ezien
Forse kritiek op het Produktschap voor Zuivel
Een generatie voor ons was
dit niet mogelijk geweest
Massale deelname aan akkerbouwprotest
Alles is politiek, maar
politiek is niet alles
Nog vele hobbels te nemen voor oeververbinding er is
Het is te hopen dat het onstuimige
weer van de laatste weken ook in on
ze "WESTHOEK" tot het verleden
mag behoren. Al met al zijn er nogal
wat stukken gevallen en de financië
le schade is groot. Eigenlijk hebben
we dat de laatste jaren niet zo mee
gemaakt, zeker niet zo kort na el
kaar. We zijn nu in de maand maart
aangeland en veler hoop is dat we
wat beter weer gaan krijgen om de
eerste kunstmest te kunnen (als de
grond het toelaat) gaan strooien.
De laatste paar weken zijn in ons ge
bied de nog aanwezige aardappelen
die nog in telers eigendom waren,
voor 909o verkocht. Of de prijs ver
der zal oplopen is en blijft moeilijk
te beoordelen, veel uitspraken in die
richting komen vaak anders uit, ge
lukkig maar anders was het tijdstip
van verkoop makkelijk van te voren
te bepalen. Uien, voorzover niet in
de mechanische koeling, zijn ge
ruimd. 't Werd tijd, ook vanwege de
zachte - of geen - winter is de spruit-
lust al volop aanwezig.
Het vergaderseizoen raakt op een
eind voor zover het de normale win-
terbijeenkomsten en jaarvergaderin
gen betreft. Maar als bijkomstigheid
zijn vanwege de akties van de akker
bouwers nogal wat extra vergaderin
gen (soms meerdere per week) aan
het normale schema toegevoegd.
Veel is al besproken, nog veel meer
is gebeurd (landelijk). We hebben
veel mensen leren kennen in positie
ve of soms wel negatieve zin. Vooral
de oudstrijders onder ons weten nu
zeker wat er leeft onder de akker
bouwers.
't Heeft al lang gerommeld binnen
de diverse organisaties naar de leden
toe (gelukkig niet bij allemaal),
maar nu zijn we zover dat ze tegen
een dergelijk beleid in opstand ko
men. Zou iemand een generatie voor
ons het ooit hebben durven doen wat
nu gebeurt, de straat op? Dat een
voorman uit landbouwkringen op de
vlucht moet en dat een landbouwmi
nister niet meer onder zijn eigen
mensen kan of durft te komen
(Braks naar Dronten). Boeren in
Wijster bij de VAM stellen zich hard
op, niet zo ver van het bij de oude
ren - wel bekende Hollandseveld
Groningen, Friesland en niet te ver
geten ons Zuidwesten. Waar en hoe
behalen we de eindstreep? Niet eer
der dan onze vertegenwoordigers die
niet op de 'werkvloer' bekend zijn
eens beter onderbouwd met hun uit
spraken naar buiten komen, anders
klinkt er na hun toespraak boege
roep, zoals in Den Bosch.
Als er nog als oplossing aangedragen
wordt bedrijfsvergroting, dure grond
aankoop en gaan produceren voor
een markt waar geen afzet voor is,
dan denken velen dat zo'n uitgangs
punt - en zo zijn er meerdere geuit -
niet goed overkomt.
Deze man was toch onder de indruk
van zo'n reageren van het publiek.
We hebben hem dan ook aangera
den eens goed in de praktijk te infor
meren en niet altijd door zijn vaste
kern van adviseurs. Jammer dat het
zo gaat. Vraag: zouden de specialis
ten in Brussel alles weten hoe het in
de praktijk toegaat of speelt de poli
tieke beoordeling de grootste rol?
Ook nationaal loopt het soms on
danks vele regelgevingen toch anders
dan het volgens het boekje zou moe
ten. Op visserij-gebied klopte het
ook niet helemaal. Zwarte melk,
verdwenen bestemming, niet te ach
terhalen, AID was gevolgd, konden
de vrachtauto (melktank) niet bij
houden???
En dan de zwarte str... (mest), maar
daar heeft altijd al een luchtje aan
gezeten. U ziet wel, in ons gebied le
ven we volop mee met de problemen
landelijk en in de EEG.
Ook in de LANGSTRAAT zijn de
stormen eindelijk geluwd. De schade
is hier en daar vrij aanzienlijk, al
lijkt het benoorden de Bergse Maas
nog een haartje erger te zijn. Door al
die wind werd het water flink
gestuwd waardoor het Oude Maasje
en het Zuiderkanaal zeer hoge peilen
te zien gaven, wat veel kwel tenge
volge heeft.
De vlugsten onder ons hebben de
eerste stikstof al op het weiland lig
gen. Het haast uitbundige lenteweer
en de bereikte temperatuursom sti
muleerde vorige week deze voor
jaarskriebels. Nu maakt de natuur
wat pas op de plaats en zijn de
weersomstandigheden een beetje
normaler geworden. Door de zachte
winter is het voederverbruik van ons
vee lager en houden we nog meer
kuilvoer over dan we dachten. Min
der prettig is dat de melkprijs ook
flink lager is dan vorig jaar om deze
tijd: 7 cent! Ook de kalverprijzen
zijn fors onderuit en iedereen ver
wacht wel dat de hausse in de melk
veehouderij voorbij is.
Tijdens onze afdelingsvergadering
was er forse kritiek op het Produkt
schap voor Zuivel, dat nog steeds
niet bij machte is volledige informa
tie m.b.t. het melkquotum te geven
voor het lopende jaar dat bijna om
is. Een treurige zaak dat je als melk-
leverancier nu nog niet precies weet
waar je aan toe bent
In de akkerbouw zijn de stormen de
ze week nog niet geluwd. Vele akties
en demonstraties geven uiting aan de
moeilijke situatie in gezinnen en be
drijven. Het vraagt van onze aktie-
leider veel wijsheid om hierbij de
goede keuzes te maken. Het grote
publiek heeft behoorlijk begrip en
sympathie voor de akties, maar ook
dat heeft natuurlijk grenzen.
Onze aktieleiders uit West-Brabant
kunnen terug zien op een indruk
wekkende, stijlvolle demonstratie in
het Provinciehuis. Een machtig ge
zicht al die trekkers met veelal
zwaailicht op door de Langstraat pe
zien trekken. De groep van Cor No-
teboom en de zijnen vond grote
weerklank in het Land van Heusden
en Altena en de Biesbosch. Maar
minstens zo belangrijk vind ik de
spontane ondersteuning uit de
Langstraat met zo'n twintigtal trac
toren van voornamelijk veehouders.
Dat is echte solidariteit!
Wij werden door het provinciaal
bestuur gastvrij ontvangen met kof
fie, krentebollen en erwtensoep. Ie
mand merkt op: "Als ze dik gevoerd
zijn, blijven ze vanzelf rustig".
Maar nu de resultaten. Wij hopen
vurig dat de toezeggingen van minis
ter Braks aangevuld met Brusselse
maatregelen in voldoende mate aan
gerechtvaardigde verlangens tege
moet komen. Zou het niet verstan
dig zijn nu verdere akties op te
schorten in afwachting van de uit
werking van de gedane voorstellen?
Van de nationale en EG-politiek
naar de gemeentepolitiek. Ook daar
worden belangrijke beslissingen ge
nomen over de ontwikkelingsmoge
lijkheden van onze bedrijven. Met
waardering voor de goede aanzetten
is over het ontwerp bestem
mingsplan buitengebied van de ge
meente Sprang-Capelle door land
en tuinbouw het laatste woord nog
niet gezegd. Op de politieke avond,
die op 19 maart door onze kring ge
organiseerd wordt, kunnen we onze
gemeentepolitiek hierover eens aan
de tand voelen.
Ook in het "LAND VAN AXEL"
heeft het wederom flink gestormd.
Veel reeds ingewaaide schuren, wer
den nu nog eens de genadeklap toe
gebracht.
De in dit geval letterlijke stilte voor
de storm werd overigens goed benut
voor het uitvoeren van voorjaars
werkzaamheden. Op veel tarwe is er
al kunstmest gestrooid, al of niet na
afwachting van de uitslag van het
stikstof onderzoek. Ook bijna alle
graszaad is gestrooid, en enkelen
hebben ook reeds kali voor bieten of
erwten gestrooid. Veel plantuien zijn
er gepoot en hier en daar wat gerst.
Helaas ziet dat er nu na de laatste
zware buien niet zo mooi uit. Plas
sen en daarin groepen eenden geven
niet veel perspektief voor een opti
male opkomst. En op de slempge-
voelige gronden is het toch ook even
afwachten of alles nog op zijn poot
jes terechtkomt.
Nu de grond weer wat natter is, is er
weer volop gelegenheid om met de
akties door te gaan. Weliswaar niet
zo fanatiek als de noorderlingen. Zij
weten van geen wijken, hier is men
toch wat gematigder. Wellicht staat
men in dat Noorden ook met de rug
tegen de muur. Zij hebben reeds veel
meer moeten inleveren dan wij in het
Zuidwesten. Hier is toch nog altijd
een veel ruimer bouwplan mogelijk,
dankzij het gunstiger klimaat. Ove
rigens blijkt ook hier heel genuan-
Het voorjaarswerk dat op WAL
CHEREN wat aarzelend een aan
vang had genomen in de laatste week
van februari, in de vorm van kunst
mest strooien, graszaai in tarwe -
hetzij voor zaadteelt - hetzij voor
groenbemesting - is door de regen en
de daarbij zoveelste storm stilgelegd.
Enkele percelen zomertarwe en gerst
zijn ingezaaid. Het overgrote deel
van onze grond is in deze tijd van het
jaar niet bekwaam ter berijding en
zeker niet ter bewerking. De kans
om over de nachtvorsten wat te doen
worden met de dag kleiner.
Veel kollega's doen voorzichtig aan
met de eerste N-gift vanwege de ho
ge bodem voor raad; tegelijkertijd
werkt het kostenbesparend en mi
lieuvriendelijk.
De stormen in samenwerking met
hoge waterstanden hebben aanzien
lijke schade toegebracht aan onze
dijken en duinen. Het zal weer extra
kosten vergen om dit te herstellen,
terwijl het Waterschap toch nog al
wat plannen heeft in de toekomst,
wat omgerekend in verhoging van 't
geschot niet mis is. Er zullen priori
teiten gesteld moeten worden, veilig
heid staat voorop, huisvesting staat
boven aan 't verlanglijstje, terwijl
het waterbeheersingsplan dat binnen
het landinrichtingsplan een sleutel
positie in zal nemen een hoge priori
teit moet hebben.
Vrijdag 9 maart 1990
De minister van Waterstaat heeft in
't holst van de nacht de stormschade
- voor zover te zien - bekeken en al
wat financiële steun toegezegd. Wat
dat betreft reageert ze vlugger dan
haar kollega Braks van Landbouw
op de financiële schade die akker
bouwers al jaren door politieke stor
men worden aangedaan via
nationaal- en EG-beleid. Walcherse
akkerbouwers hebben vorige week,
en ze zijn niet van plan het hierbij te
laten, massaal en hoorbaar laten
blijken dat ze nog akkerbouw wil
len. Een proteststoet die begon met
de blokkade van Belastingkantoren
werd vervolgd door een trekkertocht
door 't gebied. Tijdens de blokkade
hebben akkerbouwers een gesprek
gehad met medewerkers van Be
lastingdiensten en hebben hun zor
gen, grieven en wensen kenbaar ge
maakt. De colleges van B W van
de gemeenten Valkenisse, Marieker-
ke en Veere werden ten gemeente
huize bezocht, terwijl deze werden
geblokkeerd. Met deze al of niet vol
tallige colleges zijn akkerbouwers
een gesprek aangegaan over de mo
gelijkheden die gemeenten kunnen
bieden aan de akkerbouwproblema-
tiek binnen hun mogelijkheden op
het gebied van wet- en regelgeving en
subsidiebeleid. Men is wel onder de
indruk gekomen, de akkerbouwers
ceerd gedacht te worden over zulk
soort akties.
Ronduit tegenstanders, ook tegen
publiekvriendelijke akties, en enor
me fanatieke voorstanders die bereid
zijn elke dag de straat op te gaan.
Het liefst met de trekker, dat moet
er dan bijgezegd. Resultaten? De
vraag nog. Toch schijnt er wel bewe
ging te komen. Ook in het E.P. zijn
de akties in Nederland niet onopge
merkt voorbijgegaan. Ook van deze
kant lijken voorstellen te komen.
Voorzichtigheid is echter op zijn
plaats, er zitten immers verkiezingen
aan te komen.
Ook de toezegging over de bouw van
de V.O.W. zou daar toch wat mee te
maken kunnen hebben. In het verle
den zijn reeds dikwijls toezeggingen
gedaan in verkiezingstijd. Toch heb
ben velen nu de hoop op de uiteinde
lijke realisering gevestigd. Er zullen
toch nog vele hobbels genomen moe
ten worden vooraleer onze produk-
ten ongehinderd de Schelde over
kunnen worden gebracht.
Transport blijft moeilijk, de veerbo
ten zijn nu ook regelmatig uit de
vaart. De brug bij Sluiskil blijkt
steeds meer voor gewacht te moeten
worden en bij Terneuzen is ook nu
weer voor de zoveelste maal een
brug defekt. Ook hierdoor ontstaan
er weer lange wachttijden zowel
voor verkeer als voor scheepvaart.
De wens van de stad Gent om een
nieuwe haven met tunnels onder het
kanaal aan te leggen wordt door de
ze voorvallen extra gestimuleerd.
dan, welke drukbezette lieden burge
meesters zijn. In volgorde van be
zoek is verschil in benadering ge-
konstateerd dat uitéénliep van soli
daire instelling, ingetogen gedoging
en begrip tot arrogante allures.
Op 21 maart a.s. zullen de kiezers
bepalen wie plaats mag nemen op
"'t pluus" in de raadszalen. Het zou
best eens kunnen zijn dat veel akker-
bouwgezinnen toch wat selektiever
de punt van het rode potlood zullen
hanteren en afstand nemen van
historisch-traditioneel stemgedrag
als de stemlokalen op de dag ten
minste bereikbaar zullen zijn...!
Hopelijk zal in de komende weken
een doorbraak komen in de ontstane
moeilijke situatie. Akkerbouwend
Nederland heeft nu bewezen en laten
blijken dat het menens is, en als
Walchenaren zo massaal de straat
op gaan, hun instelling en mentali
teit kennende, dan zijn er grenzen
overschreden.
Geld is niet het grootste probleem
zei Lubbers. Laten ze dan ook in de
politiek de moed opbrengen om het
in de richting te sturen van de ge
rechtvaardigde wensen van de ak
kerbouw, en zich niet verschuilen
achter allerlei verzinsels van niet mo
gen of kunnen. Het ligt aan hen om
de trekkers te brengen waar ze thuis
horen, in de schuur of op de akkers.
Als praktijkschrijver uit WEST
ZUID-BEVELAND sta ik even stil
bij de afgelopen weken. Die stonden
in de kijker van de pers en de land
bouw zelf, vanwege de akties.
Mijn persoonlijke ervaring was tij
dens de tamme reis naar Aken, dat
ieder voor zich aan het denken was
'wat kunnen wij nu nog meer doen'.
Kennelijk heeft iedereen begrepen
dat de landbouwpolitiek alleen maar
bestaat uit de arrogantie van de
macht. Zo ontstond een solidaire
groep die als het moet het openbare
leven stil legde; niemand was verant
woordelijk, dus iedereen ongrijp
baar. Dat werd door het publiek be
grepen, op een enkele burgemeester
na en professor De Kam. Waar
schijnlijk is het goed dat een paar
mensen van de standsorganisaties
eens een degelijke uitleg aan die
mensen gaan geven.
Datzelfde is van toepassing op het
CDA, want die partij is kennelijk
ook ontgaan dat de aarde steeds de
grootste werkgever is. Want alles is
politiek, maar politiek is niet alles.
Dat zien we ook aan de statistiek van
het CBS wat aardappelen betreft.
Een vergissing is menselijk, maar
mijlen uit de koers komt toch wat
vreemd over?
De stormen van geweld zijn over
ons heengegaan. De storm van
windkracht 10 heeft ons niet
wakker gehouden. Al loeide de
wind rond huis en hof. Rammel
den de pannen op het dak, en
zwiepten de bomen heen en weer.
We gingen rustig naar bed, we
tende dat de schuiven in de
stormvloedkering gesloten wa
ren. We niet voor een waters
nood hoefden te vrezen. Al is het
een kleine veertig jaar geleden,
we zullen en kunnen het nooit
vergeten.
Dankzij die zelfde watersnood is
het gigantische plan uitgevoerd
dat Deltawerken heet. Het heeft
veel geld gekost maar met zulke
stormachtige weken is het bewe
zen dat niet voor niets zoveel in
spanning en energie, kennis en
doorzetting is opgebracht.
De andere storm is die van graan-
verbouwendé mensen die op de
akker werken. Eerst waren het
boze boeren. Het spreekt gemak
kelijk uit. De vrouwen en man
nen die het journaal lazen krijgen
het vlot over de lippen. Daarna
werden het boze akkerbouwers,
nog later boze graanboeren. Met
het veranderen van naam veran
derden ook de akties. Ze waren
niet zo mensvriendelijk meer. De
vriendelijkheid van de mensen
werd ook steeds minder. Tussen
hosanna en kruisigt hem ligt
tenslotte maar één week.
Vanaf de dijk, en de universiteit
van het leven doorgelopen te
zijn, kwam er soms een lach, ook
soms een traan, soms bewonde
ring, maar ook een frons boven
de ogen van afkeuring. Bij dit al
les hopende dat er voor iederéén
brood op de plank zal blijven.
Nog steeds vol bewondering voor
Josje en Aly.
11
