uit de f
praktijk
Eerste percelen snijmais al voor Pasen gezaaid
Groeiachterstand van enkele weken
door afvriezen vroege aardappelen
Methode tegen verstuiving in toekomst wellicht verboden
Jong en vol beloften
We kunnen niet precies genoeg zijn...
administratieve ruilverkaveling, wat
eigenlijk opgezet is als een soort ver
plichte kavelruil, ook weer grond in
te leveren aan natuur- en milieuorga
nisaties.
Ruim voor Pasen klaar met zaaien
en poten komt maar zelden voor.
Door de late Pasen was de kans wel
wat groter, maar de bieten op snee
met Pasen is toch wel een zeldzaam
heid. Het risico van nachtvorstscha-
de en/of hagelschade neemt echter
wel toe. Op THOLEN EN ST.PHI-
LIPSLAND valt de nachtvorstscha-
de in de suikerbieten wel mee, maar
vooral de fruitteelt en de vroege
aardappelen die al bovenstonden
hebben een flinke schade opgelopen.
Mogelijk dat de nabloei nog voor
wat vruchtzetting kan zorgen om zo
doende tegen wat hogere prijzen nog
voor wat compensatie te kunnen
zorgen. Voor de vroege aardappelen
betekent het afvriezen al gauw een
achterstand van enkele weken. En
dat kan al gauw een flinke prijsda
ling geven, zeker nu een gebrek aan
Bintjes gaat komen in de komende
maanden.
Het paasweekeinde bracht veel regen
en hagelbuien. De regen was voor
graszaad en wintertarwe welkom.
Plaatselijk was er duidelijk al wat
groeiachterstand te zien als gevolg
van het wat droger worden van de
grond. Bij het zien vallen van de ha
gelbuien, gaan de gedachten al gauw
uit naar de suikerbieten en de uien,
die momenteel toch zeer gevoelig
zijn voor hagel. Tevens bemoeilijkt
een lichte beschadiging de onkruid-
bestrijding in een vroeg stadium,
wat met lage doseringen toch nodig
is. Hopelijk blijft de schade beperkt
en kunnen we een zorgeloze groeipe
riode tegemoet zien.
Nu het wat natter is, zal de schade
van eerder wel gaan toenemen. Elk
jaar is weer duidelijk een toename
van het aantal waar te nemen. Te
vens valt er een steeds grotere ver
spreiding door het gebied vast te
stellen. Hoelang wordt dit nog geto
lereerd, naast de steeds toenemende
ganzenschade en overlast van allerlei
onkruiden vanuit natuurgebieden,
dijken, bermen e.d.
Welke bevolkingsgroep zou dit nog
langer slikken? Wellicht alleen de
agrarische sector en die is (en moet)
dan ook nog bereid (zijn) om bij een
Deze op hun beurt zorgen dan weer
door onvoldoende onderhoud en jacht-
verboden voor weer een toename
van overlast van wild en onkruid.
Een hardere opstelling van de land
bouworganisaties is zeker gewenst.
Na het zeer vroege tijdstip waarop
ook in WALCHEREN de poot- en
zaaiwerkzaamheden in een vlot tem
po zijn verlopen, is het momenteel
rustig op onze bedrijven. Zodoende
hebben we wat het werk betreft een
rustige Pasen gehad. Dat is sommige
jaren wel eens anders geweest, om
dat we dan midden in het voorjaars-
werk zaten.
De regen vlak voor en tijdens de
Paasdagen, zo'n 25 mm, was zeer
welkom. Want hoewel de grond bij
het zaaien goed werkte lag er, omdat
er soms bewust ondiep was gezaaid,
toch nogal wat zaad droog. Vooral
bij bieten en uien. Het komt ook niet
zo vaak voor dat het zo vroeg in het
voorjaar drie weken duurt voordat
het voldoende regent om al het zaad
te doen kiemen. Nu er voldoende
neerslag is gevallen zal een ongelijke
opkomst vlug bijtrekken. Het is in
elk geval nog vroeg genoeg om dit
euvel te corrigeren. Het eerst gezaai
de komt mooi boven en de rijen te
kenen zich op de zwarte grond mooi
af. Ondanks het vroege tijdstip vah
zaaien kunnen we nu stellen dat ze
ker met deze regen de opkomst zon
der moeilijkheden en tot nu toe zon
der veel insectenschade verloopt. En
dat is al een hele zorg minder.
Het jongvee loopt nu allemaal bui
ten evenals overdag, het meeste
melkvee. Na de regen zal de gras-
groei nu wel goed op gang komen en
zal het inkuilen spoedig volgen. Ook
dan is goed weer erg belangrijk, hoe
wel de mogelijkheden en methodes
om bij onbestendig weer toch nog
goed voer te winnen, de laatste jaren
sterk zijn verbeterd. Enkele veehou
ders hebben nieuw ingezaaide perce
len al ingekuild. De eersten al eind
maart en ook dat is bijzonder vroeg.
De eerste percelen snijmais zijn vlak
•voor Pasen gezaaid.
De afdelingsvergadering van Campi-
na was goed bezocht. Op de harmo-
nisatievoorstellen, inclusief kwan
tumtoeslag in verband met de fusie
met Melkunie Holland kwam weinig
fundamentele kritiek en de ge
plaatste opmerkingen hadden een
positieve ondertoon. Wellicht dat de
goede nabetalingsprijs over 1989
hier aan meewerkte. Deze uitbeta-
lingsprijs kon wel eens de hoogste
zijn van de laatste jaren. Er is een
duidelijke kentering ingetreden in
de melkprijs sinds eind vorig jaar, en
deze ligt op dit moment aanmerke
lijk lager in vergelijking met vorig
jaar in dezelfde periode. Dit wordt
mede veroorzaakt door een verdere
afbouw van de steun vanuit Brussel.
Het rapport van de Commissie van
Goede Diensten houdt nog steeds de
akkerbouwers en de landbouwpoli
tiek bezig. Uitspraken van leden van
het kabinet, waarbij men duidelijk
de boot afhoudt, doen vermoeden
dat het financiële plaatje wat bij het
rapport behoort, bijlange na niet zal
worden ingevuld. Nieuwe akties zul
len wellicht het gevolg zijn. Hierbij
zou de akkerbouw wel eens steun
kunnen krijgen van de veehouderij
omdat met name de nieuwe uitrij-
voorstellen voor mest gespeend zijn
van elk realiteitsgevoel en in de
praktijk onuitvoerbaar zijn. De ak
kerbouw zal dan als ontvangende
sector van mest voor een groot deel
afvallen.
Met Pasen is ook het toeristensei
zoen weer begonnen. Naast veel re
creanten uit eigen land, beheersen
weer veel auto's met zwart-witte
nummerborden het straatbeeld in de
toeristenkernen in ons gebied. Veel
Oosterburen brengen een bezoek
aan ons land. Gelukkig met een be
tere bedoeling dan 50 jaar geleden.
"Het kan verkeren", dat wist Brede-
ro al!
Dit voorjaar is tijdens het ploegen de
grond in WEST BRABANT ZUID
zeer gevallen. Bij het zaaiklaar ma
ken van de grond ging het meer om
het vastrijden dan om het fijn leg
gen. Een triltandcultivator met één
verkruimelrol maakte het zaaibed ei
genlijk al te fijn. Het gevolg hiervan
is dat bij een beetje wind al verstui
ving optreedt.
Vooral op enkele percelen suikerbie
ten, die al bovenstonden, zijn er
plaatselijk weggevallen. Telers op
lichte, stuifgevoelige grond voorko
men het wegwaaien van de grond
door er een laagje rundveedrijfmest
over te verspreiden. Niet onwaar
schijnlijk is het dat in het kader van
de verscherpte mestnormen deze me
thode wordt verboden. Voor heel
wat bedrijven zal het dan rftoeilijk
zijn om nog suikerbieten te telen. In
zaaien in rogge, die doodgespoten is,
is een alternatieve mogelijkheid, die
overigens niet overal te realiseren is.
Niet alleen de bieten maar ook de
maïs kan erg veel schade ondervin
den van stuiven.
Vrijwel iedere suikerbietenteler die
bieten boven had staan, ging er al bij
voorbaat vanuit dat de toch nog
strenge vorst van begin april schade
zou veroorzaken. Bijna nergens zijn
er bieten weggevallen, en waar er
toch enkele bevroren zijn zal dit
geen invloed hebben op de op
brengst. De meeste schade is waarge
nomen in de wintertarwe en zomer-
gerst die pas tegen het onkruid
gespoten waren. Een paarse verkleu
ring bij tarwe en bij gerst verbran
dingsverschijnselen waren het ge
volg., Met wat warmer weer zal dit
allemaal snel weer vergroeid zijn zo
dat er van oogstderving geen sprake
is.
Een zware tegenvaller hebben de
konsumptieaardappeltelers gehad
die nog geen pootgoed gekocht had
den. Omgerekend per hektare
moest, al naargelang de maat, tussen
de 2.000,en 3.000,wegge-
teld worden.
Een heel bedrag, vooral voor dege
nen die geen aardappelen meer te
verkopen hebben. Ook een heel be
drag voor de boeren die gekontrak-
teerd hebben voor een cent of 12.
Voor hen zal de bintje-oogst van
1990 financieel weinig opbrengen.
Bij het afsluiten van kontrakten in
de aardappelteelt is het heel belang
rijk om zich tegelijkertijd in te dek
ken met pootgoed. In de handel ge
beurt dit overigens ook niet altijd.
Erg belangrijk voor de telers van
graan is het om tijdig een luisbestrij-
ding uit te voeren. Voor de vorst zat
er al een groot aantal luizen en die
zullen zich met wat warmer weer ze
ker weer laten zien. Om gersteverge-
lingsziekte te voorkomen is het be
langrijk om de luizen op te ruimen.
Vooral in onze regio is aantasting
door deze virusziekte sneller moge
lijk omdat er veel grasland is waar
normaal gesproken geen bespuiting
tegen luis wordt uitgevoerd. Verder
zijn de vele bosranden en bermen
goede lokaties voor luizen om te
overleven.
Een bespuiting tegen meeldauw zal
dit jaar vroeg moeten plaatsvinden.
In verschillende soorten graszaad is
al meeldauw waargenomen. Gras
zaad staat er over het algemeen zeer
goed bij. Ook de international prijs
ontwikkeling gaat de goede kant
op. In een aantal landen, waaronder
Denemarken, is het areaal terug
gelopen.
Om de graszaadteelt interessant te
houden mag de prijs wel wat stijgen.
Een ras als Italiaans Raai, dat op de
zandgronden veel wordt geteeld,
heeft jaren niet meer dan de
minimum-prijs opgebracht. Om de
ze reden zijn verschillenden over
gestapt op roodzwenkgras. In dit
gras zijn raaigrassen goed te
bestrijden.
Een late Pasen; een laat voorjaar is
een oud (boeren) gezegde. Maar dit
jaar gaat dat gezegde niet op. Het
voorjaarswerk is ook op Noord-
Beveland nu al een eind achter de
rug. Bijna alle aardappelpercelen
zijn gefreesd en vormen zo weer
fraaie patronen met hun lijnen in de
polders.
er op de lichtere gronden goed uit,
Nu de grasgroei goed op gang is gekomen, loopt het eerste melkvee (overdag)
weer in de wei.
De gewassen met fijne zaden staan
maar geven in de zware grond pro
blemen met de opkomst omdat het
zaad droog ligt. Daar zal de regen
die nu met Pasen gevallen is zeker
wel erg welkom zijn.
Nog niet alle percelen zijn gezaaid of ge
plant. Met conservenerwten en nog
meer groentegewassen, zoals witlof,
wijnpeen en knolselderij moet dat nog
gebeuren.
Toch is de start voor oogst 1990
gunstig, want vroeg betekent toch
dikwijls een lange groeiperiode, dus
hoge opbrengsten en daar zijn we als
boer blij mee. Of niet? Is het in de
andere E.E.G. landen ook een vroeg
voorjaar? Zijn onze collega's/con
currenten ook gunstig gestart? Ik
weet het niet, maar we hebben er
straks wel mee te maken als er weer
sprake is van overschotten. Toch, er
kan nog zoveel gebeuren dat het nog
veel te vroeg is om daar over in te
zitten. Dat is nu juist het mooie van
dit jaargetijde zo rond Pasen, alles is
jong en vol beloften, die al of niet
uit zullen komen.
Er is nog een gezegde dat luidt: Een
slecht jaar (of twee of drie) is nog
geen slechte eeuw, en misschien
komt dit WEL uit, ook voor de ak
kerbouw in onze tijd.
De beste zaaitijd voor suikerbieten
is begin tot eind april. Als het
land droog is en een goede gezon
de struktuur heeft, doet men er be
ter aan begin april te zaaien. In het
zuiden des lands kan men in gun
stige voorjaren wellicht nog en
kele dagen vroeger beginnen.
Vroeg gezaaide bieten geven een
hogere opbrengst. Het gevaar
voor veel schieters bij vroeg zaai
en, is bij de tegenwoordige rassen
gering. Het beste is zo vroeg mo
gelijk te zaaien. Elke dag later
zaaien brengt de opbrengst 300
kg per ha omlaag.
Het gebeurt nogal eens, dat het
eerste zaaisel mislukt door wor-
telbrand, korstvorming, vreterij
van miljoenpoten, bietenkever
tjes of ritnaalden. Als dat ge
schied is, moet men zodra moge
lijk "overzaaien" en dan in alle
geval niet nalaten het naakte
zaad droog te ontsmetten. Dik
wijls wordt na de eerste week van
de maand mei niet meer overge
gaan tot het herzaaien van bie
ten, omdat andere gewassen dan
een betere opbrengst kunnen
geven.
Het bietenzaad moet ondiep ge
zaaid worden namelijk 1 Zi-2Zi
cm. Om goed water te kunnen
opnemen is het nodig, dat het
vast komt te liggen. Daarom
moet het land voor het zaaien
goed bewerkt en aangedrukt
worden. Dit is echter op sommi
ge gronden minder goed, omdat
het eerder tot korstvorming aan
leiding geeft en te veel water uit
de bodem laat verdampen. Dit
laatste is vooral van belang op
lichte gronden, die gemakkelijk
verdrogen. Men moet voorzich
tig wezen met het zaaibed maken
vooral op de zware grond en af
gelopen voorjaar had dit kluit
vorming tot gevolg. De opkomst
van de bieten was hierdoor onre
gelmatig en dit resulteerde in een
te dunne stand. Ook de extreme
droogte en een paar koude nach
ten met zware nachtvorsten van
3-5 graden onder nul waren hier
debet aan.
Ingehuld zaad is beslist niet beter
verzaaibaar. Naakt zaad heeft
minder vocht nodig en is sneller
boven de grond en is goedkoper
dan pillenzaad. Pillenzaad heeft
een klein zaadje en is daardoor
minder vitaal.
Opbrengsten schelen soms onge
veer 20 ton per ha. Dit is door
voorjaarshandelingen veroor-;
zaakt, waarvan de zaaidiepte
voor 34verantwoordelijk is.
Daarom ieder perceel apart be
kijken. Als boer zijn we verant
woordelijk voor de kontrole.
Bij het op eindafstand zaaien van.
de bieten hopen we op een plant-
opkomst van 80.000-90.000
planten per ha. Tijdens de groei
verdwijnen altijd 10-15% van de
planten. Zo kan een ideaal gewas
ontstaan. Men moet echter weten
wat het opkomstpercentage van
zijn eigen perceel is, want er
bestaan grote verschillen en deze
variëren wel tussen de 45-75%
veldopkomst. Wat uw eind-
afstand is hangt dus van uw ei
gen grond af en dit kunt u pas be
palen en eigenlijk schatten aan de
hand van het zaaibed; dus op het
moment, dat men het land klaar
maakt. We kunnen dus niet pre
cies genoeg zijn.
Vrijdag 20 april 1990
