VOO it in
vito uw
Studiedag Agrarische Kommissie
over Europa 1992
p.j. zuid
geluid
De EG en de GATT
Gezamenlijk zoeken naar een gezamenlijke oplossing!
redaktie Henk Tegels
Agrarische geschiedenis Zeeland
PJZ-agenda
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant.
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Op 15 maart jl. organiseerde de
agrarische kommissie van de
NBvP afdeling Zeeland haar
jaarlijkse studiedag met het the
ma: "De Europese Gemeenschap
en de open grenzen". Zo'n 135
agrarische vrouwen waren aan
wezig in "De Vroone" te
Kapelle.
Wat zijn de mogelijkheden en gevol
gen van de Europese eenwording
voor de positie van agrarische vrou
wen? Met deze vraag opende me
vrouw C. Timmerman de studiedag,
als voorzitster van de agrarische
kommissie. Zij gaf aan dat agrari
sche vrouwen steeds meer betrokken
zijn bij de bedrijfsvoering. Hiervoor
is kennis en inzicht nodig: ook om
de huidige en toekomstige ontwikke
lingen te kunnen volgen; om op te
komen voor hun belangen in de sa
menleving. Ook de agrarische sektor
heeft maatschappelijke funkties, zo
als veilig voedsel, de zorg voor na
tuur en milieu en de leefbaarheid
van het platteland. Vooral Zeeland
heeft wat te bieden. "Haar schoon
heid zou flink dalen door een ver
mindering van agrarische bedrij
ven", zo eindigde mevrouw Tim
merman.
Stap over het porcelein heen!
De eerste spreekster op de studiedag
was mevrouw A. Geluk-Geluk uit
Nagele. Zij is vertegenwoordigster
van de NBvP in de vrouwencomités
van Copa en Cea. "Wat houdt de
Europese eenwording in voor de po
sitie van agrarische vrouwen", was
het thema van haar inleiding. Een
Europees landbouwbeleid houdt
mogelijkheden in, maar zeker ook
beperkingen voor de agrarische
vrouw. De verschillen tussen de ver
schillende Europese landen en de
agrarische vrouwen uit de verschil
lende landen zijn groot. Er zullen
maatregelen in Europees verband
moeten komen, waarbij rekening ge
houden moet worden met de ver
schillende belangen van de verschil
lende landen. "De vertegenwoordi
gers moeten niet bang zijn voor het
porcelein waar overheen gegaan
moet worden, maar zij moeten
dóórstappen en rekening houden
met de achterban!", aldus mevrouw
Geluk. Verder stelde zij dat er in fei
te altijd wel aandacht is geweest
voor de agrarische vrouw binnen
Europa. Denk maar eens aan de ver
schillende EG-richtlijnen. Theore
tisch komen deze richtlijnen alle
maal op een gelijke behandeling
man-vrouw neer, maar praktisch ge
zien leveren ze geen positieve bijdra
ge aan de positie van zelfstandige
ondernemers en agrarische vrouwen.
Inmiddels is er een vijfde EG-
richtlijn; deze beoogt een gelijke be
handeling van man en vrouw bij het
zelfstandig vestigen of uitbreiden
van het bedrijf. Herziening is
gewenst.
"Vrouwen, waaraan is behoefte?"
Er is nog steeds de mogelijkheid tot
inspraak bij de Copa. Mevrouw Ge
luk eindigde met de feitelijke situa
tie: "Nog steeds is het zo, dat de
man achter stuur zit en de vrouw
leest de kaart. Ik hoop dat we op de
goede bestemming terecht zullen ko
men en wens jullie goede reis!"
Agrarische sektor, wacht niet
af!
Mevrouw J. Boogerd-Quaak, voor
zitster van de kommissie Europese
Zaken van Provinciale Staten van
Zeeland, was de laatste spreekster.
"Dames en heer; meestal ben ik op
vergaderingen de enige vrouw", zo
was haar entree. Mevrouw Boogerd
stipte het geringe inzicht aan die de
schrijvende en sprekende pers en
daardoor ook het publiek heeft in de
achterliggende oorzaken van de ont
stane situatie in de akkerbouw. "De
machtstrukturen achter het land
bouwbeleid worden nauwelijks ge
analyseerd; de effekten van de libe
ralisering van het beleid mond
jesmaat".
Verwevenheid van funkties heeft al
tijd als een rode draad door het Eu
ropees landbouwbeleid gelopen.
"Een landbouwbeleid, dat zo suc
cesvol was, dat Europa rond 1973
van netto-importerend, netto-
exporterend is geworden. Daar nu
zit de sleutel van de huidige proble
men, volgens mevrouw Boogerd.
"Door de ontstane overschotten
moet afgezet worden op de wereld
markt. Een wereldmarkt in agrari
sche produkten bestaat niet, maar is
in feite een dumpmarkt van over
schotten, die via nationaal beleid ge
financierd wordt".
Openstellen van de grenzen in 1992
houdt verschillende barrières in, op
materieel, technisch en fiscaal ter-
Na de inleidingen werd gediskussieerd over een aantal stellingen, onder lei
ding van Josje de Koning.
rein. In totaal werden 300 maatrege
len voorgesteld en uitgevoerd. On
dertussen worden ook de eerste stap
pen gezet om te komen tot een so
ciaal Europa en een Europa met een
éénduidig milieubeleid. Van de Eu
ropese begroting gaat circa 62%
naar de landbouw. Hiervan is 57%
nodig voor de garantie van de land
bouwprijzen. Mevrouw Boogerd
acht het begrijpelijk dat zeer veel po
litici azen op het terugbrengen van
deze uitgaven. "Het is echter een ge
volg van het feit, dat het landbouw
beleid al jaren Europees wordt ge
voerd, i.p.v. nationaal. De totale
landbouwuitgaven maken nog geen
3% uit van de uitgaven van Europe
anen aan voedingsmiddelen".
Liberalisering
Voorstanders van de liberalisering
zijn de economen die ervan uitgaan
dat je een produkt moet produceren,
daar waar het het goedkoopst kan.
"Vindt liberalisering doorgang, dan
kunnen we verregaande ontwikke
lingen voorzien op de volgende ge
bieden: verpaupering van het platte
land; grondbezit in handen van ban
ken, instellingen en multinationals:
milieu-eisen zullen niet worden uit
gevoerd; gezondheids- en kwaliteits
eisen zullen zakken in niveau en de
voedselafhankelijkheid zal toene
men", aldus mevrouw Boogerd. Zij
gaf de Zeeuwse agrarische vrouwen
het advies om
- zich uit te spreken tegen liberalise
ring en marktgerichtheid Ameri
kaanse stijl;
- zich uit te spreken voor behoud
van de grondbeginselen van het Eu
ropees landbouwbeleid;
- een coaliteit met konsumenten- en
milieu-organisaties te vormen over
de bescherming van het milieu en de
voedselkwaliteit.
Ook in Zeeland moeten we terug.
Juist vrouwen kunnen een belangrij
ke rol spelen door eigen bedrijven of
koöperaties op te richten, stelt me
vrouw Boogerd. "Analyseer mark
ten om u heen; zoek nieuwe markten
met nieuwe specialisaties". Het gaat
om ontwikkeling van een politieke
visie op het landbouwbeleid, waarbij
zekerheidstelling van de voedsel
voorziening, milieubescherming,
landschapsbescherming, het levend
houden van het mooie groene hart
van Zeeland en andere groene Euro
pese gebieden gewaarborgd wordt:
"Wees aktief!"
Na deze inleidingen werd gediskus
sieerd over uitgereikte stellingen,
welke betrekking hadden op de ge
houden inleidingen. Aan het eind
van de ochtend werd mevrouw Tim
merman spontaan bedankt voor
haar grote inzet voor de agrarische
kommissie. Na 9 jaar hierin te heb
ben gefunktioneerd gaat zij deze
kommissie verlaten, 's Middags wa
ren er exkursies naar de mosselvei
ling in Yerseke en naar de Groothan
del in verpakking van fruit, Voge
laar Vredehof BV te Krabbendijke.
Een goede afronding van een inte
ressante studiedag.
Liesbeth Pons
Het onderzoek naar de geschiedenis
van de agrarische sektor in Zeeland
zal in de loop van dit jaar worden
begonnen. De wervende aktiviteiten
van de Stichting Historisch Onder
zoek ten behoeve van het landbou
wonderzoek hebben het gewenste ef-
fekt gesorteerd. Het ligt in de lijn
der verwachtingen dat bij de aan
vang van het projekt de financiering
rond zal zijn. Nu reeds is een groot
gedeelte van het beoogde bedrag toe
gezegd door de Provincie Zeeland,
Landbouwuniversiteit Wageningen,
bedrijven, instellingen en een aantal
gemeenten.
Van het Anjerfonds is een toezeg
ging van 50.000,— ontvangen.
Afd. Schouwen-Duiveland
6 april: Avond onder de titel "Goed
gebekt in m'n eigen dialect", me un
spel, un kiekje en wa ete. Plaats: 't
Durpsuus te Nieuwerkerk. Aan
vang: 20.00 uur.
Afd. Tholen/St. Philipsland
16 april: Vissen; 20 april: Algemene
Ledenvergadering
Afd. Walcheren
30 maart: Jaarvergadering. Plaats:
Hotel "Walcheren" te Koudekerke.
Aanvang: 19.30 uur. Na de vergade
ring is het gezellig gourmetten. De
kosten zijn: leden 27,50 p.p.; niet-
leden 30,— p.p. Opgave: bij An-
Vrijdag 30 maart 1990
Het kan niet vaak genoeg geschreven worden, maar het zwaard van
Damocles hangt de Europese boeren boven het hoofd. En dat zwaard
hangt aan een verrekt dun draadje. De GATT is een overeenkomst
tussen de VS, de EG, Japan en nog een groot aantal (ontwikke
lingslanden over invoertarieven en handel. De Amerikanen hebben
vorig jaar voorgesteld in tien jaar alle produktiesteun af te schaffen
in de landbouw. Alleen inkomenstoeslagen zijn nog toegestaan.
nemarie 01180-26001.
Afd. West Zeeuws-Vlaanderen
31 maart: Grote avond. Opgevoerd
wordt het toneelstuk "boerenbe
drog". Plaats: Zaal Wijffels te
Schoondijke. Aanvang: 20.00 uur.
Provinciale aktiviteiten
Bezoeken provinciaal sekretariaat
Zevenbergen: 3 april: afd. 's Heer
Abtskerke; 5 april: afd. Noord-
Beveland; 19 april: afd. O M Bra
bant; 24 april: afd. Oost Zws.-
Vlaanderen; 26 april: afd. Tho
len/St. Philipsland; 5 juni: afd.
Walcheren; 7 juni: afd. West Zws.
Vlaanderen; 12 juni: afd. Zevenber
gen. Dinsdag 17 april: HB-
vergadering.
De Europese Commissie heeft vorig
jaar december een tegenvoorstel ge
daan. Een voorstel dat helemaal in
lijn is met het marktgerichte liberali-
seringsstreven. De bestaande varia
bele heffing wordt ingeruild tegen
een vaste invoerheffing op land-
bouwprodukten. Dat is de kern van
het voorstel. Die vaste heffing wordt
geleidelijk lager. De EG zegt een ho
ge heffing te willen handhaven,
maar heeft zichzelf in een positie ge
manoeuvreerd, waarin de druk van
andere GATT-landen om die heffing
stelselmatig te verlagen, succesvol
zal zijn.
De prijzen dalen automatisch mee.
Vooral de melkprijs zal dalen, om
dat daar de meeste steun op zit. Ook
de graanprijsdaling stopt niet, maar
dat heeft niets te maken met de sta
bilisatoren.
Lauw
De voorzitter van de werkgroep
Landbouw van de GATT, de Neder
lander De Zeeuw, spreekt over
steunvermindering van 30-50% bij
de melk. De reaktie op het EG-
voorstel is in Nederland tot nu toe
tamelijk lauw geweest. Lauw bij de
landbouworganisaties en lauw in de
politiek. Soms denk je dat men het
in beginsel wel eens is met de EG-
benadering, en dat het allemaal wel
zal meevallen. Want heeft de EG in
december niet zelf verklaard dat de
grondbeginselen van het Gemeen
schappelijk Landbouwbeleid niet
wezenlijk aangetast mogen worden.
Precies dat doet het EG-voorstel nu
juist wel! Hoe erg het wel is, komt
van onverdachte zijde. De, in vak
kringen, zeer gezaghebbende en zeer
marktgerichte Duitse landbouweko-
noom Tangermann heeft in Canada
op een conferentie over landbouw
politiek gezegd dat de boeren mas
saal de straat op zouden gaan, als zij
wisten hoeveel de EG-
onderhandelaars hadden ingeleverd.
Ook het hoofdbestuur van het
KNLC toonde zich begin februari
ongerust. Varekamp heeft op de Al
gemene Vergadering gepleit voor een
Europese Top over de GATT. Dat is
een goede zaak, maar het moet wel
gebeuren met de juiste argumenten.
Klagen over het verloren gaan van
markten buiten de EG als wij onze
produktie beheersen, is niet de zaak
waar het om draait. Waar het om
gaat is de eis dat de EG zijn GATT-
voorstel moet intrekken. Daar moet
natuurlijk wel iets tegenover staan in
GATT-verband. De EG zal zijn
dumping op de wereldmarkt aan
zienlijk moeten beperken. De weg
van produktiebeheersing binnen de
EG moet ook een internationaal ver
lengstuk krijgen.
De EG zal de GATT moeten voor
stellen produktieafspraken te maken
voor de export. Dat geldt ook voor
de invoer van graan vervangers. Al
leen dan komt er samenhang tussen
het interne en mondiale beleid van
de EG.
Druk
Er zal veel druk voor nodig zijn om
de EG zover te krijgen. Het gaat in
tegen het algemeen overheersende li-
beraliseringsstreven. Het is geheel
tegen de tijdgeest. Daarom moet de
landbouw coalities willen aangaan
met andere maatschappelijke groe
peringen. Ook de konsumenten en
het milieu zijn niet gediend met de li
beralisatie van de handel. Op het
oog zouden de prijzen voor konsu
menten kunnen dalen, maar zelfs
Flip de Kam denkt dat dit nauwe
lijks het geval zal zijn bij wereld
marktprijzen. Ondertussen zal de in
gezette weg naar produktie van kwa
liteit noodgedwongen worden verla
ten, en dreigt verdere aantasting van
het milieu. Milieu-investeringen zul
len immers achterwege blijven.
We staan aan het begin van een
moeilijke weg, maar het moet, op
straffe van leegloop en volstrekte
verpaupering van het Europese plat
teland.
Gerrit Walstra
PJGN
23
