Belangenbehartiging
Enkele percelen bieten overgezaaid
Politiek nog geen mooi weer
Eerst het veldwerk, maar wel kritisch meedenken
Zoals de vogels een nest bouwen...
Ook in onze WESTHOEK is de mei
maand begonnen met prachtig weer.
April was soms wel wat fris en win
derig, maar echt nat was het niet.
Alle gewassen staan er voor de tijd
van 't jaar prima voor. De eerste
aardappelen beginnen ook boven te
komen, al zijn er die daar toch wel
heel lang voor nodig hebben gehad.
Er zat nog niet zoveel temperatuur
in de grond en dan is de ontwikke
ling ook trager.
In ons gebied zijn enkele percelen
met bieten overgezaaid. Oorzaak?
Ik hoorde datjer last was van vreterij
door muisjes. Dat moeten dan toch
wel grote aantallen zijn geweest.
Vorstschade kan natuurlijk ook,
maar niet voldoende diep gezaaid en
geen voldoende vocht zijn meer voor
de hand liggende oorzaken. Maar al
met al een schadelijke zaak; met
nogal wat extra onkosten.
De sproeimachines hebben ook weer
heel wat bundertjes afgereden in de
diverse gewassen. Als het onkruid
klein is en net opkomt moeten we er
bij zijn. 't Is anders altijd moeilijk,
met net als dit voorjaar veel wind.
Oppassen voor eigen maar ook voor
buurmans gewassen; een overwaai
ende nevel lijkt zo onschuldig maar
kan vervelende gevolgen hebben. Al
le tarwepercelen hebben nu wel de 2e
gift stikstof gehad. Ze staat er prima
voor. Ook de voorjaarsgranen staan
er goed bij.
De laatste konsumptieaardappelen
zijn nu wel geruimd. De prijsontwik
keling is goed, al hebben de meeste
telers van de top niet kunnen profi
teren. Maar eigenlijk met een beetje
schrik gelezen dat de verwerkende
industrie, enkele bedrijven althans,
door de hoge prijzen in de proble
men dreigt te raken, 't Is niet te ho
pen, een hoge prijs is wel leuk, maar
als de handel-verwerker het niet aan
de streep kan krijgen, dat is niet
best. Ook dit najaar moeten er ko
pers zijn die ons produkt afnemen
en verwerken.
Verder gaan we nu een wat rustige
tijd tegemoet op de akkerbouwbe
drijven. Dat betekent niet dat er
niets te doen is. Onze gewassen van
dag tot dag volgen is een vereiste,
maar 't zijn niet zulke topdruktes als
we soms gewend zijn. Afgelopen
voorjaar, hoe vroeg het ook was,
hebben we er nogal wat extra be
moeienissen bij gehad met al de ak-
ties. Gelukkig was dat goed in te
passen, als het weer even iets minder
gunstig was voor de werkzaamheden
buiten.
We hebben veel mensen leren ken
nen afgelopen maanden, zowel in
positieve als negatieve zin. Telkens
dezelfden uit den lande stelden zich
beschikbaar om te trachten de poli
tiek en het publiek te overtuigen dat
op zo'n voortgang de akkerbouw het
op den duur niet meer kan redden.
Nu akties opgeschort zijn is het zaak
op te passen dat we niet weer in het
oude scheepje terechtkomen en rich
ting "afgrond akkerbouw" varen -
als het al zover niet is. Zo weer uit
spraken volgend, zijn velen bang dat
alles weer het oude pad gaat volgen.
Onze mensen hebben niet voor niets
op de weg gestaan; 't was nodig, la
ten we dat beseffen. Die bestuurder
die dat niet begrijpt of wil begrijpen
in welke rangorde dan ook, kan be
ter afvloeien.
Op WALCHEREN zijn we toe aan
het zaaien van het laatste akker
bouwgewas, de bruine bonen, een
teelt die de laatste jaren financieel
tot de betere behoort. Men verwacht
een areaaluitbreiding, ondanks dat
kan men momenteel voor een aan
trekkelijke prijs contracten afsluiten.
Een oud boerengezegde luidt dat
bruine bonen (planten) de maand
mei niet mogen zien, als het echter
zo blijft, nu dit geschreven wordt on
der een prachtig oranje zonnetje, zal
het moeilijk zijn zich te bedwingen,
dit geldt echter al een heel voorjaar.
Afgelopen weken zijn we op familie-
en kennissenbezoek geweest in de
polders. Als men door de Flevopol-
ders naar de N.O.P. rijdt kan men
ook de schaalvergroting waarnemen
die in de afgelopen tientallen jaren is
ontstaan wanneer deze polders suc
cessievelijk in produktie zijn geno
men en landbouwkundig zijn
ingericht in samenhang met land
schapsbouw en natuurbeheer en ont
wikkeling en ook voor de
woonfunctie die in deze gebieden is
toebedacht.
Opvallend is dat op de bedrijven en
op 't aangrenzende oude land veel
weiland via wisselbouw in bouwland
wordt omgezet en gebruikt wordt
voor aardappel- en bollenteelt. Col
lega's polderboeren huren deze
grond voor fikse prijzen en ontwij
ken op hun eigen bedrijven grond
en milieubelastende teelten, houden
hun areaal in stand of breiden uit.
Praat men over akkerbouw, dan
blijkt dat men dat, net als hier, "zo
veel hoofden, zoveel zinnen" tegen
komt. Overigens is ieder wel de me
ning toegedaan, door alle sektoren
heen, dat het graan een veelzijdige
functie heeft in 't totale landbouwge-
beuren.
Het resultaat dat akkerbouwakties
hebben opgebracht is een mager
Alle agrarische sektoren profiteren nu van het mooie weer. Voor de akker
bouw zijn de "Haagse en Brusselse buien" echter nog niet opgetrokken, ge
zien de "minimale" tegemoetkomingen v%an de politiek. Óp de foto een
demonstrerende akkerbouwer uit Dronten, 19 april jl. in Den Haag.
Wederom profiteren we van een bij
zondere weersperiode, prachtig zo
mers weer voor zowel de WEST
ZEEUWS-VLAAMSE boer als bur
ger. Na de regenweek rond Pasen
heeft het stabiele weer snel terrein
gewonnen. De werkzaamheden kon
den snel worden hervat. We konden
het maar zo wensen, want vooral in
deze periode is werkbaarheid van de
grond, voor wieden en rijen spuiten,
van groot belang.
Ook voor groeistofbespuitingen is
het momenteel redelijk gunstig. Het
spuiten van bieten moet bij deze
temperaturen wel 's avonds gebeu
ren. Gelukkig is het lang licht maar
met de rijenspuit is de capaciteit niet
zo groot. De veldspuit heeft natuur
lijk een veel grotere capaciteit maar
er moet nogal wat extra middel ver
spoten worden. Met de intrede van
de lage doseringssystemen is de na-
opkomstbespuiting eenvoudiger ge
worden met minder risiko. Nadeel is
dat men de spuit nog vaker in het
land ziet.
De aardappels nemen toch de tijd
6
ondanks het vroege tijdstip van
planten. Zelfs op percelen die nog
niet zijn opgefreesd zien we nog geen
groen verschijnen. De tarwe kon de
tweede stikstofgift wel gebruiken.
De ontwikkeling is niet zo wild als
een maand geleden. Het droge weer
zorgt ook voor een gezond gewas.
Grond die nog ligt te wachten op een
gewas als bruine bonen of mais be
gint hier en daar behoorlijk vuil te
worden. Hier zal eerst nog afge
brand moeten worden alvorens de
zaaimachine aan de gang kan.
Het aktie voeren zal nu wel voorbij
zijn vermoeden we. Het seizoen laat
niet veel ruimte meer en de langduri
ge periode van aktievoeren, maakt
toch wat moe. We hebben tijd nodig
om bij te tanken en om na te denken
hoe een eventuele produktiebeper-
king er uit moet komen te zien. Di-
rekt hebben de akties nog niet veel
opgeleverd, indirekt des te meer. De
landbouw (en de mensen daarin)
hebben een duidelijke opwaardering
gehad en worden niet bij voorbaat
afgeschreven. Produktiebeperking
als alternatief voor het stabilisato-
renbeleid is nu overal bespreekbaar.
De uitslag van het ministers overleg
had nog slechter kunnen zijn, mis
schien toch een gevolg van de hete
adem in de nek.
We hebben ook veel geleerd de afge
lopen tijd. De goede samenwerking
met de politie, de vele lange tenen bij
de bestuurders en de eensgezindheid
onder de boeren, waarbij de bloed
groep beslist geen rol blijkt te spe
len. Struktureel is er nog niets veran
derd dus zullen we onze wensen en
eisen nog wel eens moeten herhalen.
De organisatietop zal zich wel moe
ten realiseren dat veel aktievoerders
niet nogmaals de kastanjes uit het
vuur willen halen die door CLO-top
of Landbouwschap moeten worden
aangepakt.
We proberen nu eerst het beste uit de
grond te halen maar we moeten wel
attent blijven ook al zouden de aar
dappels nogmaals een goed resultaat
geven.
compromis, de neerwaartse prijsspi-
raal is door bepaalde te nemen maat
regelen gelukkig tot staan gebracht,
maar is toch op voor groentetelers te
laag niveau beland.
De trekkerakties behoren wel tot het
verleden, er is ook geen tijd meer
voor, ieder heeft weer volop werk op
't bedrijf. Akkerbouw is seizoenge
bonden en vooral in de onkruid-
bestrijding en gewasbescherming is
de eerste klap een daalder waard, ze
ker als we de richting van de geïnte
greerde methode uit willen.
Overigens worden we de laatste tijd
overspoeld met reclame en voorlich
tingsfolders, in dure uitvoeringen
vanuit industrie en handel op 't ge
bied van chemische gewasbescher
ming en onkruidverdelging,
blijkbaar wordt hier nog een aardige
cent aan verdiend.
Misschien is het toch wel goed om de
aktiecomité's te laten sluimeren en
niet te ontbinden zodat ze als luizen
in de pels van de landbouworganisa
ties kunnen fungeren. Tevens blijkt
men ongerust over 't functioneren
van onze organisaties in de huidige
vorm en omvang, dit geldt ook voor
't Landbouwschap. In een democra
tische samenleving als de onze moet
overleg de eerste aanzet zijn en blij
ven in de belangenbehartiging, maar
een dat enkel maar leidt en strandt in
oeverloze discussies, standpuntbepa
ling en identiteitswaarborgen, dan
zal dat niet meer als zoete koek gege
ten worden door de leden van de or
ganisaties.
Door de na-oorlogse ontwikkelingen
in onze samenleving met het vormen
van de Westerse alliantie op militair
gebied en de economische ontwikke
ling via de EG, komen we met de
landbouw in een geheel ander tijds
beeld terecht. Politieke spanningen
en militaire inspanningen groeiden in
de eerste helft van onze eeuw uit tot
twee wereldoorlogen, daarmee de
landbouw economische hoogte- en
dieptepunten brengend. Nadat dit alles
in de tweede helft van deze eeuw
menselijkerwijs is uitgebannen zal de
politiek de landbouw door een ande
re bril moeten gaan bezien. De eerste
levensbehoeften lijken veilig gesteld,
maar daarmee kan men niet vol
staan. Landbouwproduktie zal men
steeds meer in verband gaan zien met
landschaps-, natuur- en milieu-
aspekten. Als men voor het ene geld
beschikbaar stelt, kan men het voor
het andere niet onthouden.
Het groene front in de landelijke po
litiek is aardig uitgedund en men kan
ze ook niet allen als specialisten beti
telen, dat hebben we op 9 april op 't
Haagse Plein wel gehoord in de
regen.
De plaatselijke politiek in ons gebied
heeft zich gepresenteerd in de nieuwe
gemeenteraden. Gelukkig bezetten
nog een redelijk aantal agrariërs en
lieden die toch goed in de agrarische
sektor thuis zijn plaatsen in deze ra
den. 't Zijn de kleine dingen die het
doen in 't leven. Hopelijk kunnen
deze raadsleden bijdragen in de
besluitvorming van deze lagere over
heden, die van opbouwende beteke
nis zijn voor de agrarische bevolking
in samenhang met de totaliteit van
belangenbehartiging van stads- en
dorpsbewoners in onze regio.
In mei leggen alle vogeltjes een
ei, behalve de koekoek en de
griet, want die leggen in de mei
maand niet. Het mannetje van de
merel is "zwart van veren, met
een snavel geel als goud". Wijf
jes en jonge (nog geen jaar) die
ren zijn van boven zwartbruin,
van onderen meer roodbruin.
Het zijn standvogels, die in het
najaar en in de winter vooral te
ren op bessen. In het warme jaar
getijde eten zij vooral insekten-
larven, wormen en slakken. Dan
doorzoeken zij vlijtig, met de
priemvormige snavel, de afgeval
len bladeren. De sterke poten
stellen hen in staat uren lang on
der bos en struiken rond te
huppelen.
Het grote nest, niet hoog in de
struiken, is gemaakt van takjes,
met een bodem van aarde. Zij
broeden meer dan één legsel uit
en daarom horen wij het heldere
zingen van het mannetje tot ver
in de zomer.
De zanglijster is van boven olijf
kleurig, van onderen lichtgrijs,
met donkerbruine vlekken, zingt
nog mooier en wordt bij ons hoe
langer hoe gewoner, 's Winters
zijn er meer van dan 's zomers.
Dit geldt ook voor de kramsvo
gels, bij ons wintergast, die in
ongehoorde massa's uit Noord-
Oost-Europa en Noord-Azië bij
ons de winter doorbrengen.
Vroeger werden er duizenden en
duizenden, vooral in Friesland
(Gaasterland), gevangen in strik
ken, wat nu gelukkig verboden
is. Hun rug is bruin, borst en
buik zijn grijs gevlekt. En zoals
alle vogels hun nest bouwen en
hun jongen verzorgen, zo wil een
boer zijn bedrijf in stand hou
den, een goed inkomen hebben
en voor zijn gezin zorgen.
Dus wanneer een agrarische on
dernemer zijn bedrijfsopzet
opstelt voor het volgend jaar (of
beter: jaren), heeft hij met vele
onderwerpen rekening te hou
den. Hoofddoel echter is, "het
onderste regeltje". Er moeten die
gewassen geteeld worden of die
takken van veehouderij aange
trokken worden, die financieel
het aantrekkelijkst zijn.
Maar om dit voor uw bedrijf
hoogste "onderste regeltje" te
bereiken, moeten de omstandig
heden optimaal zijn. Welke zijn
die omstandigheden? Het zijn de
middelen om dat doel te berei
ken, zoals een zo effektief moge
lijke benutting van werktuigen en
arbeid, alsmede zorgen voor een
optimale konditie van de grond
waar de gewassen op en in moe
ten groeien.
Omdat "de mens" steeds duur
der wordt, is en wordt zijn arbeid
meer en meer vervangen door
werktuigen. Eerst hebben we ge
zien dat er naast veel personeel
enkele lichte machines kwamen.
Op een gegeven moment waren
er naar verhouding meer machi
nes dan mensen en nu is de boer
alleen met zijn machines. Niet
eens alle benodigde meer. Veel
machines worden te duur en te
groot voor zijn bedrijf, louter en
alleen omdat hij onvoldoende
oppervlakte heeft om de machi
nes rendabel te kunnen laten
werken.
Met dat groter worden, worden
die machines echter ook zwaar
der. Op zichzelf niet erg als de
druk per vierkante centimeter
maar niet omhoog gaat. Dit
komt neer op hogere en bredere
banden aan trekkers, wagens en
werktuigen. Is dit niet mogelijk,
dan wordt het aantal wielen
groter.
Vrijdag 4 mei 1990
