Bezoek
aan
Polen
zegge en schrijve
Zxoo
At,
Z?c~LuU^.
zuidelijke landbouw maatschappij
PSL
Garantie prijzen
Verzoek regeling ooipremie
soepeler toe te passen
Kolonie
b iBUori
orra
land- en
tuinbouwblad
VRIJDAG 20 JULI 1990
78e JAARGANG NO. 4030
Vorige week
bezocht een groep
Zuidwestelijke
fruittelers Polen
(zie ook hieronder).
De telers en hun
partners kregen een
zeer gastvrij
onthaal in de
gezinnen van
Poolse fruittelers.
Behalve van de
wijze van fruittelen
hebben de
Nederlandse gasten
ook indrukken
opgedaan van het
land zelf en hoe de
Polen leven. Van
het een en het
ander zullen leden
van de groep u de
komende, weken in
het ZLM-blad
verslag doen.
Polen 2
In het kader van de bestaande uitwisselingsovereen
komst tussen de ZLM en de Poolse Staatscentrale
voor tuinbouw bracht een groep Zuidwestelijke fruitte
lers met aanhang vorige week een werkbezoek aan Po
len. Vorig jaar hadden wij in dat zelfde kader een groep
van 40 Poolse fruittelers te gast in het ZLM werkge
bied. Ter ondertekening van genoemde overeenkomst
ben ik twee jaar geleden voor het eerst in Polen ge
weest. Ik heb toen op deze plaats mijn persoonlijke in-
drukken weergegeven, waarbij ik het leven van alle
dag in Polen vergeleek met de situatie bij ons zo'n 40
a 50 jaar geleden. Die vergelijking gaat nog steeds op
maar door de politieke revolutie is er toch heel wat ver
anderd in Polen. En dat is te merken. Door de vrije wis
selkoers bijvoorbeeld zijn de geldwisselaars practisch
uit het straatbeeld verdwenen terwijl het er twee jaar
geleden zwart van zag. De mensen gedragen zich veel
vrijer en ook over politiek wordt nu openlijk gesproken.
Economisch is er duidelijk sprake van een crisis. In ver
gelijking tot mijn bezoek in 1988 heeft er een giganti
sche inflatie plaatsgevonden die bij lange na niet in de
koopkracht van de mensen is gecompenseerd. Het li
berale economische regeringsbeleid heeft vooral ook
voor de agrarische sector - die nog een derde van de
bevolking uitmaakt - dramatische gevolgen. De
monstraties en blokkades van de boeren zijn daardoor
de laatste tijd aan de orde van de dag.
De boerenbelangen worden politiek vooral behartigd
door de Poolse boerenpartij PSL. Deze partij bestaat al
sinds de vorige eeuw maar moest herhaaldelijk onder
duiken. Dat de politieke situatie in Polen drastisch is
veranderd werd treffend duidelijk gemaakt door het
feit dat onze groep bij aankomst in Warschau werd
ontvangen in het gebouw van de PSL. Medegedeeld
werd dat de staatscentrale voor tuinbouw inmiddels
was opgeheven, met alle gevolgen van dien voor de
bestuurders. We werden welkom geheten door de
voorzitter van de PSL, Roman Jagielinski, een fruitteler
die vorig jaar ook te gast was bij ons. Het kan verke
ren. De PSL heeft nu nog niet zoveel zetels in het parle
ment, maar het ziet er naar uit dat deze partij bij de vol
gende verkiezingen (ten koste van Solidariteit en Wale
sa) rond de 30% van de stemmen kan halen en dan
een zwaar stempel kan drukken op de ontwikkelingen
in Polen. De eerste nacht heb ik in het huis van de fa
milie Jagielinski doorgebracht en een college Poolse
politiek bleef natuurlijk niet uit.
De belangrijkste eis van de PSL aan de regering is het
instellen van garantieprijzen voor met name vlees en
graan ten behoeve van de boeren. Door het liberale
economische beleid van de regering zijn de inkomsten
van de boeren tot ver onder de kostprijs gedaald. Dat
is vooral het gevolg van koopkrachtdaling, goedkope
buitenlandse importen (ook uit Nederland) en de sterk
Brief 3ZLO aan Landbouwschap
De drie Zeeuwse Landbouworganisaties (3ZLO) hebben
op 16 juli jl. een brief aan het dagelijks bestuur van het
Landbouwschap gestuurd waarin zij aandacht vragen
voor het grote aantal afwijzingen van het verzoek van
schapenhouders voor ooipremie in aanmerking te ko
men. De 3ZLO willen dat de afwijzingen op grond van
stricte wetstoepassing, worden teruggedraaid. Verder
pleiten de 3ZLO voor een aanpassing van de regeling. In
zijn vergadering van 2 juli uitte het hoofdbestuur van de
ZLM zijn verontwaardiging over de vele afwijzingen
door het ministerie van Landbouw. Ook de veehouderij
commissie wil dat het Landbouwschap bij de minister
protest aantekent. De commissie vergaderde afgelopen
dinsdag.
In Zeeland is aan ca. 60 schapenhouders het verzoek tot
ooipremie afgewezen. Ook elders in Nederland wordt in
veel gevallen de ooipremie 1989 niet uitbetaald. In Fries
land zijn bijna 400 aanvragen op "stricte gronden" afge
wezen. Het grote aantal afwijzingen is het gevolg van een
stricte toepassing van de letter van de wet, waarbij zich
met name de volgende twee situaties hebben voorge
daan, aldus de brief van de 3ZLO:
- op het verplaatsingsformulier heeft de eigenaar van de
ooien per abuis géén of een andere inscharingsdatum in
gevuld dan de inschaarder. Er zijn gevallen bekend
waarop de datum slechts één dag verschilde.
- Op het verplaatsingsformulier heeft de eigenaar van de
ooien niet of te globaal ingevuld wat de einddatum van
het inscharen zal zijn. Daarbij dient opgemerkt te wor
den dat bij het begin van het inscharen op de dag nauw
keurig aangegeven diende te worden, wanneer het in
scharen zou eindigen. Een aantal mensen heeft, soms in
overleg met de districtsbureauhouder (DBH) deze datum
opengelaten, een globale datum ingevuld of een vraagte
ken geplaatst. Het is namelijk niet mogelijk om een exac
te datum in te vullen. Vult de aanvrager wel een exacte
datum in dan is de kans groot dat deze datum achteraf
niet juist is en dan is er volgens de wet sprake van fraude.
Generaal pardon
De 3ZLO dringen in de brief aan het Landbouwschap
aan op een generaal pardon voor de gedupeerde scha
penhouders. Overigens is dit slechts mogelijk als het mi
nisterie van Landbouw er opdracht toe geeft. Voor het
volgend seizoen moet volgens de 3ZLO de regeling zoda
nig worden aangepast dat afwijzing op bovengenoemde
stricte gronden niet meer mogelijk is. Bovendien dient de
voorlichting door de DBH verbeterd te worden.
Gedupeerde schapenhouders kunnen binnen 30 dagen na
ontvangst van de afwijzing een bezwaarschrift indienen
bij het ministerie van Landbouw.
afgenomen export naar de Sovjet-Unie wegens chro
nisch geldtekort. Woedend zijn de boeren over het feit
dat de regering in het buitenland alcohol heeft aange
kocht in plaats van dit, zoals gebruikelijk, te destilleren
uit de Poolse aardappelen. Tot nu toe wil de regering
niets van garantieprijzen voor de boeren weten omdat
dat veel te veel geld kost. De PSL verwacht dan ook
dat de huidige regeringscoalitie op dit punt zal breken
met nieuwe verkiezingen als gevolg. Al met al is er
door de slechte economische situatie veel onrust en
agressie onder de bevolking die vooralsnog in toom
wordt gehouden door de kerk die (nog?) zeer grote in
vloed heeft op de mensen.
Het is duidelijk dat Polen een zeer moeilijke tijd door
maakt. De werkloosheid neemt enorm toe, ook in de
agrarische sector. Een sanering kan niet uitblijven
maar zicht op nieuwe werkgelegenheid in de industrie
- zoals indertijd bij ons - is er nog niet. Polen wordt als
het ware heen en weer geslingerd tussen Duitsland en
Rusland, maar zal in ieder geval een keuze moeten ma
ken. Sommigen vrezen dat voor Duitsland kiezen tot
gevolg zal hebben dat Polen een kolonie van West-
Europa wordt en de Polen "de negers van Europa".
Voor Rusland kiezen lijkt echter nog onaantrekkelijker.
Politiek ontladen de spanningen zich meer en meer in
de anti-semitische sfeer. Als je dan net de voormalige
concentratiekampen Auschwitz en Birkenau bezocht
hebt slaat de schrik je om het hart. Mijn conclusie is
ook daarom: Polen is ook onze zaak.
Oggel