Daling graanprijs voor
dit jaar gestopt
KNLC: EG-prijsbesluiten komen niet
overeen met de wensen bedrijfsleven
Braks niet ontevreden met prijsakkoord
Niet alle waterschapslasten
doorberekenen aan pachter
Prijseffect graanstabilisator
ruimschoots gecompenseerd
S.E.R.-advies gaat
veel te ver
Waardering voor akties in hoofdbestuur
Vrijdagmorgen, even na zes uur, was het zover. Nog voor het neerda
len van de lintjesregen kon Braks de boeren in het bange vaderland
vertellen dat er in Brussel een akkoord was gesloten. Geen prijsdaling
voor granen, misschien zelfs een tikkeltje meer dan dit jaar. Voor
zuivel en rundvlees een onverwachte meevaller in de vorm van een
aanzienlijk kortere betalingstermijn. De minister had dus alle reden
om tevreden te zijn. Zelf hield hij het zuinig op "niet ontevreden".
Nee, hij had dit keer geen enkele reden om een akkoord tegen te hou
den. "Er is onmiskenbaar met onze belangen rekening gehouden",
aldus Braks.
Natuurlijk is de bonus voor de melk
veehouders teveel van het goede,
maar de vroeger zo voorzichtig met
EG-geld omspringende Braks zag
toch geen reden zich aan te sluiten
bij de Franse minister Naliet. Die be
toogde dat de kortere betalingster
mijn eindelijk de weg vrijmaakt
voor een afschaffing van de medeve-
rant woordelij kheidshef finginklu-
sief prijsdaling. Nog geen maand ge
leden had ook Braks daar vurig voor
gepleit. Maar dit keer hield hij de
ogen strak gericht op zijn Westduit-
se kollega Kiechle. Zolang de Duit
sers meedoen is het akkoord ook in
Den Haag te verkopen, moet hij
hebben gedacht. De pruilende Naliet
bleef helemaal alleen staan en ont
hield zich tenslotte als enige minister
van stemming.
Op welke punten heeft Braks dan
zijn zin gekregen? In de eerste plaats
zijn de voorstellen van EG-
kommissaris Ray MacSharry voor
het zogenaamde plattelandsbeleid
stevig onderuit gehaald. De nieuwe
steunregeling voor kleine akkerbou
wers (die Nederland niets oplevert)
wordt fakultatief, terwijl de huidige
steun voor kleine graantelers nog
minstens twee jaar in stand kan blij
ven. Ook de opkoop van melkquota
voor kleine producenten wordt aar
dig opgerekt. De lidstaten mogen
min of meer zelf gaan bepalen bij
welke bedrijfsomvang nog van klei
ne producenten sprake is.
In de pas
Belangrijk is natuurlijk ook dat het
monetaire verschil voor granen (0,9
procent) niet wordt afgebroken. Ne
derland blijft volledig in de pas lo
pen met West-Duitsland. Tenslotte
is er natuurlijk het advies van de
(Nederlandse) Commissie van Goe
de Diensten. Opschorting van de
medeverantwoordelijkheidsheffing
en een reële prijsverhoging zaten er
niet in, maar de Landbouwraad
heeft het effekt van de stabilisator
dit jaar toch volledig gecompen
seerd. "Aan de eerste eis van de
Commissie is daarmee voldaan", zo
stelde Braks opgelucht vast. Ook op
de vraag of de destijds door Neder
land zo gewenste stabilisator niet on
deruit wordt gehaald, had de minis
ter vrijdag een antwoord klaar. "De
Europese Commissie, die moet on
derhandelen in de GATT, zegt dat
de stabilisator niet is aangetast. Ik
laat dat oordeel graag over aan de
Commissie".
Eenmalig
Feit blijft natuurlijk dat de dit jaar
uitgevoerde operatie niet voor her
haling vatbaar is, terwijl alles erop
wijst dat de graanproduktie dit jaar
opnieuw boven de 160 miljoen ton
zal uitkomen. Braks hield zich vrij
dag vast aan de toezegging van de
Commissie "om zich te bezinnen"
op verbeteringen in de set aside rege
ling. Op aandringen van Braks, die
daarbij steun kreeg van Kiechle, zal
de Commissie in het bijzonder na
gaan of het wenselijk is een nauwer
verband te leggen tussen braakleg
ging en de medeverantwoordelijk
heidsheffing. Over een regeling voor
de produktie voor de niet-
voedingssektor zal de Raad vóór 1
juli van dit jaar een besluit nemen.
Rik Winkel
Het op 27 april j.l. in Brussel bereik
te akkoord over de landbouwprijzen
heeft een resultaat opgeleverd, dat
het prijseffect van de graanstabilisa
tor ruimschoots compenseert, aldus
het ministerie van landbouw.
Het totale positieve prijseffekt van
4% komt door:
- het niet doorgaan van de afbraak
van het agri-monetaire verschil van
0,9&; de verkorting van de beta
lingstermijn bij interventie tot 30 da
gen, wat een positief prijseffekt
heeft van 2,25%;
- de verhoging van de maandelijkse
staffel van 1.31 ECU/ton tot 1.50
ECU/ton, hetgeen bij de huidige
De voorzitter van de akkerbouw-
kommissie, de heer J.G Geluk, stelde
het hoofdbestuur op 27 april jl. in
zijn maandelijkse vergadering in het
Landbouwhuis te Goes, op de hoog
te van de resultaten van de akkerbou-
wakties. "Positief is, dat de
graanprijsdaling voor dit jaar is
gestopt; negatief is dat onze gerecht
vaardigde wensen niet zijn ingewil
ligd," aldus de heer Geluk.
Het regionaal aktiekomité heeft in
overleg met de ZLM besloten de ak
ties op te schorten. Het parlement
heeft de akkerbouwproblematiek
besproken en een standpunt ingeno
men; daarom is het niet zinvol op dit
moment nog akties te organiseren.
Het hoofdbestuur accordeert één en
ander en spreekt nog eens zijn waar
dering uit over het verloop van de
akties en de inzet van het regionaal
aktiekomité. De landbouworganisa
ties dienen nu met het oog op de ko
mende landbouwbegroting in
september de komende tijd de vinger
aan de pols te houden. Dan kan an
dermaal worden bepaald in hoeverre
het eisenpakket voor de akkerbouw
nog verder is ingevuld. Overigens is
het bepaald niet uitgesloten, dat er
dan weer, al of niet spontaan, akties
zullen ontstaan.
Het hoofdbestuur spreekt zijn te
leurstelling uit over het feit, dat er zo
weinig aandacht aan agrifikatie
wordt besteed. De vraag rijst of de
overheid de mogelijkheden van agri
fikatie voldoende serieus neemt.
Ook van het rapport van de Nationa
le Raad voor het Landbouwkundig
Onderzoek gaat een te weinig stimu
lerende werking uit, aldus het hoofd
bestuur.
Inkomen
De heer Geluk wees het hoofd
bestuur erop, dat er de komende tijd
Vrijdag 4 mei 1990
op een juiste wijze moet worden om
gegaan met de inkomenscijfers in de
akkerbouw. De LEI-cijfers zullen
namelijk een vrij positief beeld
schetsen van de akkerbouwinko-
mens. Voorkomen moet worden, dat
het beeld ontstaat, dat de akker
bouwproblematiek is opgelost, om
dat de prijzen van de vrije produkten
dit jaar goed zijn. "Struktureel is er
niets veranderd," aldus de heer
Geluk.
De heer Geluk deelde verder mee,
dat er spontane initiatieven zijn om
burgerlijk ongehoorzaam te zijn en
daarmee een blijk van protest te ge
ven over het beleid inzake de akker
bouw. Er is o.a. een rekening
geopend voor diegenen, die weigeren
om de Landbouwschapsheffing te
betalen; ook gaan er stemmen op om
de meitellinggegevens niet of later op
te geven. Het hoofdbestuur is uit
drukkelijk van mening, dat de ZLM
als landbouworganisatie niet kan en
mag oproepen tot dergelijke aktivi-
teiten. De ZLM distantieert zich dan
ook officieel van dergelijke akties.
Wel zal de ZLM zich onverkort blij
ven inzetten om een officiële en in
tensieve doorlichting van het
Landbouwschap en de totale land
bouworganisatiestructuur te be
werkstelligen. Op basis van dat
onderzoek zal fundamentele besluit
vorming over vorm en bestaansrecht
van het Schap (en mogelijke alterna
tieven daarvoor) tot uitvoering moe
ten worden gebracht.
Verder is het hoofdbestuur van me
ning, dat de gegevens van het AM-
onderzoek in het Zuidwesten be
schikbaar moeten worden gesteld
aan de betreffende individuele ak
kerbouwer. Voorts vindt het hoofd
bestuur, dat de pootgoednoteringen
opgenomen dienen te worden op te
letekst. In de praktijk is hieraan dui
delijk behoefte.
Mais, zachte
broodtarwe
Voertarwe, rogge,
gerst, sorghum
ECU/
100 kg.
16,85
16.01
Nederlandse praktijk met interventie
aan het einde van het seizoen leidt
tot een positief prijseffekt van
0,85%.
Over de noodzaak tot verdere pro-
duktiebeheersing is door de Com
missie toegezegd, dat reeds in het
komende verkoopseizoen
(1990/1991) gestreefd wordt naar
een meer effectieve toepassing van
de bestaande set-aside regeling.
Voorts is afgesproken dat de Com
missie nog voor het seizoen
1991/1992 verslag zal uitbrengen
over mogelijkheden tot verbeterde
vormen van produktiebeheersing,
waarbij ondermeer aan de orde
komt een totale vrijstelling van de
medeverantwoordelijkheidsheffing
bij deelname aan de set-
asideregeling.
Omdat de graanproduktie in
1989/1990 de produktiegrens van
160 miljoen ton heeft overschreden,
zullen in het verkoopseizoen
1990/1991 de interventieprijzen
voor granen met 3% dalen. Dit is het
gevolg van de werking van de stabili
sator. Los van deze effecten van de
stabilisatoren heeft de Raad de vol
gende besluiten genomen:
- De basismedeverant woordelijk
heidsheffing wordt, conform het
voorstel van de Europese Commis
sie, opnieuw vastgesteld op 3% van
de interventieprijs van baktarwe;
- De speciale vergoeding voor zachte
broodtarwe blijft gehandhaafd;
- Voor kanariezaad, gierst en boe
kweit blijft de berekening van de in
voerheffing ongewijzigd. Wel komt
er een regeling om de teelt van deze
produkten te stimuleren.
De interventieprijzen zijn per 1 juli
1990:
Het hoofdbestuur vindt het te ver gaan dat de verpachter alle waterschap-
lasten kan doorberekenen aan de pachter.
genaar/verpachter zijn waterschaps
omslag op grond van een wijziging
van de Pachtwet in rekening kan
brengen bij de pachter. Aan de
Pachtwet zal een artikel van die
strekking moeten worden toe
gevoegd.
Het hoofdbestuur vindt het te ver
gaan, dat de verpachter alle water
schapslasten kan doorberekenen aan
de pachter. In de waterschapslasten
zit ook een component, die aan de
verpachter valt toe te rekenen. Het
hoofdbestuur pleit in dit verband
voor een gedeeltelijke forfaitaire toe
rekening van de waterschapslasten
aan de verpachter.
Gld./
100 kg.
44,85
42,61
In het wetsvoorstel van de nieuwe
Waterschapswet zijn twee funda
mentele wijzigingen aangebracht. De
eerste is dat de eigenaar zijn water
schapslasten kan doorberekenen aan
de pachter en de tweede is dat het
mogelijk wordt gemaakt dat de ver
tegenwoordigers van de categorie in
gezetenen door de ingezetenen zelf
worden gekozen. Dit heeft de voor
zitter van de commissie grondge
bruik van de ZLM, de heer A.H.
Munters, afgelopen vrijdag in de
hoofdbestuursvergadering van de
ZLM meegedeeld.
De minister van verkeer en wa
terstaat heeft het eindverslag van de
behandeling van het wetsontwerp
aangeboden aan de Tweede Kamer.
Daaruit blijkt dat na opschoning van
het Pachtnormenbesluit met betrek
king tot de waterschapslasten de ei-
Het hoofdbestuur van de ZLM heeft
indringend, gediskussiëerd over het
verloop van de GATT- onderhande
lingen. Er is een advies gepubliceerd
van de Commissie Internationale
Sociaal-Ekonomische Aangelegen
heden van de SER, waarin ook de
landbouworganisaties zijn vertegen
woordigd. Het advies spreekt zich
uit voor een verdere terugdringing
van de marktbescherming en een
voortzetting van de liberalisering
van de Amerikaanse en EG-markt.
De ZLM vindt, dat dit advies veel te
ver gaat. De marktondersteuning in
de EG wordt praktisch geheel losge
laten. Dit betekent, dat de landbouw
in de EG zeer zwaar zal moeten inle
veren ten voordele van andere sekto
ren in de EG. De landbouworganisa
ties kunnen en mogen dit niet accep
teren en onderschrijven, zo vindt het
hoofdbestuur.
Ingezetenen
Met betrekking tot de vertegenwoor
diging van de ingezetenen in de wa
terschappen stelt de minister nu voor
deze niet door de gemeenteraden
maar door de ingezetenen zelf te la
ten kiezen. Wanneer de minister wil
afwijken van de aanbevelingslijst
voor het voorzitterschap moet hij het
algemeen bestuur van het water
schap en gedeputeerde staten horen.
Een andere wijziging in het wets
voorstel heeft betrekking op de on-
roerendgoedbelastingen.
Waterschappen die in hun gebied één
of meer gemeenten hebben die voor
de o.g.b. nog niet zijn overgeschakeld
van de oppervlakte-grondslag op de
waarde in het economisch verkeer,
mogen zelf bepalen of zij de omslag
gebouwd heffen op grond an de
o.g.b.-waarde of op grond van de
waarde in het economisch verkeer.
Gemeenten worden verplicht om ten
behoeve van de omslag gebouwd te
gen een redelijke vergoeding gege
vens te verstrekken over de waarde in
het economische verkeer van onroe
rende goederen.
Het ligt in de bedoeling dat de Twee
de kamer de wet nog voor het zomer
reces afhandelt en dat de nieuwe wet
voor 1 januari in het Staatsblad
staat.
De EG-prijsbesluiten zoals de EG-
Landbouwministerraad die afgelo
pen vrijdag heeft genomen stemmen
niet overeen met de wensen vanuit
het bedrijfsleven. Dit konkludeert
het KNLC-bestuur in de vergadering
van 1 mei.
Het KNLC-bestuur vindt het posi
tief dat er voor dit jaar geen verdere
daling van de graanprijzen plaats
vindt. Maar het uitgangspunt terug
keer van de prijzen op het niveau
88/89 is niet bereikt. De prijzen blij
ven daar nog ongeveer 5% onder.
Het KNLC-bestuur is daarbij zeer
teleurgesteld dat de ministers geen.
besluiten hebben genomen hoe ver
dere graanprijsdalingen in de toe
komst vermeden kunnen worden.
De graanprijzen stijgen alleen door
"technische aanpassingen".
Het KNLC wil dat het stabilisato-
renbesluit zo spoedig mogelijk op
een Europese top ter diskussie komt.
Nederland moet in deze diskussie
voorstellen voor een effektieve pro
duktiebeheersing van granen in
brengen.
Het bestuur vindt het onaanvaard
baar dat bij de prijsbesluiten geen
rekening is gehouden met de door
gaande prijsdaling van fabrieksaard
appelen.
Zeer ontevreden is het KNLC-
bestuur over het handhaven van de
superheffing op 115%. Bij de dis
kussie over de toekomst van de su
perheffing moet dit negatieve punt
als eerste van de baan.
Het KNLC mist verder in de voor
stellen van de Europese landbouw-
ministerraad een krachtige stimulans
voor de agrifikatie. Dit is een van de
middelen om van de akkerbouw
weer een gezonde sektor te maken.
Ondanks de kritiek die er vaak is op
het Europese landbouwbeleid staat
het KNLC er op dat het basisprinci
pe van het Europese landbouwbeleid
in stand blijft. De GATT-
onderhandelingen mogen niet tot de
afbraak van dit beleid leiden.