Lage-doseringssysteem kan bij
het publiek een vertekend beeld oproepen
Heeft de akkerbouw afgedaan?
Opkomst -
inspectie
Vroeg en gemakkelijk voorjaar
Met twee benen op
de grond blijven
De werkzaamheden in het veld op
SCHOUWEN-DUIVELAND heb
ben nu het karakter van de verple
ging. Buiten vorig jaar kunnen wij
nu constateren dat het een vroeg en
gemakkelijk voorjaar is geweest. Op
sommige plaatsen is de opkomst van
de bieten niet even vlekkeloos verlo
pen. Vooral muizen hebben in com
binatie met ondiep zaaien nogal wat
schade gedaan. Het gevolg is, dat
vooral vanuit de kant, de bieten te
dun of overgezaaid moesten worden.
Dit is altijd een erg moeilijke be
slissing.
De overige gewassen groeien voor
spoedig. De aardappelen zullen aan
het eind van de week aangefraisd lig
gen. Het mooie weer van de afgelo
pen dagen zorgt ervoor dat het effect
van de mechanische onkruidbestrij-
ding zeer groot is. In de bieten maar
ook in de uien lijkt het soms wel eens
of er twee gewassen zijn. Aardappels
is er dan altijd een van! Geen vorst,
betekent aardappels op plaatsen
waar je ze niet kunt gebruiken. De
komende weken weten wij wat we
daar aan te doen hebben.
Rijdend door het Schouwse land zie
je hier en daar toch wat nieuwe ge
wassen verschijnen. Meestal zijn dit
nog slechts kleine percelen, anderen
zetten het weer iets groter op, maar
het begin is er. Met spanning kijkt ie
dereen er naar. Vooral de buren, valt
mij steeds weer op, met de grootste
interesse. Onderling wordt er niet zo
veel over gesproken. Als iemand iets
heeft houdt hij dat voor zichzelf. Als
er meerderen hetzelfde gewas hebben
ontstaat er meestal een studieclub of
iets dergelijks. Sommigen gaan ech
ter op eigen houtje alleen door. Hier
in schuilen grote risico's, naar de
teeltkant maar vooral ook naar de
afzetkant. Twijfelachtig voor mij is
of op Schouwen-Duiveland de teelt
van specifieke gewassen door zal zet
ten. Alleen daar waar men grondwa
ter kan onttrekken liggen er
mogelijkheden. Elders is het zaaien
en planten van specifieke gewassen
moeilijk en zeer risicovol. De huidige
weersomstandigheden bewijzen dit
weer eens. Meer ervaring op dit ge
bied zal ongetwijfeld nodig zijn om
meer duidelijkheid hierover te krij
gen. Bundeling van krachten - kennis
- en ervaring zijn daarbij bittere
noodzaak. Laat dit iets zijn waar wij
goed bij stilstaan. Grootschalige ak
kerbouw is anders het alternatief.
Voor mij is de vraag waar dan de
grenzen liggen. Ook grote bedrijven
zijn niet altijd rendabel, voorbeelden
zijn daarvan ook in deze provincie.
Er is nu wel een toezegging dat de
korting van 3% op graan zal worden
gecompenseerd, maar biedt dat nu
de gewenste financiële garantie die
wij nodig hebben? Dit is allemaal
korte baan werk. Veel meer zal de
akkerbouw gebaat zijn bij ten eerste,
structurele maatregelen. Zoals te
noemen zijn: landinrichting, ander
soortig landbouwonderwijs, onder
zoek en voorlichting op vooral
nieuwe teelten, ontwikkeling ander
soortige bestrijdingstechnieken,
zoetwatervoorziening, ontwikkeling
afzetstructuur nieuwe gewassen, en
gaat u zo maar door.
Ten tweede zal er vooral meer samen
werking moeten komen in de sector
zelf, tussen de vele landbouworgani
saties onderling en met elkaar met
bijvoorbeeld de akkerbouwcoöpera-
ties en de banken. De groep akker
bouwers is (wordt) te klein om alles
<op eigen houtje te doen.
Ten derde, tenslotte, bestaan alle goe
de dingen uit drie, zal de akkerbou
wer zelf de geboden kansen, die er
zeker zijn, moeten oppakken.
Wij moeten oppassen dat wij in de
strijd voor hogere prijzen deze be
langrijke zaken niet laten liggen.
toch wel overkomen of die boer
maar kontinu aan het spuiten blijft.
Ook hier zou het gewenst zijn om via
publiciteit en wat aandacht, er de
buitenstaander op te wijzen, dat dik
wijls spuiten juist WEL milieuvrien
delijk kan zijn.
En dan kregen we deze week het sein
van de bende van vijf: einde akties!
En terecht dunkt me. Nu nog door
gaan zou absoluut verkeerd overko
men bij de rest van de samenleving.
Hoewel we in feite weinig bereikt
hebben is tot in hoogste instantie de
aandacht op de problemen ge
vestigd. Negen procent prijsverho
ging: het was toch wel al van tevoren
te zien aankomen, dat dit niet haal
baar zou zijn. De nationale maatre
gelen blijven zeer beperkt. De kom
missie van drie wijze mannen is ei
genlijk door het kabinet en de kamer
lelijk in z'n hemd gezet. Er moet nu
via enige kunstgrepen gezorgd wor
den dat de graanprijs dit jaar niet
verder daalt (dus toch een succesje).
Zo op het oog is er met de land- en
tuinbouw in ALTENA-BIESBOSCH
weinig aan de hand. We mogen zeg
gen dat de gewassen, ondanks enkele
pittige nachtvorsten zo rond half
april, er goed voor staan. Vooral de
laatste week in april zijn de jonge ge
wassen zoals bieten en vlas, dankzij
enkele regenbuitjes flink gegroeid.
In de fruitboomgaarden is er nog
steeds onzekerheid over de omvang
van de nachtvorstschade. Het lijkt er
op dat fruitkwekers die de nacht
vorst konden bestrijden met water
nevel, voor hun arbeid goed beloond
zullen worden. Ook de graslanden
profiteren van het groeizame voor
jaar en het ziet er naar uit dat er weer
flinke kuilhopen met gras gewonnen
kunnen worden.
De Kring Altena-Biesbosch van de
ZLM heeft vanwege een eerder afge
laste ledenvergadering pas op 19
april jl. deze vergadering gehouden.
De aanleiding voor het uitstel was
dat de heer Varekamp als voorzitter
van het KNLC de spreekbeurt moest
annuleren in verband met boeren-
protestakties in begin maart. De Ne
derlandse politiek heeft een
welwillend oor gehad voor de pro
blemen in de akkerbouw, maar de
balans opmakend, blijkt dat er con
creet bitter weinig is overgeschoten
waar de akkerbouw iets aan heeft
om uit de problemen te komen.
Centraal blijft het om de graanprijs
draaien. Als deze niet vertaald wordt
op een gemiddeld kostenniveau in
Europa, zullen de problemen in de
Op of langs en onderaan de dijk
per fiets, te voet of met de auto,
het is deze tijd allemaal de moeite
waard. De steeds nog meer groe
nende polders worden omzoomd
door dijken met kanten kragen.
Het bloeiende fluitekruid zorgt
voor deze omlijsting. De veel be
zongen en geschilderde maand
mei dient zich aan. Het weer ge
draagt zich als een lieve zoete
mei, dus wat kan een mens zich
nog wensen.
Dat de meeste mensen met al dit
schoons niet tevreden zijn weten
we. We weten ook dat sommige
mensen door de bomen het bos
niet meer zien staan. Er moet ge
klaagd worden, dus klagen we
mee ondanks dat de bodem van
de portemonnee niet te zien is. Er
moet gescholden worden, dus
schelden we mee op organisaties,
regering, op alles wat niet naar
onze mond praat. Vanaf de zij
Waren er geen akties geweest dan
was die daling er in elk geval wèl ge
komen. En in Europees verband
moet er gezocht gaan worden naar
produktiebeperking. Niet eenvoudig
om dit in een grote gemeenschap als
de EG op te lossen.
De schrijver van het ingezonden stuk
in het ZLM-blad van vorige week,
de heer Dieleman uit Oost-Souburg,
had een suggestie bij de hand. Min
der kunstmest en minder spuiten
doet de produktie dalen. Inderdaad,
tien tot vijftien procent minder
graan is dan zeker mogelijk en het is
zeker milieuvriendelijk. Punt is nu
juist de politieke wil, en de mogelijk
heid om kontrole uit te oefenen of
de beperkende teeltmaatregelen dan
ook daadwerkelijk nageleefd
worden.
En dat is vooral in de zuidelijker ge
legen staten moeilijk. In ieder geval
zou er voor een aantal personen ex
tra werkgelegenheid gecreëerd wor
den, immers een aantal AID-ers ex
tra is dan nooit weg
akkerbouw alleen maar toenemen.
De jongste besluiten in Brussel wij
zen niet op een aanpak die tot verbe
tering van de situatie zal leiden.
Hooguit dat de snelle prijsafbraak
van de granen voor dit moment tot
staan is gebracht. De heer Varekamp
onderstreepte in zijn betoog het nut
van de akkerbouwprotestakties,
maar waarschuwde toch ook voor de
omslag van het nut in negatieve op
vattingen van medeburgers en be
drijfsleven.
Zelfs voor de in binnen- en buiten
land respect afdwingende organisa
tiegraad van de Nederlandse land- en
tuinbouw zou dit wel eens zeer kwa
lijke gevolgen kunnen hebben. Het is
voor de achterban blijkbaar moeilijk
te begrijpen dat door middel van
protestakties wel gehoor te vinden is
bij de overheid en door regulier over
leg van onze bestuurders niet. Overi
gens is de echte politieke aap nu wel
uit de mouw, dat noch het ene noch
het andere veel heeft opgeleverd.
Oud-secretaris drs. De Heer van het
Landbouwschap drukte het bij zijn
afscheid kernachtig uit: Protestakties
die de grens van het toelaatbare over
schrijden houden het gevaar in zich
dat ze kunnen leiden tot zelfvernieti
ging. Daarmee bedoelde hij de zelf
vernietiging van de eigen organisatie.
Als dit laatste een feit zou zijn zou
den we er pas achter komen wat dit
zou betekenen. De boerennuchter-
heid gebiedt te zeggen dat we moeten
proberen onder alle omstandigheden
met beide benen op de grond te
blijven.
lijn bekijk je de zaak toch wel
eens wat anders.
Je vraagt je af hoe het komt dat
een boer aan mij vraagt "van
schrijf jij eens dat we wel kunnen
balen van al dat gesjouw met die
traktors over de weg". Is het dan
zo dat die groep niets meer mag
en durft te zeggen. Ik dacht dat
deze vraag eerlijk beantwoord
moest worden. Dit zijn ook men
sen die het goed met akkerbou
wend Nederland menen. Wij
hebben het recht niet om deze
groep monddood te maken, want
iedereen heeft recht op een eigen
mening.
Eén ding hoop en wens ik dat we
kunnen genieten van wat de na
tuur ons nu geeft. Diezelfde na
tuur kan ook veel zorgen geven.
Er zijn zonnestralen en schadu
wen. We worden armzalige men
sen als we het fluitekruid niet
mooi meer vinden omdat het on
kruid is.
In WEST ZUID-BEVELAND gaat
alles weer z'n gangetje. Na weken
van aktievoeren is men duidelijk ak-
tiemoe! Of is men zo teleurgesteld
dat men het hoofd er bij heeft neer
gelegd? Willen we akkerbouwer blij
ven, dan zullen we toch van ons af
moeten bijten.
De Brusselse resultaten zijn mini
maal. Dat vinden ook onze kollega's
in de andere E.E.G.-landen. Blijk
baar zijn het daar ook niet allemaal
supergrote bedrijven met geweldige
saldo's, of zou het zo zijn dat op de
grote graanbedrijven daar ook geen
rendabele teelt meer mogelijk is?
Een lobby met de milieu
organisaties is ook nog een moge
lijkheid, want wintertarwe neemt
per jaar toch ca. 45 kg stikstof uit de
lucht. Waar moet die stikstof blijven
als de graanteelt verdwijnt? In de
Noordzee, met alle gevolgen van
dien. Wat is er dan beter voor 't
milieu?
Iets wat vele mensen ook ontgaat is
dat de geldkraan naar de diverse on
derzoekinstituten voor graanteelt
wordt dichtgedraaid. Deze instituten
worden wel belaagd door het mini
sterie van Landbouw voor het indie
nen van onderzoekrapporten betref
fende de graanteelt. Met als hoofddoel
het terugbrengen van de hoeveelheid
gewasbeschermingsmiddelen en het
verlagen van de stikstofgiften. Opti
male graanteelt is uit. Voor onder
zoek op termijn wordt geen geld
meer beschikbaar gesteld. Dus we
derom een gegeven dat Den Haag
ons in de rug aanvalt en ons in de
Noordzee drijft.
Wat nu in West Zuid-Beveland aan
de orde is, is het verzorgen van de
gewassen. Kontrole op 't voorko
men van diverse belagers is steeds
gewenst. Het gerstevergelingsvirus is
een exta kostenpost bij de graan
teelt. Enkele percelen wintertarwe
zijn erg aangetast en een op-
brengstreduktie is nu al zeker.
Bestrijding van de overbrengende
luis heeft in wintertarwe nü geen zin
meer, dit omdat de incubatietijd 3
weken is en op dat moment de scha-
dedepressie niet meer funest is. In
zomergerst is het nog wel oppassen,
per twee dagen kontrole op het voor
komen van luis is gewenst. Zeker bij
het huidige weertype en de snelle
ontwikkeling van de gewassen.
Diverse aardappeltelers die nu nog
af moeten leveren worden op de
proef gesteld, omdat het lang bewa
ren van aardappels dit seizoen erg te
genvalt. De kilogrammen die men
dacht te hebben opgeslagen komen
bij lange na niet uit de cel. Verlies
van kg van meer dan 10% zijn geen
uitzondering.
De akkerbouwgewassen staan er
over het algemeen goed bij. Hier en
daar moesten bieten worden overge
zaaid. Loonbedrijf Fa. Baert uit Koe
wacht moest van de 650 ha. gezaaide
bieten er slechts 7 overzaaien, één
perceel vanwege vorst schade en één
perceel vanwege wortelbrand. Op de
foto: de heer R. Baert inspecteert de
opkomst van een (eigen) perceel
bieten.
Prachtig weer en temperaturen van
zo'n twintig graden doen voor de
prille gewassen wonderen. De perce
len kleuren veelal prachtig groen, of
tegen de zon in zie je de kleine biete
plantjes dan prachtig roten. Althans
zo is dat in het "LAND VAN
AXEL".
De regen van zo'n dag of 10 geleden
kwam voor veel dingen juist op tijd,
want hier en daar werd het toch wel
wat droog. Ook voor de werking van
de bodemherbiciden was zo'n 30 a
40 mm regen ideaal. Ook verschij
nen nu de aardappels al wat schuch
ter boven de bedden uit; met de tem
peraturen van deze week zullen ze
zeker goed doorschieten. Dat geldt
overigens ook voor de aardappe
lopslag in o.a. bietepercelen. Dit
lijkt hier en daar een enorm pro
bleem te worden, en we weten wel
dat problemen er zijn om opgelost te
worden, doch in het laatste geval is
dit toch niet zo eenvoudig. Er is nu
een nieuwe machine op de markt
die, eventueel op een later tijdstip,
via een rol met b.v. round-up de
opslag kan bestrijden. Ook in onze
regio heeft een loonwerker zo'n ap
paraat aangeschaft.
In de tarwe is inmiddels al wat roest
en op sommige rassen veel meel
dauw aangetroffen. Weliswaar zeer
vroeg in het seizoen, doch gezien de
stand van het gewas ook weer niet zo
verwonderlijk. Oplettendheid is ge
boden, veel percelen zijn reeds
gespoten, en dat betekent, om het
gewas gezond te houden, dit jaar
toch wel enkele keren extra met de
spuitmachine erop uit. Trouwens
met de nu veel gepropageerde lage-
doseringssystemen is het toch al
zaak dikwijls terug te komen op een
perceel, soms al na een dag of vijf.
Uit milieuoogpunt een goede zaak,
er komt minder aktieve stof in de
grond en in het water, maar voor de
niet terzake zijnde burger moet het
Vrijdag 4 mei 1990
7
