.
Dit was ook uitgangspunt voor edu
catieve benadering. Het op gang
brengen van bewustwordingsproces
sen, het vinden van solidariteit, be
langenbehartiging en de bestrijding
van vooroordelen werden aange
pakt. Daarnaast werd aandacht be
steed aan inhaalmogelijkheden en
ondersteuning van het persoonlijk
functioneren op de plek in de maat
schappij die met veel moeite is ver
worven. Iedereen heeft de opdracht
zijn leven te plannen en heeft de
plicht en de kennis om zich te oriën
teren en op de toekomst voorbereid
te zijn. Weet u wel: "een slimme
meid, is op haar toekomst voor
bereid".
Hoe kunnen we daar als vrouw in de
maatschappij rijper en rijker in wor
den? Daar wordt nu naar gezocht.
Het "leren" in die latere levensfase
moet meer kunnen zijn dan vrije-
tijdsbezigheden, liefhebberij en per
soonlijk belang. De vraag rijst dan:
Kunnen vrouwen boven de 50 nog
Vrijdag 20 juli 1990
kracht geeft en overzicht van die
vracht, waardoor die lichter lijkt.
Het is een kleine vakopleiding en
dan niet voor een beroep, maar voor
iets anders in het leven.
Voorbereidingen worden getroffen
om hiervoor een cursuspakket te
maken. Daar zijn natuurlijk bege
leidsters voor nodig en het eerste wat
Op de in 1987 gehouden manifestatie 'Leer ons kennen' presenteerden de
Zeeuwse plattelandsvrouwen zich. De bond heeft een breed aanbod van cur
sussen.
dient te gebeuren is deze op te lei
den, zodat deze ondersteuning kun
nen geven aan vrouwen die in een
zorgsituatie zitten. Als het goed is
horen we hier zeker meer over.
M.J. van Bommel-den Hartog
leren? Hiervan is men inmiddels wel
overtuigd.
De tweede vraag, die daaraan ge
koppeld kan worden is: Willen zij
dat ook? dat blijven groeien, zich
verdiepen en veranderen? De maat
schappelijke opvatting speelt daarbij
een grote rol. Als je ouder wordt
krijg je minder energie, je hebt meer
tijd nodig dan vroeger zijn opmer
kingen die eerder ontmoedigen dan
opbeuren.
Basisbehoeften
Er is een aantal basisbehoeften,
waaraan iedereen, ook 50+ vrou
wen, beter tot haar recht komt als de
kans op scholing aanwezig blijft. Als
vrouw willen wij onszelf manifeste
ren, ontplooien, weten, uitdrukken,
leren. We willen iets betekenen voor
anderen en bijdragen aan hun wel
zijn. We willen invloed uitoefenen,
iets te zeggen hebben, gehoord wor
den en serieus genomen worden.
Ook willen we nadenken over de
aard van het bestaan, ons oriënteren
op levensvragen. Wat is de betekenis
van mijn leven nü, in deze tijd? Wat
zal de toekomst van de mensheid
zijn?
Dit alles hoort bij het mens-zijn en is
niet typisch iets voor die latere le
vensfase. Het speelt door het hele le
ven heen en er zal op verschillende
momenten steeds een andere behoef
te zijn.
Veel werk zal verzet moeten worden
wil het leren voor volwassenen aan
sluiten op wat in elk geval moderne
senioressen interesseert.
Wij zijn de eerste generatie die
wordt geconfronteerd met het leren
als 50 ers. Dat betekent dat er
voorwaarden scheppende aktivitei-
ten moeten worden aangeboden om
op een vertrouwde plek, dichtbij
huis, keuzes te maken om verande
ringen konkreet te maken. Aktivitei-
ten die uitnodigen tot uitwisseling,
tot nadenken of dat lukt en of dat
verder gaat. De mate van rijpheid
van onze Bond zal daarbij de
doorslag geven. Tot zover het korte
verslag van de inleiding van me
vrouw ter Steege.
De zorg de baas
Hierna werd de "leergang
50 vrouwen, de zorg de baas"
geïntroduceerd. Het betreft een ex
periment in de Bond wat gezien
moet worden als iets nieuws in het
leven van 50 vrouwen. De 50
vrouw komt in onze meergeneratie-
samenleving vaak als vanzelfspre
kend terecht in de verzorgende rol
voor ouders of kleinkinderen. Daar
om wordt gedacht aan toerusting en
scholing voor vrouwen om beter in
staat te zijn om op een zelfgekozen
manier met kennis van zaken de taak
aan te pakken.
De bedoeling is, mensen instrumen
ten, gereedschap, te geven om in die
onafzienbare wereld van zorg iets
anders te kunnen dan alleen schippe
ren. Situaties in eigen hand te nemen
en te kunnen overzien. Leren om
emoties te begrijpen en te accepte
ren. Leren om niet alleen te lijden,
maar om er iets van te maken, wat je
winst oplevert.
Er is gezocht naar een leergang die
de autonomie, wat men zelf kan,
vergroot. Wat ze versterkt, meer
Dit is de titel van een rapport, dat een kommissie van het 3 PJO-
Zeeland op donderdag 12 juli aangeboden heeft aan de Algemene
Vergadering van het 3 PJO-Zeeland. In dit lijvige rapport heeft de
kommissie een voorstel uitgewerkt voor een nieuwe opzet van het 3
PJO-Zeeland. Doel van deze opzet is om meer samenwerking tot
stand te brengen tussen de 3 betrokken Plattelands Jongeren Organi
saties (PJO's). Dit zijn de PJZ, KPJ en CPJ. Door deze zeer ver
gaande samenwerking zal, naar het oordeel van de kommissie, zeker
op langere termijn het totale plattelands jongerenwerk in Zeeland ef
ficiënter gedaan kunnen worden, waardoor met name ook het agra
risch jongerenwerk een grotere bestaanszekerheid krijgt.
Aanleiding tot het opstellen van het
bovengenoemde rapport, was de on
zekere positie, waarin het agrarisch
jongerenwerk en daarmee het
ZAJK, verkeerde. Op 9 november
van het vorig jaar werd tijdens een
Algemene Vergadering van het 3
PJO-Zeeland gekonstateerd, dat het
ZAJK niet door kon blijven draaien
op basis van de bestaande afspra
ken. Er zou een veel verdergaande
samenwerking tussen de drie betrok
ken PJO's moeten komen, waarbij
er meer (financiële) ruimte voor het
agrarisch werk zou ontstaan. Beslo
ten werd toen om een kommissie in
te stellen, die de mogelijkheden voor
meer samenwerking op een rijtje zou
zetten. In de kommissie zaten men
sen van alle drie de betrokken PJO's
en een vertegenwoordiger van het
ZAJK en het vrouwenoverleg.
De kommissie is onmiddellijk aan de
slag gegaan. Al snel kwamen de
kommissieleden tot de konklusie dat
het het beste zou zijn om één voor
stel voor een nieuwe opzet van het 3
PJO-Zeeland uit te werken. Dit
voorstel is in het rapport be
schreven.
Het voorstel is uitgewerkt aan de
hand van een aantal uitgangspunten.
In het kort houdt het voorstel het
volgende in:
Taken: het nieuwe 3 PJO-Zeeland
gaat alle provinciale "bureau-
taken" zowel op algemeen als agra
risch gebied, van de drie aangesloten
PJO's bundelen. Uitzondering hier
op vormen die provinciale taken, die
betrekking hebben op de organisatie
van de algemene ledenaktiviteiten
van de drie afzonderlijke PJO's. Als
provinciale bureau-taken worden
beschouwd: kadervorming, deskun
digheidsbevordering, begeleiding,
beleidsontwikkeling, werkontwikke
ling, belangenbehartiging en "doku-
mentatie en informatie".
Ondersteuning: Om deze taken goed
en efficiënt uit te kunnen voeren,
wordt alle beroepsmatige ondersteu
ning van de drie betrokken PJO's
ondergebracht in het 3 PJO-
Zeeland.
Kosten: Om dit alles te kunnen beta
len, dragen de drie aangesloten
PJO's al hun provinciale financiële
middelen af aan het 3 PJO-Zeeland
met uitzondering van de provinciale
kontributie van de leden en de in
komsten, die worden ontvangen op
die aktiviteiten, die als "eigen leden
aktiviteiten" zijn aangemerkt.
Samenwerking en identiteit: Hoewel
er zeer nauw tussen de drie PJO's sa
mengewerkt wordt, blijven zij toch
ook als zelfstandige organisaties
bestaan. Een fusie wordt op langere
termijn echter niet uitgesloten. In de
beleids- en werk-plannen van het
nieuwe 3 PJO-Zeeland zal rekening
gehouden worden met de eigen iden
titeit van de drie betrokken organi
saties.
Aansluiting
Wanneer deze nieuwe opzet aange
nomen wordt, stelt de kommissie
vervolgens voor om het 3 PJO-
Zeeland aan te sluiten bij de nog op
te richten Zeeuwse Steunfunktie
voor Jeugd- en Jongeren-werk. Een
aansluiting bij een provinciale steun
funktie is noodzakelijk om subsidie
van de provincie Zeeland te kunnen
behouden.
In de kommissie is uitgebreid over
dit voorstel gesproken. Hoewel het
een groot aantal compromissen be
vat, is dit voorstel naar de mening
van de kommissieleden een even
wichtig voorstel, waardoor de toe
komst van het totale plattelands jon
gerenwerk in Zeeland met vertrou
wen tegemoet gezien kan worden.
Na de aanbieding van het rapport
aan de Algemene Ledenvergadering
van het 3 PJO-Zeeland, besloot de
vergadering om het rapport onmid
dellijk voor te leggen aan de bestu
ren van de drie betrokken PJO's.
Tot eind september krijgen deze
besturen de tijd om zich over het
voorstel te beraden en eventuele
amendementen in te dienen. Op 11
oktober a.s. zullen de drie betrokken
PJO's weer in een Algemene Verga
dering bij elkaar komen en besluiten
nemen met betrekking tot een even
tuele nieuwe opzet.
Wanneer de drie aangesloten PJO's
instemmen met een nieuwe opzet,
zou er naar de mening van de kom
missie een overgangsjaar moeten ko
men, waarin een groot aantal prakti
sche problemen aangepakt worden.
Op uiterlijk 1 augustus 1991 zou het
3 PJO dan volledig volgens de nieu
we opzet moeten gaan werken.
De kommissie heeft wel naar voren
gebracht, dat als er geen nieuwe op
zet en daardoor een veel nauwere sa
menwerking tussen de 3 PJO's tot
stand komt, het voortbestaan van
het ZAJK in groot gevaar komt.
Waarschijnlijk zal er dan in oktober
zo snel mogelijk gewerkt moeten
worden aan het opheffen van het 3
PJO-Zeeland en daarmee ook het
opheffen van het ZAJK.
Tijdens de Hoofd-
Bestuursvergadering van de PJZ op
maandag 16 juli jl. is het rapport
voorgelegd aan de besturen van de
PJZ-afdelingen. De komende twee
maanden zullen deze besturen het
rapport bespreken en hun standpunt
bepalen. Tijdens de HB-vergadering
van september zal de PJZ dan zijn
standpunt innemen en eventuele
amendementen op het voorstel vast
stellen. Hierbij zal ook bekeken
worden wat de gevolgen zijn voor de
Brabantse afdelingen en wat er met
deze afdelingen moet gebeuren.
Beslissend
De komende twee maanden zullen
daarom beslissend zijn voor wat er
in de toekomst met de PJZ gaat ge
beuren. Er zullen belangrijke beslis
singen genomen moeten worden, die
niet altijd even gemakkelijk zullen
zijn.
Henk Tegels
Afd. Noord-Beveland
29 juli: tandemtocht met picknick.
Vertrek om 11.30 uur op de kade
van Kortgene. Opgave: voor 24 juli
bij Charles (01199-385) of Wilmar
(01107-1501). Kosten: leden 10,—;
niet-leden 12,50.
Afd. Oost Zeeuws-VIaanderen
21 juli: bezoek aan "Bobbejaan-
land". Opgave en meer informatie
bij Leendert. Tel.: 01150-12842. Le
den betalen 25,niet-leden
30,-.
Provinciale aktiviteiten
30 juli: DB-vergadering. Plaats: de
Caisson te Kapelle. Aanvang: 20.00
20 augustus: HB-vergadering.
21
