Groene asperge,
ook op uw bedrijf?
tabel 1
Saldobegroting groene asperges gemiddeld per teeltjaar uitgaande van een 10-jarige teelt.
hoeveelheid
prijs
bedrag
De teelt van groene asperge is op het moment erg populair bij boeren
en vollegrondsgroentetelers die zoeken naar een mogelijkheid om
hun bedrijfsresultaat te verbeteren. Bijna dagelijks komt er een ver
zoek binnen voor informatie over deze groene variant op de allang
bekende witte asperge. Tot voor kort was het niet mogelijk om asper
ge op andere gronden dan zand te telen. De groene asperge voelt zich
echter prima thuis op de zavel en lichte kleigronden.
Naast de voorwaarde dat een nieuwe
teelt een positieve bijdrage tot het in
komen moet zijn, moet het ook pas
sen in uw bedrijfsstruktuur. Vooral
de arbeidsbehoefte van de groene
asperge moet aansluiten bij het ar-
beidsverloop van uw huidige
teeltplan.
Kosten en opbrengsten
De asperge is een meerjarige teelt.
Het saldo per jaar is afhankelijk van
de teeltduur. Veelal wordt uitgegaan
van een teelt van 8 a 10 jaar. In het
plant jaar wordt nog niet geoogst en
in het tweede jaar slechts gedeelte
lijk. Van het derde jaar wordt volle
dig geoogst, zodoende moet de pro-
duktie van de oogstjaren gemiddeld
worden over de gehele teelt.
Voorbeeld:
aantal volledige oogstjaren: 8 jaar
totale teeltduur: 10 jaar
Gedurende 8 jaar een produktie van
5000 kg/ha: totaal 40.000 kg. Ge
middeld per teeltjaar is dat 4000 kg.
Zie tabel 1 Zie tabel 2
Markt
Goede perspektieven, vooral voor
eksport naar Engeland. Onze moge
lijkheden liggen met name in de aan
sluiting op het oogstseizoen van de
zuidelijke landen, zoals Spanje.
Arbeid
Asperge is een arbeidsintensief ge
was, m.n. doordat de oogst hand
werk is. Voor het uitplanten met de
hand wordt 250 tot 300 m.u. per ha
gerekend. De teelthandelingen, ge
wasbescherming en onkruidbestrij-
ding vergen per ha plm. 130 m.u.,
Zie tabel 3
De groene asperge moet dagelijks
geoogst worden en bij warm weer
zelfs meerdere malen per dag. Per
uur kan ongeveer 7 kg geoogst en
veilingklaar gemaakt worden. De ar
beidsprestatie kan erg snel teruglo
pen als er erg veel dunne asperges
aanwezig zijnBij een volproduktief
gewas is voor het oogsten tussen half
april en de langste dag ongeveer 600
m.u. per ha nodig.
Voorbereidingen
Begin tijdig met de voorbereidingen
en probeer zelfs al twee jaar van te
voren het aspergeperceel te kiezen.
Er is dan voldoende tijd voor:
- het bepalen of het perceel geschikt
is (profielbeoordeling)
- een onderzoek naar de voe
dingstoestand en eventuele aanpas
sing door inbreng van organische
meststoffen, kalk en fosfaat
- het onkruidvrij maken van het
perceel
- het toepassen van de juiste (soms
een diepe) grondbewerking en
- eventueel de teelt van groenbe-
mester.
Bodem
De groene asperge kan dan wel op
meer gronden geteeld worden dan de
witte, maar uit bovenstaande blijkt
al dat zij ook dezelfde hoge eisen
stelt aan de bodemgesteldheid.
De teeltduur is tot 10 jaar en voor de
witte asperge wordt de volgende stel
regel gehanteerd: voor elke 10 cm
bewortelbaarheid meer een teeltjaar
erbij. De minimale bewortelings-
diepte is 80 cm, maar liever 100 cm,
ook in de winter! Let daarbij op het
12
Ellen Klein
slootwaterpeil en het nivo tussen de
drains.
Een goede waterhuishouding is een
tweede vereiste. Dus zowel een goe
de wateraf- als aanvoer. Het is mo
gelijk dat ekstra drainage nodig is.
Drainafstand: 5-7 m; diepte 1.10 m
beneden maaiveld.
Een humuspercentage van minimaal
2 a 3% wordt door de asperge op
prijs gesteld. Als het humusgehalte
van uw perceel daaraan niet voldoet,
is het mogelijk om dit met 80 tot 100
ton champignonmest te vethogen.
Voor kleigrond moet de pH plm. 6.5
zijn en voor zand een halve punt
lager.
Grondbewerking
Als de struktuur goed is, kan wor
den volstaan met 35 cm spitten. De
organische mest en de (doodgespo
ten) groenbemester kunnen dan on
dergewerkt worden.
Zitten er echter storende lagen in het
profiel of is om andere redenen te
verwachten dat de beworteling niet
optimaal zal zijn, dan moet er een
diepe grondbewerking plaatsvinden.
Tot plm. 90 cm moeten alle storende
lagen doorgewerkt worden. Het type
grondbewerking wordt vastgesteld
aan de hand van de zwaarte van de
grond: spitfrees- of mengrotorbe-
werking.
De grondbewerking dient onder de
droogst mogelijke omstandigheden
plaats te vinden.
Vóór de diepe grondbewerking moe
ten de volgende werkzaamheden al
achter de rug zijn:
drainage, dit dient plaats te vinden
in ongestoorde grond (de diepe
grondbewerking mag niet dieper dan
tot 30 cm boven de drains)
het op peil brengen van het organi
sche stofgehalte in verband met de
verschraling van de bouw voor.
Naast de asperges wordt ook het ge
was nl. elk jaar afgevoerd (alleen
champignonmest kan eventueel nog
vóór het plantklaar maken worden
opgebracht)
Bemesting'
De asperge onttrekt niet veel voe
dingselementen.
Dit blijkt uit tabel 4
Veel van de voedingselementen in
het loof worden voor het verwijde
ren van het loof naar de wortelstok
ken getransporteerd, waardoor de
totale onttrekking gering is. Met be
mesting volgens het advies wordt
ruimschoots in behoefte voorzien.
Hoeveel bemesting?
Bemesting in het eerste jaar
Om de bemestingstoestand van het
perceel goed te leren kennen, dient
tijdig een algemeen bemestingson-
derzoek voor asperges te worden uit
gevoerd. Tijdig wil zeggen ongeveer
2 maanden voor of na een mestgift,
zodat via kunstmest zonodig nog
kan worden bijgemest. Als een diepe
grondbewerking (meer dan 30 cm) is
uitgevoerd, dan dient de monsterna-
me plm. 2 maanden na de bewer
kingsdatum te worden verricht om
een reëel beeld van de nieuwe situa
tie te hebben. De bemesting kan vol
gens advies worden uitgevoerd.
Bij de teelt van asperge is het nood
zakelijk om het organische stofnivo
op peil te houden. In principe wordt
het loof afgevoerd; breng daarom
voldoende organisch materiaal op
voor de start van de teelt.
Om de afbraak van plm. 1500 kg or
ganische stof weer aar. te vullen, kan
worden gewerkt met 35 ton cham
pignonmest. Hiermee wordt meestal
ruimschoots in de meststofbehoefte
voorzien.
De beworteling kan bevorderd wor
den door vlak voor het planten 60-80
kg P205 per ha in de voor te strooi
en. Mocht het nodig zijn nog meer
fosfaat toe te dienen, dan kan dat in
januari gekombineerd worden met
een breedwerpige toediening van ka
li en magnesium.
Voor de loof groei is vooral stikstof
nodig. De stikstofgift kan het beste
gebaseerd worden op het N-mineraal
onderzoek in maart. Als er over 90
cm diep bemonsterd wordt, wordt
de N-gift 80 minus N-
bodemvoorraad. Als er kort daar
voor mest gegeven is, kan de gift be
perkt blijven tot 30 40 kg N.
opbrengsten 4000 f 5.- f 20.000,-
toegerekende kosten
plantmateriaal (10% per jaar) 3400 1 0,50 f 1.700,-
bemesting f 400,-
onkruidbestrijding f 500,-
gewasbescherming f 700,-
verzekering/rente f 200,-
afzetkosten - fustpallet huur 40 f4,55 f 182,-
- vrachtkosten 40 f 5,50 f 220,-
- koelkosten 40 f 2,43 f 97,-
- heffing 40 f 4,23 f 169.-
totaal toegerekende kosten (afgerond) f 4.200,-
saldo eigen mechanisatie f 15.800,-
eventueel loonwerk (gemiddeld over
10 jaar per jaar)
mest verspreiden f 100,-
spitten/geulen trekken f 80,-
spuiten f 1.200,-
loof afsnijden f 170,-
totaal loonwerk f 1.550,-
saldo loonwerk (afgerond) f 14.300,-
oogst veiling klaarmaken 571 uur a f15,- f 8.565,-
(7 kg per uur)
saldo per ha (afgerond)f 5.700,-
Uit: teelbrochure PAGV.
tabel 2
Saldibegroting (in duizenden guldens) voor groene asperges gemiddeld per teeltjaar uitgaan
de van een aantal produkties en prijs.
produktie per ha
(veilbaar in tonnen) 1>
prijs per kg
3
2,50
7,5
5,00 7,50
15,0 22,5
4
2,50
10,0
5,00 7,50
20,0 30,0
5
2,50
12,5
5,00 7,50
25,0 37,5
materiaal afzetkosten
4,0
4,2
4,4
saldo eigen mechanisatie
3,5
11,0 18,5
5,8
15,8 25,8
8,1
20,6 33,1
loonwerk
arbeid oogst veiling klaarmaken
1,6
6,4
1,6
8,6
1,6
10,7
saldo II
-4,5
+3,0 +10,5
-4,4
+5,6 +15,6
-4,2
+8,3 +21,1
1> Gemiddeld per teeltjaar. Gemiddeld per produktiejaar ligt dit 25% hoger.
Uit: teeltbrochure PAGV.
tabel 3
Arbeidsbehoefte voor gewasverzorging en loofruimen per ha per jaar voor teelt van groene
asperges.
werkzaamheden taaktijd in uren/ha
N-bemesting 1
org. bemesting inwerken 25
spuiten onkruid ziekte 16
wieden 50
beregenen 10
loofruimen 30
totaal132
juni 2 2e week juni etc.
Uit: teeltbrochure PAGV.
tabel 4
afvoer door
oogst 4,5 ton stelen
loof 7,0 ton resten
totale onttrekking
periode van uitvoering
juni 2*
april 1 - september 2
april 1 - oktober 2
november
N
P205
K20
16
5
16
17
6
13
23
11
29
Raskeuze
Belangrijk is dat er een ras gekozen
wordt met een goed gesloten kop.
Een losse kop wordt door de markt
minder gewaardeerd.
De vezeligheid van de witte asperge
is voor de groene minder van belang
omdat de vezeligheid bovengronds
veel minder erg is dan ondergronds.
1. wortelstok met stengels
2. takjes in bloei
3. vrouwelijke bloem
4. mannelijke bloem
5. takje met bessen
Figuur: Groeiwijze asperge (naar: Hahn/Zell).
Ook de vroegheid is een raseigen
schap die van invloed is op de prijs
van het produkt. Wordt er namelijk
zeer vroeg aangevoerd, dan is er nog
vrij veel konkurrentie uit de zuidelij
ke landen. Het is juist aantrekkelijk
om op de markt te komen als in an
dere landen de aanvoer al sterk is af
genomen. Er is dan al een grote
vraag en wij kunnen daarop goed
aansluiten.
Het witte aspergeras Geynlim is het
meest aangeplante ras voor de teelt
van groene asperge. Er is nog weinig
of geen ervaring opgedaan met an
dere rassen.
Toch wil dat niet zeggen dat andere
rassen ongeschikt zijn voor de teelt
boven de grond. Rassen als Becklim
en Venlim beschikken ook over ei
genschappen waardoor zij hoogst
waarschijnlijk ook zullen voldoen in
de groene teelt. Ook de rassen Thie-
lim en het ras 940 hebben goede
kwaliteiten. Er is echter nog geen er
varing met deze rassen voor de teelt
van groene asperge.
Een nadeel van Geynlim is dat zij
wat dunnere stelen geeft. Voor het
zelfde aantal kilo's moet er dan meer
oogst- en sorteerarbeid verricht wor
den. Ook is Geynlim vroeger dan de
meeste andere rassen.
Ellen Klein
Bedrijfsdeskundige koolgewassen,
spruitkool en kleine gewassen
DLV team
Vollegrondsgroente "Westmaas"
Vrijdag 2 maart 1990
A
