uit
Wees attent met
groeistof spuiten
Wingewest en af schuif gebied...
Eerste tarwe-aren
zichtbaar
Samenspel van uitvinder
en gebruiker...
Aardappelopslag hèt probleem.
Frigate breder
inzetbaar
Enkele percelen snijmais staan in
WEST BRABANT ZUID behoor
lijk te kwijnen daar vlak voor op
komst tegen distels e.d. gespoten is
met groeistof. Normaal gesproken
moet zo'n bespuiting kunnen maar
gezien de zeer droge grond is het
middel als het ware als een filmpje
bovenop blijven liggen. Na de 25
mm neerslag van vorige week hopen
de telers alsnog dat het gewas aan de
gang gaat.
Bij de teelt van suikerbieten zijn in
het verleden met een vooropkomst-
bespuiting met kleurstof ook al heel
wat bokken geschoten. Kleurstof is
evenals groeistof een middel dat
voor opkomst zeer effektief werkt
en bovendien nog goedkoop is. Het
weer direkt na zo'n bespuiting be
paalt of het hoofdgewas geen schade
heeft ondervonden. Voorzichtigheid
in deze is op zijn plaats en de boer
moet bij al of niet gebruik op zijn ei
gen gevoel afgaan. Voorlichters
kunnen niet altijd door de telefoon
een pasklaar antwoord geven.
De suikerbieten staan er over het al
gemeen keurig op al nemen de
vroegst gezaaide wel een voor
sprong. Het lijkt erop dat zij tijdens
de vorst voldoende afgehard waren.
Bieten die tijdens de zware nacht
vorst net boven stonden hebben het
een paar weken kwaad gehad. Op
veel plaatsen is al een of tweemaal
een bespuiting uitgevoerd tegen lui
zen. Om helemaal gevrijwaard te
blijven moest gedurende het warme
weer eigenlijk om de 5 dagen een
bestrijding uitgevoerd worden.
Het onkruid geeft weinig problemen
maar de aardappelopslag des te
meer. Plaatselijk staat het opschot
zo dik dat handwerk haast onbegon
nen werk is. Een teler die met een
strijkstok bezig was heeft uitgere
kend hoeveel aardappelplanten er op
zijn perceel stonden. Iedere minuut
kon hij er gemiddeld 40 aanstippen.
Per uur zijn er dat 2400. Totaal
vroeg een ha. 8 uur werk zodat er
een kleine 20.000 planten waren be
handeld. Rekening houdend met het
feit dat er nog een 10.000 zullen bij
komen bedraagt het totaal aan ach
tergebleven knollen 30.000. Deze be
rekening had betrekking op een voor
de streek gemiddeld perceel. Het op
laten groeien van de opslag totdat
het voldoende groot is om machi
naal met een rol de round up erop te
brengen zal zeker veel schade vér
oorzaken. De bietenplanten staan
dan te lang in de schaduw om in het
beginstadium gezond te ontwikke
len. Veel gebruik maken van de
wiedbalk in kombinatie met de
strijkstok is de keuze die een groot
aantal telers genomen heeft.
Ligtermoet Chemie B.V. heeft een
toelatingsuitbreiding gekregen voor
het produkt Frigate. Dit middel is
een speciale uitvloeier/aktivator die
is ontwikkeld voor toevoeging aan
glyfosaat 360 gr/lt. Frigate verbetert
en versnelt de opname van glyfo
saat, waartjoor de dosering kan wor
den verlaagd.
Voorheen was Frigate alleen toegela
ten op tijdelijk onbeteeld land.
Nieuw is de toelating in granen, kort
voor de oogst; in droog te oogsten
peulvruchten, kort voor de oogst;
ten behoeve van graslandver
nieuwing.
De eerste snede voordrooggras is
over het algemeen wat de hoeveel
heid aangaat tegengevallen. Nu
blijkt dat de koude periode van vori
ge maand voor een aanmerkelijke
groeistilstand heeft gezorgd. Naar
verwacht mag worden zal de kwali
teit weer goed zijn zodat het totaal
aan voederwaarde nog zal meeval
len. Op de hoger gelegen graslanden
begonnen zich al verdrogingsver-
schijnselen af te tekenen. Als het vo
rige week niet was gaan regenen dan
zouden nu de regeninstallaties volop
staan te draaien. Ondanks dat het
vorig jaar droog was en de melkvee
houderij wederom een financieel re
delijk jaar had zijn er geen nieuwe
regeninstallaties verkocht. Op menig
bedrijf zorgt men dat er een
voordroog- of snijmaiskuil in voor
raad is om een droge periode op te
vangen.
Alleen al gezien het werk is het mis
schien verstandiger om wat meer
krachtvoer te verstrekken. Het bere
genen met grondwater staat in
Noord-Brabant erg in de publiciteit.
De provincie wil in het jaar 2000 met
een totaal verbod komen. Dit duurt
nog wel even maar de melkveehou
derij zal zo'n maatregel niet zonder
meer accepteren.
Vooral voor de boer en boerin is het
de mooiste tijd van het jaar. Prak
tisch alle gewassen staan boven en
laten zich goed met elkaar vergelij
ken. Dat gebeurt dan ook. Als men
deze dagen een boer op een polder
weg tegenkomt, hou er dan rekening
mee, dat hij alles ziet, behalve datge
ne wat er zich op de weg afspeelt.
Ook NOORD-BEVELAND laat
zich van zijn beste kant zien.
Alles twee tot drie weken vroeger
dan normaal. De aardappels begin
nen het veld groen te kleuren, de ui
en en de bieten zijn, afgezien van
wat droogliggend zaad, regelmatig
opgekomen. Het weer had het hele
voorjaar niet beter kunnen zijn.
Geen last van een ondoordringbare
korst maar toch regen genoeg voor
de bodemherbiciden en voldoende
dagen met weinig wind om te kun
nen spuiten. Met de nachtvorst is de
akkerbouwer door het oog van de
naald gekropen. In de fruitteelt is er
ook op Noord-Beveland zware scha
de geleden, tot 80% op sommige
plaatsen.
Met een nacht zachte regen van 12
mm. staat alles er fris bij. Nu is aan
de orde, de boel vrij van ziekten en
onkruid te houden. Afgezien van
een grote massa aardappelopslag
zijn de problemen niet groot. Steeds
meer wordt gewerkt met het systeem
van lage doseringen in bieten, uien
en ook erwten. De resultaten mogen
er zijn.
We kunnen vaststellen dat we in de
afgelopen jaren een volledig en goed
bruikbaar assortiment gewasbe
schermingsmiddelen tot onze be
schikking hebben gekregen. Midde
len waarvoor steeds meer toepassingen
worden gevonden, o.a. door het
zoeken naar kombinaties en
mengsels.
Als men dan leest wat minister Al
ders voor ons in petto heeft, slaat de
angst je toch wel om het hart: veertig
middelen op de zwarte lijst, waaron
der een aantal voor ons zeer vitale.
Juist nu we bezig zijn methoden te
ontwikkelen tot gering gebruik, en
industrie en wetenschap doorgaan
milieuvriendelijke middelen te ont
wikkelen. Ook uit de beantwoording
door de afdelingen, van het KNLC-
vraagpunt "Milieu en bedrijf" is ge
bleken dat de boer positief mee wil
denken en werken aan een goed
milieu.
Normen voor drinkwaterwingebie-
den in zandstreken behoren niet van
toepassing te zijn in kleigebieden.
Drinkwaterwingebieden zouden mis
schien beter een natuurfunktie kun
nen krijgen. Ons kleipakket is goed
in staat, de enkele kilo's aktieve stof
die we er per jaar opbrengen, te ab
sorberen en af te breken. Uit onder-
Na een week met mooi zomerweer
zijn we ook op SCHOUWEN-
DUIVELAND in de tweede helft
van mei terecht gekomen. In het
weekend viel plaatselijk zo'n 20 mm
regen wat voor velen zeer welkom
was, het nadeel was echter dat er
plaatselijk nogal wat hagel viel.
De gewassen staan er over het alge
meen zeer goed bijsoms enkele we
ken in groei voor op voorgaande ja
ren. De eerste tarwe-aren werden
reeds gevonden, wat toch wel zeer
vroeg is. De stand van de bieten is
over het algemeen goed, plaatselijk
komt wat mangaangebrek voor, wat
de bieten een beetje lichte kleur
geeft. Wanneer nog een onkruid-
bestrijding toegepast moet worden
kan men beter eerst een mangaan-
bespuiting geven, zodat het gewas
zich eerst wat kan herstellen.
Werk is er op het moment in over
vloed: op zeer veel percelen bieten,
uien enz. komt veel aardappelopslag
voor, en de roundup-kwast wordt
veelvuldig gebruikt. Ondanks de
verwachte luizendruk valt het in de
meeste percelen bieten tot op het
moment mee. In percelen waar Te-
mik gebruikt is komen nog maar
zoek is gebleken dat uit akkerbouw-
kleigrond niet meer stikstof uitspoelt
dan uit natuurgebieden.
Zeeland gaat steeds meer wingewest
en afschuifgebied worden: overschot-
heffing terwijl er geen mestover
schot is; aardappelmoeheidregeling
vanwege A.M. en ontsmetten in
Veenkoloniën en IJsselmeerpolders;
beperking gewasbescherming van
wege problematiek in de zandgron
den; wegenbelasting en benzine
accijnsverhoging voor het filepro
bleem in de randstad. Zal straks ook
nog het verkeer van Londen naar
Rotterdam dwars door onze provin
cie razen??
sporadisch luizen voor, en ook in
percelen zonder Temik is een bespui
ting in de meeste gevallen nog niet
noodzakelijk.
Kip slachten?
Het aardappel- en uienseizoen loopt
langzaam ten einde, de aardappels
zijn over het algemeen vroeger ver
sleten dan in voorgaande jaren, en in
veel partijen komt veel schot voor.
De meeste partijen zijn verkocht.
Wat er nog in de schuren zit is
meestal pool- of kontraktwerk, en
diegene die nog aardappels heeft,
"heeft wellicht vergeten de kip met
de gouden eieren te slachten". Zoals
men kan konstateren is er niets
wispelturiger en onberekenbaarder
dan de markt, en ook prognoses ko
men weieens anders uit.
De laatste week is er ook in de vee
houderij veel werk verricht er is veel
gras onder goede omstandigheden
ingekuild, net de regen eind van de
week gooide hier en daar wat roet in
het eten. De mais is zo wat allemaal
gezaaid en de eerste percelen staan
mooi boven. Al met al tot op heden
een mooi en vroeg voorjaar waar
menigeen met genoegen op te
rugkijkt.
Het heeft vorige week lekker ge
regend en daar hebben we een
poos op gewacht voor de groei
der gewassen. In de tuin hebben
we volop kunnen zaaien en plan
ten. Nu staan de aardbeien pr
achtig in bloei en dat belooft heel
wat voor dit seizoen. Ook de
vroege aardappelen hebben de
eerste oogst gegeven en ze zijn
goed van smaak. Het voorjaar is
gekomen en het geeft ook in de
bloementuin een prachtig beeld.
Niet zo mooi is de vele aardappel
opslag in de suikerbieten, in de
witlof, in de mais en ook in ande
re gewassen. In een paar winters
heeft het niet gevroren en nu zit
ten we met een grote erfenis van
aardappelopslag van een paar
jaar achter elkaar. Aardappel
opslag ontstaat doordat bij de
oogst grote en kleine knollen op
het land achterblijven. De knol
len worden tijdens het rooien of
bij de daarop volgende grondbe
werking zo diep in de grond weg
gestopt, dat zij tijdens zachte
winters niet kapot vriezen en in
het voorjaar uitgroeien tot een
aardappelplant. Dan is de aard
appel een onkruid in een volgend
gewas. Bij de oogst kunnen dui
zenden knollen en knolletjes per
hektare achterblijven. Dit is
vooral een gevolg van de slechte
werking van de rooimachine, van
de ongelijke ligging van de aard
appelruggen en van de slechte
bediening van de rooiappara-
tuur. Het is eigenlijk een sa
menspel van de uitvinder van de
rooimachine en van de ge
bruiker.
Bij de oogst moet de aardappel
rug goed kunnen worden opge
nomen zonder dat de knollen
kunnen ontwijken. Fouten die
vooraf worden gemaakt zijn bij
het rooien niet of nauwelijks te
herstellen. Er moeten hoge eisen
worden gesteld aan het poten, de
rugopbouw en de verzorging.
Soms denken we wel eens aan een
heel grote "aardappelrug" van
75 cm breed welke in het geheel
door de rooiketting kan worden
opgenomen, maar het komt dik
wijls niet altijd zo uit, zoals we
verwacht hebben. Te snel rijden
kan wegspringen van knollen tot
gevolg hebben, waardoor de
planten niet midden op de rug
komen te staan. De gemaakte
pootvoor dient overal even diep
te zijn. Een onregelmatige poot-
diepte kan ook extra rooiverlies
geven. Bij het poten moet er te
vens op gelet worden dat de
aanaard- en toedekschijven pre
cies achter de rij lopen, zodat de
rug recht boven de rij wordt ge
vormd. Als de rug goed recht bo
ven de rij wordt gevormd, is de
kans op stengel-vorming midden
op de rug het grootst. Dit is een
voorwaarde om goed te kunnen
loofklappen en looftrekken.
Aardappelopslag is op het land hèt probleem van de akkerbouwers dit voor
jaar. Sommige percelen uien en suikerbieten zijn nauwelijks nog als zodanig
te herkennen door de vele aardappelplanten. De opslagplanten worden
bestreden met behulp van de zogenoemde strijkstok (zie foto), en zo mogelijk
ook wel met de onkruidrol achter de trekker (foto APS/Peter Mastenbroek).
6
Vrijdag 18 mei 1990
