Ji
Gewasbescherming groenteteelt
KEN
Zachte winter drukt prijs diverse seizoenprodukten
Ons grillig klimaat
Tuinbouw in de Baronie: het voorjaar
Zeer vroege bloei
-j
Warmtepomp in
glastuinbouw nog niet
aantrekkelijk
Voorkom besmetting
aardappelgewassen
PAGV-verslag over
stikstofbemesting van
peen
Nieuwe Europese
stichting voor
Planteziektenkunde
Het Hollandse weer heeft elke keer
weer de nodige verrassingen voor
ons in petto. Dit is soms ten gunste
maar ook wel eens ten nadele. We
zijn als ondernemers in de land- en
tuinbouw enorm van het weer af
hankelijk. Door het droge warme
voorjaarsweer zit er ook hier op
THOLEN al enorm veel in de grond,
bijna iedereen heeft van de bijzon
der goede gelegenheid gebruik ge
maakt, terwijl men het eigenlijk
voor veel gewassen nog te vroeg
vond.
De vroege aardappelen zijn nog
nooit zo goed en allemaal zo vroeg
de grond ingegaan als dit jaar. Of dit
allemaal ten voordele is weet men
pas wanneer het seizoen voorbij is,
want o.a. de nachtvorstkansen zijn
nog vele weken groot. Een nacht
vorst kan nog veel schade veroorza
ken aan de extra vroege gewassen,
want ook zonder plastic komen de
vroegst gezette aardappelen er al
volop uit.
Ons gebied komt er meestal nogal
gunstig vanaf wat de nachtvorstkan
sen betreft, maar af en toe slaat het
ook hier toe, en het afdekken met
plastic biedt hiertegen geen bescher
ming. Het gewas is zelfs dikwijls nog
kwetsbaarder. Het geringe nacht-
vorstrisiko is in ons gebied eigenlijk
een van de sterkste troeven voor de
vroege aardappelteelt, zodat dit risi-
ko er gewoon bij hoort.
Ook onder glas is het extreme weer
Zo langzamerhand glijden we het
voorjaar in, al zou je dat aan de tem
peratuur op dit ogenblik niet zeggen.
Bomen en struiken beginnen ook in
de BARONIE al volop uit te lopen.
In de tuinbouw wordt er heel wat ge
plant en gezaaid. De eerste spinazie
van de volle grond is al op de veiling
aangevoerd. Langzamerhand liggen
de percelen vol met folie en acryl
doek. Dit ter vervroeging van de
teeiten.
Een mooie teelt in het voorjaar is de
teelt van zomerprei. Rond 20 decem
ber wordt er in de kas gezaaid. De
opkweek van planten moet onder
glas gebeuren, vanwege de tempera
tuur. Als tijdens de opkweek de tem
peratuur te laag is, geeft dat "schie
ters" tijdens de teelt. De prei wordt
over het algemeen door de teler ma
chinaal geplant, een enkel perceel
wordt in ponsgaatjes geplant. Na het
planten wordt afgedekt met folie.
Deze prei wordt doorgaans eind juni
- begin juli geoogst. Een sterke
groeier in de voorjaarsteelt is de Chi-
Een warmtepomp kan op glastuin
bouwbedrijven veel energie bespa
ren. Voor de meeste bedrijven is een
warmtepomp bij een gasprijs tussen
de 60 en 70 cent per kuub pas inte
ressant. Op bedrijfsekonomische
gronden is het apparaat daarom mo
menteel niet aantrekkelijk. Techni
sche verbeteringen kunnen echter de
warmtepomp met name voor grote
bedrijven met een hoog brandstof
verbruik in de toekomst wel interes
sant maken. Dit blijkt uit een onder
zoek dat in opdracht van de Neder
landse Maatschappij voor Energie
en Milieu is uitgevoerd door het
Landbouw-Ekonomisch Instituut en
het Instituut voor Mechanisatie, Ar
beid en Gebouwen.
Vrijdag 30 maart 1990
merkbaar geweest. Vooral de ra
dijstelers werden gekonfronteerd
met een zeer snel groeiend gewas wat
maar zeer kort oogstbaar was voor
klasse I. De problemen met geel blad
en voosheid waren groot, waarbij te
vens de ongelijkheid voor veel werk
zorgde. De gevoeligheid voor voos
heid is bij het ene ras groter dan bij
het andere, al kan men hier altijd
geen staat op maken. Wanneer de
uiterlijke kwaliteit niet zo hoog zou
moeten zijn zou o.a. meer water ge
ven in de laatste fase van de teelt een
deel kunnen voorkomen. Het begin
van voosheid wordt immers veroor
zaakt door een tijdelijke vochtont-
trekking van het blad uit de knol.
De handel prefereert nog steeds gro
ve radijs van goede in- en uitwendige
kwaliteit, zodat men als teler ook be
hoefte heeft aan rassen die zonder
problemen grof kunnen worden. De
zaadfirma's komen nu toch meer
met veelbelovende nieuwe rassen,
wat men als teler zeker in de gaten
zal houden.
Het enkele jaren terug hier in het
voorjaar veel geteelde ras Novired
zal nu zeker vrijwel geheel door an
dere rassen verdrongen worden. Al
was de zaadkwaliteit bij dit ras dit
jaar optimaal, toch viel de ongelijk
heid bij de vroegste zaaisels nog te
gen. Dit was ten dele een gevolg ^n
het donkere weer in de beginperiode
van de groei.
nese kool. Vooral in West-Brabant
is een grote uitbreiding te zien. Tot
nu toe zijn de prijzen gelijk gestegen
met de aanvoer. Ook de export van
Chinese kool is sterk uitgebreid.
Chinese kool kan vrij lang geoogst
worden, nl. van eind mei tot begin
november. Ook kan Chinese kool
goed bewaard worden in de koelcel,
zodat zelfs aangevoerd kan worden
tot januari-februari. Ook bij Chine
se kool geldt dat de opkweek
"warm" moet gebeuren, omdat an
ders de kool vroegtijdig gaat "schie
ten". Een ander euvel waardoor
schot kan ontstaan is: slechte weers
omstandigheden en slechte struktuur
van de grond.
De vroegste teelten worden wat nau
wer uitgeplant en in een wat jonger
stadium geoogst dan de latere
teelten.
Denk aan het onschadelijk maken
van de afvalhopen, restanten en uit
schot van aardappelen waardoor de
ze niet meer als primaire besmet
tingsbron kunnen fungeren voor de
aardappelgewassen jn de omgeving.
In Noord-Brabant en Zeeland is se
dert 1 maart 1986 een Verordening
van kracht, inhoudende dat onder
nemers in hun onderneming verbo
den-is na 15 april van elk jaar niet
uitgeplante aardappelen of afval van
aardappelen voorhanden en in voor
raad te hebben, waarop stengels met
blad voorkomen. Het verbod geldt
niet ten aanzien van aardappelen die
bestemd zijn om te worden uitge
plant. Voorts verplicht de onderne
mer die zich van aardappelen ont
doet voor afvoer naar een buiten
zijn onderneming gelegen plaats,
vóór deze afvoer zodanige maatrege
len te treffen, dat zich aan deze
aardappelen of afval van aardappe
len geen stengels met blad kunnen
ontwikkelen.
De zachte winter heeft een grote
stempel gedrukt op de prijsvorming
van diverse produkten. Een echt
winterprodukt als knolselderij gaat
van geen kanten en in WEST
BRABANT zit er nog volop voor
raad. Even zijn de prijzen redelijk
geweest maar nu is er totaal geen
handel. Vanuit Oost-Europa begint
er wat vraag te komen. Of dit de
prijs gunstig zal beinvloeden is af
wachten.
Een land als Duitsland is normaal
een goed afnemer. Normaal is daar
rond deze tijd een tekort aan groen
ten maar de koelcellen zijn er nog
lang niet uitgeput. Dat er in ons land
nog veel groenten als knolselderij,
winterpeen e.d. liggen opgeslagen,
ligt aan de vele mechanische koel
huizen die afgelopen jaar weer zijn
bijgebouwd. Vooral voor deze be
drijven kan de schadepost hoog
oplopen. Het eerste jaar na een grote
investering is een hoge prijs welkom.
Aan extra kosten die mechanische
koeling met zich meebrengt moet ge
rekend worden op 2 cent per kg per
maand.
Een aantal knolselderijtelers gaat dit
jaar zelf knolselderijplanten opkwe
ken. Zij hebben bij glastuinders een
aantal vierkante meters kas gehuurd
om voor hun eigen uitgangsmateri
aal te zorgen. Doordat zij het zelf
doen zaaien ze minder per m2 om zo
stevige en egale knollen te krijgen.
Financieel maakt het niet zoveel uit,
maar 1989 heeft geleerd dat in een
droge periode forse knollen beter
aan de gang gaan en minder uitval
geven.
Half maart zijn de eerste sperciebo-
nen gezaaid en dit is bijzonder
vroeg. De enkele bedrijven die zo
vroeg zaaien zijn hierop min of meer
gespecialiseerd. In plaats van 1 laag
plastic worden er 2 overheen getrok
ken. Bij overdag warm weer wordt 1
laag eraf gehaald. In wezen krijgt op
deze manier het groeiproces dezelfde
behandeling als in de kas. De sper-
De Chinese kool wordt de laatste ja
ren veelvuldig gebruikt bij het ma
ken van salades. Maar ook als kook-
groente is de Chinese kool ontzet
tend lekker.
Onlangs verscheen bij het PAGV te
Lelystad verslag nr. 95 over de
stikstofbemesting van peen. In veld
proeven werd in de periode
1985-1987 de invloed van stikstofbe
mesting getoetst voor wortelen op
lichte zavels in Zuidwest-Nederland
en op zwaardere gronden in de
Wieringermeer-polder en in de om
geving van Zwaagdijk en Avenhorn.
Het verslag is verkrijgbaar door
10,te storten of over te maken
op postrekeningnummer 2249700
t.n.v. PAGV Lelystad, onder ver
melding van 'verslag nr. 95'.
cieboontjes worden nu als het ware
's nachts binnen gezet. Het spreekt
vanzelf dat het aantal manuren
enorm groot is. Normaal gesproken
staat er bij de oogst een prijs tegen
over van 5,7,— per kg en dit
blijkt voldoende te zijn om deze in
tensieve manier van boontjes kwe
ken rendabel te maken.
Zoals het er nu naar uitziet zal het
areaal sperciebonen niet veel onder
doen voor vorig jaar. Toen zorgden
hoge kilogramopbrengsten per ha
voor een bedroevend lage prijs. Veel
telers namen toen het besluit om in
1990 hun areaal in te krimpen of te
stoppen. Nu, eèn jaar later, worden
De BEVELANDSE boomgaarden
tonen hun bloemenpracht dit voor
jaar erg vroeg. De pruimen bloeiden
volop in het weekend van 24 maart.
Ook de vroege pererassen bloeiden
afgelopen zaterdag en zondag en de
ze week staan zowat alle pererassen
met uitzondering van Doyenné du
Cornice in de volle bloei. De appel-
bloei zal zeker niet lang op zich laten
wachten want de eerste bloemen van
de vroege appelrassen, met name
Alkmene, gaan open.
De snelle ontwikkeling van de na
tuur heeft ook de fruittelers enigs
zins overvallen, want menigeen is
nog lang niet klaar met het snoei-
werk. Normaal gesproken kunnen
appelbomen gesnoeid worden tot 1
april, maar dit jaar zullen er op dat
tijdstip veel groene delen en bloemen
aan de takken zitten, waardoor
schade kan ontstaan en de snoei
wordt bemoeilijkt. Zodra het bloei-
tijdstip nadert dienen de eerste
bespuitingen te worden uitgevoerd.
We denken dan speciaal aan de
schurftbestrijdiiigen. Ook de appel
percelen die dit jaar volgens de geïn
tegreerde ziektebestrijding worden
behandeld kunnen voor de bloei
worden gespoten met Insegar. Veel
telers gaan dit jaar over op de geïnte
greerde ziektebestrijding en zullen
dit jaar takjes met roofmijten uit
gaan zetten tegen de spint. De fruit
teelt is met deze methode de goede
weg ingeslagen, het vergt weliswaar
extra energie en goede waarneming
van de ondernemer, maar het resul-
sperciebonen toch weer opgenomen
omdat, zo wordt geredeneerd, de kg-
opbrengsten niet ieder jaar zo hoog
liggen en een tegenvallende oogst el
ders de prijs kan opvijzelen. Vooral
op de kleigronden wordt het areaal
zeker niet lager.
In veel gevallen is met de afnemer,
die ze plukt, wast, sorteert en afle
vert, een kontrakt afgesloten. Voor
de normale rassen die gemiddeld
10.000 kg per ha opbrengen, is de
kontraktprijs 45 cent per kg. De zeer
late boontjes brachten vorig jaar
nog wat op en om deze reden zijn
erwten gezaaid om daarna nog sper
ciebonen te telen.
taat zal zijn dat in de toekomst het
aantal bestrijdingen met schadelijke
middelen sterk zal afnemen in de
fruitteelt.
De prijsvorming van appels en peren
is goed te noemen. De prijzen van
Jonagold en Golden Delicious zijn
de laatste weken sterk aangetrok
ken. De oude Golden noteert prijzen
van 1,30 voor de meest voorko
mende maat 70-80 mm en gezien de
goede maatsortering van de appelen
dit jaar geeft dit ras goede bedrijfs
resultaten. Nog duurder is de Confe
rence. De laatste scrubcellen Confe
rence brengen prijzen op boven de
2,20 per kg.
De peren zijn het gehele seizoen
duur geweest, maar ook de lange be
waring die gepaard gaat met hoge
koelkosten is voor de telers goed af
gelopen. Zo is spreiding van het ras-
senassortiment binnen het bedrijf al
tijd aan te bevelen.
Kort geleden is op Nederlands initia
tief een Europese stichting voor
Planteziektenkunde opgericht. Deze
overkoepelende organisatie zetelt
voorlopig in Wageningen. De stich
ting is voor het eerst naar buiten ge
treden met het organiseren van een
internationale konferentie over bo
demgebonden planteziekten.
Onlangs is als inlage in het weekblad
Groenten en Fruit onder verant
woordelijkheid van het CAD Ge
wasbescherming een nieuwe, herzie
ne druk verschenen van het boekje
"Gewasbescherming groenteteelt in
de vollegrond en onder glas".
In dit boekje heeft de Landbouw-
voorlichtingsdienst de kennis die zij
heeft over de gewasbescherming in
de groenteteelt vollegrond en onder
glas ten behoeve van de groentetelers
overzichtelijk op een rijtje gezet. In
deze brochure zijn ook de laatste re
sultaten verwerkt, die uit het gewas-
beschermingsonderzoek naar voren
gekomen zijn.
Achtereenvolgens worden de volgen
de onderwerpen behandeld: Veilig
omgaan met bestrijdingsmiddelen;
Bestrijdingsmiddelen en het milieu;
Groenteteelt in de vollegrond: be-
drijfshygiëne, grondontsmetting,
bestrijding van ziekten en plagen en
onkruidbestrijding; Groenteteelt on
der glas: glasreinigers, bedrijfshygië-
ne, grondontsmetting, ruimtebehan
delingen, biologische bestrijding,
maatregelen bij substraatteelt,
bestrijding van ziekten en plagen,
onkruidbestrijding.
Losse exemplaren van het boekje
kosten 10,00. U kunt het boekje
bestellen door het vereiste bedrag
over te maken op girorekening
1690875 ten name van het CAD Ge
wasbescherming, Geert jesweg 15,
Wageningen, onder vermelding van
"Gewasbescherming groenteteelt in
de vollegrond en onder glas" en het
aantal.
17
De boomgaarden tonen weer hun bloesempracht. De vroege pererassen bloei
den afgelopen weekend al, en de eerste appelbomen staan ook al weer in bloei
(foto Ab Westerbeek).
